Friday, October 10, 2008

Ραλλού, στα βήματά σου


Της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΜΠΑΡΚΑ

Να, λοιπόν, που το «Ελληνικό Χορόδραμα», 20 χρόνια μετά τον θάνατο της εμπνεύστριας και ιδρύτριάς του, Ραλλούς Μάνου, συνεχίζει όχι μόνο να θυμάται αλλά και να δημιουργεί.

Η Ραλλού Μάνου (1915-1988) υπήρξε η κύρια εισηγήτρια του σύγχρονου χορού στην Ελλάδα. Με το «Ελληνικό Χορόδραμα», που η ίδια ίδρυσε το 1951, συνεργάστηκαν σημαντικοί καλλιτέχνες μας
Για δύο παραστάσεις, την ερχόμενη Παρασκευή (17/10) και το Σάββατο (18/10) στο θέατρο του Κολλεγίου Αθηνών, οι άνθρωποί του παρουσιάζουν τα έργα της «Πιθοπρακτά» και «Οιδίποδας Ανθρωπος» αλλά και το έργο «Ιδιό-ρυθμον» της νεότερης χορογράφους, Μπέττυς Δραμισιώτη (Sine Qua Non). Οι δύο βραδιές, υπό τον τίτλο «Ραλλού, στα βήματά σου...», πραγματοποιούνται άλλωστε με αφορμή τα 20 χρόνια από τον θάνατο της Ελληνίδας δημιουργού. Η πρόσφατη επιχορήγηση από το ΕΚΕΘΕΧ (πρώτη φορά έπειτα από 8 χρόνια) γεννάει ακόμη μεγαλύτερες προσδοκίες.

Η Ραλλού Μάνου (1915-1988) είναι σημείο αναφοράς του σύγχρονου πολιτισμού. Υπήρξε η κύρια εισηγήτρια του σύγχρονου χορού στη χώρα, παρ' ότι δεν ακολούθησε τυφλά τις πιο ακραίες εκδοχές του. Παραμένοντας στη γραμμή του μοντερνισμού της πρωτοπόρας Αμερικανίδας χορογράφου Μάρθα Γκράχαμ, κοντά στην οποία φοίτησε στη Νέα Υόρκη (1947-48), αποκατέστησε την παραμελημένη τέχνη του χορού στον τόπο μας.

Η ίδρυση, το 1951, της πρώτης μη κρατικής επαγγελματικής ομάδας χορού με το όνομα «Ελληνικό Χορόδραμα», δεν σήμανε απλώς μια νέα εποχή για τον ελληνικό χορό, αλλά άνοιξε επίσης ένα σημαντικό κεφάλαιο στην ιστορία του σύγχρονου πολιτισμού για έναν ακόμη λόγο. Η Ραλλού Μάνου επέλεξε και αξιώθηκε να συνεργαστεί με τους πιο εμπνευσμένους δημιουργούς (στα κείμενα, τη μουσική, τα κοστούμια, τα σκηνικά) των δεκαετιών του '50 και του '60, με διεθνή διάκριση (Ελύτης, Βενέζης, Κουν, Τσαρούχης, Μόραλης, Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Ξενάκης, Χατζιδάκις, Θεοδωράκης).

Βασισμένη στο ομώνυμο μουσικό έργο του Ιάννη Ξενάκη «Πιθοπρακτά» είναι η χορογραφία της Ραλλούς Μάνου, που αναβιώνει η Βούλα Μωραγέμου. Στιγμιότυπο από τις πρόβες
* Βασισμένη στο ομώνυμο μουσικό έργο του Ιάννη Ξενάκη «Πιθοπρακτά» (σημαίνει πρακτά μέσα από πιθανότητες) η χορογραφία της Ραλλούς Μάνου (που αναβιώνει η Βούλα Μωραγέμου, γενική διευθύντρια της σχολής χορού «Ραλλού Μάνου») δημιουργεί τρεις ήρωες: τη δυναμική γυναίκα, αυτή που ξέρει τι θέλει (Ξανθή Αθανασοπούλου) και τη λυρική, ονειροπόλα, ιδανική γυναίκα (Δήμητρα Τσούμαρη). Ο άντρας (Μάνος Κοπανάκης) ταλαντεύεται ανάμεσά τους, αλλά διαλέγει τελικά τη δεύτερη. Ποτέ όμως ουσιαστικά δεν καταφέρνουν να ενωθούν.

* Η Ραλλού Μάνου υποστήριζε ότι όλοι οι άνθρωποι θα έπρεπε να μαθαίνουν χορό, όχι για να γίνουν χορευτές, αλλά «για να εκφράζονται πιο άνετα, να απελευθερώνονται από διάφορα κόμπλεξ, να μπορούν να κινούνται πιο άνετα μέσα στην κοινωνία». Με αφορμή αυτά τα λόγια της, 11 απόφοιτοι και σπουδαστές της Επαγγελματικής Σχολής Χορού «Ραλλού Μάνου» οδηγούνται σε μια αντανακλαστική, άλλοτε οργανική και άλλοτε ιδιόρρυθμη συνεύρεση. Είναι το «Ιδιό-ρυθμον», το έργο της Μπέττυς Δραμισιώτη, «μια προσπάθεια που ισορροπεί ανάμεσα στο παρελθόν και την ανάγκη για έκφραση στο τώρα», όπως εξηγεί η χορογράφος.

* Ο Γιώργος Κουρουπός θυμάται σήμερα ως μία από τις «πιο δημιουργικές και συγκινητικές συνάμα στιγμές» της καριέρας του τη συνεργασία του με τη Ραλλού Μάνου πριν από τρεις δεκαετίες. Δική του είναι η μουσική στον «Οιδίποδα Ανθρωπο», έργο που ολοκληρώνει το ενιαίο πρόγραμμα των δύο παραστάσεων. Τη χορογραφία μετά τη Μάνου υπογράφει η Αλίκη Καζούρη. «Θυμάμαι με αληθινή αγάπη και νοσταλγία τις άπειρες ώρες συνεργασίας με τη Ραλλού, πότε στη σχολή, πότε στο σπίτι, τη δημιουργική ανταλλαγή ιδεών, τη θετική ενέργεια που ανάβλυζε ασταμάτητα από την ώριμη αυτή γυναίκα, που συνδύαζε αυστηρότητα και οικειότητα, επιμονή και χιούμορ και, προπαντός, αγάπη και αφοσίωση στην τέχνη της. Δεν μπορώ να εκτιμήσω πόσο σημαντική ήταν η δική μου συμβολή -αγαπώ πάντα τη μουσική του "Οιδίποδα", αλλά αυτό μπορεί να είναι συναισθηματικό- θυμάμαι πόσο μεγάλη επιτυχία είχε η παράσταση, τόσο στην Επίδαυρο όσο και όπου αλλού παίχτηκε», γράφει ο συνθέτης.

* Θέατρο Κολλεγίου (Στέφανου Δέλτα 15, Π. Ψυχικό, εισιτήρια 30, 20, 10 ευρώ. Πληρ.: 210- 3220640, 7620024. *

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 10/10/2008

No comments: