Η
πολιτική κηδεία του θα γίνει αύριο, στις 2 μ.μ., στο Πολιτιστικό Κέντρο
του Δήμου Αγίας Παρασκευής (πρώην στρατόπεδο Σπυρούδη, επί της οδού
Θεμιστοκλέους)
«Εφυγε» χτες τα χαράματα, σε ηλικία 85 ετών, ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους και σκηνογράφους, ο Τάσος Ζωγράφος, που νοσηλευόταν σε κρίσιμη κατάσταση στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Νομαρχιακού Νοσοκομείου Καρδίτσας.
Ο
Τάσος Ζωγράφος δεν ήταν μόνο ένας σπουδαίος καλλιτέχνης. Ηταν και
στρατευμένος καλλιτέχνης. Από την ΕΠΟΝ και τη Μακρόνησο, από την απόλυσή
του από το Εθνικό Θέατρο, λόγω «κοινωνικών φρονημάτων», μέχρι τις
γοργόνες στον καμβά, το δημιουργικό «κουβάρι» αυτού του εκπληκτικού,
γεμάτου νιότη - μέχρι και το τέλος του -, ευαισθησίες, καλοσύνη και
γνήσια λαϊκότητα ανθρώπου έμοιαζε σα να ξανάρχιζε, συνεχώς, να
ξετυλίγεται απ' την αρχή.
Γεννήθηκε στη Λιβαδειά το 1926. Την
περίοδο της Κατοχής εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Πριν
το τέλος της δεκαετίας του 1940 ξεκίνησε τη δημιουργική διαδρομή του
στο χώρο της τέχνης, μέσα από τη γόνιμη μαθητεία του πλάι στον Γ.
Τσαρούχη. Στα χρόνια της εξορίας του στη Μακρόνησο έκανε σκηνογραφίες
για θεατρικά έργα που ανέβαζαν οι εξόριστοι.
Μετά την απελευθέρωσή
του, το 1950, γύρισε στην Αθήνα και δούλεψε ως απλός ζωγράφος-
εκτελεστής σκηνικών για διάφορους ιδιωτικούς θιάσους, καθώς το νομικό
πλαίσιο του Εθνικού Θεάτρου τον απέκλειε λόγω των «κοινωνικών» του
φρονημάτων. Το 1953 άρχισε να φιλοτεχνεί ο ίδιος σκηνικά για μικρούς
θιάσους. Ως σκηνογράφος καθιερώθηκε το 1955 με τη δουλειά του στην
ταινία του συγκρατουμένου του στη Μακρόνησο Ν. Κούνδουρου «Ο Δράκος».
Μεγάλο
μέρος της καλλιτεχνικής δημιουργίας του Τ. Ζωγράφου σχετίστηκε με την
ονομαζόμενη «χρυσή» εποχή του ελληνικού κινηματογράφου, αλλά και με το
σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο, με το θέατρο και την τηλεόραση. Ο Τ.
Ζωγράφος «ανάστησε», ως σκηνογράφος, το «άρωμα» ολόκληρων εποχών και για
τη σκηνογραφική του δουλειά έχει αποσπάσει πέντε βραβεία στο Φεστιβάλ
Θεσσαλονίκης, ένα κρατικό και δύο βραβεία της τηλεόρασης.
Ο
σημαντικός ζωγράφος και σκηνογράφος είχε στο ενεργητικό του ένα πλούσιο
έργο: 200 ταινίες, 150 θεατρικά έργα, περισσότερες από 70 τηλεοπτικές
σειρές, 10 ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής και πολλές συμμετοχές σε
ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Θυμίζουμε μερικές
από τις σκέψεις του που μοιράστηκε μαζί μας σε συνέντευξή του στον «Ρ»
το 2000: «Εισέβαλε ακάθεκτα ένας πολιτισμός που δεν είναι πολιτισμός.
Μια πολιτιστική ιστορία πλαστή, εμπορευματοποιημένη, η οποία βοηθάει την
παγκοσμιοποίηση που είναι το αντίθετο του διεθνισμού. Η παγκοσμιοποίηση
είναι ο "διεθνισμός" του καπιταλισμού». «Η τέχνη είναι πολιτική πριν
απ' όλα (...) Ο πολιτισμός είναι καίριο ζήτημα και θα πρέπει να δοθεί
πολύ βάρος από το προοδευτικό κίνημα».
«Γιατί η τέχνη πρέπει να είναι
απλή; Γιατί απλά είναι όλα τα μεγάλα πράγματα. Το φαΐ μας, ο αγώνας της
επιβίωσης, ο έρωτας, η αντίσταση στην καταπίεση». «Η τέχνη είναι
στρατευμένη από την ίδια της την ουσία. Και είναι υποχρεωμένη να είναι.
Αυτό λειτουργεί αυτόματα στους καλλιτέχνες. Και πρέπει μέσα από τις
ικανότητες που έδωσε η φύση στον καλλιτέχνη, αυτός να υπηρετεί το
κοινωνικό σύνολο και τις ιδέες». «Μου λένε καμιά φορά τι κατάλαβα που
πήγα εξορία. Και τους απαντάω πως και εσείς το καταλάβατε.
Κερδήθηκε το
οχτάωρο, το πενθήμερο. Και μια και το έφερε η κουβέντα, αν κάτι κακό
υπάρχει σήμερα, είναι που έλειψε η ΕΣΣΔ και χορεύουν τα ποντίκια». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ,
No comments:
Post a Comment