Tuesday, July 22, 2008

ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΜΟΥ ΓΙΑ ΕΝΑ... ΡΟΛΟ

Συνέντευξη: Γιώργος Κιμούλης

Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 22/07/2008

«Σημερινό εφιάλτη» χαρακτηρίζει ο Γιώργος Κιμούλης τον Ριχάρδο Γ'του Σέξπιρ, ήρωα που ερμηνεύει και σκηνοθετεί σε μια παραγωγή που αλωνίζει την περιφέρεια κι απόψε παρουσιάζεται στην Πετρούπολη (αύριο στο Βεάκειο).
Ο κουτσός Ριχάρδος στην παράσταση του Γ. Κιμούλη γίνεται ανάπηρος με μηχανικό πόδι
Ηθικός αυτουργός, όμως, αυτού τού «εφιάλτη», σύμφωνα πάντα με τον Γιώργο Κιμούλη, είναι οι γυναίκες. Κι έτσι, ενώ στον «Ριχάρδο Γ'» ο Σέξπιρ αναλύει αριστοτεχνικά το θέμα της πολιτικής διαφθοράς, την ίδια στιγμή ο σκηνοθέτης πιστεύει πως ο Βρετανός βάρδος «θέτει και το ερώτημα της θηλυκότητας της εξουσίας ή της εξουσίας με τα χαρακτηριστικά του θηλυκού».
«Πόσο θελκτική είναι η εξουσία; Πώς και από ποιους τοποθετείται στον φαντασιακό χώρο του αρσενικού; Τι ρόλο παίζουν οι θηλυκές υπάρξεις στη διαμόρφωση της θηλυκής εικόνας της εξουσίας; Αν βασικό τους μέλημα είναι η διατήρηση της εξουσίας μέσω της γέννησης τέτοιων αρσενικών προτύπων, πώς θα ξεφύγουμε από αυτόν τον φαύλο κύκλο, ο οποίος το μόνο πράγμα που συντηρεί είναι αρσενικά-εκτρώματα; Κάποια άμορφα, ανολοκλήρωτα και κουτσά όντα, τα οποία νομίζουν πως ολοκληρώνονται, επειδή διατηρούνται μέσα από τη διαρκή ανανέωση μιας κοινωνίας που στηρίζεται στο κυνήγι της εξουσίας;».
Αυτά είναι τα ερωτήματα που ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής θέτει κατά τη διάρκεια της παράστασής του.
Ξεκινά ωστόσο από τον Ιταλό θεατράνθρωπο και διανοούμενο Καρμέλο Μπένε (1937-2002), ο οποίος το 1977 διασκεύασε αιρετικά τον «Ριχάρδο Γ'». Ο Μπένε, χωρίς περιστροφές, δήλωνε: «Ο Σέξπιρ ήταν συγγραφέας, ηθοποιός και θιασάρχης. Στη ζωή, ο ίδιος ήταν ένα θέαμα. Σήμερα είναι ένα κείμενο. Πρέπει να είναι κάθαρμα κάποιος για να του αρνηθεί την απιστία που ο ίδιος απαιτεί. Του την οφείλουμε».
Η απιστία του Μπένε συνίστατο στο ότι εμφάνιζε τον Ριχάρδο ως ηθοποιό, που ερχόταν να μιλήσει για την πολιτική διαφθορά. Η αιτιολογία της επιλογής του; «Μόνον ένας ηθοποιός μπορεί να διηγηθεί την ιστορία της πολιτικής διαφθοράς, χωρίς να διαφθαρεί ο ίδιος», απαντά ο Κιμούλης. Και προσθέτει: «Ο Ριχάρδος του Μπένε ήταν ένας θεατρίνος, ένας θέσει κοινωνικά απόβλητος, ένας άμορφος, άτακτος, άτοπος, άπορος και αλήτης. Μόνον ένας τέτοιος άτακτος αλήτης θα μπορέσει να αντέξει το βάρος όλων των ερμηνειών, που έχουν "καθίσει" πάνω σ' ένα κλασικό έργο».
Ο Κιμούλης ενδεχομένως προχωρά ακόμη περισσότερο. Κάνει απιστίες και στον Σέξπιρ και στον Μπένε. «Στη δική μου διασκευή, επικέντρωσα την ιστορία στη σχέση του Ριχάρδου με τις τέσσερις θηλυκές υπάρξεις, ακριβώς για να γίνει πιο καθαρή η ευθύνη των γυναικών στη διαμόρφωση αυτών των αρσενικών τεράτων», μας λέει σ' ένα διάλειμμα από τα γυρίσματα του σίριαλ για τη ζωή της Αλίκης Βουγιουκλάκη, όπου υποδύεται τον νομάρχη πατέρα της.
  • Την ευθύνη για τα «αρσενικά τέρατα» την έχουν, δηλαδή, μόνο οι γυναίκες;
«Την έχουν όλοι. Το άσχημο είναι ότι διαμορφώνουμε αυτά τα αρσενικά τέρατα, τα οποία πρέπει να ζήσουν σ' έναν κοινωνικό χώρο με θηλυκές όλες τις δομές. Επικεντρώνοντας την ιστορία σε αυτές τις σχέσεις βλέπουμε επίσης πώς αυτό το αρσενικό γυρνά μπούμερανγκ στις γυναίκες!».
  • Μήπως όλα αυτά ακουστούν λίγο μισογυνικά;
«Ενας μισογύνης ποτέ δεν θα έλεγε ότι το αρσενικό είναι τέρας!».
  • Το στοιχείο της ασέβειας απέναντι στον Σέξπιρ μόνο σε αυτή την προσέγγιση συνίσταται;
«Ασεβώ ως προς τη φόρμα και όχι το περιεχόμενο. Η προσέγγιση ενός κλασικού κειμένου απαιτεί την απελευθέρωση από τη φόρμα του».
  • Στη διασκευή σας το έργο μεταφέρεται στο σήμερα;
«Ο Ριχάρδος είναι ένας σημερινός εφιάλτης, διανθισμένος με κωμικοτραγικά συμβάντα».
  • Συνήθως οι καλοκαιρινές παραστάσεις που περιοδεύουν στην Ελλάδα, προκειμένου να έχουν ευρεία απήχηση, είναι εύπεπτες. Η δική σας δεν έχει διολισθήσει σε κάποια... ευκολία;
«Τα έργα που ανεβάζω το καλοκαίρι, μη γελιόμαστε, γι' ανοιχτό χώρο γράφτηκαν. Ο,τι ανεβάζω αυτή την εποχή είναι εξωστρεφές. Ωστόσο, μου είναι σχεδόν αδιανόητο να μπερδεύω την τέχνη με τη διασκέδαση. Και τα δύο αναγκαία είναι, όμως δεν μπορούμε να είμαστε όλοι διασκεδαστές. Επιπλέον, δεν πιστεύω στην έκπτωση. Περιτριγυριζόμαστε από τόση πολλή! Δεν κάνω τον αθώο. Μπορεί κι εγώ να εκπέσω, όσο όμως μπορώ συγκρατούμαι. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι να καταθέτω πάνω στη σκηνή κάποια ερωτήματα. Από εκεί και πέρα, μια δουλειά που βγαίνει στην αγορά, αυτομάτως κουβαλά και τα στοιχεία του αγοραίου».
* Ο «Ριχάρδος Γ'» του Σέξπιρ ανεβαίνει σε μετάφραση - διασκευή: Γιώργου Κιμούλη. Κοστούμια: Εφη Αλεξάνδρου. Κινησιολογία: Πέρσα Σταματοπούλου. Παίζουν οι Ρεγγίνα Παντελίδη, Μαρία Χατζηιωάννου, Αντιγόνη Δρακουλάκη, Κατερίνα Δασκαλάκη, Μιχάλης Σακκούλης, Νίκος Μιχάκος, Εφη Αλεξάνδρου, Εμμανουήλ Δαμασκηνός, Γιάννης Μυλωνάς και Δημήτρης Αλιμπέρτης.

No comments: