ΣΑΙΞΠΗΡ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ

ΛΟΝΔΙΝΟ. Επίκαιρη - εκτός των άλλων - φαίνεται να θεωρούν οι σχολιαστές τη νέα παρουσίαση από τον Βασιλικό Σαιξπηρικό Θίασο του συνόλου των ιστορικών έργων του Σαίξπηρ, οκτώ τον αριθμό, η οποία μεταφέρθηκε από το Στράτφορντ στο θέατρο Roundhouse της πρωτεύουσας. Ο Ριχάρδος Β´, ο Ερρίκος Δ´, σε δύο μέρη, ο Ερρίκος Ε´, ο Ερρίκος Στ´, σε τρία μέρη, και ο Ριχάρδος Γ´, μεγαλειώδες δραματουργικό σύνολο, ενδείκνυται ιδιαίτερα για την ταραγμένη και ανασφαλή εποχή μας για πολλούς λόγους, αποφαίνονται οι σχολιαστές, και κυρίως επειδή εξετάζει διεισδυτικά τους μηχανισμούς της εξουσίας και της επιδίωξής της. Αξίζει, διαβάζουμε, να παρακολουθήσει κανείς όσο γίνεται περισσότερες από αυτές τις παραστάσεις, «ανάλογα με τον χρόνο του (και τα οικονομικά του)». Ο κύκλος διαρκεί πάνω από εννέα ώρες αλλά προσφέρεται η δυνατότητα παρακολούθησης μεμονωμένων έργων σπάνια παιζόμενων όπως μέρη του Ερρίκου Στ´. Μετά την εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία του περυσινού φεστιβάλ των Απάντων του Σαίξπηρ αλλά και του τωρινού ιστορικού κύκλου, «θα υπάρξει» είπε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΒΣΘ Μάικλ Μπόιντ «άλλο ένα μεγάλο διεθνές φεστιβάλ Σαίξπηρ την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων (του Λονδίνου το 2012) και άλλη μία σημαντική στιγμή κατά την 400ή επέτειο του θανάτου του Σαίξπηρ το 2016». Ως τις 25 Μαΐου. [ARS... BREVIS, ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΖΕΝΑΚΟΥ, ΤΟ ΒΗΜΑ, 4/5/2008]

Αλαν Μπένετ "Φωνές"

Ηπιες παράνοιες εν οδώ Κωμικοτραγικά στιγμιότυπα από μισότρελες υπάρξεις. Αλαν Μπένετ "Φωνές". Σκην.: Κοραής Δαμάτης. Θέατρο: Αγγέλων Βήμα

Το «Αγγέλων Βήμα», που εδώ και μία τριετία διευθύνει ο σκηνοθέτης Κοραής Δαμάτης, βρίσκεται στην Ομόνοια. Φθάνεις εκεί χωρίς ή μετά από έμφοβη αντιρατσιστική γυμναστική, αλλά αποζημιώνεσαι γενναία: ένα παλιό νεοκλασικό σοφά διαρρυθμισμένο ώστε να μπορεί να φιλοξενεί θεατρικές, εικαστικές, μουσικές, αλλά και γευστικές δράσεις μέσα σε μια πολυτέλεια τόσο λιτή που λες και θέλει να αρνηθεί, να κρύψει τον εαυτό της.

Εκεί συνευρέθησαν επί τω αυτώ τέσσερα σχεδόν -σχεδόν, και επιμένω- ετερόκλητα μονόπρακτα του σύγχρονου Αγγλου Αλαν Μπένετ υπό τον κοινό τίτλο «Φωνές». Ανήκουν σε μια ολόκληρη δωδεκάδα μονοπράκτων, των περισσότερων για γυναίκες, που παίχτηκαν από σπουδαίες Αγγλίδες ηθοποιούς στο «Βασιλικό θέατρο του Λονδίνου», περίπου ως αναλόγια, τιτλοφορημένα «Talking heads».

Ο Κοραής Δαμάτης οργάνωσε έναν αναστατωμένο κοινό σκηνικό χώρο, στον οποίο οι τέσσερις ήρωές του μπορούσαν με μια αδιόρατη σημειολογία (π.χ. κάτι ξεραμένα λουλούδια) συνδυασμένη με τα λεγόμενά τους να παράγουν έναν σφιχτότερο του υπάρχοντος δεσμό μεταξύ των κειμένων: φιλοξένησαν έρημους ανθρώπους, τον καθένα με τις ιδιορρυθμίες του, αλλά ορατούς διά γυμνού οφθαλμού του θεατή ότι βιώνουν μια ήπια, ψυχιατρικώς «περιπατητική» εν κοινωνία, μελαγχολική ή υπερθυμική παράνοια...

[Γιάννης Βαρβέρης, Η Καθημερινή, 4/5/2008]

William Inge (3 Μαΐου 1913 - 1973)

Ο Αμερικανός πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας Ουίλιαμ Ινγκ [William Inge], γεννήθηκε στις 3 Μαΐου 1913 και αυτοκτόνησε στις 10 Ιουνίου 1973. Τα έργα χαρακτηρίζουν οι μοναχικοί πρωταγωνιστές. Εργάστηκε ως κριτικός θεάτρου και μουσικής, ωσότου συναντήθηκε με τον Tennessee Williams ο οποίος προσκάλεσε τον νεαρό κριτικό να παρακολουθήσει την παράσταση μιας παραγωγής του έργου The Glass Menagerie. Εμπνεύστηκε από το έργο του Williams και αποφάσισε να κάνει μια προσπάθεια να γράψει και ο ίδιος θέατρο. Όταν ολοκλήρωσε το πρώτο χειρόγραφό του, με το έργο Farther Off from Heaven (1947), έστειλε ένα αντίγραφο στον Williams ο οποίος και φρόντισε για το ανέβασμά του στο Dallas του Texas. Άλλα έργα του: Come back Little Sheba [=Γύρνα πίσω μικρή μου Σίμπα, 1950] – το έργο που του έδωσε την αναγνώριση, Picnic [=Πικνίκ, 1953), Bus stop [=Στάση λεωφορείου, 1955 – έγινε ταινία με τη Μέριλιν Μονρόε το 1957), The Dark at the top of the Stairs [=Το σκοτάδι στο τέλος της σκάλας, 1958], A loss of Roses [=Xαμένα τριαντάφυλλα, 1959], Natural Affection (1963), Where’s Daddy? [=Πού είναι ο μπαμπάς;, 1966), The Disposal (1966). Το τελευταίο του έργο ήταν το Τhe Last Pad (1970).

Έγραψε και το σενάριο της ταινίας Splendour in the Grass (1961), που σκηνοθέτησε ο Ελία Καζάν με τη Νάταλι Γουντ και τον Γουόρεν Μπίτι. Βραβεία και διακρίσεις: Βραβείο Πούλιτζερ, Βραβεία των Θεατρικών Κριτικών της Ν. Υόρκης, το Outer Circle Award, το Theatre Club Award και το Βραβείο της Ακαδημίας για το σενάριο της ταινίας Splendour in the Grass (1961).

50 χρόνια από το θάνατο του Γιώργου Παππά

Αρχοντας σε όλα του

Γιώργος Παππάς: 1903-1958

Υπήρξε, κατά γενική εκτίμηση, ένας άνθρωπος που συγκέντρωνε μοναδικές χάρες: όμορφος, καλλιεργημένος, λαμπρός ηθοποιός, φιλάνθρωπος. Αλλά η ζωή του Γιώργου Παππά υπήρξε σχετικά σύντομη: πέθανε από καρκίνο πάνω στην ακμή του, σε ηλικία 55 ετών, στις 3 Μαΐου 1958 - ακριβώς πριν από 50 χρόνια.

Μητέρα του μία από τις πιο σημαντικές, τις πιο αισθαντικές ποιήτριές μας, η Μυρτιώτισσα (Θεώνη Δρακοπούλου το πραγματικό της όνομα). Ενα από τα πιο γνωστά ποιήματά της και το «Σ'αγαπώ», που μελοποίησε και περιλαμβάνει στον «Μεγάλο Ερωτικό» του ο Μάνος Χατζιδάκις («Σ'αγαπώ, δεν μπορώ τίποτ' άλλο να πω πιο βαθύ, πιο απλό, πιο μεγάλο!»...). Πατέρας του ο δημοσιογράφος Σπυρίδων Παππάς...

[Διαχρονικά, Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗ, Ελευθεροτυπία, 3/5/2008]

Ο Μάικλ Μπίλινγκτον της «Guardian» εξομολογείται

Τα κινητά τηλέφωνα μετάλλαξαν το... θέατρο

Ο Μάικλ Μπίλινγκτον, φλεγματικός λάτρης και κριτής της θεατρικής τέχνης τα τελευταία 37 χρόνια, ο άνθρωπος που μέσω της δημοφιλούς στήλης του στον «Guardian» πραγματικά μας έμαθε τι είναι καλό θέατρο, βρέθηκε για λίγο στην Ελλάδα. «Από το 1971 γράφω κριτική για το θέατρο», ξεκίνησε να μας συστήνεται ως τυπικός Βρετανός. Δίπλα μας ο Λευκός Πύργος. Στη Θεσσαλονίκη τον έφερε το 13ο Ευρωπαϊκό Βραβείο Θεάτρου.

«Η γενιά μου είναι η τελευταία με άνδρες κριτικούς θεάτρου. Το επάγγελμα, όταν ξεκινούσα τη δεκαετία του '70, ήταν αποκλειστικά ανδρική υπόθεση. Σήμερα τα πράγματα έχουν μοιραστεί, οι μισοί περίπου κριτικοί είναι γυναίκες».

Το βρετανικό θέατρο παραμένει στο βαθύ πυρήνα του κλασικό, συντηρητικό;

«Είναι άδικο να θεωρείται συντηρητικό. Εχουμε και πειραματικό θέατρο, νέες ομάδες που τολμούν να δοκιμάσουν νέες φόρμες. Εχουμε θέατρο χωρίς κείμενο, devised ή θέατρο που προσδιορίζεται από τους χώρους που ανεβαίνει»... [Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, Ελευθεροτυπία, 3/5/2008]

«Σωτηρία με λένε» στο θέατρο Στοά

Η κοπελίτσα πίσω από τη δωρική Μπέλλου

*«Σωτηρία με λένε» στο θέατρο «Στοά»

Η Λήδα Πρωτοψάλτη και η Εύα Καμινάρη στην παράσταση που έστησε ο Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος

Δύο γυναικείες μορφές, συνδεδεμένες η καθεμία με το λαϊκό τραγούδι, μονοπώλησαν φέτος το ενδιαφέρον. Πρόκειται στην πραγματικότητα για τριπλή συνάντηση: το «Σωτηρία με λένε» στη «Στοά» μαζί με την «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου» από τη Νένα Μεντή στα «Ιλίσια» και την παλιότερη «Αγγέλα Παπάζογλου» από την Αννα Βαγενά συνθέτουν από κοινού μια τριλογία γύρω από γυναικείες μορφές του ρεμπέτικου.

Το ενδιαφέρον βέβαια βρίσκεται στο ότι το ίδιο το ρεμπέτικο αποτελεί κατά βάση μια ανδρική μυθολογία. Και οι τρεις μορφές γυναικών επομένως φανερώνονται πίσω από μια ανδρική επίφαση. Το έργο τους, η προσωπικότητά τους, ακόμα και ο υπαρξιακός προσανατολισμός τους εμφανίζουν στον πυρήνα τους μια βαθιά σχάση ανάμεσα στη φύση και τις εκδηλώσεις της. Το ότι η εποχή μας ανασύρει τη χαμένη προσφορά τους, το ότι επιστρέφει στο χαμένο κέντρο της θηλυκής τους υπόστασης και καταγράφει την κρυφή ζωή τους αποτελεί πρώτα απ' όλα μια κολακευτική για τον πολιτισμό μας αποκατάσταση. Πίσω από τις τρεις διαφορετικές περιπτώσεις αυτό που στο βάθος συγκινεί είναι η αποκάλυψη ενός ακρωτηριασμένου γυναικείου ειδωλίου, ανασυρμένου από τα βάθη της γης μας... [Του ΓΡΗΓΟΡΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ, Ελευθεροτυπία, 3/5/2008]

«Κρυψώνες» στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας

Η μοναξιά στην εποχή της επικοινωνίας

*«Κρυψώνες» (Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας - Β' Σκηνή)

Η Μαρία Σκουλά και ο Χρήστος Στέργιογλου στους «Κρυψώνες»

Για να πετύχει το θεατρικό ανέβασμα ενός μονολόγου χρειάζονται βασικά δύο πράγματα: ένα πολύ καλό κείμενο και ένας πολύ καλός ηθοποιός. Ευτυχώς και τα δύο αυτά υπάρχουν, στους δύο μονολόγους που περιλαμβάνονται στους «Κρυψώνες» που παίζονται στη Β' Σκηνή του Θεάτρου της Οδού Κεφαλληνίας. Πρόκειται για μονολόγους από δύο διαφορετικούς συγγραφείς: «Η τελευταία Μάρθα» του Αλέξη Σταμάτη (γραμμένος και ανεβασμένος αρχικά για την Πολιτιστική Ολυμπιάδα) και «Το πράσινό μου το φουστανάκι» της Λένας Κιτσοπούλου... [Του ΝΙΝΟΥ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗ, Ελευθεροτυπία, 3/5/2008]

«ΕΝΤΑ ΓΚΑΜΠΛΕΡ» ΧΩΡΙΣ ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ

Το κλασικό έργο του Ιψεν παρουσιάζει στην Αθήνα το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη

Σε μια Αθήνα που μετά το Πάσχα ελαφρώνει από την πληθώρα παραστάσεων, έρχεται να διεκδικήσει την προσοχή μας μια «Εντα Γκάμπλερ» από το Αγρίνιο. Ο σκηνοθέτης της, και νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου, Βασίλης Νικολαΐδης, την έχει ανεβάσει «χωρίς καμία απολύτως παραχώρηση, αλλά όπως ακριβώς θα την ανέβαζα και σ’ ένα καλό θέατρο στην Αθήνα», διαβεβαιώνει. «Εχω άλλωστε στον ρόλο της Εντα τη Λουκία Πιστιόλα, εξαιρετική ηθοποιό και γοητευτική θεατρική περσόνα, έχω έναν ισάξιο αντίποδα ως Μπρακ, τον Γιάννη Κρανά, και ένα πολύ καλό τιμ - Ζαχαρίας Ρόχας, Βασίλης Ευταξόπουλος, Πένη Παπουτσή, Αλέκα Τουμαζάτου, συν μια καταπληκτική ερασιτέχνη από την περιοχή, τη Λένα Ντζούρβα, νηπιαγωγό, ένα πανέξυπνο κορίτσι με γκροτέσκ φιγούρα, που στέκεται θαυμάσια στη σκηνή». Η παράσταση παρουσιάζεται από χθες στο θέατρο Καρέζη.

Είναι η πρώτη φορά που ο Βασίλης Νικολαΐδης αναλαμβάνει την καλλιτεχνική διεύθυνση ενός ΔΗΠΕΘΕ. «Υπάρχει μια πόλωση πια στην Αθήνα, ιδίως στα κρατικά θέατρα», εξηγεί τους λόγους που τον έκαναν να το αποφασίσει. «Νομίζω ότι η κίνησή μου ήταν αυτή που έπρεπε. Οι συνθήκες στο Αγρίνιο είναι καλύτερες απ’ ό, τι περίμενα, εκτός βέβαια από το μαύρο θέμα της χρηματοδότησης. Γιατί το υπουργείο Πολιτισμού έχει πεταμένα τα ΔΗΠΕΘΕ - και σαν να μην έφτανε αυτό, φέτος μας κόβουν και τα μισά λεφτά. Ολα όσα έχουμε κάνει φέτος στο Αγρίνιο τα χρωστάμε»... [Του Βασίλη Αγγελικόπουλου, Η Καθημερινή, 3/5/2008]

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ: ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΠΙΟ ΦΙΛΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ;

Το 2004 ο διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου στη Βρετανία, Νίκολας Χάιτνερ, πήρε μια τολμηρή απόφαση. Με την υποστήριξη ενός σημαντικού χορηγού, που ανέλαβε να χρηματοδοτήσει το εγχείρημα, προσέφερε εισιτήρια για το μεγαλύτερο μέρος της σκηνής Olivier, χωρητικότητας 1.100 θέσεων, στην τιμή των 10 λιρών. Αν το σχέδιό του αποτύγχανε, θα έχανε τη θέση του και θα δεχόταν σφοδρή επίθεση από τους επικριτές του. Ομως η λαμπρή του ιδέα βρήκε μεγάλη ανταπόκριση και το θέατρο γέμιζε κάθε βράδυ από ανθρώπους που δεν πήγαιναν σχεδόν ποτέ σε παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου. Χάρις στην πρωτοβουλία του Χάιτνερ, μια μερίδα ανθρώπων ανακάλυψαν τη μαγεία του θεάτρου και έγιναν εν τέλει σταθερό κοινό.

Στην Ελλάδα τέτοιου τύπου ευκαιρίες για νέους, αλλά και μεγαλύτερους σε ηλικία θεατές, είναι σπάνιες. Η Εθνική Λυρική Σκηνή εξετάζει το ενδεχόμενο να καθιερώσει φτηνά τιμές για τα αδιάθετα εισιτήρια, την ημέρα της παράστασης για νέους κάτω των 18 ετών και άτομα άνω των 65. Αλλη μια ενδιαφέρουσα πρόταση που ενδεχομένως να υλοποιηθεί είναι να πωλούνται «πακέτα» με εισιτήρια για δημοφιλείς παραγωγές μαζί με άλλες παραστάσεις που θεωρούνται πιο δύσκολες, σε προσιτές τιμές. Οποιος λ.χ. αγοράζει εισιτήριο για μια όπερα όπως η Τόσκα ή η Μποέμ να πάρει σε προνομιακή τιμή και ένα εισιτήριο για σύγχρονα έργα, όπερες του 20ού αιώνα κ.λπ.

Γιατί όμως οι περισσότεροι πολιτιστικοί φορείς στη χώρα μας διστάζουν να εφαρμόσουν μια τιμολογιακή πολιτική πιο φιλική προς το κοινό; «Αν ο κόσμος ξέρει ότι την ημέρα της παράστασης τα εισιτήρια είναι μισή τιμή, θα έρχονται όλοι τελευταία στιγμή», μας είχε απαντήσει στέλεχος μεγάλου οργανισμού. Ενδεχομένως να είναι αλήθεια. Είναι όμως καλύτερο να γεμίζουν οι αίθουσες από άτομα που θεωρούν ότι αγόρασαν εισιτήριο σε τιμή ευκαιρίας από τη λιγοστή προσέλευση του περιορισμένου φανατικού κοινού. Οι «διευκολύνσεις» θα έπρεπε επίσης να μην ισχύουν μονάχα για τους νέους ή τους συνταξιούχους, αλλά για μεγαλύτερη γκάμα ηλικιών. [Αντιπαραθέσεις, Tης Μαργαρίτας Πουρνάρα, Η Καθημερινή, 3/5/2008]

Πίντερ, Σοφοκλής, Ροζέ Βιτράκ...

Το έργο του Πίντερ «Η προδοσία» παρουσιάζει το θέατρο «Τόπος Αλλού», σε μετάφραση - σκηνοθεσία Μίνας Αδαμάκη (μέχρι τις 9/6). Κοστούμια Μίκας Πανάγου, φωτισμοί Κατερίνας Μαραγκουδάκη. Παίζουν: Μαρία Σολωμού, Αντώνης Καρυστινός, Νίκος Νίκας.

Η ομάδα «Αντίλαλοι» παρουσιάζει την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή στο πρωτότυπο και σε νεοελληνική γλώσσα. Η παράσταση βασίζεται στην αρχαία μετρική. Ερμηνεύουν ο ηθοποιός Αρης Μπινιάρης και η μουσικός Σμαρώ Γρηγοριάδου, που εκπόνησε την ερευνητική μουσική σύνθεση. Η νεοελληνική μετάφραση αποσπασμάτων είναι του Κ. Χ. Μύρη. Παραστάσεις 4-11/5, στο «Θέατρο του Νέου Κόσμου».

Η ομάδα «Πολιτιστικές απόπειρες» ανεβάζει (3-25/5) το έργο του Ροζέ Βιτράκ «Βικτόρ ή Τα παιδιά στην εξουσία» σε σκηνοθεσία Περικλή Καρακωνσταντόγλου. Παραστάσεις κάθε Σάββατο - Κυριακή (9.30 μ.μ.) στην αίθουσα «Πολύτροπο» (Λ. Μαραθώνος 26, Νέα Μάκρη, 2294.098.500). Το έργο καταξιώθηκε ως αριστούργημα και προανάκρουσμα του θεάτρου του παραλόγου. Ο Βικτόρ διαστρεβλώνει με τον παιδικό αυθορμητισμό και το κριτικό του μάτι τον κόσμο των γονιών και ενηλίκων. Το έργο παρουσιάστηκε πολλές φορές στη Γαλλία και αλλού, και στα 1962, το σκηνοθέτησε ο δραματουργός Ζ. Ανούιγ.

«Υπόθεση Κάφκα» τιτλοφορείται η παράσταση στο «gaz-Arte» (Βουτάδων 32-34, Γκάζι, 210.3460.347, 210.3452.277). Διασκευή - σκηνοθεσία Χρύσα Αποστολάτου. Σκηνικά Κωστής Παπαδόπουλος. Βίντεο Χάρης Λαγγούσης. Κίνηση Βίκυ Σαχπάζη. Κοστούμια Βασίλης Μπαρμπαρίγος. Παίζουν: Μάριος Κωστάκης, Ευτυχία Γεωργακοπούλου, Μάκης Παπαγαβριήλ, Βίκυ Σαχπάζη. Μουσικοί αυτοσχεδιασμοί Διονύσης Τελιόπουλος.

Ο θίασος «Καθρέφτης» παρουσιάζει στο «Θέατρο οδού Αντιοχείας» τη «Νύχτα των χαμένων ερώτων», σύνθεση εμπνευσμένη από τον Ιάπωνα συγγραφέα Γιούκιο Μισίμα, τη γιαπωνέζικη ποίηση και το θέατρο «Νο». Μετάφραση Εφης Σταμούλη. Σκηνοθεσία Πέπης Οικονομοπούλου, σκηνικά - κοστούμια Μαργαρίτας Χατζηιωάννου. Παίζουν: Γιώργος Παναγιώτου, Πέπη Οικονομοπούλου, Γιώργος Σμπυράκης, Αγγελική Καρυστινού, Ελένη Χατζή.

Από τις 6/5 στο θέατρο «Επί Κολωνώ» η ομάδα «ΝΑΜΑ» ανεβάζει την παράσταση «Ωκεανός πολύ μπλε». Διασκευή - σκηνοθεσία Ελένης Σκότη. Σκηνικό Γιώργου Χατζηνικολάου - Δάφνης Λαρούνη. Παίζουν: Γιάννης Λεάκος, Μάνος Κανναβός.

ΤΑ ΘΕΑΤΡΙΚΙΑ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ!

ΣΤΙΣ «ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ» ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΥΠΟ ΜΟΡΦΗΝ ΑΝΑΛΟΓΙΟΥ 9 ΝΕΑ ΑΠΑΙΧΤΑ ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ ΞΕΝΑ

Τα οργισμένα νιάτα γράφουν θέατρο

Εννέα πανελλαδικές πρεμιέρες νέων θεατρικών κειμένων -πέντε από την Ελλάδα, τέσσερα από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης. Μάλιστα, για πρώτη φορά σε ελληνική σκηνή ένα έργο από τη Λετονία. Εννέα νεότατοι Ελληνες σκηνοθέτες, που κάποιοι από αυτούς παίρνουν και το βάπτισμα του πυρός. Κοινός παρονομαστής; Τα νιάτα -οι «γηραιότεροι» συγγραφείς, πλην του «αιώνιου έφηβου» του ελληνικού θεάτρου Μάριου Ποντίκα, γεννήθηκαν το '67, ενώ ανάμεσα στους σκηνοθέτες υπάρχουν και 20χρονοι- αλλά και ο εξαιρετικά επίκαιρος θεματικός άξονας: η βία. Σε κάθε μορφή της.

«Οι "Αναγνώσεις" γίνονται ένας τόπος για τη συνάντηση της ελληνικής δραματουργίας με το σύγχρονο θέατρο των πρώην σοβιετικών χωρών», λέει η διοργανώτριά τους Σίσσυ Παπαθανασίου

Αυτή είναι η «σούμα» των φετινών «Αναγνώσεων», του αναβαθμισμένου και διευρυμένου για πρώτη φορά και πέραν της ελληνικής γλώσσας «Αναλογίου», του φεστιβάλ πρώτης σκηνικής παρουσίασης θεατρικών κειμένων που ενεπνεύσθη κι έκανε πράξη εις διπλούν στο «Αλεκτον» η ακάματη ιστορικός θεάτρου Σίσσυ Παπαθανασίου. Από φέτος τίθενται κάτω απ' τη στέγη του Εθνικού Θεάτρου. Από τις 14 ώς τις 18 Μαΐου θα φιλοξενηθούν στην κεντρική σκηνή τού «Από Μηχανής θεάτρου» (Πειραματική Σκηνή του Εθνικού) με θιάσους-έκπληξη. Αλλωστε, αφουγκραζόμενος την απήχηση του φεστιβάλ ο Γιάννης Χουβαρδάς αποφάσισε να το εντάξει για πρώτη φορά στον προγραμματισμό του Εθνικού, «τον κατ' εξοχήν χώρο για τέτοιου είδους διοργανώσεις», σύμφωνα με τη Σίσσυ Παπαθανασίου. Οι «Αναγνώσεις» είναι η φυσική συνέχεια των Θεατρικών Αναλογίων του 2005 και του 2007. «Η ουσιαστική δουλειά είναι η ίδια», προσθέτει η «ψυχή» της διοργάνωσης. Μοναδική ίσως διαφορά, ο ενιαίος θεματικός άξονας. «Ολα τα έργα, παρ' όλο που έχουν διαφορετικό ύφος γραφής, διαφορετική γλώσσα, διαφορετική δομή, εξέλιξη, ανάλυση και διαφορετικό τρόπο με τον οποίο χειρίζονται τους χαρακτήρες και την πλοκή, περιστρέφονται γύρω από το θέμα βία».... [Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, Ελευθεροτυπία, 2/5/2008]

ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΤΗΣ ΣΙΛΒΙΑ ΠΛΑΘ

Ενα μυθιστόρημα όλο κι όλο έγραψε η Αμερικανίδα ποιήτρια, συγγραφέας διηγημάτων και φοβερή περσόνα, Σίλβια Πλαθ, τον «Γυάλινο Κώδωνα». Τη θεατρική μεταφορά του, υπό μορφή μονολόγου, θα δούμε σε λίγες μέρες (12 Μαΐου έως 3 Ιουνίου) στο Θέατρο «Μεταξουργείο», σε σκηνοθεσία Αγγελίτας Τσούγκου και Θεοδώρας Κατσιφή.

Ηρωίδα του μονολόγου είναι η 19χρονη Εστερ (την υποδύεται η Τσούγκου). Η ζωή της διαγράφει μια επικίνδυνη τροχιά μέσα σε λίγους επεισοδιακούς μήνες: Γνωρίζει την επιτυχία ως ανερχόμενη ταλαντούχος συγγραφέας, τακτοποιεί ερωτικές εκκρεμότητες αλλά και παλεύει με την κατάθλιψη, που την οδηγεί σε απόπειρα αυτοκτονίας...

Η Αγγελίτα Τσούγκου ερμηνεύει στην παράσταση την 19χρονη Εστερ, που είναι το alter ego της ποιήτριας

Κι αν όλα αυτά θυμίζουν τη ζωή της ίδιας της συγγραφέως και η Εστερ φαντάζει ως alter ego της Πλαθ, αυτό δεν είναι τυχαίο. Ο υποψιασμένος θεατής θα αναγνωρίσει στον «Γυάλινο Κώδωνα» μια αυτοβιογραφική κατάθεση. Η συγγραφέας, με χιούμορ και σαρκασμό, όταν μιλάει για την κοινωνική πίεση, τη γυναικεία σεξουαλικότητα, τον πρώτο έρωτα, τη μητρότητα ή την ψυχική διαταραχή στην Αμερική του '50, καθρεφτίζει τη δική της ζωή. Ας μην ξεχνάμε ότι η Πλαθ παραμένει σύμβολο της γυναικείας χειραφέτησης για τη γενιά της δεκαετίας του '60.

«Για την Εστερ δεν υπάρχει άσπρο και μαύρο. Υπάρχει η ζωή με τις χιλιάδες αποχρώσεις της, που ξέρει να τις φωτίζει και ενίοτε να τις παραμορφώνει, δίνοντάς τους τη διάσταση του συγκεκριμένου ευφυούς μυαλού, ευαίσθητου μεν, την ίδια στιγμή δε, αποστασιοποιημένου και ψύχραιμου να κρίνει», λέει η Αγγελίτα Τσούγκου... [ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ, Ελευθεροτυπία, 2/5/2008]

Οι «Προτάσεις» της Πειραματικής Σκηνής της «Τέχνης»

Σε νέους και πρωτότυπες παραστάσεις αφιερώνεται ο Μάης στο θέατρο «Αμαλία» της Θεσσαλονίκης. Με το γενικό τίτλο «Προτάσεις», η Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης» παρουσιάζει θιάσους που πειραματίζονται με κείμενα και σκηνικές φόρμες.

Από τις 7- 27/5, θα παρουσιαστούν στο «Αμαλία» οι παρακάτω παραστάσεις: 7 - 10/5: «Φιλονικία θεατρίνων στο σαλόνι του Μαριβώ» - σύνθεση με θέμα τη σχέση θεάτρου - πραγματικότητας, ηθοποιού - ρόλου, βασισμένη στα έργα του Μαριβώ «Οι καλόπιστοι θεατρίνοι» και «Η φιλονικία». Θίασος «Jouet». Σκηνοθεσία Δήμητρας Χουμέτη.

13 - 14/5: «Εθνικότητά μου, το χρώμα του ανέμου» του Ματέι Βισνιέκ - θεατρικές εικόνες, ποιητικές, σκληρές και ταυτόχρονα αστείες για τη σύγχρονη παράλογη πραγματικότητα. Θίασος «Αλεξάνδρεια». Σκηνοθεσία Ερσης Βασιλικιώτη.

16 - 18/5: «Απόκοπος» του Μπεργαδή - κρητικό ποίημα του 16ου αιώνα, με τρεις ηθοποιούς και πέντε μουσικούς (με μεσαιωνική και αναγεννησιακή μουσική). Θίασος «Χώρος». Σκηνοθεσία Σίμου Κακάλα.

20 - 21/5: «Το παιχνίδι του χρόνου», παράσταση χορού με τέσσερα σώματα να συγκρούονται, προκειμένου να συναντηθούν, επιβεβαιώνοντας πως ο χρόνος συνεχώς μας εκπλήσσει. Ομάδα «Αδράστεια». Χορογραφία Μαριάνθης Ψωματάκη.

23 - 27/5: «Η βοσκοπούλα», ποιμενικό ειδύλλιο άγνωστου ποιητή, γραμμένο στα τέλη του 16ου αιώνα στην Κρήτη, με θέμα τον απόλυτο έρωτα. Θίασος «Κανιγκούντα». Σκηνοθεσία Γιάννη Λεοντάρη.

Ο «ΑΣΧΗΜΟΣ» ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ

Ο εφιάλτης της πλαστικής

Με αφορμή έναν άσχημο άνδρα, που γίνεται όμορφος, με πλαστική, το έργο του Γερμανού συγγραφέα Μάριους φον Μάγιεμπουργκ παρακολουθεί κριτικά τις επιδερμικές αξίες της σύγχρονης κοινωνίας, που στην παράσταση του Εθνικού Θεάτρου αναπτύσσονται από τέσσερις ηθοποιούς (Μπέσυ Μάλφα, Γεράσιμο Σκιαδαρέση- στη φωτογραφία -, Σωκράτη Πατσίκα και Παναγιώτη Παναγόπουλο)

Άσχημη εποχή ή άσχημοι άνθρωποι; Ευρύ το φάσμα των απαντήσεων, εκτός κι αν περιοριστούμε στην εξωτερική ασχήμια, οπότε ουδέν πρόβλημα, αφού υπάρχει η λύση του πλαστικού χειρουργού. Αλλά πάλι, νέα προβλήματα βγαίνουν στην επιφάνεια. Και εμπνέουν τον Γερμανό συγγραφέα Μάριους φον Μάγιεμπουργκ να σκαρώσει, πάνω σ΄ αυτό το θέμα, μια μαύρη κωμωδία. «Ο άσχημος», που ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στη μικρή αίθουσα της Νέας Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου στο Γκάζι, αφηγείται την ιστορία ενός άσχημου άνδρα που καταφεύγει στην πλαστική χειρουργική για να διορθώσει το πρόβλημά του. Η λύση όμως μετασχηματίζεται μ΄ έναν υπόγειο τρόπο σε εφιάλτη... [Της Έλενας Δ. Χατζηιωάννου, Τα Νέα, 30/4/2008]

Οι «Βάκχες»σε πανεπιστήμια και εκπαιδευτικά ιδρύματα στις ΗΠΑ

Σε πανεπιστήμια και εκπαιδευτικά ιδρύματα των ΗΠΑ θα παρουσιαστεί η θεατρική παράσταση "Βάκχες" του Ευριπίδη, μία παραγωγή σε απόδοση της κοσμήτορος και καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρίκας Θωμαδάκη, και σε σκηνοθεσία του Λεωνίδα Λοϊζίδη. Η πρωτοτυπία της παραγωγής, που τελεί υπό την αιγίδα των ελληνικών υπουργείων Εξωτερικών, Τουριστικής Ανάπτυξης και Πολιτισμού, του Οργανισμού Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού, καθώς και της UNESCO, έγκειται στην απόδοση του έργου μόνο από γυναικείο καστ, που θα αποτελείται συνολικά από οχτώ επαγγελματίες ηθοποιούς.

Η πρωτοβουλία για τις παραστάσεις ανήκει στον πρόεδρο του μη κερδοσκοπικού Οργανισμού «Παιδεία», Ηλία Τομάζου και εντάσσεται στις ευρύτερες προσπάθειες του οργανισμού για την προώθηση της ελληνικής παιδείας και του πολιτισμού στην Αμερική, αλλά και τη διδαχή της κλασικής και πάντα επίκαιρης τραγωδίας ενός εκ των μεγαλύτερων τραγικών μας ποιητών.

Οι παραστάσεις, από τις 18 Σεπτεμβρίου έως τις 8 Οκτωβρίου, θα δοθούν διαδοχικά στο Western Connecticut State University, Danbury, στο University of Rhode Island, Kingston, στο University of Connecticut, Storrs, στο Hyannis High School, στο Portland Museum of Fine Arts, στο University of New Hampshire, στο Florida Atlantic University, στο University of North Carolina, Charlotte, στο University of South Alabama, και, τέλος, στο Hellenic Cultural Center, στο Houston. [ΑΠΕ - ΜΠΕ, Τρίτη, 29.04.08]

Πρεμιέρα με Ρεμπό στο «άναρχο» κτίριο Τσίλερ

Είναι αργά το απόγευμα. Οι εργασίες της ανακαίνισης έχουν σταματήσει και τα κομπρεσέρ έχουν σωπάσει. Οι πόρτες του υπό ανακαίνιση κτιρίου Τσίλερ ανοίγουν για να υποδεχτούν τον Αρθούρο Ρεμπό, τον ποιητή-μύθο, που η ανήσυχη ζωή του δίνει φτερά ακόμα και στην πιο τολμηρή φαντασία. Σ’ ένα μυστικό χώρο του κτιρίου, που ήταν κάποτε θεατρική σκηνή και τώρα ξαναγεννιέται, ανεβαίνει το «Rainbow». Μια μουσική παράσταση βασισμένη στη ζωή και το συγγραφικό έργο του Γάλλου ποιητή, που παρουσιάζει το Εθνικό Θέατρο από τις 7 Μαΐου και για είκοσι μόνο παραστάσεις. «Η επιλογή του χώρου ήταν συνειδητή, μιας και συνάδει με τη φύση του έργου και την προσωπικότητα του ποιητή. Στόχος μας ήταν να παρουσιάσουμε ένα άναρχο έργο, όπως αυτό του Ρεμπό, σ’ έναν άναρχο χώρο», αναφέρει η σκηνοθέτις Εφη Θεοδώρου.

Με επιρροές από επιστολές, βιογραφικά στοιχεία, αλλά κυρίως από την ποιητική συλλογή του «Εκλάμψεις», η σκηνοθέτις μετουσιώνει σκηνικά τη χαρισματική, αντιφατική, προσωπικότητα του ποιητή σε μια παράσταση όπου συνδιαλέγονται οι λέξεις με τη φαντασία και τη μουσική. Μέσα από τον αυτοσχεδιασμό οι ηθοποιοί πραγματοποιούν μια προσπάθεια να διερευνηθεί το «κεφάλαιο» Ρεμπό. Ενας από τους μείζονες εκπροσώπους του συμβολισμού με σημαντική επίδραση στη μοντέρνα ποίηση. Παρά το γεγονός ότι εγκατέλειψε οριστικά τη λογοτεχνία στην ηλικία των είκοσι ετών, ο Αρθούρος Ρεμπό (1854-1891) έχει χαρακτηριστεί παιδί-θαύμα. Οραματιστής, σουρεαλιστής, χριστιανός, ερωτομανής, κυνηγήθηκε εξαιτίας της προκλητικής συμπεριφοράς του, που συνδύαζε την ομοφυλοφιλία και τον αναρχισμό.

■ Η απόδοση κειμένων είναι του Στρατή Πασχάλη, η μουσική του Νίκου Πλάτανου και τα σκηνικά - κοστούμια της Εύας Μανιδάκη. Παίζουν: Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Σοφιάννα Θεοφάνους, Δημήτρης Μοθωναίος, Λένα Παπαληγούρα, Μαρία Παρασύρη, Γιάννος Παρλέγκας, Μαρία Σαββίδου, Ναταλία Στυλιανού, Ιωάννα Τσιριγκούλη, Νίκος Χατζόπουλος.

Info

■ «Rainbow» Κτίριο Τσίλερ: Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, Αθήνα
■ Παραστάσεις: Τετάρτη έως Σάββατο στις 21.00 Κυριακή στις 19.00
■ Εισιτήρια: Ταμείο του Θεάτρου REX (Πανεπιστημίου 48, τηλ. 2103305074) και του Σύγχρονου Θέατρου Αθήνας (Ευμολπίδων 41, Γκάζι, τηλ. 2103455020).

[ΦΑΡΑΖΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ, Ελεύθερος Τύπος, 30/4/2008]

«Τα Μυστικά της Αποτυχίας μου»

«Τα Μυστικά της Αποτυχίας μου» (φωτογραφία), το έργο του Γιώργου Ηλιόπουλου που σκηνοθέτησε η Πέμυ Ζούνη, εξελίχθηκαν σε επιτυχία. Αν και πέρασαν δύο χρόνια από την πρώτη παρουσίαση της παράστασης, το κοινό συνεχίζει να προσέρχεται στο θέατρο «Ηβη». Γι' αυτό και οι παραστάσεις γίνονται καθημερινές, έως τις 6 Μαΐου.

Ο ήρωας του έργου, ο Γιώργος Ραζέλος, είναι ένας σημερινός τριανταπεντάρης που βασανίζεται από τις «ιώσεις» της εποχής του: κρίση ταυτότητας, κρίση προσωπικότητας, κρίση υπαρξιακή, επαγγελματική, ιδεολογική, αισθηματική και γενικά όποια άλλη... κρίση μπορεί να φανταστεί κανείς. Παίζουν: Γιώργος Ηλιόπουλος, Εφη Καπάνταη, Τάσος Φραγκιάς, Δήμητρα Γρηζιώτη, Ασπασία Κοκόση, Ιωσήφ Ιωσηφίδης. [ΕΘΝΟΣ, 30/4/2008]

Ο Αθανάσιος Τζιαφάλιας και το αρχαίο θέατρο Λαρίσης

Αν δεν ήταν ο Αθανάσιος Τζιαφάλιας, ο πρώην έφορος προϊστορικών και κλασικών αρχαιοτήτων Λαρίσης, το αρχαίο θέατρο της πόλης θα ήταν ακόμη, πιθανώς, κάτω από πολυκατοικίες.

Παραλαμβάνοντας τη σκυτάλη από άλλους αρχαιολόγους, πριν από πάρα πολλά χρόνια, ο κ. Τζιαφάλιας ανέσκαψε το αρχαίο μνημείο, αλλά, ταυτοχρόνως, το φρόντισε με περισσή αφοσίωση, επιστημοσύνη και αγάπη. Εδωσε πολλές και δύσκολες μάχες, τα κατάφερε και στη συνέχεια οργάνωσε με τον καλύτερο τρόπο τη συντήρηση και την ανάδειξη.

Την περασμένη χρονιά συνταξιοδοτήθηκε, κάτι που, λογικά, θα έπρεπε να αποβεί υπέρ του αρχαίου θεάτρου. Ομως, συνέβη το αντίθετο. Ο κ. Τζιαφάλιας ήταν πρόεδρος της επιτροπής του έργου, στο Ταμείο Διαχείρισης Πιστώσεων για την Εκτέλεση Αρχαιολογικού Εργου. Τον άλλαξαν, βάζοντάς τον διευθυντή αναστήλωσης -πολυάσχολο ως εκ της θέσεώς του. Και ο κ. Τζιαφάλιας, που έχει αφιερώσει τη ζωή του στο μνημείο, παραιτείται. Θα το δεχθεί αυτό ο υπουργός Πολιτισμού; [ΕΘΝΟΣ, 29/4/2008]

«Κρυψώνες» στο «Θέατρο οδού Κεφαλληνίας»

«Κρυψώνες»

Η μοναξιά και η αδυναμία επικοινωνίας μέσα στην πολύβουη και πολυάνθρωπη σύγχρονη μεγαλούπολη. Τα ποικιλόμορφα τραυματικά βιώματα και ο διαταραγμένος ψυχισμός. Οι ανικανοποίητοι πόθοι. Οι υπαρξιακές αγωνίες. Η ανικανότητα και ο φόβος του σύγχρονου ανίσχυρου λαϊκού ανθρώπου να συμβιώσει, να συντροφευτεί, να αγαπήσει και να αγαπηθεί. Τα ποικιλόμορφα αδιέξοδα, η μισθολογική μιζέρια και η εργασιακή ανασφάλειά του στην τάχα «ευημερούσα» και «ελεύθερη» κοινωνία μας. Ο αυτοεγκλεισμός του σε σπίτια «κλουβιά». Η έλλειψη κοινωνικής συνειδητοποίησής του. Η αδυναμία του να αντιληφθεί ότι και η δική του ζωή, τα προσωπικά του προβλήματα και αδιέξοδα, είναι μέρος, ψηφίδα, παράγωγο της σημερινής κοινωνικής πραγματικότητας. Κοινωνική πραγματικότητα που θα γίνεται όλο και πιο εφιαλτική, όλο και πιο ολέθρια, όσο ο ανώνυμος, ανίσχυρος λαϊκός άνθρωπος κρυμμένος στο «κλουβί» του, μένοντας ασυνειδητοποίητος, άβουλος, παθητικός, «μοιραίος» θα αφήνεται να βουλιάζει στο «βυθό» της. «Γεννήματα» αυτού του κοινωνικού «τοπίου» είναι τα δύο πρόσωπα που αναδύονται από τα μονολογικά μονόπρακτα - «Η τελευταία Μάρθα» του Αλέξη Σταμάτη και «Το πράσινό μου το φουστανάκι» της Λένας Κιτσοπούλου - που υπό τον τίτλο «Κρυψώνες» παρουσιάζονται στη β΄ σκηνή του θιάσου «Πράξη». Δύο κείμενα δηλητηριώδους κοινωνιολογικού σαρκασμού, βαθύτατα μελαγχολικού χιούμορ, λύπης για τον έρημο άνθρωπο, που κρυμμένος μέσα σε τέσσερις τοίχους σπάει τη σιωπή που τον τυλίγει παραμιλώντας και αποκαλύπτει τα εκρηκτικά συναισθήματά του παραληρώντας. Κείμενα «συγγενή», παρά τη θεματολογική διαφορά τους... [ΘΥΜΕΛΗ, Ριζοσπάστης, 30/4/2008]