Ο μύθος του Οιδίποδα ξεδιπλώνεται με τα λόγια της σιωπής πάνω σ' ένα «επικίνδυνα κεκλιμένο επίπεδο». Το «Αναζητώντας τον Οιδίποδα» της Ασπασίας Κράλλη, μια παράσταση που επαινέθηκε πολύ στο παρελθόν, ανεβαίνει ανανεωμένο στο «Σχολείον» από την 1η μέχρι και τις 5 Ιουλίου.
Η Ασπασία Κράλλη από το 1992 δουλεύει... σιωπηλά ένα σημαντικότατο είδος θεάτρου: την παντομίμα. Η συγκομιδή, όχι πολύ πλούσια σε αριθμό, αλλά αξιολογότατη σε καλλιτεχνικό αποτέλεσμα: «Μήδεια από Σιωπή», «Ο Αδης Δωματίου», «Πενθέας Πάσχων, «Η άτακτη τάξη», «Ο Ερωτας δαγκώνει», «Αναζητώντας τον Οιδίποδα». Υπήρξε μαθήτρια του Μαρσέλ Μαρσό. Στο Παρίσι, όμως, είχε βρεθεί γι' άλλους λόγους: πτυχιούχος της Νομικής πήρε υποτροφία για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο σε ηλικία 22 χρόνων. Πάντα ήθελε να γίνει ηθοποιός, αλλά εκείνη την εποχή οι έμποροι γονείς δεν μπορούσαν ούτε να το διανοηθούν. Στο Παρίσι προσπάθησε να μπει σε δραματική σχολή, αλλά ήταν δύσκολο για μετανάστες.«Τελικά σπουδάζοντας εκεί θεατρολογία γνωρίστηκα με τη Διδώ Λυκούδη, η οποία με έστειλε στη σχολή παντομίμας του Λεκόκ και από εκεί έγινα δεκτή στη σχολή του Μαρσό. Παράτησα σπουδές και υποτροφίες κι άρχισα να εργάζομαι συγχρόνως με την φοίτησή μου στη σχολή του Μαρσό, αφού η οικογενειακή... υποτροφία κόπηκε μόλις έμαθαν τις θεατρικές μου δραστηριότητες. Ο Μαρσό λάτρευε την Ελλάδα. Αυτός με παρακίνησε ν' ασχοληθώ με τους ελληνικούς μύθους. Το έκανα ύστερα από 20 χρόνια»...Το «Αναζητώντας τον Οιδίποδα» πηγαίνει αρκετές φάσεις πριν από την ιστορία που όλοι γνωρίζουμε μέσα από τα έργα των αρχαίων τραγικών. Εικόνες σύντομες, «φλύαρες» και περιεκτικές μάς ταξιδεύουν στο μύθο. Οι ηθοποιοί (Μαλαματένια Γκότση, Μελέτης Ηλίας, Κωστής Κορωναίος, Ιάσων-Bitter-Κουρούνης, Γιώργης Τσαμπουράκης) αποκαλύπτουν τους λόγους για τους οποίους ο Οιδίπους έπρεπε να σκοτώσει τον πατέρα και να παντρευτεί τη μητέρα του. Οι λεπτομέρειες είναι κάπως γαργαλιστικές: ο Λάιος είχε ερωτευτεί παράφορα τον νεαρό Χρύσιππο τον οποίον κάποτε εβίασε. Ο έφηβος μετά αυτοκτόνησε. Η κατάρα που έπεσε πάνω στον Λάιο για την πράξη ήταν αν γεννήσει ποτέ γιο να τον σκοτώσει και στη συνέχεια να παντρευτεί τη γυναίκα του. Μαθαίνουμε ότι όλα αυτά τα εξομολογείται ταραγμένος αργότερα στην Ιοκάστη ενώ βλέπουμε την γέννηση του Οιδίποδα, τη θετή του μητέρα Μερόπη -η μεγάλη απούσα της τραγωδίας-, τον φόνο του Λάιου στο τρίστρατο. Η ίδια η Ασπασία Κράλλη κρατά τον ρόλο του Τειρεσία, τον οποίο βλέπουν μόνο οι θεατές. Η παρουσία του συμπυκνώνει την εσωτερική πάλη του ανθρώπου σχετικά με τις επιλογές του.Κι αν στην αρχαία τραγωδία τα τρομερά συμβάντα δεν τα βλέπουμε ποτέ αλλά τ' ακούμε, κυρίως από τα χείλη των αγγελιοφόρων, στο Θέατρο της Σιωπής όλα παίρνουν σάρκα και οστά. «Η σιωπή της παντομίμας καθαγιάζει επί σκηνής τα πάντα. Πράγματα τρομερά που βάζουν σε σκέψη το θεατή χωρίς να τον σοκάρουν. Το κοινό βλέποντας τις εικόνες "δημιουργεί" τα λόγια. Και η κίνηση του σώματος προδίδει τα πάντα: θυμό, έρωτα, προδοσία, μίσος. Ο Μαρσό έλεγε ότι ένας μίμος μπορεί να παραστήσει το "Επτά επί Θήβας"... Οι παραστάσεις μου διαρκούν 50 λεπτά. Κι όπως σοφά λέει ο Β. Παπαβασιλείου, το κοινό πρέπει να φεύγει πεινασμένο, ποτέ χορτασμένο. Ακόμα και μια 3ωρη παράσταση μπορεί να είναι "μικρής" διάρκειας αν έχει συμπυκνώσει την ουσία».Για την Ασπασία Κράλλη η παντομίμα δεν είναι τσίρκο ή ζωντανά αγάλματα στους δρόμους: «Είναι η τέχνη που μιμείται τη ζωή, θέατρο δραματουργίας με αρχή, μέση και τέλος. Η παντομίμα είναι στο θέατρο ό,τι η ποίηση στη λογοτεχνία. Ο μίμος προϋπήρξε της τραγωδίας. Διηγήθηκε τους αρχαίους ελληνικούς μύθους και σ' αυτούς βασίστηκαν αργότερα οι τραγικοί ποιητές». Η ίδια θα συνεχίσει με το Θέατρο της Σιωπής, παρ' όλο που δεν είναι πολύ αισιόδοξη για την αντιμετώπιση του είδους στην Ελλάδα: «Δεν θα έλεγα ότι οι Ελληνες ανταποκρίνονται. Είναι το γνωστό ελληνικό σύνδρομο από το οποίο δεν θα ξεμπερδέψουμε ποτέ. Βλέπω συχνά Θέατρο της Σιωπής στο εξωτερικό και είμαι σε θέση να γνωρίζω τι γίνεται. Πρόσφατα μάλιστα, στο Φεστιβάλ Παντομίμας στο Λονδίνο, συμμετείχε μια ομάδα που λεγόταν "111". Οταν αργότερα στα καμαρίνια ρώτησα τι σημαίνει τ' όνομά τους, μου απάντησαν "είναι οι 111 χορηγοί της παράστασης!"».
[Της ΕΦΗΣ ΜΑΡΙΝΟΥ - φωτ.: Π. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία / 7, 29/06/2008]
No comments:
Post a Comment