Tuesday, July 1, 2008

ΑΤΤΙΣ: «ΑΙΑΣ» ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ


Θα ήταν αφύσικο να βρίσκεται στην Ελλάδα ο Θόδωρος Τερζόπουλος... Μετά το Πεκίνο βρέθηκε στην Αγία Πετρούπολη όπου στο θρυλικό θέατρο «Αλεξαντρίνσκι» παίζεται η παράστασή του «Οιδίπους Τύραννος» (λόγω επιτυχίας, θα συνεχιστεί επί πέντε χρόνια ακόμα)... Εκεί τον εντοπίσαμε τηλεφωνικά και μας μίλησε για τον «Αίαντα» του Σοφοκλή που θα παιχτεί την Παρασκευή και το Σάββατο στη Μικρή Επίδαυρο. Αλλά και για έναν πολιτικό «Προμηθέα» που παρουσίασε πολύ πρόσφατα στο Πεκίνο.
Η παράσταση του «Αίαντα», στηριγμένη στην παλιά της δομή, αναπτύχθηκε. Τα τρία πρόσωπα της πρώτης παράστασης έγιναν οκτώ (Τάσος Δήμας, Σοφία Χιλλ, Σάββας Στρούμπος, Θανάσης Αλευράς, Αντώνης Μυριαγκός, Μιλτιάδης Φιορέντζης, Νίκος Παπαϊωάννου, Γιώργος Τζωρτζής). Ο Αίας αποδομείται και ο θρήνος αποκτά τώρα ταυτοσημία στη σχέση θύτη-θύματος.
Παράδοση και νεόπλουτοι

«Υπάρχουν καινούρια κείμενα από το έργο του Σοφοκλή που αφορούν τις τύψεις καθώς κι ένας, οντολογικού ύφους, θρήνος της Τέκμησσας. Πρόκειται για μια σκηνή μεγάλης έντασης. Ο "Αίας" είναι εργασία σε εξέλιξη. Θα συνεχίσω επιχειρώντας κι άλλη ανάπτυξη του έργου γιατί, έτσι όπως δουλεύω, ξέρω ότι θα αναδυθούν πολλά πράγματα. Ο "Αίας" οδεύει απ' την τραγωδία στο σατιρικό δράμα. Δεν υπάρχει δυσκολότερο είδος. Θα μείνω σ' αυτό πριν αγγίξω την κωμωδία».
Ο Θ. Τερζόπουλος μόλις παρουσίασε τον «Προμηθέα Δεσμώτη» στο Πεκίνο σε μια μεγάλη παραγωγή. Ολα έγιναν όπως τα είχε υπολογίσει. Μέσα σε 27 πρόβες προετοίμασε μια ογκώδη παράσταση, στην οποία συμμετείχαν τελειόφοιτοι της Κεντρικής Ακαδημίας Θεάτρου της Κίνας. Κι όμως, υπήρξε κάτι που δεν είχε προβλέψει, κάτι που τον έσπρωξε ν' αλλάξει οπτική στην παράσταση. Ενώ αρχικά σκεφτόταν τη μείξη φόρμας του «Αττις» και της λαϊκής κινεζικής παράδοσης, η πραγματικότητα άλλαξε το σκεπτικό του. Αίφνης επέστρεψε, μ' ένα σύγχρονο τρόπο, στο πολιτικό θέατρο του Μπρεχτ...
«Βρέθηκα σε μια Κίνα τελείως διαφορετική απ' ό,τι τη θυμόμουν. Το άνοιγμα της ψαλίδας ανάμεσα στους πολύ πλούσιους και πολύ φτωχούς είναι θεαματικό. Τότε αποφάσισα την πολιτική ανάγνωση του έργου. Εχοντας πολύ κόσμο στη διάθεσή μου πήρα υπόψη τη νέα τάξη των νεόπλουτων, δηλαδή δισεκατομμυριούχων, συνδέοντας με ειρωνική διάθεση τη σημερινή χλιδή με τον αρχαίο πολιτισμό τους: Οι σύγχρονοι θεοί του χρήματος (Ωκεανός, Ερμής, Ηφαιστος) φορώντας ρούχα Αρμάνι και στο πρόσωπο μάσκες με στοιχεία της κινεζικής παράδοσης. Οι δέκα νέοι άντρες Προμηθείς ως κρατούμενοι και οι Ωκεανίδες ντυμένες με τα γνωστά χακί μαοϊκά κοστούμια ως επισκέπτριές τους στη φυλακή. Αλλωστε, αυτή ήταν η ιδέα της παράστασης: μια σειρά από επισκεπτήρια σε φυλακές. Το δε Κράτος μέσα σε λουλουδιασμένο φέρετρο, με μια έκφραση γκροτέσκα, χαμογελαστή. Οχι ότι το Κράτος πέθανε... Συχνά αρρωσταίνει, λιποθυμά, υποκρίνεται ότι ξεψυχά, αλλά στην πραγματικότητα ποτέ δεν πεθαίνει»...
  • Μελαγχολία που έφεραν μνήμες του αριστερού παρελθόντος του;
«Διατηρώντας τη δική μου θεατρική γλώσσα, αυτήν για την οποία με ονομάζουν... φορμαλιστή, αντιμετώπισα την παράσταση μέσα από πολιτική διάσταση. Αν στη Λατινική Αμερική ξεχνιέσαι από την αλεγρία των ανθρώπων ή την ελπίδα που ξεπροβάλλει για αλλαγή, στο γυάλινο Πεκίνο τρομάζεις. Πραγματικά με τσάκισε αυτός ο άγριος, ο ξέφρενος καπιταλισμός. Μεγαλώνοντας σε μια οικογένεια ηττημένων αριστερών, έχοντας το βίωμα των μετεμφυλιακών χρόνων και τις σκέψεις γύρω από τα σύγχρονα άλλοθι περί αριστεράς, ταρακουνήθηκα. Στην Ρωσία δεν αισθάνομαι τέτοια ήττα, γιατί την παράδοση της χώρας την αναπνέεις στους δρόμους. Οσο για τον πολιτισμό τους, ούτε χρησιμοποιείται ούτε σταμάτησε να επενδύει στο μέλλον».

[Της ΕΦΗΣ ΜΑΡΙΝΟΥ, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία / 7, 29/06/2008]

No comments: