Saturday, October 18, 2008

ΣΟΦΙΑ ΦΙΛΙΠΠΙΔΟΥ: «Υπάρχουν φούσκες πολιτιστικές»


«Υπάρχουν φούσκες πολιτιστικές»
  • O τίτλος του έργου δίνει τη βασική ιδιότητα της ηρωίδας ως οικοδέσποινας του σπιτιού. Πόσο όμως ορίζει η Ιοκάστη τα του οίκου της και τα του εαυτού της;
Νομίζω ότι η ζωή της της έχει ξεφύγει από τα χέρια της. Παντρεύτηκε, έκανε παιδιά, τα μεγάλωσε, παρασύρθηκε από τις επιταγές της αγοράς και τους επιφανειακούς νόμους του κοινωνικού φαίνεσθαι, απατήθηκε κατά κόρον από τον άντρα της κι έτσι πέρασε η ζωή της από δίπλα της, άδεια από γεύσεις και χρώματα. Η Ιοκάστη είναι μια απελπισμένη κοσμική κυρία που αντικατοπτρίζει το τηλεοπτικό φαινόμενο της μανιακής ενασχόλησης με την επιφάνεια, με το ευτελές, το τετριμμένο. Σε μια εποχή όπου όλα καταρρέουν μέσα σε μια σύγχυση, όπου δεν έχουμε βρει καμία ευχαρίστηση μέσα σε όλο αυτό το ξόδεμα του lifestyle, η Ιοκάστη κυλάει μαζί με όλους τους άλλους στο κίτρινο ποτάμι της ανιαρής ζωής της.
  • Στο fast food – fast pace σύγχρονο κόσμο, πόσο «νόστιμες» μπορεί να είναι οι ανθρώπινες σχέσεις;
Η εποχή μας, όπου εκτός από τα οικονομικά και τα τραπεζικά συστήματα καταρρέουν και οι ανθρώπινες σχέσεις, όπου εκτός από τις οικονομικές μας επενδύσεις χάνονται και οι επενδύσεις ζωής, είναι κατάλληλη για να δούμε λίγο πιο σοβαρά τα πράγματα. Αισθάνομαι ότι υπάρχει ένα έντονο πολιτικό, με την ευρύτερη έννοια, αίτημα: να πάρουν την κατάσταση υπεύθυνα στα χέρια τους οι πολιτικοί. Έχουμε μεγάλη ανάγκη από έξυπνους, νέους, τίμιους, «υγιείς» πολιτικούς. Τώρα που καταρρέει το πολιτικοοικονομικό σύστημα όπως το ξέραμε ως τώρα πρέπει να αρπάξουμε την ευκαιρία να ανασυνταχτούμε, να επαναπροσδιορίσουμε τι πάει να πει πολιτισμός, παιδεία, οικογένεια. Εκτός από τους πολιτικούς όμως πρέπει κι εμείς να γίνουμε συνειδητοποιημένοι πολίτες. Γιατί τα λάθη μας ή τις αβλεψίες μας όλοι μας τα πληρώνουμε ή θα τα πληρώσουμε. Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τις συνέπειες των πράξεών μας. Και είναι πολύ αισιόδοξο να βρισκόμαστε στο τέλος αυτής της παρακμής. Και θα χαρώ πολύ να ζήσω μια νέα Αναγέννηση. Γιατί πιο κάτω δεν πάει.
  • Μιλήσατε για επαναπροσδιορισμό του πολιτισμού μας. Ποιο είναι το πολιτιστικό μας στίγμα σήμερα;
Κάθε εποχή δημιουργεί το δικό της πολιτισμικό στίγμα και καθρεφτίζεται ανάλογα στις τέχνες της. Εμείς αναπόφευκτα φτιάξαμε τον πολιτισμό που μας αξίζει. Ως λαός εμείς οι Ελληνες πρέπει να είμαστε περήφανοι για την πολιτιστική μας κληρονομιά, αλλά αν δεν μπορείς να την κατανοήσεις και δεν μπορείς να την κουβαλήσεις μπορεί να γίνει και βαρίδι που δεν σε αφήνει να ανοίξεις τα φτερά σου. Στο βαθμό βέβαια που έχεις να προτάξεις μια νέα πρόταση, να δημιουργήσεις κάτι νέο από το παλιό. Εμείς ακόμα δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τη μεγάλη πολιτιστική κληρονομιά μας. Μας τραβάει το βάρος της προς τα κάτω.

Ως θεατής και ως πολίτης αισθάνομαι ότι υπάρχει αρκετό ψέμα γύρω από την υπόθεση «τέχνη». Και όπως υπάρχουν τραπεζικές «φούσκες», υπάρχουν και πολιτιστικές. Θα ήταν αφελές να θεωρούσαμε ότι, ενώ όλα καταρρέουν, μόνο ο πολιτισμός πάει καλά. Με τα μάτια μου έχω δει πολλές «φούσκες», πολλά παραφουσκωμένα πολιτιστικά προϊόντα, τα οποία, αν ήδη δεν έχουν σκάσει, θα ακουστεί ο κρότος τους όπου να ’ναι.
  • Σε ένα ιδανικό δείπνο ποιους θα καλούσατε και τι θα τους μαγειρεύατε;
Επειδή ζούμε στην εποχή της αποθέωσης του gourmet, θα τους μαγείρευα κάτι απλό, με καλές πρώτες ύλες. Θα ζύμωνα διάφορα ψωμάκια, θα είχα ελιές και τυριά απ’ όλη την Ελλάδα. Θα προσπαθούσα να τους θυμίσω τις πρώτες τους γεύσεις, από τη μαμά τους ή τη γιαγιά τους, για να τους γοητεύσω. Θα έκανα λοιπόν τηγανητές πατάτες σε καλό λάδι και κεφτεδάκια της γιαγιάς με μπόλικο δυόσμο. Νομίζω κανείς άντρας δεν μπορεί να αντισταθεί στα σπιτικά κεφτεδάκια. Και φυσικά καλό ελληνικό κρασί, με μουσική υπόκρουση Χατζιδάκι, τον «Μεγάλο Ερωτικό». Και μετά θα διαβάζαμε ποίηση. Ο καθένας τον αγαπημένο του ποιητή. Τώρα, ποιους θα καλούσα… Αγαπώ πολύ κάποιους ανθρώπους που δεν είναι εν ζωή. Το έργο και η σκέψη τους με συντροφεύουν όταν είμαι μόνη μου. Είναι μεγάλη παρηγοριά. Σε ένα ιδανικό δείπνο, λοιπόν, θα καλούσα σίγουρα τον Ευριπίδη, χωρίς να θέλω να θυμώσει ούτε ο Αισχύλος ούτε ο Σοφοκλής. Μετά, τον Βαν Γκογκ για την εκρηκτική προσωπικότητά του, τον Λιστ γιατί είναι και όμορφος άντρας κι έχει γράψει θαυμάσιες συνθέσεις, τον ποιητή Νίκο Καρούζο γιατί είναι απελπισμένος και περιθωριακός, τον Τόμας Μαν γιατί είναι διαστροφικός και σπουδαίος λογοτέχνης, οπωσδήποτε τον Έλβις Πρίσλεϊ γιατί είναι μεγάλος σταρ. Βέβαια, ο μεγαλύτερος σταρ για μένα είναι ο Ιησούς, αλλά μήπως είναι ιεροσυλία να τον προσκαλέσουμε; Όμως, αν μου έκανε την τιμή, πολύ ευχαρίστως να τον δεξιωνόμουν σπίτι μου. Έστω το πνεύμα του… Α, να βάλουμε κι ένα Γάλλο, τον Μολιέρο, για την αλέγρα και κυνικούλικη γραφή του, αλλά και γιατί έχει σατιρίσει θαυμάσια το αντρικό φύλο. Θα τον φέρω να τον ρωτήσω γιατί δεν έφτιαξε μεγάλους γυναικείους ρόλους.
  • Από Ανατολή θα προσκαλέσουμε κανέναν;
Νομίζω τον Γκάντι. Γιατί είναι ο μεγαλύτερος πασιφιστής μετά τον Χριστό.
  • Βέβαια, έχετε προσκαλέσει μόνο άντρες στο τραπέζι σας.
Εκανα τέτοιο πράγμα; Αυτό αν το άκουγε ένας ψυχολόγος θα μου έβγαζε ότι έχω χίλια προβλήματα. (γελάει) Πάντως είναι αλήθεια ότι μου αρέσει η αντρική παρέα. Μου αρέσει να μαγειρεύω για άντρες, γιατί ξέρουν να εκτιμούν και να χαίρονται ένα καλό πιάτο.
  • Από μικρή προτιμούσατε την παρέα των αγοριών από των κοριτσιών; Αγοροκόριτσο, με άλλα λόγια;
Εντελώς. (γελάει) Βέβαια, είχα και πολύ καλές φίλες. Αλλά η παιδική μου ηλικία είναι γεμάτη με πολλά σκαρφαλώματα σε δέντρα και σε βράχια και πολύ κυνηγητό. Δηλαδή γδαρμένα γόνατα, σκισμένες σχολικές ποδιές, διαλυμένες κάλτσες, λασπωμένα παπούτσια, χώματα στα ρούχα, αναμαλλιασμένη.
  • Ο εφιάλτης ή το καμάρι της μαμάς;
Ο εφιάλτης φυσικά. (γελάει) Είχα και μια μεγάλη αδελφή, πάντα πεντακάθαρη και καλοβαλμένη, σαν κούκλα. Και μετά ήρθα εγώ, αυτό το περίεργο πλάσμα, που η μαμά μου δεν μπορούσε να πιάσει από πουθενά, ένα αερικό δηλαδή. Ήμουν πάντα η ψυχή της παρέας και του παιχνιδιού στη γειτονιά. Αλλά όλα αυτά μού κόπηκαν όταν έγινα 13 ετών, γιατί με τρόμαξαν. Και μετά έγινα «κανονικός» άνθρωπος.
  • Μέχρι που ανακαλύψατε ξανά τη χαρά και την ανεμελιά του παιχνιδιού στο θέατρο;
Ε ναι. Δεν γινόταν να ξέφευγα. Ήξερα ενστικτωδώς ότι σε αυτόν το χώρο θα ξαναέβρισκα το παιχνίδι, μέσα από τη σύμβαση τη θεατρική πια.
  • Εκτός από τους ρόλους σας, με τι άλλο παίζετε στη ζωή σας;
Με τους ανθρώπους. Είμαι φρόνιμο παιδί, αλλά ανοίγομαι πολύ και αμέσως. Φανερώνομαι στους άλλους, για να δώσω το στίγμα μου γρήγορα γρήγορα, και θέλω να δω πώς ανταποκρίνονται και οι άλλοι σε αυτό το άνοιγμά μου. Κι αν μπορέσω μέσα από αυτή τη διαδικασία να συναντηθώ κάπου με τον άλλον, το θεωρώ μεγάλο κέρδος.


ΜΠΛΑΤΣΟΥ ΙΩΑΝΝΑ, Ελεύθερος Τύπος, Σάββατο 18.10.08

No comments: