Της Μαριας Κατσουνακη, Η Καθημερινή, 22/07/2008
Επτά χιλιάδες θεατές όρθιοι στις θέσεις τους, για να αποθεώσουν ένα δημιουργό, είναι μια εικόνα που όσο συνηθισμένος και να είναι κανείς στις επευφημίες της Επιδαύρου, δύσκολα μπορεί να λησμονήσει. Γιατί, το περασμένο Σάββατο, η στιγμή ήταν πλήρης. Γεμάτη από έναν σπάνιο συγκερασμό επί σκηνής δρώμενου και φυσικού τοπίου, όπου η όπερα του Γκλουκ και η χορογραφία της Πίνα Μπάους είχαν συναντήσει την ιδανική τους «στέγη». Μια μεγάλη μορφή του χορού, η Πίνα Μπάους, υποκλίθηκε στο τέλος στην ορχήστρα της Επιδαύρου, μαζί με όλους τις συντελεστές της παράστασης, χωρίς να κρύβει ούτε τη συγκίνηση ούτε τη χαρά της. Η ασκητική μορφή της 68χρονης Μπάους παρακολουθούσε από την 8η σειρά ακριανής κερκίδας τον «Ορφέα και Ευρυδίκη», την χορογραφημένη όπερα (από το 1975) με την οποία εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο αργολικό θέατρο. Λίγη ώρα αργότερα μοιραζόταν με τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Ελληνικού Φεστιβάλ Γιώργο Λούκο την επιθυμία της να «επιστρέψει» στον ίδιο χώρο με μια άλλη παραγωγή.
Χορευτές (Μπαλέτο της Οπερας του Παρισιού), λυρικοί καλλιτέχνες, ορχήστρα και χορωδία (Balthasar – Neumann, υπό τη διεύθυνση του Τόμας Χένγκελμπροκ), συνέβαλαν σε μια βραδιά αισθητικής αρτιότητας και μουσικής ευδαιμονίας. Η Μπάους «διαχώρισε» το σώμα από τη φωνή (ο Ορφέας, η Ευρυδίκη και ο Ερωτας ενσαρκώνονται από τον χορευτή και τον τραγουδιστή) και επέλεξε οι οπερατικοί ρόλοι να ερμηνεύονται από γυναίκες μέτζο σοπράνο (Ορφέας) και σοπράνο (Ευρυδίκη και Ερωτας). Στην Επίδαυρο, η ίδια παράσταση που είχαμε παρακολουθήσει τον χειμώνα στην Οπερά Γκαρνιέ («Κ» 6/07/08), απέκτησε διαφορετική ανάσα και μέγεθος. Οι χορευτές έμοιαζαν σαν φυσικά γεννήματα του χώρου. Οι λιτές σκηνικές συνθέσεις ήταν μέρος της Φύσης κι αυτές: ένα δέντρο, σκόρπια φύλλα, χώμα...
Στο πρώτο μέρος («Πένθος»), η Ευρυδίκη ήδη νεκρή, καθισμένη σε μια υπερυψωμένη καρέκλα, ντυμένη με ένα πολύ μακρύ λευκό φόρεμα, νυφικό και σάβανο μαζί, κρατά μια κόκκινη ανθοδέσμη. Στη σκηνή μια γυναίκα σχεδιάζει με κιμωλία ένα κύκλο. Η ζωή και θάνατος, στην ίδια συνεχόμενη γραμμή. Ο Ορφέας θρηνεί την απώλεια ακόμη και όταν ο Ερωτας εμφανίζεται για να του μεταφέρει την απόφαση των θεών να ακολουθήσει τη γυναίκα του στον κάτω κόσμο. Στο δεύτερο μέρος («Βία»), τυφλές γυναίκες στα ολόλευκα υφαίνουν με νήμα ένα λαβύρινθο. Τρεις άντρες με φθαρμένες δερμάτινες ποδιές, σαν τρικέφαλος Κέρβερος. Ο κάτω κόσμος, η είσοδος του Ορφέα. Στο τρίτο μέρος («Ειρήνη»), περισσότερο ελεγειακό και ρομαντικό, η συνύπαρξη του Ορφέα και της Ευρυδίκης, χορεύτριες και χορευτές υπογραμμίζουν τον έρωτα. Ομως μια διάχυτη μελαγχολία είναι παρούσα. Η χαρά δεν εκδηλώνεται λες και προοιωνίζεται το δυσοίωνο τέλος του τέταρτου μέρους («Θάνατος»), την τραγική εκδοχή του μύθου που έχει επιλέξει η Πίνα Μπάους. Η Ευρυδίκη ντυμένη στα κόκκινα θα επιστρέψει στον Αδη, ο Ορφέας ζητά «να τελειώσει ο πόνος με τη ζωή του». Οι μαυροφορεμένες γυναίκες αποχωρούν από τη σκηνή σαν να συμμετέχουν σε μια λιτανεία.
Δεν έχουν αποκαλέσει την Μπάους τυχαία «ιέρεια του θλιμμένου σώματος». Στη χορογραφία του «Ορφέα και της Ευρυδίκης», οι ερμηνευτές φέρουν το φόβο, την οργή και την οδύνη του ανεκπλήρωτου. Και χορεύοντας, το ξορκίζουν.
No comments:
Post a Comment