Το 'κανε, τελικά, το θαύμα του ο Τόμας Οστερμάγιερ. Ο «Αμλετ» του, που έδωσε την παγκόσμια πρεμιέρα του προχθές στο Φεστιβάλ Αθηνών, ήταν υπέρβαρος, φαλακρός και κυλιόταν στη λάσπηΑργησε φέτος, αλλά το έδειξε το άλλο του πρόσωπο ο Τόμας Οστερμάγιερ, εκείνο το σούπερ τολμηρό, με το οποίο μας είχε πρωτοσυστηθεί πριν από δύο χρόνια. Τότε που η «Νόρα» του κρατούσε πιστόλι και τα ανδρικά πέη στο «Ονειρο καλοκαιρινής νύχτας» φορούσαν μάσκες κωμωδίας.
Ο Λαρς Εϊντινγκερ ήταν ένας απόλυτος Αμλετ. Και στην πραγματικότητα καθόλου χοντρός, αλλά γυμνασμένος. Ο Οστερμάγιερ του είχε φορέσει ένα κορμάκι με στήθη και κοιλιές |
Μετά τη συμβατική για τα μέτρα του -αλλά όχι γι' αυτό λιγότερο εξαιρετική- «Λυσσασμένη γάτα», του Τένεσι Ουίλιαμς, που είδαμε πριν από λίγες μέρες στο Φεστιβάλ Αθηνών, ο Γερμανός σκηνοθέτης έδωσε προχθές μια στον Αμλετ και τον προσγείωσε με τα μούτρα στο χώμα. Οταν σηκώθηκε, ανακαλύψαμε έκπληκτοι τον πιο βρώμικο και αλλοπρόσαλλο «γλυκό πρίγκιπα», που συνέλαβε ποτέ σκηνοθέτης.Μια απλή περιγραφή της τελευταίας του εμφάνισης, στη σκηνή της ξιφομαχίας με τον Λαέρτη και του θανάτου του, φτάνει και περισσεύει. Φοράει ροζ χαβανέζικο πουκάμισο, που το μισό βγαίνει έξω από το πεσμένο παντελόνι του. Μαζί και η πλαδαρή κοιλιά του. Τα περιττά κιλά, μαζί με μια σεβαστή φαλακρίτσα, ο πρίγκιπας της Δανιμαρκίας τα κουβαλάει σε όλη τη διάρκεια της παράστασης. Πώς αλλιώς;Οχι με βιβλίο, αλλά με πιάτο στο χέρι, πρωτοσυναντάμε τον φοιτητή και διανοούμενο Αμλετ. Τρώει βουλιμικά, ενώ οι υπόλοιποι της Αυλής, γύρω από ένα μακρόστενο τραπέζι, θρηνούν, υποτίθεται, τον μακαρίτη πατέρα του. Θυμίζουν τσιμπούσι βαλκανικού υποκόσμου, είναι και αυτές οι μουσικές στιλ Κουστουρίτσα, που επιτείνουν την αίσθηση. Κανένα βασιλικό μεγαλείο.Ο ατσούμπαλος, παχύσαρκος και, σταδιακά, κανονικότατα -και όχι «θεατρικά»- διαταραγμένος Αμλετ, που ουρλιάζει, χτυπιέται, χορεύει χιπ χοπ, αλλά και μεταμφιέζεται στη σκηνή με τους θεατρίνους στην ίδια τη μητέρα του, φορώντας την ξανθιά της περούκα, μαύρες κάλτσες, ζαρτιέρες και δαντελένια κιλότα, δεν είναι, φυσικά, μια ξεκάρφωτη, μοναχική ανατροπή του Οστερμάγιερ.
Ο νεαρός σκηνοθέτης έπλασε με συνέπεια, πειθώ και εκπληκτικές στον πλούτο τους εικόνες έναν ολόκληρο κόσμο, χωρίς ίχνος ποίησης και πνεύματος. Στη σημερινή Ελσινόρη, ούτε φαντάσματα χωράνε ούτε ρομαντικές Οφηλίες, που μοιράζουν λουλουδάκια -πάει η σκηνή της τρέλας της- ούτε τίποτα. Ολα είναι χυδαία. Χώμα και λάσπη.Με την κηδεία του Κλαύδιου ξεκινάει, άλλωστε, η παράσταση. Κηδεία γκροτέσκα και ιερόσυλη. Ο τρομοκρατημένος νεαρός νεκροθάφτης πέφτει και ξαναπέφτει μαζί με το φέρετρο μέσα στον λάκκο, σε μια ξεκαρδιστική αλληλουχία από γκαγκς. Πιο τυχερός ο Αμλετ, αρκείται στη συνέχεια στο να ρίχνει βουτιές στον λάκκο με το χώμα που σκεπάζει τον πατέρα του, μονίμως στο κέντρο της λασπωμένης σκηνής. Βρέχει συχνά τόσο στη Δανιμαρκία (από ένα λάστιχο, που κρατάει ηθοποιός) όσο, υποπτευόμαστε, και στις πρώτες σειρές της «Πειραιώς 260».Δεν είναι ακατανόητο που αυτή την άχαρη, φρικτή πραγματικότητα ο Αμλετ προτιμά -αντί να την αντιμετωπίσει- να την κοιτάζει συνεχώς μέσα από το «μάτι» βιντεοκάμερας. Οσα βλέπει, παραμορφωμένα, κουνημένα, αλλά με περίεργη κινηματογραφική ομορφιά, προβάλλονται στην τεράστια οθόνη που καλύπτει το πίσω μέρος της σκηνής. Εκεί πνίγεται η Οφηλία. Εκεί λέει και ο Αμλετ τον περίφημο μονόλογο «Να ζει κανείς ή να μη ζει». Είναι η μοναδική στιγμή τραγικότητας και αξιοπρέπειάς του.Τις δύο ώρες και σαράντα λεπτά (χωρίς διάλειμμα) της παράστασης το κοινό (μαζί και ο πρόεδρος του Συνασπισμού Αλέξης Τσίπρας) τις παρακολούθησε σαν υπνωτισμένο. Ομολογώ πως τα ουρανομήκη «μπράβο» και τις επευφημίες δεν τα πολυπερίμενα. Πανευτυχής βγήκε ο Τόμας Οστερμάγιερ να υποκλιθεί παρέα με τους ηθοποιούς του. Παγκόσμια πρεμιέρα έδωσε άλλωστε ο «Αμλετ» του στην Αθήνα. Και ήρθαν να τη δουν δεκάδες Γερμανοί δημοσιογράφοι.
[ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 09/07/2008]
Ο νεαρός σκηνοθέτης έπλασε με συνέπεια, πειθώ και εκπληκτικές στον πλούτο τους εικόνες έναν ολόκληρο κόσμο, χωρίς ίχνος ποίησης και πνεύματος. Στη σημερινή Ελσινόρη, ούτε φαντάσματα χωράνε ούτε ρομαντικές Οφηλίες, που μοιράζουν λουλουδάκια -πάει η σκηνή της τρέλας της- ούτε τίποτα. Ολα είναι χυδαία. Χώμα και λάσπη.Με την κηδεία του Κλαύδιου ξεκινάει, άλλωστε, η παράσταση. Κηδεία γκροτέσκα και ιερόσυλη. Ο τρομοκρατημένος νεαρός νεκροθάφτης πέφτει και ξαναπέφτει μαζί με το φέρετρο μέσα στον λάκκο, σε μια ξεκαρδιστική αλληλουχία από γκαγκς. Πιο τυχερός ο Αμλετ, αρκείται στη συνέχεια στο να ρίχνει βουτιές στον λάκκο με το χώμα που σκεπάζει τον πατέρα του, μονίμως στο κέντρο της λασπωμένης σκηνής. Βρέχει συχνά τόσο στη Δανιμαρκία (από ένα λάστιχο, που κρατάει ηθοποιός) όσο, υποπτευόμαστε, και στις πρώτες σειρές της «Πειραιώς 260».Δεν είναι ακατανόητο που αυτή την άχαρη, φρικτή πραγματικότητα ο Αμλετ προτιμά -αντί να την αντιμετωπίσει- να την κοιτάζει συνεχώς μέσα από το «μάτι» βιντεοκάμερας. Οσα βλέπει, παραμορφωμένα, κουνημένα, αλλά με περίεργη κινηματογραφική ομορφιά, προβάλλονται στην τεράστια οθόνη που καλύπτει το πίσω μέρος της σκηνής. Εκεί πνίγεται η Οφηλία. Εκεί λέει και ο Αμλετ τον περίφημο μονόλογο «Να ζει κανείς ή να μη ζει». Είναι η μοναδική στιγμή τραγικότητας και αξιοπρέπειάς του.Τις δύο ώρες και σαράντα λεπτά (χωρίς διάλειμμα) της παράστασης το κοινό (μαζί και ο πρόεδρος του Συνασπισμού Αλέξης Τσίπρας) τις παρακολούθησε σαν υπνωτισμένο. Ομολογώ πως τα ουρανομήκη «μπράβο» και τις επευφημίες δεν τα πολυπερίμενα. Πανευτυχής βγήκε ο Τόμας Οστερμάγιερ να υποκλιθεί παρέα με τους ηθοποιούς του. Παγκόσμια πρεμιέρα έδωσε άλλωστε ο «Αμλετ» του στην Αθήνα. Και ήρθαν να τη δουν δεκάδες Γερμανοί δημοσιογράφοι.
[ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 09/07/2008]
No comments:
Post a Comment