ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ: «Καίω κηροζίνη στο θέατρο»

TA NEA, Σάββατο, 23 Αυγούστου 2008

ΘΕΑΤΡΙΝΟΣ. ΜΕ ΤΟ ΘΗΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. ΛΑΜΠΕΡΟΣ, ΓΕΡΑ ΓΕΙΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΣΑΝΙΔΙ, ΜΕ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ, ΜΕ ΧΙΟΥΜΟΡ, ΜΕ ΤΑΛΑΝΤΟ ΠΟΥ ΠΕΡΙΣΣΕΥΕΙ- ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΑΠΟ ΚΟΥΝΙΑ. Ο ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ. ΠΟΥ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ- ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΣΕΙΡΑ «ΕΡΩΤΑΣ» ΤΟΥ ΑΝΤΕΝΝΑ- ΜΕ ΤΗΝ ΚΩΜΩΔΙΑ ΤΟΥ ΝΟΕΛ ΚΑΟΥΑΡΝΤ «ΜΗ ΓΕΛΑΤΕ, ΕΙΝΑΙ ΣΟΒΑΡΟ» (1939)

Δεν του αρέσει το «θεατρίνος», κι ας το λέω με την καλή έννοια. «Όταν λέμε θεατρίνος, εννοούμε τον ψεύτη. Άρα είναι σχήμα οξύμωρο. Καλό θέατρο είναι μόνο το αληθινό», λέει ο Γρηγόρης Βαλτινός.

Απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου (1977), πάτησε το σανίδι το ΄75- από το πρώτο ήδη έτος της σχολής δούλευε τα καλοκαίρια στο θέατρο, από τους «Δεσμούς» της Ασπασίας Παπαθανασίου μέχρι σε μπουλούκια επιθεώρησης- και «επίσημα», μετά τη θητεία του, το 1980 όταν έπαιξε στο «Γλυκό πουλί της νιότης» του Τενεσί Ουίλιαμς πλάι στη Μελίνα Μερκούρη και στον Γιάννη Φέρτη σε σκηνοθεσία Ζυλ Ντασσέν.

Φρέσκος, γελαστός πάντα, κεφάτος πάντα, πειραχτήρι πάντα, χαριτωμένος άνθρωπος, με λόγο ρητορικό, με απόψεις και επιχειρήματα να τις υποστηρίξει, ο Γρηγόρης Βαλτινός κάθεται απέναντί μου στον καναπέ του καθιστικού, στο καλόγουστο διαμέρισμά του στη Νέα Σμύρνη- η γυναίκα του και οι δύο γιοι του λείπουν.

«Πάρα πολλοί ηθοποιοί που κάνουν τηλεόραση- και περισσότερο από μένα-, δουλεύουν και στο θέατρο. Ενδεχομένως να έχουν περισσότερες αντοχές. Εγώ στο θέατρο αναλώνομαι πάρα πολύ- καίω κηροζίνη. Το ζω εικοσιτέσσερις ώρες. Κάποια στιγμή που το έκανα- θέατρο και τηλεόραση, δέκα, δεκατρείς ώρες στην τηλεόραση και, μετά, εξαντλημένος να πηγαίνω να κάνω παράσταση- δεν μπορούσα να το ανεχτώ. Το ένα ήταν εις βάρος του άλλου. Αυτός ήταν και ο ένας λόγος που δεν έκανα θέατρο αυτά τα τρία χρόνια.

Ο άλλος ήταν ότι για πρώτη φορά στη ζωή μου, έπειτα από τριάντα χρόνια θέατρο, θα είχα τη μία και μοναδική ευκαιρία να μείνω απέξω. Θα είχα ένα εισόδημα που θα με κάλυπτε ενώ μέχρι τότε έπρεπε να κάνω ένα πακέτο οικονομικό που να βασίζεται στο θέατρο- πράγμα πάρα πολύ δύσκολο στο μη επιχορηγούμενο θέατρο όπου πρέπει να συνδυάσεις έργο, ποιότητα, πορεία, ταμείο, πιάτσα και ενδιαφέρον του κοινού-, οπότε θα μπορούσα για πρώτη φορά να δω το θέατρο αλλά και τον εαυτό μου από κάποια απόσταση. Να καταλάβω πως δεν είμαι το κέντρο του κόσμου. Πως, αν είσαι εκτός του χώρου, κάλλιστα μπορεί και να μην ξέρεις τι παίζουν τα θέατρα ενώ οι εντός τουχώρου νομίζουμε πως ξέρουν οι πάντες πού είμαστε και τι παίζουμε. Μπόρεσα να δω θέατρο, να παρατηρήσω πράγματα, να σκεφτώ, να διαβάσω, γιατί το μόνο που προλάβαινα ώς τότε να διαβάσω ήταν τα λόγια μου ή έργα για να διαλέξω για την επόμενη σεζόν...».

• Και τι σκεφτήκατε;

«Νομίζω πως έγινα πιο απλός και πιο ταπεινός. Και νομίζω πως αυτό θα περάσει στην υποκριτική και στη σκηνοθεσία μου. Τι ωραίο πράγμα ο ηθοποιός! Είναι σαν το διαπασών: η όποια αλλαγή στην προσωπικότητά του περνάει αυτόματα στο αντικείμενό του. Γι΄ αυτό πρέπει να βελτιώνει τον εαυτό του. Γιατί βελτιώνει την τέχνη του. Και αυτό είναι αμφίδρομο. Όταν βελτιώνει την τέχνη του, βελτιώνει τον εαυτό του. Η κατάδυση στην τέχνη σου σού επιστρέφεται ως προσωπική περιουσία. Είναι η μόνη στιγμή που ο ηθοποιός μπορεί να πει πως πλούτισε από την τέχνη του...». Γελάει.

«ΜΟΥ ΕΧΟΥΝ ΛΕΙΨΕΙ ΤΑ ΓΕΛΙΑ»

Στην κωμωδία του Νόελ Κάουαρντ όπου κρατάει τον κεντρικό ρόλο του Γκάρι, με τους Πέγκυ Σταθακοπούλου, Αντιγόνη Γλυκοφρύδη, Κώστα Φλωκατούλα, Βύρωνα Κολάση, Χρήστο Ευθυμίου, Κατερίνα Μάντζιου, Φώτη Σπύρο, Τζένη Θεωνά, Ιωάννα Χιώτη μαζί του, ο Γρηγόρης Βαλτινός υπογράφει επίσης τη σκηνοθεσία αλλά και τη μετάφραση και τη διασκευή.

«Ο Κάουαρντ είναι πια κλασικός και στα κλειδιά του έχουν πατήσει πολλοί σύγχρονοι δραματουργοί. Είχα ανάγκη να ξεσκάσω. Να ξαναμπώ στο θέατρο με χαμόγελο ύστερα από τρία χρόνια. Και να ασχοληθώ με ένα αγαπημένο μου είδος που είναι η κωμωδία. Μου έχει λείψει. Θέλω να ακουστούν γέλια στο θέατρο. Αλλά πιστεύω και πως μέσα από το γέλιο πολλά μπορούν να βγουν.

Κεντρικός ήρωας του έργου είναι ένας σταρ του θεάτρου που βρίσκεται στο πικ του. Στην αποκορύφωση της αλαζονείας και του εγωκεντρισμού του, της επιτυχίας και της τεχνικής του δεν αντιλαμβάνεται πως βρίσκεται σ΄ ένα οριακό σημείο. Γιατί είναι πια θολωμένος από όλα αυτά. Δεν αντιλαμβάνεται το τέλος της εποχής στην οποία ανήκει και πως για να περάσει στην επόμενη φάση πρέπει να πάει βαθύτερα και ως καλλιτέχνης και ως άνθρωπος. Πρέπει να γίνει πιο αληθινός. Πιο ουσιαστικός. Ειδεμή θα χαθεί: θα οδηγηθεί στα ναρκωτικά ή στην τρέλα».

• Είστε και λίγο εσείς ο ρόλος αυτός; Ή αυτό που φοβάστε ότι μπορεί να γίνετε;Ή αυτό που ήσασταν κάποια στιγμή;

«Το έργο είναι ένα σχόλιο για το χώρο του θεάματος. Ο ήρωας απηχεί τον καθένα από μας. Πιστεύω πως πάντα είχα, έχω και θα έχω στοιχεία του Γκάρι. Το θέμα είναι με τι τα ισορροπείς όλα αυτά. Πρέπει να βρεις στη ζωή σου τα αντίδοτα».

• Εσείς τα έχετε βρει;

«Ναι». Το λέει ανεπιφύλακτα. «Θες από χαρακτήρα, θες από ένστικτο αυτοσυντήρησης. Έπεσα από τη αρχή στα πολύ μαλακά: Μελίνα, Ντασσέν, τηλεόραση, εξώφυλλα, αναγνωρισιμότητα, Βουγιουκλάκη, επιτυχίες, πρωταγωνιστικοί ρόλοι...

Μπορούσα πάρα πολύ εύκολα να καταστραφώ. Αλλά με χαρακτήριζε από τότε μία ψυχραιμία και μία ωριμότητα. Και διασώθηκα».

«ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΨΩΝΙΖΟΥΜΕ ΑΠ΄ ΕΞΩ»

«Πηγαίνω στο Λονδίνο ή στο Βερολίνο και ψωνίζω το έργο που θα παρουσιάσω»- δεν είναι κάτι που μας φέρνει αυτομάτως στη θέση του ουραγού; τον ρωτώ. «Πάντα ουραγοί ήμασταν και είμαστε. Και είναι ανόητο να εθελοτυφλούμε. Όταν το παραδεχτούμε, τότε μόνο θα μπορέσουμε να έχουμε δική μας παραγωγή έργων. Και δεν μιλώ για τις εξαιρέσεις. Δυστυχώς ψωνίζουμε απέξω».

• Για ελληνικό έργο έχετε ψάξει;

«Βεβαίως. Και έκανα το λάθος να το πω σε συνέντευξη. Έφτασε ένα φορτηγό έργα που έκανα τρία χρόνια να τα διαβάσω. Αλλά... Η αμηχανία της εποχής είναι; Δεν ξέρω. Νομίζω πως το θέατρό μας περνάει ό,τι πέρασε ο κινηματογράφος μας. Που εγκαταλείψανε τη μυθοπλασία, εγκαταλείψανε τη φυσιολογική ταινία που μιλάει στον κόσμο και προσπαθήσανε όλοι να κάνουν τον Γκοντάρ και τον Βιμ Βέντερς. Με αποτέλεσμα να θάψουν τον ελληνικό κινηματογράφο. Να μην καταλαβαίνει κανένας τίποτα, να φύγει ο κόσμος από τις αίθουσες και να αναγκαστούν τώρα να επιστρέψουνε προσκυνώντας τη μυθοπλασία και τη λαϊκή και απλοϊκή ταινία, για να βρεθούν πιο πίσω από αυτό που εγκαταλείψανε. Και βλέπουμε πια σαχλές ταινίες που μπορεί και να γεμίζουν τις αίθουσες. Αποκοπήκανε από τις ρίζες».

info
«Μη γελάτε, είναι σοβαρό» στο θέατρο «Βρετάνια» από τον Οκτώβριο (Πανεπιστημίου 7, τηλ. 210.3221.579).