Saturday, December 22, 2007

Samuel Barclay Beckett (1906 - 22 Δεκεμβρίου 1989)


Ο μέγας Ιρλανδο-γάλλος πεζογράφος, ποιητής και θεατρικός συγγραφέας Samuel Barclay Beckett (13 Απριλίου 1906 – 22 Δεκεμβρίου 1989), που τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1969, άλλαξε τον ρου του παγκόσμιου θεάτρου με έργα όπως τα Waiting for Godot, Endgame, Happy Days, Krapp' Last Tape, και άλλα. Εγώ, από την πολλή αγάπη, έφτιαξα ένα τεύχος αφιερωμένο στον Μπέκετ και μπορείτε να δείτε περισσότερα ΕΔΩ!

Jean Racine (22 Δεκεμβρίου 1639 – 1699)

Ο Γάλλος δραματουργός Jean Racine (22 Δεκεμβρίου 1639 – 21 Απριλίου 1699) ήταν ένας από τους τρεις μεγάλους του γαλλικού θεάτρου του 17ου αιώνα (μαζί με τους Molière και Corneille), και μια από τις σημαντικότερες λογοτεχνικές προσωπικότητες της δυτικής παράδοσης. Ο Racine ήταν πρώτιστα τραγωδός, αν και έγραψε μια κωμωδία.

http://www.cinethea.com/theatre/portrait_04a.JPG

Το πρώτο έργο του, Amasie, δεν ανέβηκε ποτέ στη σκηνή. Στις 20 Ιουνίου 1664, η τραγωδία του Racine La Thébaïde ou les frères ennemis (The Thebaide or the Enemy Brothers) παρουσιάστηκε από το θίασο του Molière στο Palais-Royal Theatre. Την επόμενη χρονιά, ο Molière ανέβασε το δεύτερο έργο του Racine, Alexandre Le Grand. Εντούτοις, αυτό το έργο είχε απήχηση στο κοινό κι έτσι ο Racine διαπραγματεύτηκε κρυφά με μια αντίπαλη θεατρική επιχείρηση, το θίασο Hôtel de Bourgogne, για να ανεβάσει το έργο δεδομένου ότι είχε μια καλύτερη φήμη όσον αφορά την παρουσίαση τραγωδιών. Κι έτσι, ο Alexandre ανέβηκε για δεύτερη φορά, από ένα διαφορετικό θίασο, 11 ημέρες μετά από την πρώτη παρουσίασή του. Ο Molière δεν μπορούσε να συγχωρήσει τον Racine για την προδοσία του, και ο Racine «διεύρυνε» τη ρήξη μεταξύ τους δημιουργώντας σχέση με την κορυφαία ηθοποιό του Molière, την Thérèse du Parc, έγινε η σύντροφός του και επαγγελματικά και προσωπικά. Από τότε, όλα τα έργα του Racine παρουσιάσθηκαν από το θίασο Hôtel de Bourgogne.

Αναμνηστικό γραμματόσημο που κυκλοφόρησε το 1989 από την τότε Σοβιετική Ένωση
Είναι γεγονός πάντως ότι στην εποχή μας ο Ρασίν έχει ακόμη πέραση. Παίζονται τα έργα του: La Thébaïde (1664), Alexandre le Grand (1665), Andromaque (1667), Les Plaideurs (1668), Britannicus(1669), Bérénice (1670), Bajazet (1672), Mithridate (1673), Iphigénie (1674), Phèdre (1677), Esther (drama) (1689), Athalie (1691).

Για περισσότερη μελέτη: Jean Racine by J. Lemaître (1908); Jean Racine by G. Truc (1926); La vie de Jean Racine by F. Mauriac (1928); Racine; L'homme et l'oeuvre by P. Moreau (1945); Jean Racine: A Critical Biography G. Brereton (1951); Vers le vrai Racine by R. Jasinski (1958); Le thème symbolique dans le thèâtre de Racine by M. Blom (1962-1965); On Racine by Roland Barthes (1964); The Art of Jean Racine by B. Weinberg (1963); Jean Racine: A Critical Biography by G. Brereton (1973); Racine's Theatre: The Politics of Love by William Cloonan (1978); Racine by B.J. Yarrow (1978); Dramatic Narrative: Racine's Recits by Nina C. Ekstein (1986); Racine: Berenice by James J. Supple (1987); Time and Space in Euripides and Racine: The Hippolytos of Euripides and Racine's Phedre by Mary Pittas-Herschbach (1990); Racine: A Theatrical Reading by David Maskell (1991); Racine: Phedre by E.D. James, G. Jondorf (1994); Jean Racine Revisited by Ronald W. Tobin (1999); Birth Marks: The Tragedy of Primogeniture in Pierre Corneille, Thomas Corneille, and Jean Racine by Richard E. Goodkin. (2000)

Wednesday, December 19, 2007

Jean Genet (19 Δεκεμβρίου 1910 - 1986)

Photograph:Jean Genet.

Jean Genet

Ο Γάλλος πεζογράφος, ποιητής και θεατρικός συγγραφέας Jean Genet (19 Δεκεμβρίου 1910 - 15 Απριλίου 1986) υπήρξε μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, τουλάχιστον όσον αφορά τη ζωή του. Γεννήθηκε από άγνωστους γονείς και πέρασε τη νεότητά του στα αναμορφωτήρια. Κλέφτης, ομοφυλόφυλος, καταδότης, άρχισε να γράφει στη φυλακή. Ενσωμάτωσε στα έργα του τη βιαιότητα και την ωμότητα μιας κοινωνίας που ψεύδεται, αδικεί, εκμεταλλεύεται, υποκρίνεται, βιαιοπραγεί, εγκληματεί και εντέλει εξοντώνει τον άνθρωπο. Στην πραγματικότητα το έργο του μοιάζει σα να δημιούργησε το Θέατρο της Σκληρότητας έτσι όπως το ονειρεύτηκε ο Αρτό. Ωστόσο, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους συγγραφείς που συγκροτούν το Θέατρο του Παραλόγου [Theatre of the Absurd].

Jean Genet et Michel Foucault
Jean Genet (στο κέντρο), και δίπλα του ο φιλόσοφος Michel Foucault (αριστερά)

Τα πρώτα του έργα: Οι Δούλες [Les Bonnes] που ανέβασε ο Λουί Ζουβέ το 1947 και Yψηλή επιτήρηση [Haute Surveillance] το 1949 που παραπέμπει κατευθείαν στις σκληρές μέρες που βρισκόταν έγκλειστος στις φυλακές. Άλλα έργα: To μπαλκόνι [Le Balcon] που γράφτηκε το 1956 και ανέβηκε την επόμενη χρονιά στο Λονδίνο σε σκηνοθεσία του Πέτερ Ζάντεκ και το 1960 στο Παρίσι από τον Πίτερ Μπρουκ. Οι Νέγροι [Les Négres] που σκηνοθέτησε ο Ροζέ Μπλεν το 1959 στο θέατρο Lutéce, όπου η διανομή περιελάμβανε αποκλειστικά μαύρους ηθοποιούς που υποδύονταν τους λευκούς. Τα Παραβάν [Les Paravents] ανέβηκε το 1966 από τον Ροζέ Μπλεν στο θέατρο Odéon και βέβαια δεν πέρασε απαρατήρητο αφού επιπλέον το θέμα του είχε άξονες αναφοράς τον πόλεμο της Αλγερίας που τότε “έκαιγε” τους Γάλλους. Έγραψε και πεζά: H Παναγιά των λουλουδιών [Notre Dame des fleurs], Το θαύμα του ρόδου [Le miracle de la rose], Ο καβγατζής της Βρέστης [Quereble de Breste – το 1982 έγινε ταινία από τον Rainer Werner Fassbinder), To ημερολόγιο του κλέφτη [Journal du voleur].

ΚΙ ΑΥΤΑ: Biographies in English include Harry E. Stewart and Rob Roy McGregor, Jean Genet (1989); and Edmund White, Genet (1993). Jean-Paul Sartre, Saint Genet, Actor and Martyr (1963, reissued 1988; originally published in French, 1952), compares Genet's evident pursuit of mortification and self-abasement to that of a saint. Peter Brooks and Joseph Halpern (eds.), Genet: A Collection of Critical Essays (1979), examines his novels and plays.
Encyclopædia Britannica Article

Sunday, December 16, 2007

ΧΡΥΣΑ ΣΠΗΛΙΩΤΗ: ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΝΕΡΟ

Μέσα από την ιστορία ενός Ιρακινού και της ιρανής συντρόφου του, το νέο έργο της Χρύσας Σπηλιώτη «Φωτιά και νερό» μιλάει για την εμπειρία της προσφυγιάς και της εξορίας, τη βίαιη αποκοπή από την πατρίδα. Τόπος δράσης του έργου είναι μια οποιαδήποτε «ευρωπαϊκή πόλη» και ο νεαρός άνδρας που αναπάντεχα μπαίνει στο σπίτι του ζευγαριού και αναστατώνει τη ζωή του. Η σκηνοθεσία είναι της Άσπας Τομπούλη και τους ρόλους ερμηνεύουν οι ηθοποιοί Κάτια Γέρου, Βασίλης Κουκαλάνι, Μάνος Ζαχαράκος. Το έργο θα ανεβεί το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου στη Β΄ Σκηνή του θεάτρου Άλμα. [πρόσωπα & ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ, Επιμέλεια: ΑNNA ΒΛΑΒΙΑΝΟΥ, Το Βήμα, Σάββατο, 15 Δεκεμβρίου 2007]

ΑΠΌ ΤΟ ΥΠΟΒΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ...

Δεν θεώρησα πρέπον να κάνω σχόλια πάνω στα σχόλια. Απλώς, ως έχων τας ιδίας σκέψεις, παραθέτω ένα απόσπασμα από το "Υποβολείο" του φίλου συναδέλφου Βασίλη Αγγελικόπουλου στην Καθημερινή:
  • Εφυγε το καλοκαίρι, πάει και το φθινόπωρο, εκπνέει οσονούπω κι ο χρόνος, αλλά Απολογισμό του Ελληνικού Φεστιβάλ 2007 δεν φαίνεται διατεθειμένος να δώσει στη δημοσιότητα ο Γιώργος Λούκος. Πέρυσι δεν έδωσε αριθμούς εισιτηρίων κατά παράσταση «από λεπτότητα», λέει, για ορισμένους πατώσαντες. Φέτος πια έχουμε καθολική λεπτότητα - ούτε εισιτήρια ούτε εισπράξεις, πούποτα. Γιατί όμως; Φαντάσου να είχε αποτύχει το Φεστιβάλ.
  • Παραιτήθηκε από την επιτροπή του ΥΠΠΟ για τις επιχορηγήσεις (στάγδην βραδέως και επωδύνως) ο Δημήτρης Τσατσούλης, κριτικός θεάτρου κι επίκουρος καθηγητής του Θεατρικού του πανεπιστημίου Πατρών. Είδε κι απόειδε…
  • Τους είχαν δοθεί κι εκεί «διαβεβαιώσεις». Τι απέγινε αλήθεια εκείνος ο νέος «πολιτιστικός ιστός» που είχε εξαγγείλει όλο καμάρι ο Δον Βουλγαράκης - θα θυμόσαστε, «αναπλάσεις» από Τατόι ώς Τσαούσογλου στην Πειραιώς, μέσα το Ακροπόλ της Πατησίων, το Εμπρός στου Ψυρρή και άλλες… προτεραιότητες. Απάντηση: Ο,τι έγιναν και η προς καλένδας Ακαδημία Τεχνών ή και το ΕΚΕΘΕΧ, αν έχετε ακουστά, το νομοθετηθέν μεν, συρταρωθέν δε και λησμονηθέν Εθνικό (μη θέσω!) Κέντρο Θεάτρου και Χορού. Ω έλαττον, ω έλαττον…

ΜΑΥΡΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΡΑΓΑΣ ΚΑΙ ΚΟΥΚΛΕΣ ΟΜΠΡΑΤΣΟΦ

Δύο μεγάλες χριστουγεννιάτικες και λαμπερές παραγωγές φιλοξενεί αυτήν την εβδομάδα το «Παλλάς». Το Σάββατο 22 Δεκεμβρίου θα δώσει τρεις παραστάσεις το Κρατικό Θέατρο Ομπρατσόφ της Μόσχας με κούκλες και το έργο «Παράξενο Κονσέρτο». Θα δοθούν τρεις παραστάσεις (12 το μεσημέρι, 4 το απόγευμα και 8 το βράδυ) με ένα πολυθέαμα που περιλαμβάνει χορευτές, μουσικούς, θηριοδαμαστές τσίρκου, ταχυδακτυλουργούς, αλλά και ηθοποιούς που παρουσιάζουν μεγάλα κλασικά έργα. Την Κυριακή, 23 Δεκεμβρίου, πάλι σε τρεις παραστάσεις, τις ίδιες ώρες, σειρά έχει το Εθνικό Μαύρο Θέατρο Πράγας στην παράσταση που έχει τίτλο Fantasy Travelers. Θα παρουσιαστούν με νέες τεχνικές (πολυμέσα, βίντεο, προβολές) δύο γνωστά και αγαπημένα έργα: «Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ» και «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων».


ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΤΟ Β΄ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΘΕΑΤΡΟΥ ΝΑ ΕΥΡΩΠΗΣ

Σε πόλη της Τουρκίας (Σμύρνη ή Αττάλεια) θα πραγματοποιηθεί το 2ο Φεστιβάλ Θεάτρου Νοτιοανατολικής Ευρώπης το καλοκαίρι του 2009. Την απόφαση έλαβαν στη διάρκεια της συνάντησης τους στη Θεσσαλονίκη οι καλλιτεχνικοί διευθυντές και εκπρόσωποι εννέα θεάτρων από χώρες των Βαλκανίων (Αλβανίας, Βουλγαρίας, Κύπρου, Μαυροβουνίου, Σκοπίων, Ρουμανίας, Σερβίας, Ελλάδας και Τουρκίας).

Ο διάλογος των θεάτρων της Νοτιοανατολικής Ευρώπης για το αρχαίο δράμα που άνοιξε το περασμένο καλοκαίρι με τη σειρά παραστάσεων που έδωσαν βαλκανικοί θίασοι στη Θεσσαλονίκη με πρωτοβουλία του Κρατικού Θεάτρου Βόρειας Ελλάδας, συνεχίστηκε χθες με τη συνάντηση των καλλιτεχνικών διευθυντών αλλά και την ημερίδα που διοργανώθηκε σήμερα στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών με θέμα «Το αρχαίο δράμα σήμερα: προσεγγίσεις και προοπτικές» .

Ιδιαίτερη στιγμή για τη σημερινή ημερίδα ήταν η παρουσίαση αποσπασμάτων από τη Λυσιστράτη του Αριστοφάνη σε διασκευή Μιχάλη Κακογιάννη από την Ρουμάνα ηθοποιό (γνωστή στην Ελλάδα από σειρά θεατρικών συνεργασιών της και παραστάσεων αλλά και από τη συμμετοχή της στην κινηματογραφική ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Το βλέμμα του Οδυσσέα» ) Μάγια Μόργκενστερν.

Η ημερίδα έκλεισε με διάλογο μεταξύ των ακροατών και των εισηγητών για το αρχαίο δράμα σήμερα και τις δυνατότητες προσέγγισης του από Ελληνες και μη ηθοποιούς ενώ στο πλαίσιο των συμπερασμάτων κατατέθηκε η απόφαση των συνέδρων για θεσμοθέτηση των συναντήσεων αρχαίου δράματος ανά διετία (σε διαφορετική κάθε φορά χώρα) με διοργανωτή και άτυπο προεδρεύοντα το ΚΘΒΕ και την εκάστοτε διοίκηση του. [www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ]

ΣΤΗΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ Η ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΗΘΟΠΟΙΟΥ


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ: Αειθαλής, δημοφιλής και παρεξηγημένη. Στην Επιθεώρηση είναι αφιερωμένος ο φετινός εορτασμός της «Ημέρας του Ηθοποιού», που διοργανώνει το ΣΕΗ. «Λίγο απ' όλα, λίγο απ' όλα... /κι από δω αρχίσαν όλα. /Στου θεάτρου το πατάρι/ νέο είδος ντεμπουτάρει/ λαμπερό και ζωηρό./ Οπου όλοι έναν αιώνα μαθητεύσαμε/ και μας γέμισε με δόξες και με πλούτη/ εφτά μήνες ακριβώς απ' του Τρικούπη/ το φρικτό και τρομερό:/"δυστυχώς επτωχεύσαμεν"»!

Μετά το «Μπουλουκίου εγκώμιον» και την «Κωμειδυλλίου ανάμνηση γλυκείαν», το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών φέτος αφιερώνει την «Ημέρα του Ηθοποιού» στην Επιθεώρηση. Η προγραμματισμένη για τις 2 Οκτώβρη στο Ηρώδειο, όπως κάθε χρόνο, «Ημέρα του ηθοποιού», αναβλήθηκε λόγω εκλογών και πυρκαγιών. Τελικά, ορίστηκε η Δευτέρα 17 Δεκέμβρη, που θα πραγματοποιηθεί στο «Παλλάς», στις 9 το βράδυ, με τίτλο «Λίγο up όλα»... [συνέχεια στον Ριζοσπάστη, όπου η Σοφία Αδαμίδου κάνει μια ενδιαφέρουσα αναδρομή στο ιστορικό της Ημέρας του Ηθοποιού]

ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΤΙΝΟ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟ ΣΤΟΝ 902 tv


Στον αξέχαστο ηθοποιό Ντίνο Ηλιόπουλο είναι αφιερωμένη η εκπομπή της τηλεόρασης του «902» «Δεν άνθισαν ματαίως». Μία αστείρευτη πηγή δημιουργίας, ζωντάνιας, γέλιου υπήρξε ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ένας από τους μεγαλύτερους εκπροσώπους του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου, ευγενικός και μετριοπαθής σε όλη τη διάρκεια της ζωής. Για τον Έλληνα Φρεντ Αστέρ, όπως πολλοί τον έχουν αποκαλέσει, μιλούν ο σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος και ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Θύμιος Καρακατσάνης. Η ζωή του διασταυρώθηκε με όλους τους πρωταγωνιστές της σκηνής και της μεγάλης οθόνης. Μέσα από τις δεκάδες θεατρικές παραστάσεις και κινηματογραφικές ταινίες του πρόσφερε αξέχαστες στιγμές ευφορίας και συνάμα ποιότητας, είτε μέσα από τους αμέτρητους κωμικούς ρόλους του, είτε με την ανεπανάληπτη ερμηνεία του στο Δράκο του Νίκου Κούνδουρου. Υπηρετώντας με ιδιαίτερη σεμνότητα, αλλά και πολύ μεγάλο πάθος τη μεγάλη αγάπη του, την Τέχνη, ο Ντ. Ηλιόπουλος τίμησε κάθε ρόλο που ενσάρκωσε. Επιμέλεια - παρουσίαση: Σοφία Αδαμίδου (Τρίτη, 18/12/2007, 23.00, «902» TV). [Από τον Ριζοσπάστη]

ΜΠΟΕΜ ΚΑΙ ΟΠΕΡΕΤΑ

Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά με τους «Μποέμ» του Τζάκομο Πουτσίνι θα κάνει η Λυρική Σκηνή. Η όπερα αυτή που αναφέρεται στη ζωή των μποέμ ανεβαίνει σε νέα παραγωγή, στο Θέατρο «Ολύμπια», στις 21, 22, 23, 26, 27, 28, 29, 30/12 και 3, 4, 5, 6/1. Το έργο βασίζεται στις «Σκηνές απ' την Μποέμικη Ζωή» του Ανρί Μιρζέρ και στο θεατρικό «Μποέμικη Ζωή» που εμπνεύστηκε από αυτές ο Τεοντόρ Μπαριέρ. Το ποιητικό κείμενο είναι των Τζουζέπε Τζακόζα και Λουίτζι Ιλικα. Η υπόθεση αφορά τον έρωτα ανάμεσα στον ποιητή Ροντόλφο και στη ράφτρα Μιμή από τη στιγμή που πρωτοσυναντώνται μέχρι τον άτυχο θάνατό της. Αντικαθιστώντας την παλαιότερη παραγωγή της Λίνας Βέρτμιλερ, η ΕΛΣ επέλεξε φέτος μία ολότελα διαφορετική ματιά, του σκηνοθέτη Γκρέιαμ Βικ. Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός, σκηνικά - κοστούμια: Ρίτσαρντ Χάντσον. Ερμηνεύουν εκ περιτροπής: Λεονάρντο Καπάλμπο - Σεμπάστιαν Γκουέζ, Μάτα Κατσούλη - Ελενα Κελεσίδη, Δημήτρης Τηλιακός - Κύρος Πατσαλίδης, Χάρης Ανδριανός - Ακης Λαλούσης, Πέτρος Μαγουλάς - Τάσος Αποστόλου, Λουκία Σπανάκη - Ειρήνη Κυριακίδου, Παύλος Μαρόπουλος, Φίλιππος Δελλατόλας - Θανάσης Ευαγγέλου, Χρήστος Αμβράζης, Παύλος Σαμψάκης, Αλέξανδρος Τρόιτσκι.
  • Στο θέατρο «Ακροπόλ» επιστρέφει η οπερέτα. Από σήμερα η Λυρική ανεβάζει την παράσταση «Θυμήσου εκείνα τα χρόνια» - αναδρομή στην παράδοση της οπερέτας, βασισμένη στο έργο του Θεόφραστου Σακελλαρίδη. Ιστορική - μουσικολογική έρευνα, λιμπρέτο: Λάμπρος Λιάβας. Σκηνοθεσία: Λάμπρος Λιάβας, Αποστολία Παπαδαμάκη (επιμελήθηκε και την κίνηση). Μουσική διεύθυνση: Χρύσανθος Αλισάφης, Γιώργος Αραβίδης. Ερμηνεύουν: Μιχάλης Μητρούσης - Δημήτρης Ντάσιος, Νίνα Λοτσάρη, Ευδοκία Χατζηϊωάννου, Σωτηρία Ρουβολή, Λυδία Αγγελοπούλου, Δημήτρης Σιγαλός, Νίκος Στεφάνου, Παντελής Ψύχας κ.ά. Παραστάσεις καθημερινά (Τετάρτη - Κυριακή) μέχρι 20 του Απρίλη.