Σχολικό θέατρο που σπάει τα ταμπού

1οΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΣΤΗΝ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ

Του Μανώλη Πιμπλή, ΤΑ ΝΕΑ: Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2008

Παιδικά όνειρα, ελπίδες και φόβοι σε έργα γραμμένα από παιδιά για παιδιά, στο 1ο Φεστιβάλ Ευρωπαϊκού Σχολικού Θεάτρου Ηλιούπολης με τη συμμετοχή έξι χωρών

Τι μπορεί να σημαίνει σχολικό θέατρο; Πάντως όχι θεάματα τηλεοπτικού τύπου, με ηθοποιούς που μαϊμουδίζουν. «Το παιδί, όταν του μαϊμουδίζεις, το προσβάλλεις. Απλώς δεν ξέρει πώς να στο πει», λέει στα «ΝΕΑ» η εκπαιδευτικός Φωτεινή Σωτήρχου, από τους βασικούς συντελεστές του 1ου Πιλοτικού Ευρωπαϊκού Σχολικού Φεστιβάλ Θεάτρου και Ρerformance που οργανώνει το Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Ηλιούπολης.

ΙΝFΟ: 1ο Πιλοτικό Ευρωπαϊκό Σχολικό Φεστιβάλ Θεάτρου και Performance, από τις 31 Οκτωβρίου έως τις 7 Νοεμβρίου στο Θέατρο Δημαρχιακού Μεγάρου Ηλιούπολης. Πληροφορίες στα τηλ.
210-9920.393, 210-
99.40.699 και στην ιστοσελίδα http:
//www. politismosilioupoli.gr

«Αυτό που αποκαλείται παιδικό θέατρο είναι ένα εμπορικό θέατρο. Το παιδί όμως δεν το κοροϊδεύεις. Και δεν σου λέει ότι του άρεσε αυτό που είδε, σου λέει ότι έχασε μάθημα. Κανονικά το παιδικό θέατρο θα έπρεπε να γίνεται με τα παιδιά για τα παιδιά. Το παιδί να γράφει το κείμενο και να μιλάει για το παιδί. Στόχος δεν είναι σώνει και καλά να πετύχουμε εξαιρετικό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Γι΄ αυτό, στην ελληνική συμμετοχή, όποιο παιδί επιθυμούσε να συμμετάσχει, μπορούσε να πάρει ρόλο ανεξαρτήτως ταλέντου. Εκείνο το Προκρούστειο, να παίρνεις τον Σαίξπηρ και να τον μικραίνεις, βάζοντάς του ωραία σκηνικά, πόσο αλήθεια αφορά τα παιδιά; Στα παιδιά αρέσει η μουσική, ο χορός, το χιούμορ. Αλλά σπάνια τα ρωτάμε τι τους αρέσει», λέει.

Στο 1ο αυτό πιλοτικό φεστιβάλ παίρνουν μέρος σχολεία από Βέλγιο, Ολλανδία, Γερμανία, Ρουμανία, Τσεχία. Η ελληνική συμμετοχή, το σχολικό μιούζικαλ «Μαζί», διάρκειας 80΄, που πραγματεύεται το θέμα της φιλίας μεταξύ παιδιών από διαφορετικούς πολιτισμούς, θα ανεβεί από μαθητές των 3ου, 8ου, 11ου, 17ου Δημοτικών Σχολείου Ηλιούπολης καθώς και από το 3ο Γυμνάσιο Ηλιούπολης.

«Τα ξένα σχολεία, θα λειτουργήσουν ως αντίβαρο σε ό,τι συμβαίνει εδώ» εξηγεί η Φωτεινή Σωτήρχου. Πριν από δύο χρόνια μοιράστηκε στα παιδιά της Ε΄ και της ΣΤ΄ Δημοτικού νέο βιβλίο Θεατρικής Αγωγής για διδασκαλία 18 ωρών ετησίως. Όμως κανείς δεν το διδάσκει. Γιατί κανείς δεν έχει εκπαιδευτεί. Πώς να διδάξει ένας δάσκαλος κινησιολογία, αν δεν ξέρει; Πώς να διδάξει Κομέντια ντελ Άρτε, αν δεν την έχει διδαχθεί; Επειδή λοιπόν οι δάσκαλοι φοβούνται ότι θα γελοιοποιηθούν, δίνουν τις ώρες αυτές στα Μαθηματικά με πρόσχημα ότι δεν προλαβαίνουν. Οι γονείς το δέχονται, ο διευθυντής κάνει τα στραβά μάτια».

Το φεστιβάλ- περιλαμβάνει και σεμινάρια για εκπαιδευτικούς- είναι μεν πιλοτικό, πατάει όμως σε γερές βάσεις. Εδώ και 19 χρόνια η Ηλιούπολη- πόλη σήμερα 180.000 κατοίκων- οργανώνει θεατρικές εκδηλώσεις για παιδιά: από «σκετσάκια»- κείμενα προσαρμοσμένα για παιδιά, από Αριστοφάνη μέχρι Τριβιζά- μέχρι θεματικά αφιερώματα- σε Γκάτσο, Σολωμό- όπου διαπιστώθηκε μεγάλη όρεξη: «Συμμετείχαν με ενθουσιασμό τουλάχιστον τα μισά από τα 30 σχολεία της πόλης. Πατώντας εκεί, ψάξαμε και βρήκαμε ότι σε άλλες χώρες υπάρχει παράδοση δεκαετιών στο σχολικό θέατρο», λέει η κ. Σωτήρχου. Και η Πόλυ Βλάχου, πρόεδρος του Πολιτιστικού Κέντρου Ηλιούπολης που διοργανώνει φέτος 15 πολιτιστικές δράσεις συνολικής διάρκειας 281 ημερών, προσθέτει ότι «το συγκεκριμένο φεστιβάλ, υπάρχει η φιλοδοξία να γίνει θεσμός».

Τα έργα που θα παιχτούν- τα περισσότερα γραμμένα από παιδιά- μιλούν για τον απόλυτο τρόπο σκέψης (Βέλγιο, Γυμνάσιο Αthenee Royal Ηuy), τις προκαταλήψεις για την εξωτερική εμφάνιση (Γερμανία, Λύκειο David-ΗansemannSchule), τα ανθρώπινα δικαιώματα (Ρουμανία), τα όνειρα, ελπίδες και φόβους των παιδιών (Ολλανδία, Τσεχία).

«Όλοι παίζουμε ρόλους»

«Το θέατρο είναι απαραίτητο μάθημα για τα παιδιά», λέει η κ. Σωτήρχου, συγγραφέας του βιβλίου «Ο Θέσπις στο Δημοτικό Σχολείο» (Εκδ. Κέδρος).

«Υποτίθεται ότι οι σύγχρονες εκπαιδευτικές μέθοδοι, τις οποίες ακολουθούν και τα νέα βιβλία, μιλούν για βιωματική γνώση.

Θέλουν τον μαθητή να συμμετέχει στην παραγόμενη γνώση, με κριτική επεξεργασία. Στην πράξη όμως τα παιδιά βομβαρδίζονται με πληροφορίες για τις οποίες δεν έχουν χρόνο να αναπτύξουν δική τους γνώμη. Το θέατρο είναι λοιπόν κατ΄ εξοχήν βιωματική γνώση, όταν τα παιδιά συμμετέχουν πραγματικά. Γι΄ αυτό και στόχος δεν είναι να γίνει το φεστιβάλ κοσμικό γεγονός, αλλά να χρησιμοποιηθεί ως όχημα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Στο τέλος τέλος, όλοι παίζουμε ρόλους.

Ακόμη και εκείνοι που λένε "με το θέατρο θ΄ ασχοληθούμε τώρα;", και αυτοί, θέατρο παίζουν!».

Στόχος του φεστιβάλ είναι, επίσης, να βοηθήσει ώστε να σπάσουν κάποια ταμπού: «Ένα ταμπού είναι οι διαχωρισμοί ανάμεσα στις εκπαιδευτικές βαθμίδες: νηπιαγωγός- δάσκαλος καθηγητής- πανεπιστημιακός», λέει η κ. Σωτήρχου. «Κανείς δεν συγχρωτίζεται ούτε συγχρονίζεται με τον άλλον. Το παιδί του Δημοτικού είναι άλλο νησί και του Γυμνασίου άλλο. Ενώ στην πραγματικότητα το παιδί της ΣΤ΄ Δημοτικού είναι πλήρης έφηβος που τον μεταχειρίζονται σαν μικρό. Και μόλις ένα παιδί μπει στην Α΄ Λυκείου, γίνεται ένας πλήρης φυλακισμένος».

• «Είναι παράθυρο διαφυγής»

Στην ελληνική εκπροσώπηση μετέχουν παιδιά διαφόρων ηλικιών. «Για μας, που έχουμε μεγάλο φόρτο εργασίας, και μας πιέζουν από παντού, το θέατρο είναι παράθυρο διαφυγής», λέει στα «ΝΕΑ» η 14χρονη μαθήτρια Μαρίνα Νικολάου. «Γίνεσαι πιο κοινωνικός. Στις πρόβες συζητάμε το έργο. Είμαι κατασταλαγμένη για τον κοινωνικό ρατσισμό αλλά το να βλέπεις τις αντιδράσεις των άλλων σε βοηθάει. Πιστεύω, πάντως, ότι ο ρατσισμός στα σχολεία μειώθηκε. Τον αντιμετωπίζουν παιδιά από την Αλβανία και τη Βουλγαρία αλλά σε μικρό βαθμό και από ελάχιστους», καταληγει. Ο 11χρονος Λευτέρης Κυριακόπουλος στέκεται περισσότερο στην «πολύ ωραία πλοκή» του έργου και τα εξίσου «ωραία τραγούδια» που γράφτηκαν ειδικά γι΄ αυτό. Η 12χρονη Χρυσαυγή Μαλλούχου δηλώνει «περήφανη», επειδή «τέτοιο φεστιβάλ γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα» και μάλιστα στην πόλη της, αλλά και γιατί το έργο «δείχνει προβλήματα που δεν τα δείχνουν όλοι». Ενώ η 11χρονη Μυρτώ Τσουκαλά μιλάει πιο πολύ για το χορευτικό μέρος. «Μου άρεσαν πολύ οι χορογραφίες. Μου αρέσει ο χορός, νομίζω ότι με αυτόν οι άνθρωποι μπορούν να εκφράζουν καλύτερα τα συναισθήματά τους».