* «Μη με λες Φωφώ» του Βασίλη Αλεξάκη ΔΗΠΕΘΕ Ρόδου - Φεστιβάλ Αθηνών
Του ΓΡΗΓΟΡΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ, Ελευθεροτυπία / 2, 12/07/2008
Χρήστος Βαλαβανίδης, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Αντιγόνη Αμανίτου στην παράσταση που σκηνοθέτησε ο Γιώργος Οικονόμου |
Σαν μυθολογική παραβολή και σάτιρα το «Μη με λες Φωφώ» του Βασίλη Αλεξάκη από το ΔΗΠΕΘΕ Ρόδου στηρίζεται σε μια γκροτέσκ σύμβαση. Αποκλεισμένες για χιλιάδες χρόνια σε κάποια βραχονησίδα, παγιδευμένες σε ένα κλειστό και ολοένα επαναλαμβανόμενο σύμπαν, η Φαίδρα του «Ιππόλυτου» και η τροφός της, Οινώνη, περιμένουν υπομονετικά την ολοκλήρωση του μύθου τους ή, έστω, την οριστική λησμονιά του. Καθώς όμως ο πολιτισμός μας επιμένει να θυμάται και να επαναλαμβάνει την ιστορία τους σαν φάρσα, αυτές παραμένουν εγκλωβισμένες σε μια νησίδα παρελθόντος καταμεσής της θάλασσας του παρόντος. Είναι ακινητοποιημένες αλλά καθόλου μνημειακές, νεκραναστημένες αλλά όχι βρικολακιασμένες. Το αίμα ρέει στις φλέβες τους, μαζί με την αίσθηση του πόθου και της μελαγχολίας των ζώντων. Σαν τέτοιες ζωντανές υπάρξεις βασανίζονται ακόμα από ταπεινά πάθη, μικροπρέπειες και μωροφιλοδοξίες.Αυτό το σύμπαν αποκλεισμού και αναμονής, όπου μόνο η έλευση ενός τέρατος μπορεί να προκαλέσει κάποιο ενδιαφέρον, αφήνει ωστόσο μια οπή για να εισέλθει απρόσκλητη μια καρικατούρα των ελπίδων μας. Ο Ελληνοαμερικανάρας, με τον Καζαντζίδη στο κασετόφωνο και τα κεφτεδάκια της μαμάς στο ταπεράκι, καταφθάνει στο νησί με το φουσκωτό του, άσχετος, ακαλλιέργητος και αμέτοχος. Τα κατορθώματά του στην Αμερική παραπέμπουν στον Θησέα, απέχουν όμως πολύ από το να χαρακτηριστούν μυθικά. Πρόκειται μάλλον για απόγονο του Οδυσσέα, καπάτσο και μόρτη, που κατορθώνει το αδύνατο χωρίς να γνωρίζει το πώς και το γιατί. Δεν υπάρχει λόγος να φύγουν μαζί του οι δυο γυναίκες: η σωτηρία τους δεν θα είναι λύτρωση αλλά παραδοχή της ήττας. Το σύμπαν θα κάνει πάλι τον κύκλο του και θα ξαναβρεθούν στο ίδιο νησί με τα ίδια κουρέλια, τα ίδια ψέματα και το ίδιο μαρτύριο της ελπίδας.Ο Βασίλης Αλεξάκης περνά για μία ακόμη φορά από τον πεζό στον θεατρικό λόγο, διατηρώντας κεντρικά μοτίβα της γραφής του. Το πολιτιστικό και ιστορικό χάσμα ανάμεσα στο μυθικό και το αληθινό πρόσωπο της Ελλάδας υπάρχει και εδώ και το υπερκερνούν -όχι η γνώση μα- η άγνοια και το θράσος. Το νησί στο οποίο η Φαίδρα και η Οινώνη ξημεροβραδιάζονται παραπέμπει στα αρχαία θέατρα, εκεί όπου κάθε καλοκαίρι καταφθάνουν με τα φουσκωτά τους οι ομοιογενοποιημένοι τουρίστες για να εκτελέσουν την πολιτιστική τους ανάγκη στα ιερά χώματα.Είναι περιττό να πούμε ότι το έργο θυμίζει Μπέκετ και Ιονέσκο. Αυτός ο τρόπος γραφής όμως είναι πια ολότελα παρωχημένος για το διεθνές και το ελληνικό θέατρο. Οι ιδέες της απομόνωσης και έκπτωσης των συμβόλων, ακόμα και το έξυπνα ενταγμένο μεταθεατρικό στοιχείο ακούγονται σαν επαναλήψεις παλιών, καλών στιγμών της μεταπολιτευτικής δραματουργίας μας. Λογικό είναι να αδυνατεί η σκηνοθεσία του Γιώργου Οικονόμου να προκαλέσει ενδιαφέρον με κάτι τόσο αποδυναμωμένο από την επανάληψη. Ο Βαλαβανίδης βάζει την μπουφόνικη τέχνη του στον ρόλο της Οινώνης, η Φαίδρα όμως της Αντιγόνης Αμανίτου είναι πολύ αδύναμη υποκριτικά. Ο ρόλος του Ελληνοαμερικανού Ρασταπόπουλου είναι κομμένος ακριβώς στα μέτρα του Αλέξανδρου Μυλωνά. Πολύ καλό το σκηνικό του Κώστα Βελινόπουλου και η μουσική του Νίκου Πορτοκάλογλου. *
No comments:
Post a Comment