Friday, August 31, 2007

Το Berliner Enseble...


Μπερλίνερ Ανσάμπλ [Berliner Enseble]. To 1947 κι ενώ βρισκόταν με τη γυναίκα του Ελένε Βάιγκελ [Helene Weigel] στην Καλιφόρνια, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ [Bertolt Brecht] έλαβε από την κυβέρνηση της Ανατολικής Γερμανίας μια πρόσκληση να επιστρέψει στην πατρίδα του και ν’ αναλάβει τη διεύθυνση ενός επιδοτούμενου θεάτρου.

Έτσι τελικά, ιδρύθηκε το Σεπτέμβρη του 1949, το Μπερλίνερ Ανσάμπλ, όπου παίχτηκαν τα έργα που ο Μπρεχτ είχε γράψει στην εξορία αλλά και τα παλιότερα και δημοφιλή έργα του, όπως το Μάνα κουράγιο [Mutter Courage] με την Ελένε Βάιγκελ στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Τα υψηλά στάνταρντ που έθεταν για την υλοποίηση των θεατρικών παραγωγών, έκαναν το θέατρο ξακουστό κι έξω από τα σύνορα της χώρας.
Το 1954-55 το Μπερλίνερ Ανσάμπλ πήγε στο Παρίσι όπου έγινε δεκτό με ενθουσιασμό και μάλιστα βραβεύτηκε στο Théâtre des Nations. Tην επόμενη χρονιά, ενώ γίνονταν προετοιμασίες για μια επίσκεψη στη Βρετανία, ο Μπρεχτ πέθανε ξαφνικά τον Αύγουστο του 1956.
Αλλά και μετά τον Μπρεχτ το Μπερλίνερ Ανσάμπλ συνέχισε να λειτουργεί με βάση τις αρχές και τη μέθοδο του Μπρεχτ. Πάντως οι σπουδαιότερες παραγωγές του ήσαν: Μπρεχτ Η άνοδος του Αρτούρο Ούι [Aufhaltsame Aufstieg des Arturo Ui, 1959], Σέξπιρ/Μπρεχτ Κοριολανός [Coriolan, 1964].

Ο Francois Mauriac...


Φρανσουά Μοριάκ [Francois Mauriac], γεννήθηκε 11 Οκτωβρίου 1885 και πέθανε 1 Σεπτεμβρίου 1970. Γάλλος μυθιστοριογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1952. Το 1933 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Για πάρα πολλά χρόνια εργάστηκε ως δημοσιογράφος στη γαλλική εφημερίδα Le Figaro. Στη δεκαετία του ’50 υποστήριξε σθεναρά την ανεξαρτησία της Αλγερίας, και μάλιστα καταδίκασε τη χρήση βασανιστηρίων από τις γαλλικές ένοπλες δυνάμεις στην Αλγερία. Στα περισσότερα από τα θεατρικά του έργα αντιμετωπίζει τα ανθρώπινα προβλήματα μέσα από τη χριστιανική κοσμοθεωρία, μ’ ένα στιλ, του οποίου την προέλευση μπορεί κανείς να αναζητήσει στον Ίψεν. Mauriac tackled the difficult dilemma of the Christian writer--how to portray evil in human nature without placing temptation before his readers--in Dieu et Mammon (1929; God and Mammon, 1936). ΄Εγραψε: Asmodée [= ανέβηκε το 1937 από τον Ζακ Κοπό στην Κομεντί Φρανσέζ), Les Mal aimés [=The Poorly Loved, 1945), Le passage du malin [= παρουσιάστηκε το 1947 στο Ρίο ντε Τζανέιρο και το 1948 στο Παρίσι), Le feu sur la terre [=1950). Μετά τον Μαρσέλ Προυστ, θεωρείται ο πιο πολυδιαβασμένος Γάλλος συγγραφέας.

O Vittorio Gassman...


Βιτόριο Γκάσμαν [Vittorio Gassman], γεννήθηκε 1-9-1922 και πέθανε 29 Ιουνίου 2000. Ιταλός ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου και σκηνοθέτης. Προερχόταν από μια πλούσια οικογένεια γερμανικής καταγωγής. Στη Ρώμη παρακολούθησε μαθήματα στην Εθνική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης [Accademia Nazionale d'Arte Drammatica] όπου σπούδασαν σημαντικά πρόσωπα του ιταλικού θεάτρου και κινηματογράφου, όπως οι Paolo Stoppa, Rina Morelli, Adelfo Celi, Luigi Squarzina, Elio Pandolfi, Rossella Falk, Lea Pandovani, και αργότερα με τους Paolo Panelli, Nino Manfredi, Tino Buazzelli, Gianrico Tedeschi, Monica Vitti, Luca Ronconi κ.ά.

Πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο, στο Μιλάνο το 1942, με την Alda Borelli στο έργο του Νικοντέμι Nemica. Πήγε στη Ρώμη και στο Teatro Eliseo συνεργάστηκε με τους Tino Carraro και Ernesto Calindri και μαζί δημιούργησαν μια διάσημη ομάδα που έπαιξε μια τεράστια γκάμα έργων.
Το 1946 έκανε την πρώτη του εμφάνιση στην ταινία
Preludio d'amore, και την επόμενη χρονιά εμφανίστηκε σε πέντε ταινίες. Το 1948 η εκπληκτική ερμηνεία του στην ταινία Riso Amaro έδειξε ότι μπορούσε να έχει την ίδια επιτυχία και στο θέατρο και στον κινηματογράφο. Συνεργάστηκε με το θίασο του Λουκίνο Βισκόντι, μαζί με τους Stoppa, Rina Morelli και Paola Borboni. Ερμήνευσε τον Κοβάλσκι στο Λεωφορείον ο Πόθος του T.Williams, κι έπαιξε στον Ορέστη του Vittorio Alfieri. Συνεργάστηκε στο Εθνικό Θέατρο με τους Tommaso Salvini, Massimo Girotti, Amoldo Foa, στο Πέερ Γκιντ του Ίψεν.
Με τον
Luigi Squarzina το 1952 ίδρυσαν και διηύθυναν το Teatro d'Arte Italiano, και παρουσίασαν τον Άμλετ του Σέξπιρ, τον Θυέστη του Σενέκα και τους Πέρσες του Αισχύλου. Το 1956 ήταν ένας χρόνος-κλειδί στην καριέρα του Γκάσμαν, αφού ερμήνευσε έναν αξέχαστο Οθέλλο με τον σπουδαίο ηθοποιό Salvo Randone στο ρόλο του Ιάγου. Λίγο αργότερα είχε απρόσμενη επιτυχία στην τηλεοπτική σειρά με τίτλο Il Mattatore, ένα προσωνύμιο που τον συνόδευε για όλη του τη ζωή.
Δημιούργησε σχολή θεάτρου στη Φλωρεντία, από όπου πέρασαν πολλοί νεότερο
ι ηθοποιοί. Νυμφεύτηκε "μόνον" ηθοποιούς: τη Nora Ricci (με την οποία απέκτησε την κόρη του Πάολα, που έγινε ηθοποιός), τη Shelley Winters, τη Juliette Maynel, (με την οποία απέκτησε τον γιο του Αλεσάντρο, επίσης ηθοποιό), και τη Diletta D'Andrea . Στα ελληνικά έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο "Το μέλλον βρίσκεται... πίσω μου" (μετάφραση: Κούλα Κυριαζίδου-Καφετζή, εκδόσεις Εξάντας, 1985).


Τον θυμάμαι κι ακόμα γελώ στην ταινία Οι Γενναίοι του Μπρανκαλεόνε [L'armata Brancaleone, 1966], σε σκηνοθεσία του Mario Monicelli, κι όπου έπαιζαν ακόμη οι Τζιαν Μαρία Βολοντέ, Κατρίν Σπάακ, Ενρίκο Μαρία Σαλέρνο, Μπάρμπαρα Στιλ κ.ά.

Thursday, August 30, 2007

Βραβείο "Μάριος Πλωρίτης"

Στη μνήμη του ανθρώπου που έκανε δεκάδες θεατρικές μεταφράσεις - αποδόσεις κλασικών και σύγχρονων έργων του παγκόσμιου ρεπερτορίου, το Θρακικό Κέντρο Πολιτισμού «Διόνυσος», σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης Λογοτεχνίας και Επιστημών του Ανθρώπου (ΕΚΕΜΕΛ), θεσπίζει το Βραβείο Μετάφρασης θεατρικού έργου «Μάριος Πλωρίτης».
Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλοι οι μεταφραστές θεατρικών έργων με πρωτοεμφανιζόμενη, από το πρωτογενές θεατρικό κείμενο, μετάφραση κλασικού ή σύγχρονου έργου που παρουσιάστηκε σε θεατρική σκηνή της Ελλάδας, κατά την περίοδο Οκτώβριος 2006 - Απρίλιος 2007. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποστείλουν τις μεταφράσεις τους σε 5 (πέντε) δακτυλογραφημένα αντίτυπα και πέντε (5) αντίτυπα στην πρωτογενή γλώσσα του έργου στα γραφεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μετάφρασης Λογοτεχνίας και Επιστημών του Ανθρώπου (Ε.ΚΕ.ΜΕ.Λ: Λυκαβηττού 2 & Ακαδημίας - Τ.Κ. 10671 - Αθήνα), το αργότερο μέχρι τις 26 Οκτωβρίου.
Από το σύνολο των υποβληθέντων έργων θα προκριθούν τρεις μεταφράσεις, εκ των οποίων, η μία θα βραβευτεί με το Α' βραβείο που ισοδυναμεί σε χρηματικό έπαθλο 3000 ευρώ. Τα δυο επόμενα βραβεία αφορούν σε ένα συμβολικό δώρο. Την επιλογή και την πρόκριση των μεταφράσεων θα πραγματοποιήσει ειδική 5μελης επιτροπή, με Πρόεδρο το θεατρολόγο και καθηγητή του ΑΠΘ Σάββα Πατσαλίδη. (Πληροφορίες στα τηλ. 210-6823050, κιν. 6942-842770 Ε.ΚΕ.ΜΕ.Λ: τηλ. 210-3639520, 210-3639525).

Στη Ρόδο, οι ερασιτέχνες...

Ένας λόγος παραπάνω που καταγράφω την είδηση της πραγματοποίησης του 1ου Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Δωδεκανησιακού Θεάτρου, είναι και το γεγονός ότι υπηρέτησα το ήμισυ της στρατιωτικής μου θητείας στο Τσαϊρι, στο 542 ΤΕΧ. Αξέχαστη εμπειρία, από πολλές απόψεις - πάντως δεν μπορώ να πω ότι έχω καλές αναμνήσεις, αφού ήταν η εποχή που ακόμη δεν είχε καταργηθεί το "σημάδεμα". Ας τ' αφήσω αυτά για άλλη φορά. Ωστόσο, θυμάμαι με νοσταλγία περιοχές και ονόματα, όπως Πεταλούδες, Κοσκινού, Φαληράκι, Λίνδος, Αφάντου, Τριάντα (Ιαλυσός), Κρεμαστή, Παστίδα, Σάλακος...
Λοιπόν, καλά έκανε το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Ρόδου που οργάνωσε αυτή τη φεστιβαλική εκδήλωση κι εύχομαι να ριζώσει.
Το φεστιβάλ θα γίνει στο κινηματοθέατρο «Ρόδον». ο πρόγραμμα περιλαμβωάνει τις εξής ερασιτεχνικές ομάδες:

1/9: Θεατρική Ομάδα Κρητηνίας: «Καστελλενά παντρέματα, καστελλενά μπερδέματα» της Δέσποινας Πεζουβάνη.

2/9: Σύλλογος Συμιακών Ρόδου «Ο Γλαύκος», Συμιακό Θέατρο «Αναχούχλι το χουχλί» του Μανόλη Αντωνόγλου.

3/9: Θεατρική ομάδα Δήμου Πεταλουδών «Ο Ιππότης του Ροδονησιού» του Γιώργου Μαρτίνη.

4/9: Θεατρική ομάδα Συλλόγου Γυναικών Κοσκινού «Οι σουσουράδες» της Μαρίας Αϊβάζη.

5/9: Θεατρική ομάδα Γυμνασίου Σορωνής «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Μποστ.

6/9: 1ο ΚΑΠΗ Δήμου Ροδίων «Σκετσάκια - τρίτης ηλικίας» των Κατσαρά Ε. - Τράγαρη και της ομάδας.

7/9: Εθελοντική θεατρική ομάδα Σύμης «Ο λόρδας τζίτζικας στη Μυρμηγκία» (διασκευή του αισώπειου μύθου «Ο τζίτζικας και ο μέρμηγκας».

8/9: Θεατρική ομάδα Καλύμνου «Αγγέλα» του Γιώργου Σεβαστίκογλου.

9/9: Ενωση Γυναικών Σύμης «Το ταξίδι της Αννίκας στην Αμερική» της Σεβαστής Νικολή.

11/9: Αδελφότητα Κρητών Ρόδου «Ο Ψηλορείτης» και «...και καλά ξεμπερδέματα» του Γιάννη Νιωτάκη.

12/9: Εργαζόμενοι στα ιδιωτικά καζίνο Δωδεκανήσου - Κυκλάδων «Ζητείται ψεύτης» του Δημήτρη Ψαθά.

13/9: Θεατρική ομάδα Νότιας Ρόδου (Ασκληπειό) «Ο αγαθός ψαράς» του Παντελή Γιωργά και «Αγγελικούλα ζάχαρη, Αγγελικούλα μέλι» της Δέσποινας Πεζουβάνη.

14/9: Θεατρικό εργαστήρι ΔΗΠΕΘΕ Ρόδου «Feelings» (αποσπάσματα έργων μεγάλων δραματουργών).