ΟΝΟΜΑΤΑ... ΜΥΘΟΙ!

Ένα βιβλίο μια σκέψη

• ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ, Ο Ξενόπουλος, ο Μαλάνος και η θεατρική Αλεξάνδρεια, Γαβριηλίδης, Αθήνα 2007, σελ. 144
• ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ, Επιστολές του Διονύση Ρώμα στον Κωστή Μπαστιά και στον Αλέξη Μινωτή, Τρίμορφο, Ζάκυνθος 2007, σελ. 168

Συνεχίζοντας τις αναδιφήσεις του στη θεατρική μικροϊστορία, ο Ζακύνθιος ερευνητής Δ. Μουσμούτης παρουσιάζει δύο ακόμη μελέτες του, βασισμένες σε ανέκδοτο επιστολογραφικό υλικό.

Η πρώτη αφορά τρεις επιστολές του Γρ. Ξενόπουλου προς τον Τ. Μαλάνο, το 1925, μέσα από τις οποίες ιχνηλατείται η υποδοχή του θεατρικού έργου του πρώτου από την αλεξανδρινή παροικία. Υπομονετικά ο Ξενόπουλος αιτιολογεί την επί σκηνής συμπεριφορά των ηρώων του, σε έναν Μαλάνο που περιορίζεται στη μεταφορά των αντιδράσεων του κοινού και του λογοτεχνικού κόσμου της Αλεξάνδρειας. Έχουμε έτσι μια πολύτιμη πηγή –αν και μερική– για τη θεατρική κίνηση στις ελληνικές σκηνές της Αιγύπτου, ένα ζήτημα που ακόμη περιμένει τον ερευνητή εκείνον που θα ριχτεί στην περιπέτεια μιας ευρύτερης συνθετικής εργασίας.

Οι επιστολές του Δ. Ρώμα έχουν πολύ μεγαλύτερο χρονικό εύρος, καθώς εκτείνονται από το 1936 –εποχή που ο Ρώμας αρχίζει τη συνεργασία του με το Εθνικό Θέατρο, του οποίου διευθυντής ήταν ο Μπαστιάς– έως και το 1969. Και εδώ έχουμε να κάνουμε με ποικίλες πληροφορίες ερμηνευτικές της λογοτεχνικής εργασίας του Ρώμα, όμως, όπως είναι φυσικό, στις επιστολές του σχολιάζεται, παρεμπιπτόντως, και ένα μεγάλο φάσμα θεατρικών, λογοτεχνικών, αλλά και πολιτικών εξελίξεων της εποχής. Οι τέσσερις επιστολές προς τον Μινωτή που ακολουθούν διαγράφουν το χτίσιμο μιας θερμής φιλίας (αφού η πρώτη ανάγεται στα 1951 και η τελευταία στο 1978), αλλά, ταυτόχρονα, και τον ανυπόκριτο θαυμασμό του συγγραφέα για τον μεγάλο ηθοποιό.

Σπύρος ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ, Η Αυγή, 29/06/2008