Tuesday, August 26, 2008

ΜΗΝΑΣ ΧΑΤΖΗΣΑΒΒΑΣ: «Η τραγωδία θέλει και χιούμορ»

ΓΙΩΡΓΟΣ Δ.Κ. ΣΑΡΗΓΙΑΝΝΗΣ, ΤΑ ΝΕΑ, Σάββατο, 16 Αυγούστου 2008
ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΙΛΟΚΤΗΤΗ ΤΟΥ ΧΑΪΝΕΡ ΜΙΛΕΡ ΜΕ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ ΤΟΝ ΜΑΤΙΑΣ ΛΑΝΓΚΧΟΦ ΣΤΟΝ ΑΓΑΜΕΜΝΟΝΑ ΤΟΥ ΑΙΣΧΥΛΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΤΖΕΛΑ ΜΠΡΟΥΣΚΟΥ, ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΗ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΔΑΥΡΟ ΜΕΣΑ ΣΕ ΔΥΟ ΜΗΝΕΣ, Ο ΜΗΝΑΣ ΧΑΤΖΗΣΑΒΒΑΣ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΤΟΥ ΣΤΙΣ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ

Ένα μεγάλο παιδί. Όχι πως παιδιαρίζει. Αλλά έχει μια φλόγα εφηβική. Ενθουσιάζεται, παθιάζεται, μιλάει για τους έρωτες της ζωής του, νεανικός, υπερκινητικός, στη σκηνή τα δίνει όλα, υπερασπίζεται τις καινούργιες εκφράσεις στο θέατρο- όρθιος παραληρεί για τους «Βρικόλακες» που έκανε ο Έκτορας Λυγίζος στο Φεστιβάλ-, τις υπηρετεί, τις παίρνει πάνω του, εκτίθεται χωρίς να κρατάει καμία πισινή...

Ο Μηνάς Χατζησάββας, από τους ελάχιστους ρολίστες που διαθέτει το θέατρό μας, ώριμος ηθοποιός πια, απελευθερωμένος, στα εξήντα του που τα δηλώνει ευθαρσώς - «ετοιμάζομαι να καταθέσω τα χαρτιά μου για τη σύνταξη και μετά θα μπορώ να κάνω ό,τι γουστάρω»-, μόλις «βγήκε» από έναν πολύ δύσκολο «Φιλοκτήτη» του Χάινερ Μίλερ που έκανε τέλος Ιουνίου στη Μικρή Επίδαυρο για το Φεστιβάλ Επιδαύρου με τον Ματίας Λάνγκχοφ ερμηνεύοντας τον επώνυμο ρόλο για να μπει μέχρι τα μπούνια στον Αγαμέμνονα που θα ερμηνεύσει στην ομώνυμη τραγωδία του Αισχύλου που ετοιμάζει η Άντζελα Μπρούσκου με το «Θέατρο Δωματίου» της και με Κλυταιμνήστρα την Αμαλία Μουτούση, τελευταία παράσταση των φετινών Επιδαυρίων.

Καθιερωθήκατε ως πρωταγωνιστής-ρολίστας πολλά χρόνια πριν. Από τον Γιώργο Μιχαηλίδη και μέσα από το «Ανοιχτό Θέατρο». Πιστεύετε στον εαυτό σας;

«Νιώθω πολύ αμήχανα όταν το ακούω. Και δεν είναι από σεμνοτυφία. Το αισθάνθηκα πρώτη φορά όταν από το "Ανοιχτό" πήγα να παίξω στο ΚΘΒΕ "Βάκχες" και ο διευθυντής σκηνής με οδήγησε σ΄ ένα μεγάλο, ατομικό καμαρίνι που μου είχαν ετοιμάσει. Δεν το δέχτηκα. Κι έφερα άλλους τρεις για παρέα. Ότι απολαμβάνω κάποιες ευκολίες στη δουλειά μου το βλέπω μόνο με την έννοια πως έχω δουλέψει πάρα πολύ. Και αυτός ο πληθυντικός στον οποίο μου μιλάνε τα παιδιά στο θέατρο καθόλου δεν μου αρέσει. Νιώθω σαν να τελειώνω... Με βάζουν σε μία θέση όπου δεν θέλω να είμαι. Κάνω μαλακίες, χαζομάρες, κάτι παιδιάστικα για να τους φύγει, αλλά- το βλέπω- δεν είναι εύκολο. Και απορώ με τους ανθρώπους της ηλικίας μου που δέχονται τον πληθυντικό ή και τον επιβάλλουν».

Μήπως για να καταργήσετε αυτόν τον πληθυντικό και να νιώσετε νέος επιδιώκετε και τις συνεργασίες με σκηνοθέτες της αποδόμησης και της ανατροπής όπως ο Ματίας Λάνγκχοφ ή ο Γιώργος Σαχίνης και η Άντζελα Μπρούσκου; Ή σας αντιπροσωπεύουν στη φάση που βρίσκεστε. Για έναν ηθοποιό απόφοιτο, 1969, της δραματικής σχολής του Εθνικού είναι πολύ τολμηρές επιλογές. Εκτίθεστε χωρίς δισταγμό...

«Αυτά τα πράγματα δεν γίνονται εκ προθέσεως. Αν έμενα σ’ αυτά που είχα μάθει... Μου αρέσει να είμαι με νέους. Και αν θέλεις να είσαι με νέους πρέπει να αποκτήσεις τους κώδικές τους. Να προσπαθήσεις να καταλάβεις πώς σκέφτονται. Έρχεται ένας Λάνγκχοφ και μου αλλάζει όλη την κοσμοθεωρία μου σε σχέση με την τραγωδία. Και καταλαβαίνω πως ναι, πρέπει να υπάρξουν αντιστοιχίες στο σήμερα.

Όσο κι αν αποδομήσουμε ένα κείμενο, ο Αισχύλος και ο Σοφοκλής και ο Ευριπίδης που ζουν 2.500 χρόνια δεν θα πάθουν τίποτα. Θα συνεχίσουν να ζουν και όταν εμείς θα ΄χουμε ψοφήσει. Η Άντζελα Μπρούσκου λέει πως τα κείμενα αυτά σίγουρα έχουν πιάσει κάποια σκόνη. Αν εμείς τα ξεσκονίσουμε και τους δώσουμε ζωή με καινούργιες προεκτάσεις θα ΄ναι ακόμα καλύτερα γι΄ αυτά. Συμφωνώ απόλυτα».

Σας αναφέρουν πάντα ως «καλό παιδί». Τι σημαίνει αυτό;Μήπως απλώς είναι η άμυνά σας; Μήπως φοβάστε,μήπως δεν μπορείτε να είστε κακό παιδί;

«Είμαι απίστευτα ενοχικό άτομο και εξαιρετικά αδύναμος άνθρωπος- γι΄ αυτό και δεν μπορώ να μείνω μόνος. Η μόνη μου έννοια είναι να είμαι καλός. Είμαι "καλό παιδί" γιατί δεν αντέχω να με πουν "κακό παιδί". Μόνο έτσι ηρεμώ. Βέβαια το "καλό παιδί" μπορεί να καταντάει και μονότονο...

Αλλά έτσι και έχω δίκιο και με στριμώξεις και πάρω ανάποδες, δεν μπορεί κανείς να φανταστεί πόσο κακός μπορώ να γίνω. Πώς έκανε αυτός που έκοψε το κεφάλι της γυναίκας του και το περιέφερε; Έτσι!».

«Σαν να έκανα πάλι στρατιωτικό»

Είναι η δεύτερη φορά που ερμηνεύει τον Αγαμέμνονα- η πρώτη ήταν στο χειμερινό «Ανοιχτό Θέατρο», το 1993, όταν ανέβασε ολόκληρη την «Ορέστεια» ο Γιώργος Μιχαηλίδης.

Πώς βλέπετε τον ρόλο δεκαπέντε χρόνια μετά;

«Έχω να δουλέψω καλοκαίρι απ΄ το ΄97. Πήγα με την Άντζελα Μπρούσκου επειδή είχα δει πρόπερσι την "Ηλέκτρα" της στο Φεστιβάλ.

Όταν έπαιξα τον ρόλο όπως τον έπαιξα ούτε που περνούσε απ΄ το μυαλό μου πως μπορεί να παιχτεί και διαφορετικά. Παρ΄ όλο που πήγα στις πρόβες τελείως φτιαγμένος να μη χρησιμοποιήσω κανένα στοιχείο απ΄ αυτά που είχα χρησιμοποιήσει το ΄93- από την τραγωδία όπως την ξέρω- εν τούτοις χρησιμοποιώ. Αλλά με πάρα πολύ χιούμορ.

Με τον Αγαμέμνονα αισθάνομαι σαν να έκανα πάλι στρατιωτικό φέτος το καλοκαίρι. Σαν να υπήρξα σε ένα στρατόπεδο στην Τροία, σαν να πέρασα πράγματι από τη Λήμνο με τον Φιλοκτήτηπάρα πολύ δύσκολες, άγριες οι συνθήκες...- και σαν να γύρισα, τώρα, σπίτι μου στο Άργος, και να με περιμένει η εκδίκηση για την έπαρσή μου. Μόνο που, ενώ Κλυταιμνήστρα θα είναι η Αμαλία η Μουτούση, εγώ βλέπω πως εκείνη που θέλει να με σακατέψει είναι η κριτική». Γελάει.

«Η Άντζελα στην παράσταση δουλεύει πάνω στη συλλογική μνήμη όλης της ελληνικής ιστορίας με διάφορους τρόπους και αυτό είναι συγκινητικό. Είναι σήμερα, είναι ΤΩΡΑ. Με πάρα πολύ χιούμορ».

Επανέρχεστε στο στοιχείο «χιούμορ». Πώς μπορείς να δεις τον «Αγαμέμνονα» των τόσων φόνων με χιούμορ;Παρωδία θα δούμε;

«Καθόλου. Αν τραβήξεις τις καταστάσεις και τις δεις με μάτι κριτικό, στο χιούμορ οδηγείσαι. Η υποτέλεια, ας πούμε, σε έναν βασιλιά πού οδηγεί; Στη γελοιοποίηση. Πάντα έλεγα πως οι καλύτεροι ηθοποιοί στην τραγωδία είναι αυτοί που έχουν χιούμορ. Αν δεν έχεις χιούμορ και την τόλμη να υπονομεύσεις τον εαυτό σου, τραγωδία δεν μπορείς να κάνεις».

«ΕΙΜΑΙ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΜΥΘΩΝ»

Απόφοιτος το 1969 της δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου θα κάνει το ντεμπούτο του το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου: Πάρις στην επανάληψη του «Ρήσου» του Ευριπίδη, στη Δωδώνη, σε σκηνοθεσία- αγαπημένος του μαθητής- του Τάκη Μουζενίδη. Αλλά η στιγμή που τον σημάδεψε είναι είναι η ίδρυση το 1970- ήταν στα ιδρυτικά μέλη- του «Ελεύθερου Θεάτρου» που θα γράψει ιστορία.

Σήμερα πώς την βλέπετε την έντονη πολιτικοποίηση εκείνης της εποχής;

«Είμαι κατά των μύθων και δεν μυθοποιώ τίποτα. Δεν έχω σταθερές στις οποίες να αναφέρομαι. Αυτό μπορεί να είναι και κακό, μπορεί και καλό- γιατί δεν κολλάω πουθενά. Εκείνο που ξέρω είναι πως όλο αυτό ήταν απόρροια της εποχής, αλλά εμένα με βοήθησε προσωπικά- ως άνθρωπο. Με καθόρισε. Πήρα μια πορεία ώστε να εξακολουθήσω να αποζητώ καταστάσεις οι οποίες δεν είναι το "εύκολο" θέατρο- χωρίς να έχω τίποτα εναντίον οποιασδήποτε μορφής θεάτρου».

info

«Αγαμέμνων»: στις 22 και 23 Αυγούστου, στις 21.00,
στην Επίδαυρο (τηλ. 210-
3272.000). Εισιτήρια: 50, 40, 30, 20, (μειωμένο) 10 ευρώ.

No comments: