Αγγλικό φλέγμα και χιούμορ

«Cock» Θησείον

• Ελευθεροτυπία, Σάββατο 2 Απριλίου 2011
• Του ΓΡΗΓΟΡΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ 

Φαντάζουν από μακριά μακάριες οι κοινωνίες που μπορούν να παίρνουν στα σοβαρά έργα όπως το «Cock». Η πρόσφατη (2009) επιτυχία του Μάικ Μπάρτλετ είναι το τελευταίο προϊόν του αγγλικού βουλεβάρτου και σαν τέτοιο μπορεί να εκμεταλλευθεί τις μέχρι τώρα κατακτήσεις του: in yer face εκτόνωση της αγγλικής -συνήθως άσφαιρης- βωμολοχίας, φάρσα και κωμωδία, με δραματουργικά δάνεια ακόμη και από τον εξπρεσιονισμό, με γερή δόση χιούμορ, άψογη τεχνική, ρυθμό και, κυρίως, με εκείνο το αναγκαίο στοιχείο κάθε ανάλογου πονήματος της μεγάλης βρετανικής σκηνής τα τελευταία διακόσια χρόνια: την προβολή μιας ιθαγένειας ανώτερης σε προβληματισμό, σε ελευθεριάζουσα και κομψευόμενη ποικιλία, ιθαγένεια ασφαλώς επίζηλη στα προβλήματα της ναρκισσευόμενης ηθικολογίας της.

Αυτό είναι το «Cock», επίτηδες αμετάφραστο στα ελληνικά, για να διατηρεί τις διάφορες σημασίες του, κυρίως όμως για να εκτοξεύσει προς το αγγλομαθές κοινό τη σοκαριστική αναφορά του στο γεννητικό μόριο του άνδρα. Η υπόθεση θυμίζει κάπως τις ανεστραμμένες κωμικές ουτοπίες, όπου η εξαίρεση υποδύεται τον κανόνα. Ετσι και εδώ, το ζευγάρι του Ανδρα (χωρίς όνομα, σαν ένα απλό «Α.» στο κείμενο) με τον «Τζον» περνάει μεγάλη κρίση όταν ο Τζον γνωρίζει, ερωτεύεται και συμπράττει ερωτικώς με μια γυναίκα (επίσης, ως «Γ.» στο κείμενο).

Ο Τζον πρέπει να αποφασίσει αν θα συνεχίσει τη συμβίωση με το σύντροφό του ή θα συνεχίσει σαν «φυσιολογικός» διεκδικητής του κατεστημένου. Σαν αμλετική φιγούρα ο δόλιος, στέκει στη μέση ανάμεσα στους δυο ισχυρούς και επίμονους διεκδικητές του. Προφανώς αγαπάει το σύντροφό του αλλά και έλκεται από την ερωτική συντρόφισσά του. Η αξιότιμη φάρσα προσκαλεί τελικά τα αντίμαχα μέρη να λύσουν τις διαφορές τους σε ένα γεύμα, με την παρουσία μάλιστα του εξαιρετικά προοδευτικού, έως καχυποψίας, γονιού του Α. Εκεί όλο το αγγλικό φλέγμα και χιούμορ σερβίρεται στους συνδαιτυμόνες. Μια πραγματική κοκορομαχία, με τρόπαιο τον Τζον και τη δίσημη ταυτότητά του.

• Ατομικές ελευθερίες

Γιατί ασχολούμαστε με αυτό το έργο; Πρώτον γιατί, παρά τις έξωθεν αντιρρήσεις μας, είναι πράγματι πρωτότυπο, τουλάχιστον στην όψη. Χωρίς σκηνικά, χωρίς τις τυπικές εξόδους του βουλεβάρτου, έχει μια αγριάδα εργαστηρίου, μια ωμή αντιπαράθεση λέξεων. Επειτα, είναι, πώς να το κάνουμε, διασκεδαστικότατο. Και έχει, ακόμη, μια κρυφή ιδιαιτερότητα: συνήθως τα έργα μοιάζουν σοβαρά απέξω και στο κέντρο μένουν κούφια. Εδώ συμβαίνει το αντίθετο: το εξωτερικό περίβλημα κρύβει έναν σοβαρό και διόλου ευκαταφρόνητο προβληματισμό. Αφορά βέβαια την έννοια της ταυτότητας (σεξουαλικής κυρίως) που ετεροκαθορίζεται, αλλοιώνεται, διαστρέφεται, εκμαυλίζεται. Είναι από αυτή την άποψη το «Cock», όπως παρατηρεί η θεατρολόγος Τζορτζίνα Κακουδάκη στο πρόγραμμα, μια post-gay κωμωδία.

Θα συμπλήρωνα ότι ο προβληματισμός αφορά βαθύτερα την αδυναμία του σύγχρονου ανθρώπου να αποφασίσει για λογαριασμό του και με δική του ευθύνη το ποιος είναι. Αβουλος και ενθουσιώδης, ο Τζον παραμένει ένα παιδί, διόλου αξιέραστος κι όμως αξιαγάπητος, ίσως γιατί έτσι δίνει δικαίωμα στους άλλους να τον διαμορφώσουν και να τον αλλάξουν. Στο τέλος, καλείται να παραδώσει την ατομική του ελευθερία, όπως συνήθως γίνεται, μέσα από καθημερινές μικρές υποχωρήσεις και αθώους συμβιβασμούς.

Η Κατερίνα Ευαγγελάτου έδωσε μια δυναμική σκηνοθεσία του έργου χρησιμοποιώντας χάρακα για τη γεωμετρία του και μετρονόμο για τον εσωτερικό ρυθμό του. Είναι επιτυχία της πως το «Cock» γίνεται μια όλο νεύρο διεκδίκηση της ταυτότητας σε ένα υπαρξιακό ρινγκ, χωρίς να χάσει τους χυμούς, το χιούμορ και την τσαχπινιά του. Χρησιμοποιεί έξυπνα τον ορθογώνιο χώρο του θεάτρου: απομακρύνει τα πρόσωπα -σ' έναν αγώνα τένις με μπαλάκι τις λέξεις- και θέτει αρχιτεκτονικά τις αντιπαραθέσεις τους. Στέκομαι όμως στη μετάφρασή της. Θα έπρεπε κανονικά να ενοχλεί με τους αγγλισμούς της (όπως αυτό το: «πάρε το χρόνο σου»). Και όμως, αυτή είναι η μετάφραση που λειτουργεί ερμηνευτικά ως προς τα πρόσωπα. Οι λέξεις τους μοιάζουν να μην πατώνουν στο βυθό της γλώσσας, να έχουν απολέσει την ψυχή τους στην άγρα του μεταμοντέρνου.

Σκέφτομαι πόσο δύσκολο είναι για τους ηθοποιούς να παίζουν απροστάτευτοι στο μέσον μιας σκηνής που δεν τους προσφέρει στήριγμα ούτε κρυψώνα. Θα ξεκινήσω από την Ιωάννα Παππά: χωρίς τους υπόλοιπους το «Cock» θα ήταν ίσως κατώτερο, χωρίς αυτήν όμως δεν θα υπήρχε. Το θέατρο κρατάει την ανάσα του καθώς πλουτίζει τη θηλυκότητα της γυναίκας που υποδύεται με το βάθος μιας ήρεμης απελπισίας. Ο σκηνικός της αντίπαλος, Μάκης Παπαδημητρίου, δείχνει ακόμη μια φορά πως διαθέτει πηγαίο, ανατρεπτικό χιούμορ. Η ευρύτατη υποκριτική γκάμα του τον βοηθάει να επενδύσει τον εξωτερικό κυνισμό του ρόλου με τη φόδρα της ανασφάλειας. Αναποφάσιστος, άγαρμπος και αξιαγάπητος ο Τζον του Δημήτρη Μοθωναίου. Ο πατέρας Γιώργος Κοτανίδης μεταφέρει τη διάσταση ενός νεοσυντηρητισμού που έχει κάνει την ορθή προοδευτικότητα νέο σύστημα ταυτοποίησης. Διασκεδαστική και διόλου επιπόλαιη βραδιά θεάτρου.*

«Τελευταίο Αντίο» στον Ιάκωβο Καμπανέλλη

Πλήθος κόσμου συνόδευσε τον Ιάκωβο Καμπανέλλη στην τελευταία « κατοικία» του. Με μεγάλη συγκίνηση και μέσα στην κατάμεστη από κόσμο εκκλησία της Αγίας Ζώνης στην Κυψέλη, πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι η εξόδιος ακολουθία του Ιάκωβου Καμπανέλλη, ακαδημαϊκού, θεατρικού συγγραφέα και δημοσιογράφου. Πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε για να απευθύνει τον τελευταίο χαιρετισμό στον άνθρωπο που, κατά την ανακοίνωση της Ακαδημίας Αθηνών, με την επί μισόν και πλέον αιώνα παρουσία του στο γίγνεσθαι του νεοελληνικού θεάτρου, αποτελούσε ο ίδιος, αδιάλειπτα, παράδοση και πρωτοπορία.

Ιάκωβος Καμπανέλλης, ο συναγωνιστής της ειρήνης

   ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΤΡΙΓΑΖΗ*Η ΑΥΓΗ: 02/04/2011

Το «στερνό αντίο» στον Ιάκωβο Καμπανέλλη συνοδεύεται -δίκαια- από τις πιο εγκωμιαστικές αναφορές στο έργο του πολυγραφότατου θεατρικού συγγραφέα, που - κατά τον Δ. Δανίκα - θα είχε τιμηθεί με «τρία Όσκαρ σεναρίου αν ήταν Αμερικανός και έγραφε σενάρια για το Χόλιγουντ». Οφείλουμε, όμως, συμπληρωματικά να σημειώσουμε ότι ο Καμπανέλλης υπήρξε και ενεργός πολίτης, με ιδιαίτερη συμμετοχή στα πολύμορφα κινήματα ειρήνης, διεθνούς αλληλεγγύης και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Μάγια Πλισέτσκαγια: Ο χορός κυλάει στις φλέβες της

• Της Εφης Φαλίδα, TA NEA: Σάββατο 2 Απριλίου 2011

Είναι µία θρυλική προσωπικότητα του χορού. Αδιαµφισβήτητα. Οχι µόνο γιατί είχε τη σιδερένια θέληση για χορό που µόνο οι σκληραγωγηµένες στην πειθαρχία της ρωσικής σχολής µπαλαρίνες µπορούν να επιτύχουν. Αλλά γιατί ήταν ένα φυσικό ταλέντο. Με εύκαµπτη πλάτη, υπέροχη πλαστικότητα στα χέρια και πάθος. Ασίγαστο. Το οποίο είτε το έβλεπες στον χορό της είτε το διαβάζεις στην αυτοβιογραφία της «Εγώ, η Μάγια Πλισέτσκαγια» που έγραψε στα ρωσικά το 1994 και µεταφράστηκε στα αγγλικά το 2003. Αµέσως µετά την αποφοίτησή της από τη σχολή χορού του Μπολσόι πήρε το χρίσµα της πρώτης µπαλαρίνας το 1943. «Λέγεται ότι εν αρχή ήταν ο λόγος. Εγώ σκέφτοµαι ότι στην αρχή ήταν η κίνηση. Γιατί µέσα στην κίνηση εµπεριέχονται τα πάντα και όχι στον λόγο» είναι η δική της κοσµοθεωρία.

Στην πατρίδα της τη Ρωσία είναι ο εθνικός τους θησαυρός.

Μπορεί ο πατέρας της να χάθηκε στα πογκρόµ του Στάλιν και η ίδια να θεωρούνταν κόρη «εχθρού του λαού», είχε όµως τα δώρα της φύσης στο εύπλαστο σώµα της που την έκαναν µια διαφορετική µπαλαρίνα. Οµως µε τις αυθεντίες του ρωσικού µπαλέτου δεν υπήρχε, ούτε υπάρχει, στενή αγάπη. Στα χρόνια του σοβιετικού καθεστώτος και ως αστέρι του Μπολσόι είχε δεχτεί πιέσεις από τον σοβιετικό λαό να γίνει µέλος, αν και εβραϊκής καταγωγής, στην Αντισιωνιστική Επιτροπή. Οταν περιόδευε µε το Μπολσόι στο εξωτερικό, τη δεκαετία του '60, η σοβιετική µυστική αστυνοµία απαίτησε από την Πλισέτσκαγια να προκαλέσει «το ενδιαφέρον» του γερουσιαστή Ρόµπερτ Κένεντι.

Η Πλισέτσκαγια έφτασε στην καλλιτεχνική της ωριµότητα στα τέλη του '40 και στη διάρκεια του '50. Την εποχή δηλαδή της σοβιετικής αποµόνωσης από τη ∆ύση.

Στην περιοδεία του Μπολσόι στο Λονδίνο το 1956 εκείνη δεν έλαβε µέρος. Και το 1959 όταν η οµάδα ταξίδεψε στην Αµερική είχε έναν µικρό ρόλο. Το 1961 όµως εµφανίστηκε ως καλεσµένη καλλιτέχνιδα της Οπερας του Παρισιού και έτσι άρχισε µια µακρόχρονη σχέση µε τους γάλλους χορογράφους και τις οµάδες χορού. «Ολη την ώρα η πολιτική» καταλήγει µε νόηµα στα κεφάλαια της αυτοβιογραφίας της, εξηγώντας πώς οι Σοβιετικοί τής έδωσαν άδεια να χορέψει το «Αρρωστο ρόδο» του Ρολάν Πετί, εµπνευσµένο από την αυτοκτονία του σοβιετικού (και ανεπιθύµητου στο καθεστώς) ποιητή Βλαντίµιρ Μαγιακόφσκι.

Ηταν το 1973, εποχή κατά την οποία ήταν αδιανόητο για σοβιετικό πολίτη να εργαστεί στο εξωτερικό. Ωστόσο ο Λουί Αραγκόν, αµφιλεγόµενη προσωπικότητα στο Γαλλικό Κοµµουνιστικό Κόµµα, έδειξε ενδιαφέρον για την παραγωγή και οργάνωσε τις κατάλληλες συναντήσεις προκειµένου οι σοβιετικές αρχές να της το επιτρέψουν.

Στο κεφάλαιο µε τίτλο «Γιατί δεν έµεινα στη ∆ύση», η Πλισέτσκαγια εξηγεί ότι δεν αυτοµόλησε όπωςο Ρούντολφ Νουρέγιεφ γιατί ο φόβος την κρατούσε στο Μπολσόι. Το σοβιετικό καθεστώς είχε «τρόπους» να συµβεί κάποιο ατύχηµα µε αυτοκίνητο ή το σπάσιµοτων ποδιών της, ακόµη και στο εξωτερικό. Η KGB άλλωστε παρακολουθούσε τις κινήσειςτης στο εξωτερικό. Κι έτσι στη δεύτερη αµερικανική της περιοδεία το 1962 όταν έλαβε µια µεγάλη ανθοδέσµη από ανώνυµο θαυµαστή (που η Μάγια στο βιβλίο της γράφει ότι προερχόταν από τον Νουρέγιεφ µε τον οποίο ήθελε να είχαν χορέψει µαζί) ένας πράκτορας την επισκέφτηκε στο καµαρίνι της. «Καθώς µύριζε τα τριαντάφυλλα της ανθοδέσµης µε ρώτησε τι θα έκανααν µου έστελνε λουλούδια ο Νουρέγιεφ που ακουγόταν ότι βρισκόταν στη Νέα Υόρκη. Ενας έντονος φόβος άρχισε να µε διακατέχει» λέει ο κύκνος του χορού που δίσταζε να πετάξει προς την ελευθερία.

Προτιµούσε δε να υποµένει τον εξευτελιστικό µισθό των πέντε δολαρίων την ηµέρα για τα εκτός έδρας έξοδα που πλήρωνε το Μπολσόι τους χορευτές του στις περιοδείες του εξωτερικού. Ποσό που αστέρια και κορ ντε µπαλέ διέθεταν για να αγοράζουν σκυλοτροφή για να µη λιποθυµήσουν από την πείνα.

«Υστερα από ένα τέτοιο γεύµα ένιωθες πολύ δυνατή. Ψήναµε µπιφτέκια για σκύλους ανάµεσα σε δύο πλάκες ηλεκτρικού σίδερου στα δωµάτια των ξενοδοχείων. Κι επειδή µαγειρεύαµε ταυτόχρονα, οι πρίζες υπερφόρτωναν και προκαλούσαν διακοπή του ηλεκτρικού».

• info: «Ave Maya», 14 και 15 Απριλίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Αίθουσα «Χρήστος Λαµπράκης». Εισιτήρια: 95, 70, 58, 40 και 30 ευρώ το φοιτητικό, πληροφορίες στα τηλ. 210-6728.080, 210-7282.333.

«Δεν είµαι ιερό τέρας, είµαι Σκορπιός και ολοκληρωτικά αφοσιωµένη στο µπαλέτο»

Η µεγάλη χορεύτρια µίλησε στα «ΝΕΑ» λίγο πριν από την άφιξή της στην Ελλάδα

Στο γκαλά «Ave Maya», στις 14 και 15 Απριλίου στην Αθήνα, οι χορευτές-αστέρια συγκροτηµάτων µε τα οποία η ίδια συνδέθηκετιµάνε αυτή την εξαιρετική προσωπικότητα για την προσφορά της στο µπαλέτο: Μπολσόι, Μαριίνσκι, Βασιλικό και Εθνικό Μπαλέτο της Αγγλίας, Οπερα του Παρισιού, οµάδα του Κάρλος Σάουρα. Με αποσπάσµατα από κλασικές χορογραφίες («Ρωµαίος και Ιουλιέτα», «Κουρσάρος»), επιδείξεις τεχνικής («Αρτεµιςκαι Ακταίων»), ισπανικό χορό («Κάρµεν», «Τρίκοχο καπέλο», «Κορίτσι από φωτιά»). Το φινάλε της παράστασης της ανήκει, καθώς η Μάγια των 85 χρόνων θα χορέψει «Ave Maya». Τη χορογραφία που δηµιούργησε ο Μορίς Μπεζάρ όταν συµπλήρωσε τα 75.

«Μένωέκπληκτη κάθε φορά µε την ανταπόκριση του κοινού. Οπου κι αν βρίσκοµαι, υπάρχουν µάτια ενθουσιασµένα και χειροκροτήµατα. Και δεν το κάνουν επιτηδευµένα. Οι άνθρωποι είναι ειλικρινείς στις αντιδράσεις τους. Πάντα ζούσα κι εξακολουθώ ναζω γι' αυτές τις στιγµές» µας λέει από τη Μόσχα η Μάγια Πλισέτσκαγια.

Σας αποκαλούν «ιερό τέρας» του κλασικού µπαλέτου. Ενας τέτοιος χαρακτηρισµός δεν σας προκαλεί την αίσθηση της µοναξιάς;

∆εν θεωρώ τον εαυτό µου ιερό τέρας, αλλά ούτε και αγία του χορού.Το ζώδιό µου είναι Σκορπιός και οι Σκορπιοί έχουν ελάχιστη σχέση µε τα τέρατα. Αν το λάβουµε αυτόυπόψη, τότε εγώως Σκορπιός δεν µοιάζω µε τέρας. Βασικά είµαι µια κανονική γυναίκα, ολοκληρωτικά αφοσιωµένη στοµπαλέτο, που είναι η αιώνια αγάπη µου.

Τι είναι το µπαλέτο για µια νέα γυναίκα; Μια άσκηση πειθαρχίας ή ένας οδηγός προς την αυτογνωσία;

Και τα δύο. Το µπαλέτο είναι έναςκαλός συνδυασµός πειθαρχίας και αυτογνωσίας για να έχεις ένα καλό αποτέλεσµα, από το οποίο θα προκύψει µια άψογη χορεύτρια του µπαλέτου.

Στη διάρκεια των εµφανίσεών σας πάνω στη σκηνή και των διαφορετικών ερµηνειών σας, σας ταίριαζε περισσότερο ο Λευκός ή ο Μαύρος Κύκνος;

Νοµίζω ότι ήµουν περισσότερο Μαύρος Κύκνος γιατί σου δίνει τη δυνατότητα να ανοίγεσαι και να αποκαλύπτεις τον χαρακτήρα σου,τον εσωτερικόσου κόσµο, τις σκέψεις σου, το πνεύµα σου, τον εαυτό σου.

Γιατί δεν ασχοληθήκατε περισσότερο µε τη χορογραφία;

Θεωρώ τον εαυτό µου χορεύτρια και µπαλαρίνα. Γι' αυτό και δεν µου πέρασε η σκέψη έως σήµερα να χορογραφήσω.

Είχατε την ατυχία να ζήσετε την καθηµερινότητα τουσοβιετικού καλλιτέχνη την εποχή του Ψυχρού Πολέµου. Θεωρείτε ότι σήµεραη Ρωσία έχει απαλλαγεί από τη γραφειοκρατία;

Η νέα γενιά σήµερα ζει σε ένα διαφορετικό περιβάλλον από αυτό που µεγαλώσαµε εµείς και γι' αυτόν τον λόγο, λίγο τους ζηλεύω. Η γενιά µου ήταν δεµένη µε χειροπέδες. Οµως επιβιώσαµε και αυτό είναι η πραγµατική επιτυχία και ολοκλήρωση. Η γραφειοκρατία δυστυχώς υπάρχει παντού, σε όλον τον κόσµο, και θα συνεχίσει να είναι παρούσα όσο η Γη εξακολουθεί να υπάρχει. Αµφιβάλλω αν η Ρωσία έχει αυτή τη στιγµή τη µεγαλύτερη έξαρση γραφειοκρατίας στον κόσµο. Απλά αναρωτιέµαι.

Αν γυρίζατε το ρολόι του χρόνου προς τα πίσω, τι θα αλλάζατε στη ζωή σας;

Πολλά πράγµατα. Μάλλον θαµπορούσα να κάνω διαφορετικά λάθη.

Πόσο συναισθηµατικό φορτίο µπορεί να αντέξει η γυµνασµένη πλάτη µιας µπαλαρίνας;

Πολύ πιο σηµαντική είναι η µυϊκή άσκηση και οι ασκήσεις για τις αρθρώσεις, τα νεύρα, το µυαλό. Λένε ότι είναι καλό να έχεις το κεφάλι πάνω στους ώµους σου. Εµένα µου αρέσει να έχω το κεφάλι πάνω στον λαιµό µου. Το συναίσθηµα όµως είναι κάτι διαφορετικό. Βγαίνει από µέσα και σε κάποιους ρόλους είναι αληθινά ουσιαστικό.

Ο χορός πάνω στις πουέντ είναι πιο οδυνηρός από την απώλεια της ελευθερίας;

Το να χορεύεις πάνω στις πουέντ είναι πραγµατικά οδυνηρό. Οµως η αίσθηση του να χάνεις την ελευθερία σου προκαλεί ναυτία κι αυτό είναι πολύ άβολο και αηδιαστικό συναίσθηµα.

«Ο τόπος βράζει, το θέατρο καίγεται»

  

Από τη βραβευμένη παράσταση του Ρεζά Σερβατί «Strange Creatures». Το ιρανικό θέατρο βρίθει συμβολισμών εξαιτίας της αυστηρής λογοκρισίας  

• Ελευθεροτυπία, Σάββατο 2 Απριλίου 2011 Της ΕΛΕΝΑΣ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ 

Ενα θέατρο «γεμάτο εσωτερικότητα και συμβολισμό, ως αντίβαρο στη λογοκρισία και την απαγόρευση» είναι το ιρανικό, σύμφωνα με την Αύρα Σιδηροπούλου. Η κοσμοπολίτισσα σκηνοθέτις, που μόλις επέστρεψε από το 29ο Θεατρικό Φεστιβάλ της Τεχεράνης Fadjr, όπου ήταν επίσημη καλεσμένη, μιλά για μια εμπειρία συγκλονιστική. «Κυρίως γιατί βιώσαμε έναν ασφυκτικό κλοιό "προστασίας" σε έναν τόπο που βράζει και προετοιμάζεται», λέει. «Αυτή η χώρα έχει μια τέτοια δύναμη και έναν πολιτισμό που δεν μπορεί και δεν πρέπει κανείς να καθυποτάξει». 

Σε κλίμα βαθιάς θλίψης το τελευταίο αντίο στον Ιάκωβο Καμπανέλλη

Το ύστατο χαίρε στον Ιάκωβο Καμπανέλλη είπαν το πρωί του Σαββάτου συγγενείς, φίλοι και θαυμαστές του σπουδαίου θεατρικού συγγραφέα στην κηδεία του που έγινε σε κλίμα βαθιάς θλίψης στο Β' Νεκροταφείο Αθηνών. Για «τον δημοκράτη, τον ποιητή και τον άνθρωπο» μίλησε ο σκηνοθέτης Σπύρος Ευαγγελάτος που έδωσε το παρόν στην κηδεία του. Ο καθηγητής Θεατρολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Πλάτωνας Μαυρομούστακος τον ευχαρίστησε για όσα μας έχει προσφέρει και ο κριτικός θεάτρου, Κώστας Γεωργουσόπουλος τον χαρακτήρισε «παλμογράφο-χαρτογράφο της πραγματικότητας».

«Εσκαψε βαθιά το πηγάδι της φυλής»

• Κατευόδιο Ιάκωβου Καμπανέλλη

• Του ΓΡΗΓΟΡΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ, Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 1 Απριλίου 2011

Το σύγχρονο νεοελληνικό θέατρο πενθεί τον πατέρα του. Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης υπήρξε η συνείδηση της μεταπολεμικής εποχής και η παρηγοριά της. Ανήκει στην παρέα των μεγάλων εκείνων Ελλήνων που έσκαψαν βαθιά το πηγάδι της φυλής και άντλησαν από τις ζωοφόρους φλέβες της.

 

1957: η ιστορική πρώτη παράσταση της «Αυλής των θαυμάτων» στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης. Στο κέντρο ο Δ. Χατζημάρκος, δεξιά ο Γ. Λαζάνης, πίσω η Ν. Αγγελίδου και δίπλα της με στολή αστυνομικού ο Θ. Κατσαδράμης  

Είναι κι αυτός από τη μεριά του μεγάλος, όχι μόνο γιατί έγραψε έργα που στέκουν δίπλα σε άλλα «μεγάλα» του παγκόσμιου θεάτρου, αλλά γιατί στο έργο του αρμόζει μια λέξη μεγάλη: ότι αγαπήθηκε από τους Ελληνες. 

Κανένας, από όσο γνωρίζω, άλλος στο μετερίζι του δεν αγαπήθηκε τόσο. Επειδή πρόσφερε σε εποχές δύσκολες τη στήριξη μιας τέχνης συνείδησης που βλέπει, κατανοεί και αγωνίζεται για το καλό όλων και για λογαριασμό τους. Ο ελληνικός και παγκόσμιος χαρακτήρας του Καμπανέλλη, ο λόγος για την αγάπη που δέχεται και που αξίζει, είναι ο ανθρωπισμός του. Πρόκειται για την πεποίθηση ότι ο άνθρωπος αξίζει μια καλύτερη ζωή, την ελπίδα πως μπορεί να την κατακτήσει και το κάλεσμα για να αγωνιστεί να το κάνει.

Ελλάς, Γαλλία, Τραγωδία

• Ο ΛΙΒΑΝΕΖΟΣ ΟΥΑΖΝΤΙ ΜΟΥΑΟΥΑΝΤ ΣΚΗΝΟΘΕΤΕΙ ΣΟΦΟΚΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΒΙΝΙΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ

• Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΡΟΥΖΑΚΗ, Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 1 Απριλίου 2011

Το φετινό, 65ο Φεστιβάλ της Αβινιόν, ο παράδεισος του θεατρόφιλου, το σημαντικότερο φεστιβάλ του είδους στην Ευρώπη, αυτό το καλοκαίρι (6 έως 26 Ιουλίου) έχει αδυναμία στο χορό.

Η Γαλλίδα σταρ Ζιλιέτ Μπινός θα μεταμορφωθεί σε «Δεσποινίδα Τζούλια» του Στρίντμπεργκ

Καθόλου τυχαία. Συνδιαμορφωτής του φετινού προγράμματος (artiste associe) μαζί με τους καλλιτεχνικούς διευθυντές του φεστιβάλ Ορτάνς Αρσαμπό και Βενσέν Μποντριγέ είναι ο Γάλλος χορευτής και χορογράφος Μπορίς Σαρμάτζ.

Είναι γνωστός στη χώρα μας από τη συμμετοχή του στο Ελληνικό Φεστιβάλ, αφού το 2007 είχε παρουσιάσει στην Πειραιώς 260 αρκετές χορογραφίες του, εννοιολογικές στο σύνολό τους, με χαρακτηριστικό τους το ενδιαφέρον του για το γυμνό σώμα και για τη σύνδεση του χορού με την περφόρμανς, τη video art, τις πλαστικές τέχνες.

«Θυμωμένος» Βογιατζής

Ο Λευτέρης Βογιατζής με όλες του τις παραστάσεις μάς εξαναγκάζει ταπεινωτικά στη χρήση κάθε δημοσιογραφικού κλισέ. Υπέροχη, μοναδική, συγκλονιστική, αποκαλυπτική και τα λοιπά. Με πόση, λοιπόν, χαρά και ανακούφιση ξεφορτώνομαι σήμερα την αμηχανία των υπερθετικών και κλέβω για τη νέα του δουλειά, το «Θερμοκήπιο» του Χάρολντ Πίντερ, μια φράση που άκουσα και τα λέει όλα: «Οι άλλοι κάνουν παραστάσεις, ο Βογιατζής κάνει θεάτρο».

Διάλογοι σε κοινή θέα

Δύο ατομικές εκθέσεις σύγχρονης τέχνης περιμένουν τους θεατές του Εθνικού Θεάτρου. Στα φουαγιέ της Νέας και της Κεντρικής Σκηνής του Τσίλερ παρουσιάζονται έργα του Αγγελου Παπαδημητρίου και του Κωστή Βελώνη, σε «Κοινή θέα».

«Η υπόσχεση της ευτυχίας» του Κωστή Βελώνη Ετσι ονομάζεται ο «διάλογος» του θεάτρου με τις εικαστικές τέχνες, που για τέταρτη χρονιά φιλοξενεί η πρώτη κρατική σκηνή. Την επιμέλεια έχουν οι Ελένη Κούκου και Κατερίνα Τσέλου.

Ο Αγγελος Παπαδημητρίου είναι από τους σημαντικότερους σύγχρονους Ελληνες καλλιτέχνες. Ανθρωπος με ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία, κινείται με άνεση σε διαφορετικούς χώρους της τέχνης: θέατρο, τραγούδι, εικαστικά εναλλάσσονται και συμπληρώνουν το ένα το άλλο, συστήνοντας ένα έργο πλούσιο και πολύπλευρο, που χαρακτηρίζεται ωστόσο από συνεκτικότητα. Η θεατρικότητα είναι από τα κύρια χαρακτηριστικά του εικαστικού του έργου, τόσο στην έκφραση όσο και στη σχέση του με το κοινό. Τα γλυπτά του έχουν σχεδόν μια μελοδραματική ομορφιά.

Αργύρης Ξάφης: «Οι Ελληνες είναι είδος προς παρακολούθηση»

Ο ηθοποιός μιλάει για την καθαρότητα που αναζητεί ως επαγγελματίας

«Απ’ τα κόκαλα βγαλμένα»

• Γιάννης Ζουμπουλάκης, ΤΟ ΒΗΜΑ:  01/04/2011, 07:10 

«Το σημαντικότερο είναι να πάει καλά η ταινία» μου απαντά ο Αργύρης Ξάφης όταν του λέω ότι χάρη στην ερμηνεία του ως γιατρός που προσπαθεί να κάνει το καλό και βρίσκει μπροστά του εμπόδια στην ταινία «Απ’ τα κόκαλα βγαλμένα» του Σωτήρη Γκορίτσα, ενδεχομένως να είναι ένα από τα φαβορί στα βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. «Ένα βραβείο είναι πάντα ένα μπόνους αλλά έξτρα μπόνους, όχι ο σκοπός.»

Σκεύος εκλογής (για τον Χρήστο Τσάγκα)

• Του Κώστα Γεωργουσόπουλου ΤΑ ΝΕΑ: Παρασκευή 1 Απριλίου 2011 

Καθυστερηµένα λόγω συγκυριών και επετείων έρχοµαι να τιµήσω την εκδηµία του Χρήστου Τσάγκα µε µια δέσµη από δακρυόεντα ανοιξιάτικα γιούλια. Ο Χρήστος Τσάγκας υπήρξε µια σηµαίνουσα προσωπικότητα του ελληνικού θεάτρου. Εν πρώτοις η φύση του χάρισε µια από τις πλέον ευαίσθητες, µουσικά πλήρεις και συναισθηµατικά πλούσιες φωνές. Μετά τη φωνή του Κωστόπουλου, του Κατράκη, η φωνή του Τσάγκα ήταν ένα φίλτρο που µπορούσε να µεταποιήσει ψυχικές ταραχές, άλγη, χαρές, ενθουσιασµούς, τρόµους και αλαλαγµούς σε ΡΥΘΜΟ.

Πρόσφατα, κύκνειο άσµα (κυριολεκτικώς) µας χάρισε µε τη θεία φωνή του σε CD τα «Απαντα» του Καβάφη, µέγα µάθηµα για το πώς διαβάζεται η ποίηση.

Ο Τσάγκας υπηρέτησε το ποιητικό θέατρο, το ρεαλιστικό, το συµβολικό, το επικό µε µια αξιοθαύµαστη προσαρµοστικότητα στις απαιτήσεις κάθε υποκριτικής και σκηνοθετικής αισθητικής σχολής. Η λαϊκή του καταγωγή, η συνεχής αναφορά του στις ρίζες του στη βοιωτική ενδοχώρα τον προίκισαν µε µια απλότητα που αντλούσε κύρος από τη λαϊκή αφήγηση, προφορική και λυρική, τον ελληνικό κύκλιο χορό και τη θυµοσοφία των σοφών γερόντων. Το χιούµορ του Τσάγκα, ο αυτοσαρκαστικός του οίστρος, η αυτοκριτική του διάθεση, συχνά η ταπείνωσή του µπροστά στα κείµενα που καλούνταν να ερµηνεύσει τον καθιστούσαν, εκτός από αναγνωρίσιµο και οικείο προσωπείο της εµπειρίας µας, και ανθεκτικό εκπρόσωπο της ελληνικής υποκριτικής.

Τραγικός άνθρωπος ο Χρήστος Τσάγκας, ένα τραγικό σκεύος εκλογής ενός ανελέητου πεπρωµένου, έκανε συχνά τις «δοκιµές νάρκης του άλγους», µε φαντασία και λόγο, τέχνη, ώσπου το σκεύος ράγισε.

Για την ιστορία, αναφέρω πως ο Τσάγκας ξεκίνησε στο θέατρο ως ενδυµατολόγος στον «Φορτουνάτο» του Ευαγγελάτου το 1961 και ευτύχησε να γίνει ο προτιµηµένος ηθοποιός του Μίνου Βολανάκη. Αν υπάρχει αλλού παρηγοριά, ας τον παρηγορήσει.

«Τελευταία πράξη» για τον Ιάκωβο Καμπανέλλη

Περισσότερα από 30 θεατρικά έγραψε σε μισό αιώνα ο Ιάκωβος Καμπανέλλης

• ΤΗΣ ΧΡΥΣΑΣ ΝΑΝΟΥ: Τετάρτη, 30 Μαρτίου 2011 | ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ

Ο «πατριάρχης» του ελληνικού θεάτρου Ιάκωβος Καμπανέλλης, που έδωσε μεταπολεμικά νέα πνοή στην ελληνική δραματουργία, πέθανε χτες το μεσημέρι, στα 89 του χρόνια. Εδώ και δύο μήνες νοσηλευόταν στην εντατική μονάδα του νοσοκομείου «Μητέρα», στην Αθήνα, με νεφρική ανεπάρκεια.
Πολυγραφότατος και πολυβραβευμένος, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης άφησε πίσω του ένα πολυδιάστατο και σημαντικό έργο: περισσότερα από 30 θεατρικά έργα σε διάστημα περίπου μισού αιώνα -ανάμεσά τους και τα έργα - ορόσημα «Η Αυλή των θαυμάτων» και «Παραμύθι χωρίς όνομα», καθώς και σενάρια κινηματογραφικών ταινιών, στίχους που μελοποίησαν μεγάλοι συνθέτες, όπως ο Χατζιδάκις και ο Θεοδωράκης, και πολλά άρθρα σε εφημερίδες. Πέρα από την καλλιτεχνική του αξία, το έργο του διαποτίζεται από βαθιά πολιτική και κοινωνική ανησυχία, που συνδέεται με τη διαδρομή της Ελλάδας κατά τη μεταπολεμική περίοδο.

Στο γονιδιακό λαβύρινθο της Φαίδρας

Με αφετηρία αποσπάσματα από τη χαμένη τραγωδία του Ευριπίδη «Κρήτες», αλλά και κείμενα του Γιώργου Χειμωνά και του Χόρχε Λουίς Μπόρχες, η ομάδα θεάτρου «Ars Moriendi» παρουσιάζει τη σκηνική σύνθεση «Φαίδρας Τόπος» από το Σάββατο 2 Απριλίου και κάθε Σάββατο & Κυριακή στις 21.00, στο «Studio Ars Moriendi» (Δ. Κουφίτσα 18). Πρόκειται για μια ιστορία προδιαγεγραμμένη. Τέσσερις ομόκεντροι δακτύλιοι εν είδει λαβυρίνθου φιλοξενούν τις διαδρομές της καταγωγής της Φαίδρας. Το πάθος της μάνας για τον ταύρο γέννησε το μινώταυρο. Το πάθος της μιας κόρης για το νέο σκότωσε το μινώταυρο. Το πάθος της άλλης κόρης σκότωσε την κόρη. Ο μίτος που έγινε θηλή. Μια κάθετη πορεία από τα έγκατα του ανθρώπινου σώματος, όπου κατοικεί το ζωώδες, μέχρι τις υπόγειες στοές ενός λαβυρίνθου-βασιλείου του ζώου. Η ατομικότητα της Φαίδρας είναι η καταγωγή της. Την κουβαλάει ώς το τέλος του διαδρόμου, στην έξοδο του λαβυρίνθου, προς το φως. Η σκηνοθεσία είναι της Πηνελόπη Χατζηδημητρίου, η δραματουργία, η σκηνική εγκατάσταση και οι φωτισμοί του Θάνου Νίκα, η ψηφιακή υποστήριξη των Θανάση Βρότσου και Βασίλη Χριστοδούλου. Παίζουν οι Ειρήνη Καλογηρά και Θάνος Νίκας.

"Τρυγαίος" ο Πέτρος

 

Ο κύβος ερρίφθη και σήμερα η «Espresso» αποκαλύπτει ότι ένα από τα εισιτήρια για το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου πήρε ο ιδιαίτερα δημοφιλής ηθοποιός Πέτρος Φιλιππίδης.

Μπορεί ακόμα να μην έχει ανακοινωθεί επίσημα το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών, ωστόσο ο ηθοποιός έχει ξεκινήσει ήδη πρόβες για τον άκρως απαιτητικό ρόλο του Τρυγαίου, που θα υποδυθεί το καλοκαίρι.

Το διήμερο 1-2 Ιουλίου ο Φιλιππίδης θα κάνει πρεμιέρα στην Επίδαυρο με την «Ειρήνη» του Αριστοφάνη, μια κωμωδία που χαρακτηρίζεται ως ένα από τα πιο αντιπολεμικά έργα όλων των εποχών. Ο κωμικός ηθοποιός έχει αναλάβει και τη σκηνοθεσία του έργου. Προηγήθηκε οντισιόν στην οποία ο Φιλιππίδης διάλεξε τους ηθοποιούς που θα απαρτίζουν τον χορό.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στους υπόλοιπους πρωταγωνιστικούς ρόλους θα δούμε τους Κωνσταντίνο Γιαννακόπουλο, Τάκη Παπαματθαίου, Γιώργο Γαλίτη, Τάσο Ιορδανίδη και Γιάννη Δεγαΐτη. Την παραγωγή έχει αναλάβει η Θεατρική Διαδρομή του Κώστα Μπάλα και η παράσταση εντάσσεται στο Φεστιβάλ Αθηνών.

Το έργο μετά την Επίδαυρο θα ταξιδέψει σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Η υπόθεση υπόσχεται γέλιο και δίνει -σε μια περίοδο με πολεμικές αναταραχές ανά την υφήλιο- σαφές αντιπολεμικό μήνυμα:

Ο Τρυγαίος, ένας Αθηναίος που έχει βαρεθεί τον πόλεμο, έχει μεγαλώσει ένα σκαθάρι για να το καβαλήσει και να ανέβει στον Δία για να τον ρωτήσει γιατί αφήνει τους Ελληνες να πολεμάνε. Φτάνοντας εκεί, όμως, βλέπει ότι οι θεοί έχουν φύγει γιατί θύμωσαν με τους Ελληνες, και έχει μείνει μόνο ο Ερμής για τις τελευταίες ετοιμασίες. Ο Τρυγαίος καλεί τον χορό, που αποτελείται από Ελληνες από διάφορες πόλεις, για να ελευθερώσουν την Ειρήνη.

Να σημειωθεί ότι ο Πέτρος Φιλιππίδης έχει εμφανιστεί άλλες δύο φορές στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου με αριστοφανικές κωμωδίες. Στους «Βατράχους», που ανέβασε το Εθνικό Θέατρο, και στις «Θεσμοφοριάζουσες», σε παραγωγή και πάλι της Θεατρικής Διαδρομής.

ΣΠΥΡΟΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ, Espresso, 31.3.201

Πέταξε σαν κύκνος ο Τσικληρόπουλος

 

Ο κύκνος πέταξε μακριά και απελευθερώθηκε από τα εγκόσμια, τα επίγεια... Από τους πλέον γνωστούς νεοέλληνες συγγραφείς, ο Μπάμπης Τσικληρόπουλος άφησε για πάντα αυτόν τον κόσμο χθες το πρωί στα 72 του χρόνια. Ξεψύχησε σε ένα κρεβάτι του νοσοκομείου ΝΙΜΙΤΣ.

Ο κύκνος για τον Μπάμπη ήταν σύμβολο ομορφιάς. Και το πέταγμά του συμβόλιζε «το πέταγμα της ψυχής προς την ελευθερία, στην ομορφιά της φύσης, στον έρωτα. Σε ό,τι χάσαμε στον σύγχρονο τρόπο ζωής με τις μεγάλες ταχύτητες για το κυνήγι της καριέρας». Αυτές τις σκέψεις του είχε εκμυστηρευτεί στον σκηνοθέτη Νίκο Τζίμα, με τον οποίο συνεργάστηκε επί επτά μήνες για τις τελευταίες λεπτομέρειες του σεναρίου του Τσικληρόπουλου «Το πέταγμα του κύκνου», διεθνής συμπαραγωγή που έσπασε ταμεία στους κινηματογράφους και είναι το κύκνειο άσμα του σημαντικού συγγραφέα και ποιητή.

Ο Μπάμπης Τσικληρόπουλος είχε καταπέσει τον τελευταίο καιρό. Τον είχε κλονίσει ο θάνατος της μιας του αδελφής, που της είχε μεγάλη αδυναμία και τη φρόντιζε μέχρι το τέλος. «Ηταν εξαίρετος συνεργάτης, πολύ σπουδαίος συγγραφέας, βαθιά άνθρωπος και γνώστης του πολύ καλού κινηματογράφου. Πίστευε ακράδαντα ότι γινόμαστε πιο όμορφοι και πιο αληθινοί κοντά στη φύση. Γι’ αυτό και έζησε για μεγάλο διάστημα στο Πήλιο» δήλωσε στην «Espresso» ο Νίκος Τζίμας.

Ο Μπάμπης Τσικληρόπουλος γεννήθηκε το 1939 στον Πύργο της Ηλείας. Από πολύ νεαρή ηλικία άρχισε να γράφει. Ηταν τύπος μποέμ, ευαίσθητος και όλη του τη ζωή αναζητούσε την πεμπτουσία της ζωής σε ομορφιές που οι γύρω του προσπερνούσαν. Θαμώνας στα μπαράκια των Εξαρχείων, οι φίλοι τον θυμούνται να μιλά για ποίηση και να αναλύει στους νέους που τον περιτριγύριζαν προαιώνιες αξίες.

Αφησε το χνάρι του στο νεοελληνικό θέατρο δίνοντας σημαντικά έργα που παρουσιάστηκαν στο κρατικό και το ελεύθθερο θέατρο. Εγραψε σενάρια για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, αλλά και μυθιστορήματα και νουβέλες. Εγραψε επίσης στίχους και τραγουδήθηκαν οι ιδέες του. Τα πιο γνωστά του έργα είναι «Μην ξεχαστώ και δε γυρίσω», «Η Οδύσσεια του Μήτσου», «Στην άκρη της πόλης», «Ωχ, τα νεφρά μου», «Τα εφτά θαύματα του υπόκοσμου», «Περιμένοντας τη βροχή» και «Ο βαρόνος».

Ο Μπάμπης Τσικληρόπουλος έχει υπογράψει τους στίχους και σε ένα από τα πιο γνωστά ελληνικά τραγούδια, την «Ελένη» του Θάνου Μικρούτσικου, που ερμήνευσε μοναδικά η Χάρις Αλεξίου. «Ζούμε σε έναν κόσμο μαγικό που υποχθόνια δουλεύει σε μοναδικό σκοπό». Σε αυτόν τον στίχο ίσως περικλείεται όλο το παράπονό του για τον κόσμο.

Οι φίλοι του θα τον αποχαιρετήσουν σήμερα στις 4.00 το απόγευμα στο κοιμητήριο του Αγίου Νικολάου, στην ιδιαίτερη πατρίδα του.

ΣΜΑΡΑΓΔΑ ΜΙΧΑΛΙΤΣΙΑΝΟΥ, Espresso, 31.3.201

Τρεις (σύγχρονες) αδελφές στη Θεσσαλονίκη

Ένα στοίχημα αποτελεί για την καινούργια θεατρική ομάδα της Θεσσαλονίκης Passatempo η αναμέτρηση με το έργο του Τσέχωφ και μάλιστα τις Τρεις αδελφές, που παρουσιάζονται ήδη στο θέατρο «Έξω από τα Τείχη» της συμπρωτεύουσας, σε σκηνοθεσία της Γλυκερίας Καλαϊτζή. Και το στοίχημα για την ομάδα βρίσκεται στη φιλοδοξία της να ανοίξει έναν δημιουργικό διάλογο με το κοινό της Θεσσαλονίκης, προκειμένου να κάνει το δικό της σχόλιο στην κρίση ελπίδας και προοπτικής που βιώνουμε όλοι.

Οι ηρωίδες και οι ήρωες του έργου του Τσέχωφ βιώνουν την αντίφαση ανάμεσα στη δίψα τους για ζωή και την αδυναμία διαχείρισης του παρόντος. Διασκεδάζουν, συγκρούονται, σαρκάζουν, ερωτεύονται, αναλογίζονται τις επιλογές του παρελθόντος και οραματίζονται ένα καλύτερο μέλλον, όμως τα όνειρά τους μένουν ανεκπλήρωτα. Έτσι, η πρόκληση για τους ηθοποιούς και τη σκηνοθέτιδα της ομάδας Passatempo ήταν να επιχειρήσει, χωρίς να αλλοιώσει το πνεύμα του έργου, να το φέρει στο σήμερα, με μια γλώσσα ζωντανή και άμεση, έτσι ώστε να μπορεί ο κάθε θεατής, ακόμα κι αυτός που δεν έχει ακούσει ποτέ τίποτα για τον Τσέχωφ, να αναγνωρίσει στο έργο δικούς του προβληματισμούς και αγωνίες.

Στην προσπάθεια αυτή συμμετέχουν οι ηθοποιοί Α. Ανανιάδου, Ε. Βλαχοπούλου, Κ. Λάλλου, Χ. Παπαδόπουλος, Π. Μυρωνίδης, Γ. Φράγκογλου, Γ. Μόχλας, Γ. Δημητριάδης, Μ. Συριόπουλος, Ε. Τσάβα. Τα σκηνικά επιμελήθηκε η Ε. Κιρκινέ, τα κοστούμια η Μ. Καραδελόγλου και τη μουσική ο Κ. Βόμβολος.

60' «Μέσα»

Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου περιτριγυρισμένος από τους τριάντα χορευτές του

«Βιώνω την πραγματοποίηση ενός μεγάλου μου ονείρου. Δεν κρατιέμαι να το μοιραστώ με τους συμπολίτες μου», έλεγε χθες το πρωί από τη σκηνή του «Παλλάς» ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, περικυκλωμένος από τους τριάντα χορευτές του. Λίγο νωρίτερα μας είχε προσφέρει ένα «μεζεδάκι», όπως ο ίδιος αποκάλεσε το εξηντάλεπτο απόσπασμα της νέας του δημιουργίας, «Μέσα». Δεκαπέντε μέρες μάς χωρίζουν από την πρεμιέρα (13 Απριλίου). Ομως ήδη έχει χυθεί πολύ μελάνι για την εξάωρη παράσταση χωρίς αρχή, μέση και τέλος που μετατρέπει το ιδιωτικό σε δημόσιο, αντιμετωπίζει το θέατρο ως εκθεσιακό χώρο, το έργο σαν έκθεμα και προτείνει στους θεατές το ρόλο του επισκέπτη.

Να πεθαίνεις για την Ελλάδα είναι άλλο κι άλλο εκείνη να σε πεθαίνει...

Ενας από τους δραματουργούς που αναδείχθηκαν μέσα από τα πολιτικοκοινωνικά προτάγματα των πρώτων χρόνων της Μεταπολίτευσης, ο Μπάμπης Τσικληρόπουλος, συγγραφέας της πολυπαιγμένης και αφάνταστα επίκαιρης επιτυχίας «Ωχ, τα νεφρά μου», έσβησε χθες, ύστερα από σκληρό αγώνα με τον καρκίνο, στο νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ. Ηταν 72 ετών. Η κηδεία του θα γίνει σήμερα στις 4 μ.μ. στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τον Πύργο Ηλείας.

Θεατρικά Βραβεία 2008 - 2010

Η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη είναι μία από τις υποψήφιες για το έπαθλο «Μαρίκα Κοτοπούλη»

Οκτώ ηθοποιοί, τρεις σκηνοθέτες, τρεις σκηνογράφοι, τρεις μουσικοί, τρεις χορογράφοι, τέσσερις συγγραφείς και τρεις μεταφραστές διεκδικούν την προσεχή Δευτέρα τα Θεατρικά Βραβεία της διετίας 2008-2010, που θα απονεμηθούν από το Κέντρο Μελέτης και Ερευνας του Ελληνικού Θεάτρου - Θεατρικό Μουσείο συνεχίζοντας την παράδοση των Θεατρικών Επάθλων.

Συγκεκριμένα: Για το έπαθλο «Μαρίκα Κοτοπούλη» υποψήφιες είναι οι Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Ελένη Κοκκίδου, Νένα Μεντή.

Για το έπαθλο «Αιμίλιος Βεάκης» οι Δημήτρης Ημελλος, Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Χρήστος Στέργιογλου.

Για το έπαθλο «Τα Παναθήναια» οι Αντώνης Λουδάρος, Άγγελος Παπαδημητρίου.

Για το έπαθλο «Φώτος Πολίτης» οι Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, Νίκος Μαστοράκης, Θωμάς Μοσχόπουλος.

Για το έπαθλο «Πάνος Αραβαντινός» οι Ντένη Βαχλιώτη, Αγνή Ντούτση, Λαλούλα Χρυσικοπούλου.

Για το έπαθλο «Δημήτρης Μητρόπουλος» οι Θοδωρής Οικονόμου, Κορνήλιος Σελαμσής, Τάκης Φαραζής.

Για το έπαθλο «Κούλα Πράτσικα» οι Έφη Καρακώστα, Χάρης Μανταφούνης, Δημήτρης Σωτηρίου.

Για το έπαθλο «Γεώργιος Χορτάτσης» οι Άκης Δήμου, Γιάννης Μαυριτσάκης, Θανάσης Παπαθανασίου – Μιχάλης Ρέππας και

για το έπαθλο «Κώστας Βάρναλης» οι Τζένη Μαστοράκη, Χρύσα Προκοπάκη, Μαρία Χατζηεμμανουήλ.

Παράλληλα θα απονεμηθούν και τα τιμητικά βραβεία σε ηθοποιούς και καλλιτέχνες, για τη συνολική τους προσφορά στον χώρο του θεάτρου. Συγκεκριμένα:

Το Επαθλο «Μαρίκα Κοτοπούλη» στην Τάνια Σαββοπούλου,

το «Κυβέλη» στη Μάρω Κοντού,

το «Αιμίλιος Βεάκης» στον Γιάννη Βόγλη,

«Τα Παναθήναια» στον Στάθη Ψάλτη,

το «Φώτος Πολίτης» στον Εύη Γαβριηλίδη,

το «Πάνος Αραβαντινός» στον Νίκο Στεφάνου, το «Δημήτρης Μητρόπουλος» στον Σταύρο Ξαρχάκο,

το «Κούλα Πράτσικα» στη Ρένα Καμπαλάδου,

το «Γεώργιος Χορτάτσης» στον Κώστα Μουρσελά,

το «Κώστας Βάρναλης» στον Τάσο Ρούσσο και

το «Μένανδρος» στον Γιάννη Κόκκο.....  

Στην τελετή απονομής θα παραστούν γνωστοί άνθρωποι του θεάτρου, ακαδημαϊκοί, συγγραφείς και εκπρόσωποι της πολιτικής και κοινωνικής ζωής του τόπου, ενώ τα έπαθλα θα απονείμουν προσωπικότητες του πολιτικού και καλλιτεχνικού χώρου.

Tην Κριτική Επιτροπή αποτελούν η Nέλλη Αγγελίδου (Πρόεδρος της Επιτροπής), Κώστας Γεωργουσόπουλος (Πρόεδρος του Δ.Σ. του Κέντρου Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου-Θεατρικού Μουσείου), Αντιγόνη Καράλη, Γιώργος Μονεμβασίτης, Χαρά Μπακονικόλα, Λέανδρος Πολενάκης, και Έλλη Σολωμονίδου-Μπαλάνου.  

* Η τελετή πραγματοποιείται με την ευγενική χορηγία του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, τη Δευτέρα, 4 Απριλίου, στις 20.30 στο θέατρο Αλίκη (Αμερικής 4), το οποίο και παραχωρείται από την ΕΛΛ.ΘΕΑ.

MΥΡΤΩ ΛΟΒΕΡΔΟΥ ΤΟ ΒΗΜΑ: 31/03/2011, 15:06

Υπουργείο Πολιτισμού και - τελικά, μονάχα - Τουρισμού!

Διάβασα ένα δημοσίευμα στα "Νέα"σήμερα σχετικά με τις σχέσεις των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ και του υπουργού Πολιτισμού και γεμίζω θλίψη γιατί αυτό το υπουργείο το υπηρέτησαν σπουδαίοι άνθρωποι. Δεν θα μπω εδώ στις πολιτικές προεκτάσεις. Απλώς θα σημειώσω ότι δυο-τρία ζητήματα αρκούν για να κρίνει κανείς το υπουργείο για τον τρόπο που τα διαχειρίστηκε. Ας πούμε για την περίπτωση του Αμφι-Θεάτρου και του Σπύρου Ευαγγελάτου. 

Νέο διευθυντή αναζητά το μπαλέτο της Λυρικής

Βραχύβια αποδείχτηκε η παραμονή της Χριστιάνας Στεφάνου στη θέση της διευθύντριας μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Μήνες, μόνο, μετά την ανακοίνωση του ονόματός της και με απόφαση του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή της ΕΛΣ Μύρωνα Μιχαηλίδη, η κυρία Στεφάνου απαλλάχθηκε των καθηκόντων της με αποτέλεσμα η θέση του διευθυντή μπαλέτου να παραμένει κενή. Στο πλαίσιο αυτό, προκηρύχθηκε ανοιχτή πρόσκληση ενδιαφέροντος για την πλήρωσή της με καταληκτική ημερομηνία την 29η Απριλίου. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην πρόσκληση «ζητείται μία προσωπικότητα από τον χώρο του μπαλέτου με αξιοσημείωτη καλλιτεχνική δράση και αποδεδειγμένη διοικητική εμπειρία σε λυρικά θέατρα ή ομάδες χορού, οι οποίες έχουν κλασικό προσανατολισμό». Η διάρκεια της σύμβασης είναι δύο έτη, αρχίζει από την 1/9/2011 και λήγει την 31/7/2013. Οι ενδιαφερόμενοι, Ελληνες ή αλλοδαποί, καλούνται να υποβάλουν αίτηση υποψηφιότητας στο Πρωτόκολλο της ΕΛΣ (Πανεπιστημίου 39, 3ος όροφος, τηλ επικοινωνίας 210 3711200). Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση της Λυρικής «η απόφαση εντάσσεται στο πρόγραμμα της νέας καλλιτεχνικής διεύθυνσης της ΕΛΣ για την καλλιτεχνική και διοικητική - οργανωτική αναβάθμιση του μπαλέτου, όσον αφορά το νέο καλλιτεχνικό στίγμα, τη στελέχωση και την ορθή κατανομή του προσωπικού». Ωστόσο, ως την τοποθέτηση νέου διευθυντή μπαλέτου, χρέη θα εκτελεί ο αναπληρωτής διευθυντής και διευθυντής σπουδών στην Ανώτατη Επαγγελματική Σχολή της ΕΛΣ Γιάννης Ντοντσάκης.

Πάθος δημιουργού και αύρα ποίησης – το «Μέσα» δικαιώνει το όνειρο...

Σε ακίνητη χορογραφία οι 30 χορευτές, αγόρια και κορίτσια, και οι συνεργάτες του πλαισιώνουν τον Δημήτρη Παπαϊωάννου –σύλληψη και σκηνοθεσία του «Mέσα»– που απαντάει στις απανωτές ερωτήσεις στη χθεσινή συνέντευξη Tύπου στο «Παλλάς» (φωτογραφίες Eλένη Mπίστικα).

• Tης Eλενης Mπιστικα, Η Καθημερινή, Πέμπτη, 31 Mαρτίου 2011

«Επικεντρωνόμαστε στο ότι ο άνθρωπος είναι μόνος με τον εαυτό του στη φωλιά του». Καθισμένος σταυροπόδι πάνω στη σκηνή του «Παλλάς», χθες, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου έδωσε μια παράσταση μέσα στην παράσταση, απόσπασμα της οποίας είχαμε μόλις παρακολουθήσει. Ολόγυρα οι χορευτές του, 30 νέα παιδιά, αγόρια και κορίτσια. «Δεν μας ενδιαφέρει η αρρενωπότητα ή η θηλυκότητα. Είναι όλοι άνθρωποι, ο καθένας με το φύλο του» – καθισμένοι κι αυτοί στο σανίδι σε ακίνητη ζωντανή χορογραφία άκουγαν τον σκηνοθέτη τους. Ηταν η σειρά τους να κοιτάζουν το κοινό, τους θεατές, κάτι που δεν θα το κάνουν ούτε μία φορά στις έξι ώρες που διαρκεί κανονικά κάθε παράσταση του «Μέσα», ξεκινώντας από τις 13 Απριλίου, από Τετάρτη ώς και Κυριακή.

Λαμπερά μάτια μας ζύγιζαν, εμάς τους δημοσιογράφους που είχαμε κληθεί στη συνέντευξη Τύπου. Οι κάμερες της τηλεόρασης με τους προβολείς τους ανάγκαζαν τον Δημήτρη Παπαϊωάννου να σκιάζει τα μάτια του, απαντώντας στις καταιγιστικές ερωτήσεις. Στην αρχή αφωνία κάτω στην πλατεία. «Επιτρέπεται ο λόγος;» η ερώτηση που άνοιξε τον ασκό των ερωτήσεων. «Τι μήνυμα θέλετε να περάσετε; Αυτό του εγκλωβισμού;». «Οχι, αλλά εάν αυτό αισθανθήκατε εσείς, ότι είναι εγκλωβισμένοι στο αστικό δωμάτιο, είναι κι αυτό μέσα σ’ αυτά που θέλουμε να δώσουμε...».

«Γιατί επάνω στη σκηνή ενός θεάτρου κι όχι, π.χ., σ’ ένα Μουσείο»; «Δεν είναι “περφόρμανς” να μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε χώρο»... «Τι σημαίνει για σας ο τίτλος “Μέσα”; «Να σας εξηγήσω –όταν μετά το 2004 αποτραβήχθηκα και πέρασα πολύ χρόνο απραξίας, κατάλαβα πόσο παραγωγικό μπορεί να ’ναι και το “μέσα”. Ο καθένας με τον εαυτό του» είπε ο Παπαϊωάννου, που είναι ο δημιουργός της όλης ιδέας, του concept της μοναχικότητας, κι όχι της μοναξιάς, αυτής που επιτρέπει στον άνθρωπο να επιστρέφει στο ίδιο δωμάτιο, να κάνει τις ίδιες κινήσεις, να ξαπλώνει για ύπνο, ή για έρωτα, ή για θάνατο («ένα σεντόνι παίρνουμε τελικά μαζί μας, γυμνοί όπως γεννηθήκαμε...»).

Είναι όμως και ο σκηνοθέτης, που μετά το μήνυμα, εξηγεί τη φόρμα και τον τρόπο εργασίας τους. «Oλοι οι χορευτές κρατούν ένα σημειωματάριο και σημειώνουν τις κινήσεις τους, οι οποίες ανακυκλώνονται αενάως στη διάρκεια της παράστασης. Xωρίς το σημειωματάριο δεν μπορούν να είναι σωστοί. Mια σειρά κινήσεων που επαναλαμβάνονται, σαν φράση στο χαρτί, σαν μουσική φράση...». Στην πρώτη σειρά ο συνεργάτης του Kωνσταντίνος B., που κι αυτή τη φορά «δένει» με τη μουσική του, με ήχους, σταγόνες μελωδίας, απλούς ήχους, όλη την «υπόθεση» σιγής. Eπάνω στη σκηνή, άκρη άκρη η στενή του φίλη και συνεργάτις Tίνα Παπανικολάου, βοηθός σκηνοθέτη και διεύθυνση καλλιτεχνικής παραγωγής. Aπό το 1988 είναι μαζί οι δυο τους. Kαι προχωρούν. «Aυτή η τελετουργία του “Mέσα” γιατί να πρέπει να κρατάει έξι ολόκληρες ώρες και να μην είναι σαν το απόσπασμα που είδαμε, δύο ώρες;».

Πάντα με το χέρι να σκιάζει τα μάτια του, ο Δημήτρης απαντάει με περισσότερη ορμή, υπερασπίζοντας αυτό που είναι και η ουσία του έργου. «Θα μπορούσε να διαρκέσει όχι έξι ώρες, αλλά είκοσι τέσσερις και να παίζεται, εάν αυτό ήταν εφικτό, συνεχώς. Tότε η συνάντηση των δύο κόσμων θα είναι πλήρης... Tων χορευτών επάνω στη σκηνή και των θεατών στην πλατεία και στα θεωρεία, αλλά κι επάνω στη σκηνή όποιος θεατής μπορεί να ζητήσει να βγει, μπορεί “αφού του δείξω μερικά πράγματα”»... «Aφού δεν έχει το “Mέσα” αρχή, μέση, τέλος, γιατί ορισμένες σκηνές, όπως στο μπαλκόνι με το ηλιοβασίλεμα, επαναλαμβάνονται, ορίζοντας μια διάρκεια που θα μπορούσε να ’ναι ένα τέλος; Tο Τοπίο έξω από το μπαλκόνι, η Πόλη τη μέρα και τη νύχτα, τα σύννεφα, τα κύματα, το Τείχος από πολυκατοικίες είναι ο τόπος από όπου επιστρέφουν “Mέσα” οι άνθρωποι. Nα χαλαρώσουν και να μπορέσουν να ονειρευτούν.

O καθένας έχει το δικαίωμα να μπορεί να κερδίζει την ηρεμία του μέσα σε αλληλουχία κινήσεων μιας συνηθισμένης ημέρας και να μπορεί να ονειρεύεται. Kι αυτό το όνειρο που θέλουμε να πραγματοποιήσουμε, για να ’ναι πλήρες, πρέπει να ’ναι διαρκές». Ποτέ δεν ακούστηκε τόσο αποκαλυπτικός και αληθινός ο Δ. Παπαϊωάννου που μοιάζει να έχει αποτινάξει από πάνω του τον μανδύα των πυροτεχνημάτων, αυτών που τον οδήγησαν στο «Δύο» και από εκεί στο «Πουθενά». Kαι τώρα από τις 13 Aπριλίου στο «Mέσα» στο «Παλλάς», στο κέντρο μιας πόλης που έχει ξεχάσει να ονειρεύεται.

Προσωπικά, πιστεύω ότι αυτή είναι η πιο ποιητική δημιουργία του Δ. Παπαϊωάννου και μια δική του «εξομολόγηση αγάπης» για τα νέα παιδιά που ήταν κι ο ίδιος και οι φίλοι του, και παρά την ομοιομορφία του ρούχου, του τρόπου ζωής, ο καθένας, με το δικό του ξεχωριστό όνειρο, σφραγίζει τη ζωή του. Οσο για τα ποτήρια, αποτελούν, όπως είπε, «μονάδα μέτρησης» των νέων που μπαίνουν και ξαναμπαίνουν σε κάθε σκηνή. Διάφανα και εύθραυστα, όπως οι ψυχές των αγοριών και κοριτσιών που βλέπουμε στο μπαλκόνι να κοιτούν πέρα...

«Να πεθάνεις ή να σκοτωθείς;»

Προ-βολες

• Tης Σαντυς Τσαντακη, Η Καθημερινή, Πέμπτη, 31 Mαρτίου 2011

«Το μόνο που δεν μου άρεσε στην παράσταση ήταν όταν μιλούσαν για τον θάνατο...». Η μεγάλη μου κόρη ήταν απόλυτη όταν βγαίναμε από την παράσταση «Ο τυχερός στρατιώτης» στο θέατρο Πόρτα, αν και δεν θέλησε να συνεχίσει τη σκέψη της όταν είδε ότι οι φίλες της παρέας ήταν μάλλον πιο ψύχραιμες. «Ε, δηλαδή, δεν μου άρεσε εκεί στο ποτάμι...»

Για κανέναν δεν είναι εύκολο να μιλάει για τον θάνατο. Ειδικά όταν πρόκειται για μια παιδική, θεατρική παράσταση -στις 3 το μεσημέρι- δύσκολα μπορείς να προσεγγίσεις ένα θέμα τόσο ευαίσθητο.

Η Ξένια Καλογεροπούλου και ο Θωμάς Μοσχόπουλος πάντως το επιχείρησαν. Ηταν η πρώτη φορά και για μένα όμως που έβλεπα μια ιστορία που έδειχνε με τόσο παραστατικό τρόπο τι θα γινόταν αν δεν πέθαινε κανείς, με αφορμή ένα ρώσικο, λαϊκό παραμύθι. Τι θα γινόταν αν ο θάνατος φυλακιζόταν μέσα σε ένα κίτρινο σακί και γερνούσαμε, γερνούσαμε, γερνούσαμε, πληθαίναμε, βαραίναμε όλοι μαζί...

Στην αρχή οι έξι ηθοποιοί, γνώριμοι σε εμάς από το θέατρο για ενήλικες, εξηγούσαν με αναμμένα φώτα ότι δεν είχε έρθει «ο αρμόδιος» για να τους βοηθήσει. Μας προέτρεψαν να γυρίσουμε σπίτια μας. Αφού αναζήτησαν τον αρμόδιο ανάμεσα στο κοινό, και διαπίστωσαν από ερωτήσεις σε θεατές ότι υπήρχαν άνθρωποι που είχαν έρθει από πολύ μακριά, από το Ελληνικό και την Ελευσίνα, η δίωρη παράσταση άρχισε.

Παράσταση που θα μπορούσε να κοπεί και στη μία ώρα. Στο διάλειμμα. Οταν άναψαν τα φώτα και η πιο «θετική» της ομάδας μας είπε «και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα...» Ενώ μας προέτρεψαν και πάλι να φύγουμε, τελικά η παράσταση -φυσικά- συνεχίστηκε. Και το καλύτερο ήταν το δεύτερο μέρος. Το οποίο αποφορτιζόταν κάθε τόσο με τα φώτα να ανοίγουν, να το κουβεντιάζουμε, να ξαναβυθιζόμαστε.

Οπως είπε ένα παιδί της πρώτης δημοτικού, «στην αρχή είναι ένα παραμύθι παραμυθένιο, αλλά το πιο καταπληκτικό είναι μετά το διάλειμμα, γιατί εκεί είναι πάλι ένα παραμύθι αλλά πιο καλύτερο από το πρώτο...» Τα παιδιά προβληματίζονται. Ξέρουν ότι υπάρχει θάνατος. Τον βλέπουν, τον ακούν, τον συναντούν στα βιβλία, στις ταινίες. Η μικρή μου κόρη με ρώτησε λίγες ημέρες μετά την παράσταση. «Καλύτερα είναι να πεθάνεις ή να σκοτωθείς;» Πώς λέμε «δεν έχω ιδέα» στα ρώσικα;

Θέατρο και λόγος για τις γυναίκες και τη βία

«Κοίτα, Τζόρνταν, αυτό είναι φως. Φως, Τζόρνταν, ωραίο δεν είναι; Ο Θεός μάς χαμογελά, Τζόρνταν». Η ερμηνεία της Μαρίνας Ασλάνογλου στο έργο «Τζόρνταν» (των Αννας Ρέινολντς, Μόιρα Μπουφίνι), προχθές το βράδυ στο Μέγαρο Μουσικής σε μια εκδήλωση αφιερωμένη στις κακοποιημένες γυναίκες, είναι κάτι που θα θυμούνται οι θεατές του για πολύ καιρό. Αυτός ο συγκλονιστικός μονόλογος μιας εικοσάχρονης μητέρας που σκότωσε το παιδί της (η σκηνοθεσία του Νίκου Μαστοράκη), βασισμένος στην αληθινή ιστορία της Αγγλίδας Σίρλεϊ Τζόουνς η οποία, αντιμέτωπη με τον εραστή της που την κακοποιούσε και προσπαθούσε να της πάρει το παιδί, αποφάσισε να εκτελέσει έναν διπλό φόνο. Το μωρό της, μόλις δεκατριών μηνών, πέθανε ενώ εκείνη έζησε. Εως τη μέρα που η Σίρλεϊ αποφυλακίστηκε και έδωσε τέλος στη ζωή της.

Ανάμεσα στο κοινό που γέμισε την αίθουσα «Νίκος Σκαλκώτας» ήταν επώνυμοι του πολιτικού και καλλιτεχνικού χώρου αλλά και μέλη ανθρωπιστικών και γυναικείων οργανώσεων. Ομως τα φλας των φωτογραφικών μηχανών και «οι κοσμικές αγκαλιές» δεν ήταν το σημαντικό σ’ αυτή τη συνάντηση. Πάνω στη σκηνή, μετά τη λήξη της παράστασης, ανέβηκαν οι έξι ομιλητές (συντονιστής ο Κώστας Γεωργουσόπουλος) οι οποίοι συζήτησαν με θέμα «Κατασκευάζοντας Μήδειες-Η κακοποιημένη γυναίκα-Σύνδρομα και συνέπειες». Ενδιαφέρουσα η ομιλία της Μαρίας Στρατηγάκη (γενική γραμματέας Ισότητας Φύλων), η οποία αναφέρθηκε στους θεσμούς που μπορούν να προστατεύσουν την κακοποιημένη γυναίκα, έδωσε στοιχεία για την ενδοοικογενειακή βία στην Ελλάδα κι εξήγησε τις προσπάθειες ώστε να αναπτυχθούν δομές και λύσεις. Ανακοίνωσε μάλιστα την πρωτοβουλία να γίνει για πρώτη φορά νόμος η προστασία της γυναίκας και της οικογένειας.

• Σαντρα Bουλγαρη, Η Καθημερινή, Πέμπτη, 31 Mαρτίου 2011

Δύο άνδρες και μία γυναίκα βιώνουν τη σκληρότερη εμπειρία της ζωής τους

• της ΛΟΥΙΖΑΣ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ ΤΟ ΒΗΜΑ: 29/03/2011, 21:05

Ο Μιχάλης Οικονόμου, η Μαρία Κίτσου και ο Ομηρος Πουλάκης από την παράσταση «Τα ορφανά»

Νύχτα τρόμου

Δύο άνδρες και μία γυναίκα βιώνουν τη σκληρότερη εμπειρία της ζωής τους

«Ορφανά» (2009) του Ντένις Κέλι στο Θέατρο του Νέου Κόσμου
Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος.
Παίζουν: Μιχάλης Οικονόμου, Μαρία Κίτσου, Ομηρος Πουλάκης

Αξίζει να καταπατήσουμε τις αρχές μας προκειμένου να προστατέψουμε ό,τι θεωρούμε πιο σημαντικό; Ολα αλλάζουν για τη ζωή ενός ζευγαριού, όταν την ώρα που απολαμβάνουν το δείπνο στην ασφάλεια του σπιτιού τους εμφανίζεται ξαφνικά ο αδελφός της γυναίκας με τη μπλούζα του γεμάτη αίματα. Που βρισκόταν; Τι του συνέβη; Τι προσπαθεί να κρύψει;

Eξι ώρες «Μέσα» στο Παλλάς

Μυρτώ Λοβέρδου Θα διαρκεί 360 λεπτά η νέα δημιουργία του Δ. Παπαϊωάνου που ξεκινάει στις 13 Απριλίου ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 30/03/2011, 17:21

Σκηνή από το «Μέσα» του Δημήτρη Παπαϊώννου, μια παράσταση διάρκειας 6 ωρών, στο Παλλάς

Ο ιδιωτικός κόσμος σε κοινή θέα. Ο προσωπικός χώρος μέσα από την κλειδαρότρυπα. «Μέσα»: Η νέα δημιουργία του Δημήτρη Παπαϊωάννου μας βάζει κυριολεκτικά «μέσα» στο σπίτι, στο δωμάτιο, στο μπάνιο - μέσα στο εσωτερικό ενός διαμερίσματος, μέσα στο εσωτερικό της ψυχής μας....

Μια παράσταση χωρίς αρχή, μέση και τέλος. Μια παράσταση που διαρκεί έξι ώρες. Ο θεατής μπορεί να μπει και να καθίσει όπου θέλει, να δει όσο θέλει, να βγει και να επιστρέψει όποτε θέλει... Ανάμεσα σε μια καθημερινότητα που δεν τελειώνει παρά με τον θάνατο και μια παράσταση που πρέπει, τουλάχιστον, να οριοθετηθεί υπακούοντας στη θεατρική σύμβαση (ή σε ένα τμήμα αυτής), το «Μέσα» έρχεται να προτείνει μια κυκλική, επαναλαμβανόμενη αλλά όχι ίδια, διαδικασίας ζωής. Ενα θέμα που ανακυκλώνεται, με ήρωες άνδρες και γυναίκες της καθημερινότητας που ακολουθούν βασικά μοτίβα ζωής: Υπνος, φαγητό, φυσικές ανάγκες...

Ενα διαμέρισμα με την κρεβατοκάμαρα, το μπάνιο, την τραπεζαρία, την κουζίνα, το μπαλκόνι με θέα στην πόλη και άνθρωποι που μπαίνουν και βγαίνουν, μέσα στον αέναο κύκλο της ζωής. Αλλάζει η θέμα από το μπαλκόνι, αλλάζουν τα πρόσωπα, οι ισορροπίες, οι σχέσεις.... Ολα όμως παραπέμπουν στη ζωή, «μέσα» στην ίδια τη ζωή... Μετά το «2», τη «Μήδεια», το «Πουθενά», ο Δημήτρης Παπαϊωάννου επιστρέφει, όπως είπε, σε μια ιδέα που είχε σκεφθεί αμέσως μετά την λήξη της Ολυμπιάδας του 2004. Ηθελε όμως τον χρόνο για να υλοποιηθεί και ως έμπνευση και ως πράξη.

Με τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Δημήτρη Παπαϊωάννου και υπό τους ήχους του Κωνσταντίνου Βήτα, τριάντα ερμηνευτές θα βρίσκονται επί σκηνής του Παλλάς, από τις 13 Απριλίου ως τις 15 Μαϊου από τις 17.30 ως τις 23.30. Οι θεατές θα έχουν τη δυνατότητα να διαλέξουν ένα από τα τρία εισιτήρια που προτείνονται: Ημέρας με 32 ευρώ (με το οποίο κανείς μπορεί να μπει, να βγει και να επιστρέψει όσες φορές θέλει μέσα σε μια μέρα), Ημέρας/μισή τιμή με 15 ευρώ (το οποίο λειτουργεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, μόνο που η είσοδος στο θέατρο πρέπει να γίνει από νωρίς τις 17.30 ως τις 19.00 και αργά από τις 22.30 και μετά (Τετάρτη, Πέμπτη, Κυριακή). και η Κάρτα Πολλαπλής Εισόδου

Προπώληση εισιτηρίων στο Παλλάς, Βουκουρεστίου 5, Αθήνα, τηλ.: 210 3213-100. με 45 ευρώ (με την οποία μπορεί κανείς να μοιράσει έξι ώρες παρακολούθησης σε οποιεσδήποτε μέρες και ώρες μίας εβδομάδας θέλει).

"Αρκετά μαμά! Τώρα η σειρά μου"

Η θεατρική ομάδα "Από_δράσεις" παρουσιάζει

"Αρκετά μαμά! Τώρα η σειρά μου"

 ..ένα έργο που διαπραγματεύεται τη σχέση μάνας - κόρης, ως γυναίκα προς γυναίκα. Τέσσερις γυναίκες που βιώνουν τους ίδιους φόβους, πολεμούν τα ίδια εμπόδια, αλλά ερωτεύονται, αγαπούν και επιλέγουν η καθεμία με το δικό της τρόπο. 

Τέσσερις ζωές τόσο δεμένες μεταξύ τους όσο μόνο η αγάπη επιτρέπει και μπορεί.

 Βασισμένο στο θεατρικό έργο "My mother said I never should",

της Charlotte Keatley σε μετάφραση Έφης Σταμούλη.

 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ:

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: ΕΥΚΑΡΠΙΔΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

ΒΟΗΘΟΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ: ΦΟΥΡΚΙΩΤΗΣ ΠΑΣΧΑΛΗΣ

ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ ΟΡΕΣΤΗΣ

ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΙΑ, ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ, ΦΩΤΙΣΜΟΙ: Η ΟΜΑΔΑ "ΠΑΝΩ ΚΑΤΩ ΕΠΤΑ"

 ΗΘΟΠΟΙΟΙ: 

ΒΛΕΜΜΑ ΝΑΤΑΣΑ, ΕΞΑΡΧΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ-ΙΟΛΗ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ, ΤΣΑΚΟΥΡΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Για δύο διήμερα: Σάββατο 2 / Κυριακή 3 Απριλίου & Σάββατο 9 / Κυριακή 10 Απριλίου

στο ΒΑΦΟΠΟΥΛΕΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Γ. Βαφοπούλου, αρ. 3, Ντεπώ

Ώρα έναρξης: 21:00

Τιμή εισιτηρίου: 12,00¤ και 8,00¤ το φοιτητικό

Πληροφορίες / Κρατήσεις: 6972 119679

Συλλυπητήρια από τον πολιτικό κόσμο

"Η απώλειά του είναι μεγάλη όχι μόνο για τον ελληνικό πολιτισμό αλλά για όλο τον ελληνικό λαό που αγάπησε τα έργα του βαθιά. Τα αγάπησε επειδή εξιστόρησαν με μοναδική νηφαλιότητα αλλά και πίστη την πραγματική ζωή του Έλληνα, τις δυσκολίες και τις ευκαιρίες του", ανέφερε το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού για το θάνατο του Ιάκωβου Καμπανέλλη.

Ο πρωθυπουργός δήλωσε για την απώλεια του Ι. Καμπανέλλη πως "Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης υπήρξε ένας σπουδαίος Έλληνας. Άνθρωπος του πολιτισμού, μα και ένας φλογερός αγωνιστής της Αντίστασης που δεν κάμφθηκε ποτέ, ούτε καν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Μαουτχάουζεν. Θεατρικός συγγραφέας με αξεπέραστο έργο. Κατέγραψε με μοναδικό τρόπο την ελληνική ιστορία και την κοινωνική πραγματικότητα της μεταπολεμικής περιόδου. Αφηγήθηκε με ρεαλισμό αλλά και λυρισμό την πορεία και τη ζωή των Ελλήνων. Κατάφερε όπως κάνεις άλλος να συνθέσει τις δυσκολίες, τον αγώνα αλλά και τη δύναμη και την ελπίδα του Ελληνικού λαού. Το έργο του και η πνευματική του κληρονομιά μας έκανε περήφανους και ανήκει σ’ όλους τους Έλληνες. Στους οικείους του εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια".

"Φεύγοντας αφήνει σε όλους μια πλούσια πολιτική παρακαταθήκη. Αφήνει, όμως, τον πολιτισμό και τα Ελληνικά γράμματα πολύ φτωχότερα", σημείωσε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Αντώνης Σαμαράς.

"Με μεγάλη λύπη αποχαιρετούμε από τη ζωή, έναν σπουδαίο άνθρωπο", δήλωσε ο πρόεδρος του Συνασπισμού, Αλέξης Τσίπρας. "Σε μία εποχή που οι αξίες οπισθοχωρούν, ο θάνατος του Ιάκωβου Καμπανέλλη δημιουργεί στην ελληνική ζωή ένα ανυπόφορο κενό", πρόσθεσε.

"Τα ελληνικά γράμματα είναι πολύ πιο φτωχά από σήμερα [...] Θα τον κρατάει πάντα ζωντανό η μεγάλη του προσφορά και το έργο του", τόνισε ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς, Φώτης Κουβέλης.

«Η είδηση για τον θάνατο του Ιάκωβου Καμπανέλλη με χτύπησε σαν κεραυνός. Όταν έχεις ζήσει μαζί του, τόσο στενά δεμένος από την εφηβεία σου, νοιώθεις μέσα σου ένα κενό, σαν να έχεις χάσει ένα κομμάτι του εαυτού σου. Άλλοι θα μιλήσουν για τη μεγάλη του αξία και την ανυπολόγιστη προσφορά του στην Τέχνη και ειδικά στο θέατρο. Εγώ θρηνώ τον φίλο, τον συνεργάτη και τον άνθρωπο, που ομόρφυνε με τα έργα του τη ζωή μας» δήλωσε ο Μίκης Θεοδωράκης.

O πρόεδρος της Βουλής, Φιλ. Πετσάλνικος, ανέφερε πως «η συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση και ο εγκλεισμός του από τους ναζί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουντχάουζεν σφράγισαν τη μετέπειτα πορεία του. Με τη δύναμη της συγγραφικής του πένας μετουσίωσε τον πόνο σε όραμα, ελπίδα, αγάπη ζωής και δημιουργία».

H Μητέρα του Σκύλου του Παύλου Μάτεσι στο Εθνικό Θέατρο

Το πλέον πολυδιαβασμένο και αγαπημένο μυθιστόρημα του σπουδαίου Έλληνα συγγραφέα Παύλου Μάτεσι μεταφέρεται στη σκηνή από το Εθνικό Θέατρο. Ο Σέρβος Νικίτα Μιλιβόγιεβιτς διασκευάζει και σκηνοθετεί τη «Μητέρα του Σκύλου» με ένα εκλεκτό επιτελείο ηθοποιών…

Από τις 7 Απριλίου το πολυβραβευμένο και μεταφρασμένο σε περισσότερες από 13 γλώσσες μυθιστόρημα του Παύλου Μάτεσι που εκδόθηκε το 1990 και αγαπήθηκε όσο λίγα, ζωντανεύει στη Νέα Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» με τη Θέμιδα Μπαζάκα στον ρόλο της Ραραού.

Ο Νικίτα Μιλιβόγεβιτς, Σέρβος σκηνοθέτης με διεθνή πορεία επιστρέφει στην Ελλάδα και, έχοντας στη διάθεσή του ένα εξαιρετικό σύνολο ηθοποιών, αγγίζει με το δικό του τρόπο ένα κείμενο που ξεχωρίζει για την αμεσότητα και τη ζωντάνια του.

Η Ραραού, απόμαχη ηθοποιός των μπουλουκιών, «μεγάλη φίρμα της επιθεώρησης» όπως η ίδια αυτοσυστήνεται, ξεδιπλώνει μπροστά μας τη ζωή της και μαζί με αυτή κομμάτια από την ιστορία της νεότερης Ελλάδας από την κατοχή και μετά.

Η πορεία της ζωντανεύει στη σκηνή  μέσα από φλας μπακ εικόνων μιας κοινωνίας που προσπαθεί να τα «βολέψει» σε συνθήκες ανέχειας. Αλήθειες και ψέματα γίνονται ένα, καθώς η Ραραού ξαναφτιάχνει κάθε φορά την ιστορία της από την αρχή σε μια διαρκή μάχη επιβίωσης ακροβατώντας ανάμεσα στο κωμικό και το τραγικό.

Η ταυτότητα της παράστασης

Σκηνοθεσία – Δραματουργική προσαρμογή: Νικίτα Μιλιβόγεβιτς
Σκηνικά –κοστούμια: Κέννυ Μακ Λέλλαν
Μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός
Κίνηση: Αμάλια Μπένετ
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθός σκηνοθέτη: Ξένια Θεμελή

Διανομή

Ραραού: Θέμις Μπαζάκα
Μητέρα της Ρουμπίνης/Ραραού (Ασημίνα): Θεοδώρα Τζήμου
Μητέρα (Σε μεγαλύτερη ηλικία) / Χρυσάφαινα / Κυρία Φανή: Υβόννη Μαλτέζου
Άλφιο: Αντώνης Φραγκάκης
Ανάπηρος: Θεμιστοκλής Πάνου
Πατέρας / Κομπέρ: Κώστας Βασαρδάνης
Ρουμπίνη: Ηρώ Μπέζου
Παπάς: Βασίλης Καραμπούλας
Κανέλλω: Αγγελική Δημητρακοπούλου
Σαλώμη: Τζένη Κόλλια
Φάνης: Γιάννης Τσεμπερλίδης

Προ-παράσταση: 6/4/2011
Πρώτη παράσταση: 7/4/2011
Τελευταία παράσταση: 15/5/2011

σχολιάστε και εσείς