Σκεύος εκλογής (για τον Χρήστο Τσάγκα)

• Του Κώστα Γεωργουσόπουλου ΤΑ ΝΕΑ: Παρασκευή 1 Απριλίου 2011 

Καθυστερηµένα λόγω συγκυριών και επετείων έρχοµαι να τιµήσω την εκδηµία του Χρήστου Τσάγκα µε µια δέσµη από δακρυόεντα ανοιξιάτικα γιούλια. Ο Χρήστος Τσάγκας υπήρξε µια σηµαίνουσα προσωπικότητα του ελληνικού θεάτρου. Εν πρώτοις η φύση του χάρισε µια από τις πλέον ευαίσθητες, µουσικά πλήρεις και συναισθηµατικά πλούσιες φωνές. Μετά τη φωνή του Κωστόπουλου, του Κατράκη, η φωνή του Τσάγκα ήταν ένα φίλτρο που µπορούσε να µεταποιήσει ψυχικές ταραχές, άλγη, χαρές, ενθουσιασµούς, τρόµους και αλαλαγµούς σε ΡΥΘΜΟ.

Πρόσφατα, κύκνειο άσµα (κυριολεκτικώς) µας χάρισε µε τη θεία φωνή του σε CD τα «Απαντα» του Καβάφη, µέγα µάθηµα για το πώς διαβάζεται η ποίηση.

Ο Τσάγκας υπηρέτησε το ποιητικό θέατρο, το ρεαλιστικό, το συµβολικό, το επικό µε µια αξιοθαύµαστη προσαρµοστικότητα στις απαιτήσεις κάθε υποκριτικής και σκηνοθετικής αισθητικής σχολής. Η λαϊκή του καταγωγή, η συνεχής αναφορά του στις ρίζες του στη βοιωτική ενδοχώρα τον προίκισαν µε µια απλότητα που αντλούσε κύρος από τη λαϊκή αφήγηση, προφορική και λυρική, τον ελληνικό κύκλιο χορό και τη θυµοσοφία των σοφών γερόντων. Το χιούµορ του Τσάγκα, ο αυτοσαρκαστικός του οίστρος, η αυτοκριτική του διάθεση, συχνά η ταπείνωσή του µπροστά στα κείµενα που καλούνταν να ερµηνεύσει τον καθιστούσαν, εκτός από αναγνωρίσιµο και οικείο προσωπείο της εµπειρίας µας, και ανθεκτικό εκπρόσωπο της ελληνικής υποκριτικής.

Τραγικός άνθρωπος ο Χρήστος Τσάγκας, ένα τραγικό σκεύος εκλογής ενός ανελέητου πεπρωµένου, έκανε συχνά τις «δοκιµές νάρκης του άλγους», µε φαντασία και λόγο, τέχνη, ώσπου το σκεύος ράγισε.

Για την ιστορία, αναφέρω πως ο Τσάγκας ξεκίνησε στο θέατρο ως ενδυµατολόγος στον «Φορτουνάτο» του Ευαγγελάτου το 1961 και ευτύχησε να γίνει ο προτιµηµένος ηθοποιός του Μίνου Βολανάκη. Αν υπάρχει αλλού παρηγοριά, ας τον παρηγορήσει.