Sunday, August 31, 2008

Θέατρο διά δύο

Μια νέα πραγματικότητα διαμορφώνουν το Εθνικό Θέατρο και η Ελληνική Θεαμάτων που μοιράζονται μεταξύ τους το μεγαλύτερο μέρος της εγχώριας θεατρικής παραγωγής

ΜΥΡΤΩ ΛΟΒΕΡΔΟΥ, Το ΒΗΜΑ, 31/08/2008



Ο Γιάννης Χουβαρδάς (1) συγκέντρωσε και εφέτος δεκάδες ηθοποιούς που ως πρόσφατα μοίραζαν τις δυνάμεις και το ταλέντο τους σε περισσότερα του ενός θέατρα. Λαμπερά παραδείγματα,η Αμαλία Μουτούση (2), ο Δημήτρης Λιγνάδης (3), ο Αργύρης Ξάφης (4) και η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη (5)


Δύο πόλοι ή ένα διπλό μονοπώλιο: Αυτή είναι η εικόνα του ελληνικού θεάτρου σήμερα, λίγο πριν από την έναρξη της νέας θεατρικής σεζόν 2008-2009, παρά τις πολλές σκηνές και τις ακόμη πιο πολλές παραστάσεις. Από τη μια, η κωμωδία και μια σειρά εύπεπτων (στην πλειονότητά τους) παραστάσεων που στοχεύουν πρωτίστως στη διασκέδαση, με ηθοποιούς που πηγαινοέρχονται από το σανίδι στη μικρή οθόνη. Από την άλλη, το κλασικό ξένο (κυρίως) έργο που επιδιώκει να γίνεται αιχμηρό και το ερευνητικό σύγχρονο κείμενο, που υπηρετούνται και τα δύο από ηθοποιούς που αποφεύγουν την (πολλή) τηλεόραση. Οι δύο αυτοί πόλοι, που εκφράζονται από την Ελληνική Θεαμάτων και το Εθνικό Θέατρο, διαμορφώνουν μια νέα θεατρική πραγματικότητα.

Μετά το οριστικό τέλος της λειτουργίας του Θεάτρου του Νότου, ο Γιάννης Χουβαρδάς μπόλιασε το Εθνικό Θέατρο με ένα δυναμικό το οποίο γνώριζε καλά και από παλιά. Ηθοποιοί και σκηνοθέτες που «ψάχνουν» και «ψάχνονται», καλλιτέχνες που αναζητούν να εκφρασθούν με πρωτοποριακούς τρόπους, έστω και αν αυτό δεν αποδίδει πάντοτε καρπούς, ένωσαν τις δυνάμεις τους με τον νέο καλλιτεχνικό διευθυντή. «Ο,τι καινούργιο και ενδιαφέρον βγαίνει στο ελληνικό θέατρο, ο Χουβαρδάς το ξετρυπώνει και το καλεί στο Εθνικό» λένε σκηνοθέτες που δυσκολεύονται να κλείσουν ηθοποιούς «γιατί τους πρόλαβε όλους ο Χουβαρδάς». Με χαρακτηριστικό του τον έγκαιρο προγραμματισμό και τις διαμορφωμένες και στέρεες εδώ και χρόνια σχέσεις μέσα στον χώρο, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού καταφέρνει να τους έχει όλους - περιορίζοντας έτσι την ανάπτυξη ενός διαλόγου ή και αντιλόγου με το υπόλοιπο θέατρο.

Με την κωμωδία να έχει τον πρώτο λόγο, η ΕΛΛΘΕΑ συνεργάζεται σταθερά με το δίδυμο των Μιχάλη Ρέππα - Θανάση Παπαθανασίου, τα θεατρικά ζευγάρια Θοδωρή Αθερίδη - Σμαράγδας Καρύδη, Χρήστου Χατζηπαναγιώτη - Βίκυς Σταυροπούλου, ενώ ο Δημήτρης Παπαϊωάννου βρήκε στο πρόσωπο της ΕΛΛΘΕΑ και της (δικηγόρου) Αρχοντούλας Παπαπαναγιώτου, για πρώτη φορά όπως ο ίδιος είχε τονίσει την εποχή του «2», την εταιρεία παραγωγής που αναλαμβάνει το (υψηλό) κόστος της δουλειάς του. Σταθερός συνεργάτης και ο Σταμάτης Φασουλής, ο οποίος σκηνοθετεί, γράφει και παίζει, διατηρώντας την απόλυτη καλλιτεχνική του αυτονομία.

Με το «Παλλάς» ως ναυαρχίδα της, η μοναδική ελληνική εταιρεία (πολλαπλής) θεατρικής παραγωγής, η Ελληνική Θεαμάτων (ή ΕΛΛΘΕΑ) εξαπλώνει τη δραστηριότητά της σε διάφορα σημεία της Αθήνας. Τα επτά ως πέρυσι θέατρά της έγιναν οκτώ, καθώς εφέτος προστέθηκε (και) το παραδοσιακό Λαμπέτη. Με ορισμένα εξ αυτών ιδιόκτητα, η ΕΛΛΘΕΑ έχει τα θέατρα Αλίκη, Δημήτρης Χορν, Αποθήκη, Πειραιώς 131, Κιβωτός, Εμπορικόν, Μικρό Παλλάς, το νεοαποκτηθέν Λαμπέτη και το Παλλάς των 1.500 θέσεων..., ενώ στα σκαριά βρίσκονται και καινούργιες σκηνές, όπως αυτή που θα φιλοξενήσει τα θεατρικά όνειρα του Θωμά Μοσχόπουλου. Εφέτος περισσότεροι από 70 είναι οι ηθοποιοί - ανάμεσά τους πρωταγωνιστές και πρώτα ονόματα της εγχώριας show business - που συνεργάζονται με την ΕΛΛΘΕΑ, ενώ τουλάχιστον 15 έργα (σε πρεμιέρα και επαναλήψεις) θα ανεβούν στις σκηνές της. Οσο για το Παλλάς, που εφέτος μπαίνει στην τρίτη χρονιά λειτουργίας του, επανέρχεται δυναμικά με τη «Μήδεια» του Δημήτρη Παπαϊωάννου και το πολυαναμενόμενο μιούζικαλ «La cage aux folles» που θα στήσει ο Σταμάτης Φασουλής τον Φεβρουάριο του 2009.


Με την ψυχαγωγία να έχει τον πρώτο λόγο, η Ελληνική Θεαμάτων (ΕΛΛΘΕΑ) συνεργάζεται σταθερά με το δίδυμο των Μιχάλη Ρέππα - Θανάση Παπαθανασίου (1), τα θεατρικά ζευγάρια Θοδωρή Αθερίδη - Σμαράγδας Καρύδη (2) και Χρήστου Χατζηπαναγιώτη - Βίκυς Σταυροπούλου (3), με την Ελισάβετ Κωνσταντινίδου (4) και τη Δήμητρα Παπαδοπούλου (5)


Δέκα έξι έργα, εκ των οποίων τα δέκα είναι ξένα και τα υπόλοιπα ελληνικά (δύο είναι μονόλογοι), θα παιχθούν στα τρία θέατρα και στις πέντε σκηνές του Εθνικού Θεάτρου την περίοδο 2008-2009, εγκαινιάζοντας το ανακαινισμένο κτίριο του Τσίλερ στην Αγίου Κωνσταντίνου. Από Σαίξπηρ, Κλοντέλ, Γκαίτε ως Μπερνάρ-Μαρί Κολτές και τον «Φορτουνάτο» του Μ.Α. Φώσκολου... Εκεί θα στεγασθεί η Κεντρική Σκηνή αλλά και η Νέα - που βαφτίστηκε «Νίκος Κούρκουλος», ενώ το Εθνικό διαθέτει ακόμη τη σκηνή Κοτοπούλη στο θέατρο Ρεξ, αλλά και τις δύο σκηνές του Σύγχρονου Θεάτρου της Αθήνας, στο Γκάζι. Στο δυναμικό της πρώτης σκηνής της χώρας, για δεύτερη χρονιά, συγκεντρώθηκαν δεκάδες ηθοποιοί που ως πρόσφατα μοίραζαν τις δυνάμεις και το ταλέντο τους σε περισσότερα του ενός θέατρα. Ολοι μπήκαν κάτω από τη μεγάλη αγκαλιά του νέου, υπό τον Γιάννη Χουβαρδά, Εθνικού Θεάτρου, το οποίο καθώς οργανώνεται εγκαίρως δεν αφήνει και πολλά περιθώρια στους υπόλοιπους.

Και αν εκ πρώτης όψεως οι δύο πόλοι διαφέρουν όσο η μέρα με τη νύχτα, και οι δύο κινούνται δυναμικά και συγκεντρώνουν γύρω τους όλο και περισσότερους ενδιαφερόμενους. Παρέχουν ασφάλεια και σταθερότητα - σε μια δουλειά που είναι από τη φύση της ανασφαλής. Παρέχουν προβολή και στήριξη, και ικανοποιούν φιλοδοξίες και στόχους. Το Εθνικό με το Mega Channel και την ΕΡΤ, και η ΕΛΛΘΕΑ με το Alter (του οποίου ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Κώστας Γιαννίκος είναι και ιδιοκτήτης της θεατρικής εταιρείας) διαφημίζουν με σποτ τις δουλειές τους, κάτι που δεν μπορεί να κάνει κάθε θέατρο. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ένα διαφημιστικό σποτ διάρκειας 30´´ αν προβληθεί στο Mega γύρω στα μεσάνυχτα, κοστίζει 1.600 ευρώ. Η τιμή μπορεί ακόμη και να πενταπλασιαστεί αν η διαφήμιση προβληθεί στο λεγόμενο prime time, ήτοι από τις οκτώ το βράδυ ως τα μεσάνυχτα. Στην ΕΡΤ και στο Alter οι τιμές κινούνται στο 1/4 του Mega, περίπου.

Το θέατρο φτιάχνεται από μονάδες, ομάδες και παρέες. Και αυτές πάντοτε υπάρχουν. Το θέατρο στήνεται με το προσωπικό μεράκι και την εσωτερική ανάγκη του ηθοποιού. Οταν συγκεντρώνεται στα χέρια λίγων, ίσως ο κίνδυνος που ελλοχεύει να είναι η ομογενοποίηση - έργα παρόμοιας προβληματικής (ή και καμιάς προβληματικής), ηθοποιοί και παραστάσεις που μοιάζουν μεταξύ τους, δημιουργία κοινής αισθητικής -, κάτι που συναντάται στις περισσότερες από τις παραγωγές της ΕΛΛΘΕΑ. Οσο για το Εθνικό, που έχει άλλους στόχους και άλλον προορισμό, ο χρόνος θα δείξει και θα αποδείξει, όπως λένε και στο ποδόσφαιρο, πως «αν φτιάξεις μια ομάδα με τους καλύτερους, θα πάρεις και πρωτάθλημα». Και αν ακόμη δεν το πάρεις, θα έχεις μαζί σου τους καλύτερους - δεν θα τους έχουν οι άλλοι...

No comments: