ΡΕΝΑΤΕ ΤΖΕΤ: Η ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΜΑΣ ΚΑΝΕΙ ΤΕΡΑΤΑ

[Συνέντευξη στην ΙΩΑΝΝΑ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, Ελευθεροτυπία / 2, 12/07/2008]

Την Αυστριακή Ρενάτε Τζετ, που στην Ελλάδα γνωρίζουμε μονομερώς με την ιδιότητα της σκηνοθέτιδος, την πρωτοείδα πάνω στη σκηνή ως ηθοποιό.

Ρενάτε Τζετ: Αυτό που ανακάλυψα, με μεγάλη μου χαρά, είναι ότι οι Ελληνες ηθοποιοί είναι ανοιχτοί να ανακαλύψουν νέους τρόπους έκφραση

Ηταν η κατάξανθη νευρώδης παρουσία στο «Καθαροί πια» της Σάρας Κέιν, τη συγκλονιστική παράσταση του «τρομερού παιδιού» του πολωνικού θεάτρου, Κριστόφ Βαρλικόφσκι, που κάποιοι τυχεροί είδαμε τον Απρίλιο στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της συνάντησης για το 13ο Ευρωπαϊκό Βραβείο Θεάτρου -επ' ευκαιρία, μη χάσετε το «Krum» που φέρνει ο εμπνευσμένος 46χρονος Πολωνός από την Τετάρτη στην «Πειραιώς 260», στο Φεστιβάλ Αθηνών.

Η Τζετ ερμήνευε εμβόλιμα, σαν μια εισαγωγή-δυναμίτη στο έργο, τον μονόλογο της Κέιν «Λαχταρώ». Αργότερα επανερχόταν ανάμεσα στους ηθοποιούς σαν μια φιγούρα που παρατηρούσε τα πάντα, χωρίς όμως να μπορούν οι άλλοι να τη δουν. Τραγουδούσε τα τζαζ-μπλουζ μουσικά ιντερμέντζα σε ένα σκηνικό γεγονός που ζητούσε επιτακτικά την αποφόρτιση. Ο ηλεκτρισμός της ερμηνείας της -στην πρόζα και στο τραγούδι- μεταβιβαζόταν στο ακέραιο στην πλατεία.

Την κοσμοταξιδεμένη σκηνοθέτιδα και πρωταγωνίστρια την πρωτοανακάλυψε ο Δημήτρης Τάρλοου. Και πρόπερσι την κάλεσε να σκηνοθετήσει στο θέατρό του, το «Πορεία», το «The Man Who» των Πίτερ Μπρουκ και Μαρί Ελέν Εστιέν. Η δεύτερη σκηνοθεσία της επί ελληνικού εδάφους είναι το «Κουαρτέτο» του Χάινερ Μίλερ, το οποίο με Μερτέιγ την Μπέτυ Αρβανίτη και Βαλμόν τον Χρήστο Στέργιογλου, από την Τρίτη ώς την Κυριακή, θα παρουσιάζεται στο «Σχολείον» (η μετάφραση είναι της Ελένης Βαροπούλου). Μια εξαιρετική ευκαιρία να κάνουμε συγκρίσεις, με απόσταση ενός μόλις χρόνου, με το τέλεια στιλιζαρισμένο «Κουαρτέτο» του Ρόμπερτ Ουίλσον, που ευτύχησε να έχει πρωταγωνιστές την Ιζαμπέλ Υπέρ και τον Αριέλ Γκαρσία Βαλντές και είδαμε στο θέατρο «Ολύμπια».

Την Τζετ τη βρήκα στις πρόβες του «Κουαρτέτου» μπαϊλντισμένη, σχεδόν νευριασμένη από την αφόρητη ζέστη της Αθήνας. Μαζί της το σκυλάκι της, ένα τόσο δα ζωντανό, που κουβαλάει μαζί της όπου κι αν δουλεύει, στην Αυστρία, στην Πολωνία, τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Αφρική.

«Η ζέστη σε φέρνει σε μια νέα, πρωτόγνωρη, σχεδόν μεταβατική κατάσταση. Γίνεσαι πιο νωθρός, αργός. Αισθάνεσαι ότι περπατάς στη σαβάνα», μου λέει, ενώ δίπλα μας οι δύο ηθοποιοί ζεσταίνονται πριν το πέρασμα του έργου.

• Πώς είναι να δουλεύετε με Ελληνες. Βλέπετε να υπάρχει μια κοινή σχολή, ή καθένας έχει τη... δική του;

Με τον Χρήστο Στέργιογλου στις πρόβες του «Κουαρτέτου»

«Αυτό που ανακάλυψα, με μεγάλη ομολογώ χαρά, είναι ότι οι Ελληνες ηθοποιοί είναι ανοιχτοί. Δεν είναι ζήτημα σχολής, παρότι δεν μπορώ να πω κι ότι βλέπω να υπάρχει μια συγκεκριμένη σχολή που τους συνδέει. Και στο "The Man Who", την πρώτη μου συνεργασία με Ελληνες, το κοινό στοιχείο μεταξύ των ηθοποιών ήταν αυτή η ανοιχτοσύνη, η δίψα, η ανάγκη τους να ανακαλύψουν νέους τρόπους. Δεν είναι σύνηθες».

Η παράσταση του Βαρλικόφσκι («Καθαροί πια»), στην οποία συμμετείχατε, προφανώς δεν θα έβγαινε αν δεν ήσασταν όλοι οι ηθοποιοί τελείως ανοιχτοί. Δεν έχω ίσως ξαναδεί πιο ανοικτούς και εκτεθειμένους ηθοποιούς στη σκηνή... [συνεχίζεται]

Με τις «Βάκχες» θέλω να μιλήσω για τις πυρκαγιές στην Ελλάδα