ΝΕΩΤΕΡΙΣΜΟΙ ΣΤΟΥΣ «ΠΕΡΣΕΣ» ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΠΕΘΕ ΛΑΡΙΣΑΣ

Ναυμαχία της Σαλαμίνας με ένδυμα κοκτέιλ

Γιώργος Δ. Κ. Σαρηγιάννης, ΤΑ ΝΕΑ, 08/07/2008

«Οι “Πέρσες” ορθώνουν το ανάστημά τους στο φυσικό» λέει ο Σταύρος Τσακίρης, σκηνοθέτης της νεωτεριστικής παράστασης της αρχαιότερης σωζόμενης τραγωδίας. Εδώ, η Εύα Κοταμανίδου και ο Σοφοκλής Πέππας με ένδυμα κοκτέιλ...

Το 480 π.Χ. ο ελληνικός στόλος συντρίβει τον περσικό στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας σώζοντας την Αθήνα, δίνοντας άδοξο τέλος στην τρίτη εκστρατεία των Περσών κατά της Ελλάδας και αποθαρρύνοντας οριστικά τη μεγάλη ασιατική δύναμη από κάθε βλέψη για τα ελλαδικά εδάφη ενώ ο επικεφαλής της εκστρατείας, βασιλέας Ξέρξης, αμέσως μετά τη ναυμαχία εγκαταλείπει τα στρατεύματά του και επιστρέφει στα Σούσα. Το 472 π.Χ. η τραγωδία του Αισχύλου «Πέρσες» παρουσιάζεται στα Μεγάλα Διονύσια και κερδίζει το πρώτο βραβείο. Θέμα της, η συντριβή των Περσών στη Σαλαμίνα οκτώ χρόνια νωρίτερα.

Αυτή ακριβώς την τραγωδία παρουσιάζει φέτος το καλοκαίρι- η πρεμιέρα δόθηκε στη Λάρισα την 1η Ιουλίου- το ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας/ Θεσσαλικό Θέατρο σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη, ο οποίος είχε καταπιαστεί για πρώτη φορά με τους «Πέρσες» το 2003 με την ομάδα του «Οmicron». Και ο οποίος επιχειρεί μια νέα ανάγνωση πάνω στην παλαιότερη από τις σωζόμενες τραγωδίες και τη μόνη από τις σωζόμενες που αντλεί τη θεματολογία της ευθέως από ιστορικά γεγονότα, με πρωταγωνιστές του την Εύα Κοταμανίδου ως Άτοσσα και τον Σοφοκλή Πέππα ως Φάντασμα του Δαρείου.

Ο Αισχύλος στους«Πέρσες», σε αντίθεση με τις άλλες τραγωδίες του, δεν χρησιμοποιεί μυθικές βάσεις και παραδοσιακούς θρύλους. Υλικό του είναι τα πραγματικά στοιχεία και η πρόσφατη ιστορία. Χωρίς να θίγεται η ιστορική αλήθεια, τα πραγματικά στοιχεία μέσω της αισχύλειας τεχνικής ανάγονται στο ύψος του υπερβατικού μύθου και το ιστορικό γεγονός μεταποιείται σε καλλιτεχνικό.

Η υπόθεση των «Περσών»διαδραματίζεται στα Σούσα όπου η Άτοσσα, χήρα του βασιλέα Δαρείου και μητέρα του Ξέρξη, και ο Χορός των Γερόντων θρηνούν για την πανωλεθρία που τα νέα της τους φέρνει ένας Εξάγγελος. Στον γενικό θρήνο προστίθεται και ο Ξέρξης που φτάνει ηττημένος από την Ελλάδα, ενώ προηγουμένως το Φάντασμα του Δαρείου που ο Χορός επικαλέστηκε έχει εμφανιστεί και προφητεύσει και άλλες συμφορές στο μέλλον για την κραταιά περσική αυτοκρατορία και εκείνους που έκαψαν τους ναούς και πρόσβαλαν τους θεούς στην Ελλάδα.

Η ιδέα, βέβαια, της «δραματοποίησης» της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας και η μετάθεση της αφήγησης στη χώρα των «βαρβάρων»- τεχνική ασυνήθιστη στους άλλους τραγικούς- δεν είναι επινόηση του Αισχύλου. Ήδη από τους αρχαίους σχολιαστές είναι γνωστό ότι οι «Πέρσες» αποτελούν διασκευή του δράματος «Φοίνισσαι» του Φρυνίχου, όπου γυναίκες από τη Φοινίκη πηγαίνουν στα Σούσα, για να πληροφορηθούν τα νέα της περσικής εκστρατείας.

Οι «Πέρσες» του «Θεσσαλικού» ανεβαίνουν σε καινούργια μετάφραση του Κώστα Λάνταβου, με σκηνικά και κοστούμια Ελένης Μανωλοπούλου, χορογραφίες Αποστολίας Παπαδαμάκη, μουσική Νίκου Κυπουργού. Στη διανομή, επίσης: Φανή Γέμτου, Νίκος Γιαλελής, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Μάνος Ζαχαράκος, Ελισάβετ Μουτάφη, Αλέξανδρος Μπαλαμώτης, Τατιάνα Παπαμόσχου, Αλμπέρτο Φάις κ.ά.