• ΤΗΣ ΠΑΥΛΙΝΑΣ ΕΞΑΔΑΚΤΥΛΟΥ
  • Δευτέρα, 4 Απριλίου 2011 | ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
«Για να βρεις ό,τι εδιάλεξες, πρώτον, εις σιωπή θα μπεις. Κι άμα φουσκώσει η ζύμη της ψυχής σου κι είν' έτοιμη να γενεί άρτος, τότε πάλι να ενδύσεις τον κόσμο και να διακονείς αυτό που πλέον θέλεις. Και τότε θα αρχίσεις να χτίζεις τόπους καλούς, ν' ακούνε οι άνθρωποι τα λόγια της σιωπής σου». Αυτά είναι τα λόγια ενός ετοιμοθάνατου μοναχού, ο οποίος πέρασε αμέτρητα χρόνια σε ηθελημένη σιωπή και ο οποίος παίρνει μορφή, μεταξύ άλλων, μέσα από το μονόλογο «Μαράν Αθά» που ανεβαίνει για δυο παραστάσεις στο θέατρο «Αμαλία», στο πλαίσιο του φεστιβάλ «Προτάσεις».

Η Γιασεμί Κηλαηδόνη, φορώντας ένα μαύρο ράσο, δίνει μορφή σε 19 πρόσωπα, σ' έναν μονόλογο που διαρκεί δυόμισι ώρες και είναι βασισμένος στο ομότιτλο βιβλίο του Θωμά Ψύρρα, που κυκλοφόρησε το 2005. Ο συγγραφέας, που ζει στη Λάρισα, έστειλε κάποια στιγμή το βιβλίο στην Αννα Βαγενά, μήτερα της κ. Κηλαηδόνη, η οποία ήταν αυτή που σκέφτηκε πως το έργο αυτό θα έπρεπε να ανέβει στο θεατρικό σανίδι και μάλιστα, ως μονόλογος. «Η μητέρα μου με κυνηγούσε για καιρό προκειμένου να διαβάσω το βιβλίο. Κάποια στιγμή της έκανα το χατίρι και το διάβασα. Το ρούφηξα, συγκλονίστηκα. Είναι από τα σπουδαιότερα κείμενα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, θα τολμούσα να πω. Ειναι γραμμένο σε μια ιδαίτερη γλώσσα. Πρόκειται για μια μίξη θεσσαλικής ντοπιολαλιάς και καθαρεύουσας, με αναφορές στον Παπαδιαμάντη και τον Βιζυηνό», σημειώνει η κ. Κηλαηδόνη. Το «Μαράν Αθά» είναι η εξομολόγηση ενός 90χρονου μοναχού, λίγο πριν πεθάνει, για όσα συνέβησαν στη ζωή του. Ο τίτλος του έργου αποτελεί μια φράση παρμένη μέσα από το Ευαγγέλιο και πιο συγκεκριμένα, από μια επιστολή του Αποστόλου Παύλου. «Σημαίνει “ο Κύριος έρχεται”. Εχει αφοριστικό χαρακτήρα στην παράσταση. Λέγεται με την έννοια του “πρόσεχε γιατί ο Κύριος θα σε τιμωρήσει”. Πολύ συχνά -ειδικά σήμερα- βιώνει κανείς μορφές εξουσίας που τον βάζουν σε μια τέτοια θέση. Που τον φέρνουν αντιμέτωπο με ένα δίλημμα», σημειώνει η ηθοποιός.

«Εγώ κι ο άλλος»
Το έργο έχει έντονη ψυχαναλυτική διάσταση, ενώ το κεντρικό του μοτίβο είναι η επαφή με τον άλλον, ώστε να επιτευχθεί η επαφή με τον εαυτό μας. Πρόκειται για ένα έργο που αγγίζει πάρα πολλά επίπεδα, αλλά για να αποκτήσει μια θεατρική μορφή, έπρεπε να υποταχθεί στους νόμους της δραματουργίας. Ο σκηνοθέτης αποφάσισε λοιπόν, όπως εξηγεί, να κρατήσει ως ιδεολογικό άξονα το ζήτημα της αναγνώρισης του εαυτού μέσα από την αναγνώριση του άλλου, καθώς και τις ευθύνες που προκύπτουν μέσα από αυτό το γνωστικό πεδίο. «Το έργο μιλά για το πώς διαχειριζόμαστε τις επιλογές μας και ποια θέση παίρνουμε στα πράγματα. Ο νεαρός μοναχός πολύ γρήγορα γνωρίζει εννέα γυναίκες κι έτσι έρχεται σε επαφή με τη γυναικεία ψυχή. Τι κάνει λοιπόν με όλη αυτήν τη γυναικεία γνώση;», σημειώνει η Γιασεμί Κηλαηδόνη, ενώ ο σκηνοθέτης Δήμος Αβδελιώδης τονίζει πως θίγεται άμεσα το ζήτημα της σύγκρουσης και συμφιλίωσης των δύο φύλων.
«Ενώ στην επιφάνεια αναφέρεται σε μυθολογικά και ηθογραφικά στοιχεία, είναι επικεντρωμένο στο ζήτημα των δύο φύλων. Μας θέτει προ των ευθυνών μας. Μιλά για το πόσο το αρσενικό στοιχείο καταδυναστεύει το θηλυκό του κομμάτι κι έτσι, δεν μπορεί να κατανοήσει τη γυναικεία φύση. Αυτή η μη κατανόηση λοιπόν είναι που δημιουργεί τελικά μια τερατογένεση στον ίδιο τον πολιτισμό», σημειώνει ο κ. Αβδελιώδης. Σύμφωνα με τον ίδιο, πρόκειται για ένα “δύσκολο” έργο που όμως είχε τελικά μεγάλη αποδοχή, ακριβώς γι' αυτό. «Τα “δύσκολα” έργα είναι τελικά τα ενδιαφέροντα έργα. Το “εύκολο” έργο δε δημιουργεί μια σχέση εμπλοκής με το θέμα που διαπραγματεύεται. Τα “δύσκολα” θέματα αφορούν την πεμπτουσία της ύπαρξής μας και των αναζητήσεών μας».
Ο μονόλογος «Μαράν Αθά» ανεβαίνει στο Θέατρο «Αμαλία» το Σάββατο, 16 Απριλίου στις 9 μ.μ. και την Κυριακή, 17 Απριλίου, στις 7 μ.μ. Θεατρική διασκευή - σκηνοθεσία: Δήμος Αβδελιώδης, Μουσική: Βαγγέλης Γιαννάκης, Σκηνικά - κοστούμια: Μαρία Πασσαλή.