«Και είναι λογικό που είναι η πρώτη μας συνεργασία, αφού κινούμαστε σε δύο τελείως διαφορετικούς χώρους του θεάτρου. Εγώ δουλεύω περισσότερο την κωμωδία και η Ρούλα είναι ταμένη αλλού», εξηγεί ο καλός ηθοποιός.
- Είναι και η πρώτη σας φορά στην αρχαία τραγωδία.
«Κι αυτό γίνεται προς το τέλος της καριέρας μου. Οταν μου έγινε η πρόταση από την ίδια τη Ρούλα, είπα: εξαιρετική πρόκληση, αλλά πολύ επικίνδυνη».
«Γιατί η τραγωδία είναι ένα είδος θεάτρου που ναι μεν το έχω σπουδάσει, αλλά στο πλαίσιο της δραματικής σχολής -κι έχουν περάσει από τότε 40 χρόνια. Ποτέ δεν το έχω υπηρετήσει. Επειδή έχω υπηρετήσει μόνο την αττική κωμωδία, έχω αγωνία. Την ευθύνη όμως την έχουν άλλοι: η σκηνοθέτις που με επέλεξε και το Εθνικό Θέατρο που με αποδέχτηκε. Ως υποκριτής και υπηρέτης της αττικής κωμωδίας δεν δίνω εγώ εξετάσεις».
- Ο βοσκός είναι, όμως, ένας ρόλος που δεν έχει το τραγικό βάρος των υπόλοιπων χαρακτήρων του Οιδίποδα. Βρίσκεται σε ένα μεταίχμιο.
«Ο Σοφοκλής πριν από την τραγωδία έβαλε ένα χαμόγελο. Τον βοσκό. Αυτό μπορεί να μεταφραστεί όπως θέλουμε: χαμόγελο σαρκαστικό, πίκρας, γραφικό».
- Ο δικός σας βοσκός τι χαμόγελο είναι;
«Πρόθεσή μας ήταν να αποφύγουμε οποιαδήποτε γραφικότητα και ευκολία, την οποία μπορεί να έχω ως ηθοποιός σε σχέση με τους κωμικούς μου κώδικες. Θέλω να παιχτεί ο βοσκός με όσο το δυνατό μεγαλύτερη απλότητα γίνεται. Είναι το τελευταίο πρόσωπο που συναντά ο Οιδίποδας πριν αποφασίσει να τυφλωθεί. Δεν βγάζει τα μάτια του όταν συναντιέται με την Ιοκάστη ή τον Κρέοντα, αλλά όταν συναντά τον έσχατο πολίτη του βασιλείου του. Ο βοσκός είναι ένα πρόσωπο της ειμαρμένης, μεταφυσικό. Είναι ο άνθρωπος που έχει σώσει τον Οιδίποδα μωρό. Είναι το πρόσωπο που σώζεται στη συμπλοκή κατά την οποία ο Οιδίποδας σκοτώνει τον πατέρα του. Κινδύνεψε από αυτόν που έσωσε! Η ζωή του Οιδίποδα εξαρτιόταν δηλαδή από έναν απλό βοσκό. Οταν ο Οιδίπους το μαθαίνει, δεν αντέχει. Καμιά φορά τα ασήμαντα πρόσωπα γράφουν την ιστορία με έναν περίεργο λόγο».
- Η Πατεράκη σάς διδάσκει λέξη λέξη όλους τους ρόλους. Συγχρόνως, αναλύει το κείμενο. Αυτό είναι πιο εύκολο για τον ηθοποιό;
«Η Ρούλα δεν περιμένει τους ηθοποιούς. Εχει παίξει και έχει ερμηνεύσει η ίδια όλους τους ρόλους μόνη. Και έτσι μας τους υποστηρίζει θεατρικά. Αυτό με ένα τρόπο οδηγεί τον ηθοποιό στην τεμπελιά, στη μίμηση. Η Ρούλα είναι μια σκηνοθέτιδα-ορχήστρα. Το έργο δεν το έχει απλώς διαβάσει. Το έχει ξαναγράψει τρόπο τινά. Το ξέρει λέξη λέξη, το έχει χορογραφήσει, έχει βρει τη μουσική του, τα πάντα. Εμείς απλώς καλούμεθα να τα υπηρετήσουμε. Ξέροντας τις προσωπικές αδυναμίες μου σε ένα αντικείμενο που δεν έτυχε να το υπηρετήσω, το μόνο που έπρεπε να κάνω είναι να ξαναγίνω μαθητής. Η Ρούλα δεν είναι μεταμοντέρνα, είναι κλασική σκηνοθέτις της εποχής μας. Αν ο Ροντήρης ερχόταν στη ζωή θα σκηνοθετούσε έτσι. Μένουμε πολύ πιστοί στο κείμενο και στην ιδεολογία του Σοφοκλή. Η Ρούλα θέλει να το υπηρετήσουμε με απόλυτη καθαρότητα. Οι σκηνοθετικές, όμως, λύσεις της έχουν σχέση με την αισθητική που καλπάζει στο διεθνές θέατρο. Οι τεχνικοί είναι, όμως, οι ίδιοι οι ηθοποιοί. Ολες οι αλλαγές γίνονται διά χειρός ηθοποιών. Ακόμα και οι μουσικοί είναι ηθοποιοί».
- Θα διεκδικήσετε μια συνέχεια στον χώρο της αρχαίας τραγωδίας;
«Οχι βέβαια. Δεν κινδυνεύει ο χώρος από μένα! Είμαι φύσει και θέσει κωμικός ηθοποιός. Αυτό σημαίνει πως ό,τι αγγίζω δημιουργεί με κάποιο τρόπο την ευδαιμονία και το γέλιο. Αυτό είναι ευχή, αλλά ταυτόχρονα και κατάρα για ένα άνθρωπο που θέλει να κάνει κάτι διαφορετικό. Με αυτή την έννοια, θέλω να πιστεύω ότι δεν μπορώ και δεν θέλω να κάνω τραγωδία. Δεν μπορώ να κάνω τον Οιδίποδα! Το μόνο που θα μπορούσα ίσως να κάνω είναι τον Κύκλωπα, ένα μονόφθαλμο και δη κωμικό ήρωα. Εχω το απόλυτο γνώθι σαυτόν. Ξέρω τις δυνατότητές μου».
- Κι ωστόσο σήμερα βλέπουμε να θεωρείται καταξίωση να παίζεις τραγωδία έπειτα από ένα τηλεοπτικό που σε κάνει γνωστό.
«Αυτό είναι ένα πολύ επικίνδυνο και παρακμιακό σύμπτωμα. Δεν χρεώνω την ευθύνη στον ηθοποιό που το κάνει. Τη χρεώνω στην αισθητική και το ζητούμενο της εποχής μας. Υπάρχει γενικότερα πρόβλημα στον πολιτισμό μας. Δεν είναι μόνο ο Ζαχόπουλος που πήδηξε. Καθημερινά αυτοκτονούμε όλοι. Διαπράττουμε μικρές προσωπικές πολιτιστικές αυτοκτονίες!».
- Πέρυσι, μετά την πρεμιέρα του Μπέκετ («Ευτυχισμένες μέρες») στην Επίδαυρο, δηλώσατε ότι ζήσατε μια από τις μεγαλύτερες στιγμές του αρχαίου θεάτρου. Τα Επιδαύρια πρέπει να ανοίξουν στο σύγχρονο δραματολόγιο;
«Οπωσδήποτε. Στην Ελλάδα είμαστε είτε πάρα πολύ μεμψίμοιροι είτε πάρα πολύ γενναιόδωροι. Μας λείπει το μέτρο. Θεωρώ ότι η Επίδαυρος δεν ανήκει όμως μόνο σε εμάς, αλλά σε όλο τον κόσμο. Κι ενώ φτιάχτηκε για την τραγωδία, θα μπορούσαν να ανεβούν σε αυτή, χωρίς διακρίσεις, όλα τα έργα. Δεν το λέω εγώ. Το έχουν πει θεωρητικοί». *
No comments:
Post a Comment