Monday, May 2, 2011

Καθρέφτης ενός γάμου

Τρεις ηλικίες ενός γάμου. Σπασμένες σε ισάριθμες σκηνές αλλά και χώρους, επάνω στη σκηνή. Η βασική συνθήκη στην 4ωρη παράσταση του Ιβο Βαν Χόβε, με το μπεργκμανικό αριστούργημα «Σκηνές από ένα γάμο», που μας καθήλωσε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών την περασμένη βδομάδα.
 Δεν μας προκάλεσε την παραμικρή σύγχυση κι ας την παρακολουθήσαμε οι θεατές χωρισμένοι σε τρία γκρουπ εν κινήσει, απέναντι -αν όχι ανάμεσα- στους εκπληκτικούς ηθοποιούς του «Τονίλγκρουπ».
Χωρίς αναγκαστικά χρονική σειρά, σε απόσταση αναπνοής από εμάς και με μια ρεαλιστική δύναμη που υπερέβαινε το απλό σκηνικό γεγονός, οι Ολλανδοί πρωταγωνιστές διέγραφαν τον κύκλο ενός γάμου. Ενώ παρακολουθούσαμε άναυδοι τη σκηνή που ο Γιόχαν ανακοινώνει στη Μαριάν ότι είναι ερωτευμένος και την εγκαταλείπει, κι ενώ αυτή μας έδειχνε με σαρκασμό τη φωτογραφία της ερωμένης του, σαν να βρισκόμασταν μέσα στην κρεβατοκάμαρά της, στο διπλανό χώρο ακούγαμε κραυγές. Εμοιαζε να είναι καβγάς των γειτόνων. Ηταν όμως ο Γιόχαν και η Μαριάν, νεότατοι.
Τότε που πίστευαν ότι είναι το τελειότερο ζευγάρι του κόσμου, σε αντιδιαστολή με τους φωνακλάδες φίλους τους που έτρωγαν ήδη τις σάρκες τους. Αυτή η σκηνή για το ένα τρίτο του κοινού ήταν η πρώτη, που έβλεπε. Θα μπορούσε να είναι, όμως, και η σκηνή που το ίδιο ζευγάρι, στο μέσο της διαδρομής του, γύρω στα 30, ενώ ζει μια ζωή στρωτή, έχει αρχίσει να βαριέται και να φθείρεται. Οι θεατές διέτρεχαν με τυχαία σειρά, ανάλογα με το χρώμα του εισιτηρίου τους, και τις τρεις φάσεις ενός γάμου.
Στο δεύτερο μέρος τα διαχωριστικά τής σκηνής χάνονταν. Τα τρία ζευγάρια μοιράζονταν με το κοινό όλη τη σκηνή. Και αναπαρήγαν, όλα μαζί, τους σκληρούς διαλόγους πριν από το διαζύγιο, ως αντίλαλος ο ένας του άλλου. Μπορεί ο Μπέργκμαν, ως ανατόμος των ανθρώπινων ψυχών, να περιέγραψε τα πάντα για τις σχέσεις, όμως ο Χόβε κατάφερε το ακατόρθωτο: να μη σκεφτούμε ούτε μια στιγμή με νοσταλγία τη σπουδαία ταινία του. Δημιούργησε μια πρωτοφανή οικειότητα μεταξύ θεατών και ηθοποιών. Και έθεσε απέναντί μας έναν πεντακάθαρο, αιχμηρό σαν ξυράφι, καθρέφτη.

No comments: