Monday, August 25, 2008

Ο Χάινερ Μίλερ σκηνοθετεί «Τριστάνο και Ιζόλδη»


«Τριστάνος και Ιζόλδη», σε σκηνοθεσία Χάινερ Μίλερ, στο Φεστιβάλ Μπάιροϊτ, 1993
Για το Φεστιβάλ Μπάιροϊτ του 1993, ο Βόλφγκανγκ Βάγκνερ προγραμμάτισε καινούργιο ανέβασμα της όπερας «Τριστάνος και Ιζόλδη», που θα αντικαθιστούσε την δεύτερη μεταπολεμική σκηνοθεσία (1962) του έργου από τον ταλαντούχο αδελφό του. Ο δαιμόνιος εγγονός του Βάγκνερ απευθύνθηκε στον Πατρίς Σερό, ο οποίος το 1976 τού είχε χαρίσει την περίφημη επαναστατική ανάγνωση του «Δαχτυλιδιού» για την εκατονταετηρίδα του θεσμού. Θεωρώντας τον «Τριστάνο» μη σκηνοθετήσιμη όπερα (32 χρόνια αργότερα θα αναθεωρούσε σκηνοθετώντας τον στη Σκάλα!) ο Σερό αρνήθηκε και ο κλήρος έλαχε στον κορυφαίο Χάινερ Μίλερ. Την επομένη της πρεμιέρας, η πρόταση του παλαίμαχου Ανατολικογερμανού θεατρανθρώπου χαιρετίστηκε από τις σημαντικότερες γερμανικές εφημερίδες ως «μια από τις πιο συναρπαστικές και τελειότερες εμπειρίες που έχουν ποτέ προσφερθεί στον Πράσινο Λόφο».
Μιάμιση δεκαετία αργότερα, όσοι είχαμε την ευτυχία να έχουμε δει αυτή την παράσταση, υποδεχόμαστε την καταγραφή της σε DVD με όμοια συναισθήματα! Ο τότε εξηντάχρονος Μίλερ και οι συνεργάτες του δημιούργησαν μια μινιμαλιστικής λιτότητας σκηνική ανάγνωση. Ο Αυστριακός σκηνογράφος Εριχ Βόντερ παρείχε κλειστοφοβικά κυβιστικά σκηνικά κρυμμένα πίσω από επάλληλες ημιδιαφανείς γάζες, φωτισμένες με έγχρωμες προβολές αλά Ρότκο. Ο Γιαπωνέζος ενδυματολόγος Γιόζι Γιαμαμότο πρόσθεσε λιτά, αχρονικά κουστούμια απελευθερωμένα από αναφορές στην «γερμανοκελτική» παράδοση. Σ' αυτό το αυστηρά γεωμετρικό πλαίσιο, ο Μίλερ καθηλώνει τους εκλεκτούς μονωδούς του σε αργή, υποβλητικής εκφραστικότητας, κίνηση, παλλόμενης από υποδόρια ένταση.
Για πρώτη φορά αντιμέτωποι με τους πρωταγωνιστικούς ρόλους, ο Ζίγκφριντ Γιερούζαλεμ (Τριστάνος) και η Βάλτραουτ Μάγιερ (Ιζόλδη) καταθέτουν ερμηνείες που ανήκουν πλέον στην ιστορία του λυρικού θεάτρου. Ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ διευθύνει την Ορχήστρα και τη Χορωδία του Φεστιβάλ Μπάιροϊτ με ηδονική ρευστότητα και πυρετώδη ένταση που συνταράζουν. (2 dvds, DG 004400734439)

No comments: