ΤΑ ΜΥΘΙΚΑ «ΠΟΥΛΙΑ» ΤΟΥ ΚΟΥΝ ΞΑΝΑΠΕΤΑΝΕ ΣΤΟ ΗΡΩΔΕΙΟ

Του Βασίλη Αγγελικόπουλου, Η Καθημερινή, 17/07/2008

Καλλιτεχνικό γεγονός εξαιρετικής σημασίας θα έπρεπε να θεωρείται φέτος -που συμπληρώνονται και 100 χρόνια από τη γέννηση του Καρόλου Κουν- το ότι ξαναζωντανεύει μία από τις σημαντικότερες αν όχι η σημαντικότερη ελληνική θεατρική παράσταση του 20ού αιώνα, οι αριστοφανικοί «Ορνιθες» του Θεάτρου Τέχνης. Με μουσική Μάνου Χατζιδάκι, σκηνογραφία Γιάννη Τσαρούχη και χορογραφίες Ζουζούς Νικολούδη τα μυθικά «Πουλιά» του Κουν ξαναπετάνε φέτος 49 ολόκληρα χρόνια μετά το πρώτο φτερούγισμά τους στο Ηρώδειο το 1959.

Η παράσταση θα παιχτεί επίσης στο Ηρώδειο και το Φεστιβάλ Αθηνών (Κυριακή 20 και Δευτέρα 21/7), ενώ ήδη εκπροσώπησε τη χώρα μας στο ολυμπιακό Πεκίνο τον Φεβρουάριο. Τις μέρες αυτές παίζεται στην Κύπρο και μετά το Ηρώδειο θα δώσει μια σειρά 12 παραστάσεων εντός κι εκτός Αττικής. Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που αναβιώνει η ιστορική αυτή παράσταση. Ο ίδιος ο Κουν την είχε ξαναδουλέψει δύο χρόνια μετά το πρώτο (επεισοδιακό, ως γνωστόν) ανέβασμα και είχε καταπλήξει το διεθνή θεατρικό χώρο μ’ αυτή την παράσταση, που παίχτηκε σε πολλές χώρες και βραβεύθηκε σε διεθνή φεστιβάλ. Ο ίδιος είχε επιμεληθεί την κατά καιρούς αναβίωσή της, ενώ την ευθύνη αυτή ανέλαβαν μετά το θάνατό του ο Γιώργος Λαζάνης κι ο Μίμης Κουγιουμτζής. Τώρα είναι η πρώτη φορά που την ευθύνη έχουν επωμιστεί ο νυν διευθυντής του Θ.Τ. Διαγόρας Χρονόπουλος, ο Κωστής Καπελώνης και ο Θοδωρής Γράμψας, που κι οι τρεις έχουν μετάσχει κατά καιρούς στην παράσταση.

Ετσι, όταν ερωτάται ο Δ. Χρονόπουλος πού βασίζεται η τωρινή αναβίωση «καταρχήν στις δικές μας μνήμες», απαντά, «όπως και στων παλιών στελεχών του Θ.Τ. που πρωταγωνιστούν τώρα - Νίκος Μπουσδούκος, Γιάννης Δεγαΐτης, Γιάννης Καρατζογιάννης. Υπάρχουν βέβαια και βίντεο, που τα συμβουλεύτηκε για κάποιες λεπτομέρειες ο Καπελώνης, υπάρχουν οι παρτιτούρες των τραγουδιών και κυρίως έχουμε τη χορογραφία της Ζουζούς καταγραμμένη, ζωγραφισμένη κυριολεκτικά, από την ίδια».

Η μεγαλύτερη δυσκολία της αναβίωσης; «Η χορογραφία σίγουρα», λέει ο κ. Χρονόπουλος. «Γιατί η κίνηση καθορίζει πολύ την παράσταση αυτή. Αλλά πέτυχε απολύτως, γιατί εκτός από τη λεπτομερή καταγραφή της Ζουζούς έχουμε και δύο βασικές χορεύτριές της που είχαν μετάσχει στην αναβίωση του ’97 και οι οποίες δίδαξαν τώρα με μεγάλη επιμονή στη λεπτομέρεια, σκυλιά πραγματικά, όλη τη χορογραφία: Μαρίζα Τσίγκα και Βικτώρια Τασοπούλου». Τα σκηνικά και τα κοστούμια του Τσαρούχη επιμελήθηκε η Κατερίνα Σωτηρίου και τη διδασκαλία των τραγουδιών του Χατζιδάκι ο Θοδωρής Οικονόμου και η Μαρίνα Χρονοπούλου.

Τόλμησαν κάποιες αλλαγές στην παράσταση; «Οχι, αλλαγές δεν κάναμε. Η ροή κι οι ρυθμοί της άλλωστε είναι πράγματα καθορισμένα από τη μουσική και τη χορογραφία. Απλώς στα επεισόδια, όπως κι ο ίδιος ο Κουν προσάρμοζε λίγο προς τον ηθοποιό ένα ρόλο όταν άλλαζε ο ηθοποιός που τον έπαιζε, έτσι συμβαίνει και τώρα. Κι έτσι πρέπει δηλαδή. Δεν μπορείς να πεις “μιμήσου αυτό που έκανε ο τάδε τότε”. Αλλος Πεισθέταιρος θα είναι ο Μπουσδούκος, άλλος Ευελπίδης ο Δεγαΐτης, γνωρίζοντας φυσικά τι ήθελε ο Κουν. Ούτε και στους άλλους ηθοποιούς είπαμε ποτέ κάτι τέτοιο - στον Κώστα Βελέντζα, στον Δημήτρη Δεγαΐτη, στους άλλους τους νεώτερους. Και είναι πολύ συγκινητικό να βλέπεις τη διάθεση με την οποία μπήκανε τα νέα παιδιά στη δουλειά αυτή, αντιμετωπίζοντάς την σαν κάτι εντελώς καινούργιο».

• Εκατό χρόνια

Ο Κουν ήταν 50 ετών όταν ανέβαζε την παράσταση αυτή, που έχει κι αυτή σήμερα την τότε ηλικία του – μισό αιώνα. Κι αναβιώνει φέτος που συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση του δημιουργού της. Γεγονός που θα εορταστεί από το Θέατρο Τέχνης με διάφορες εκδηλώσεις το Φθινόπωρο. Προς το παρόν, φτερουγίζουν τα ευτυχή «Πουλιά».