Από την Ιωάννα Μπλάτσου, φωτό Μιχάλης Κωνσταντινίδης, Ελεύθερος Τύπος Σάββατο, 20/09/2008
Μπορεί κάποιος να μείνει πιστός στον άνθρωπο με τον οποίο είναι μαζί ή η απιστία είναι το επόμενο βήμα του έρωτα; Είναι χαρακτηριστικό του σύγχρονου ανθρώπου η αδυναμία του να είναι αφοσιωμένος ή μήπως η προδοσία είναι έμφυτη; Ο Γιώργος Κιμούλης επιχειρεί να απαντήσει γνωρίζοντας τα όρια που εκ προοιμίου θέτει ο ανθρώπινος λόγος.
- «Πιο κοντά» ή πιο μακριά οι σύγχρονες ανθρώπινες σχέσεις;
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ: Ο τίτλος ηχεί στα δικά μου αφτιά κάτι μεταξύ έκκλησης και την ίδια στιγμή υπάρχει και η γνώση της ματαιότητας αυτής της έκκλησης. Ο άνθρωπος είναι ένα κλειστό σύστημα. Οσο και να έχει την ανάγκη να κινηθεί φυγόκεντρα, να ανοιχτεί στους άλλους, όλη η εσωτερική του κίνηση είναι κεντρομόλα. Αυτό τον οδηγεί σε μια σύγκρουση. Θέλει να είναι όλο και πιο κοντά, ενώ την ίδια στιγμή βιώνει το όλο και πιο μακριά. Το ερώτημα που γεννάται λοιπόν είναι αν μπορεί τελικά ο άνθρωπος να κινηθεί σε ένα χώρο ανοιχτότητας.
- Το σύμπαν πάντως του Μαρμπέρ είναι αρκετά κλειστό και κλειστοφοβικό.
Οντως είναι ένας θεατρικά κλειστός χώρος. Οι χώροι φαίνονται ότι εναλλάσσονται, ενώ οι άνθρωποι είναι αμετακίνητοι μέσα στις συγκρούσεις τους, την αδυναμία αφοσίωσης και το επώδυνο συναίσθημα της απιστίας. Το έργο του Μαρμπέρ διακρίνεται για την ελλειπτική του γραφή με το λόγο να κρύβει περισσότερο πράγματα απ’ όσα φανερώνει και τα πρόσωπα να λένε λιγότερα από αυτά που σκέφτονται και αισθάνονται. Οπως δηλαδή ο σύγχρονος άνθρωπος του 21ου αιώνα στην εποχή της ακραίας ήττας του λόγου. Μέσα στο έργο υπάρχει ένα παιχνίδι, η κούνια του Νεύτωνα, με την οποία ο Αγγλος φυσικός αποδεικνύει την έννοια της διατήρησης της ενέργειας και της κρούσης. Με λίγα λόγια, όταν κάνουμε κάτι σε κάποιον άλλον, την ίδια στιγμή ο άλλος ανταπαντά με την ίδια δύναμη προς εμάς. Ο άνθρωπος όμως, παρόλο που γνωρίζει αυτό τον κανόνα, νομίζει ότι μπορεί να πάρει περισσότερα απ’ αυτά που δίνει ή ακόμα και να ζει και λάθρα.
- Στο «…πιο κοντά…» υποδύεστε τον Λάρι, ένα δερματολόγο. Είναι τυχαία αυτή η πληροφορία που δίνει ο συγγραφέας για το χαρακτήρα σας;
Ο Λάρι είναι αλήθεια διακρίνεται για την επιφανειακή, την επιδερμική του ενασχόληση με τα πράγματα. Και, όπως κάθε άντρας, έτσι κι αυτός δεν αντέχει την απιστία, την προδοσία. Ξέρετε, η διαφορά του άντρα με τη γυναίκα στο θέμα της απιστίας είναι ότι η γυναίκα δεν την αντέχει για τον εαυτό της, για τον ψυχικό της κόσμο, ενώ ο άντρας για την κοινωνική του εικόνα. Και γίνεται πιο βίαιος όταν έρχεται αντιμέτωπος με την απιστία, γιατί νιώθει ότι αυτό γίνεται μπροστά σε μάρτυρες κι έτσι καταρρέει ολόκληρη η κοινωνική του ύπαρξη. Ανοησία του. Αλλά δεν μπορεί να ξεφύγει απ’ αυτό. Η στάση της γυναίκας απέναντι στην απιστία είναι πιο έντιμη, πιο ρεαλιστική.
- Και οι τέσσερις χαρακτήρες του έργου μοιάζουν να φοβούνται τη δέσμευση, την εκχώρηση του εαυτού τους στον άλλον. Ο Μπέρτραντ Ράσελ όμως πρέσβευε πως «το να φοβάσαι την αγάπη είναι σαν να φοβάσαι τη ζωή κι αν φοβάσαι τη ζωή, ζεις σαν νεκρός».
Είπαμε και προηγουμένως πως το κύτταρο του ανθρώπου είναι κεντρομόλο. Για να συνάψει όμως σχέσεις, πρέπει να λειτουργήσει φυγόκεντρα και αυτό είναι κόντρα στη φύση του. Βέβαια, στη φύση τίποτα δεν κινείται στο χώρο της αυτάρκειας. Με την πάροδο του χρόνου όμως έχει συντελεστεί μια αποφυσικοποίηση στον άνθρωπο που του δημιούργησε έναν άλλου είδους χαρακτήρα μη αυτάρκειας. Με άλλα λόγια, ο πολιτισμός έχει αποπροσανατολίσει τον άνθρωπο κι εκεί που η μη αυτάρκεια ήταν κάτι το φυσικό, ο πολιτισμός ήρθε να του επιβάλλει ως νόμο την αναγκαιότητα της αυτάρκειας. Κανείς όμως δεν μπορεί να στηριχτεί μόνο στα δικά του πόδια. Υπάρχει κάτι το χωλό στην κίνηση του ανθρώπου. Εχει ανάγκη το χωλό στην κίνηση του απέναντι ανθρώπου για να περπατήσει, να στηριχθεί, να είναι το ολοκληρωμένο, το στρογγυλό του πλατωνικού ανδρόγυνου. Κατά τον Πλάτωνα, το έτερό μας ήμισυ βρίσκεται στην πλάτη μας. Επομένως δεν μπορούμε να το δούμε παρά μόνο να το αισθανθούμε.
- Τι βλέπουμε λοιπόν όταν κοιτάμε;
Είναι μεγάλη πλάνη ότι τα μάτια μας είναι τα όργανα που μας βοηθούν να μάθουμε, να γνωρίσουμε τον κόσμο. Ο άνθρωπος βλέπει σε μικρότερες μοίρες απ’ αυτό που δεν βλέπει. Η δε φύση συνεχίζει την κοροϊδία της, έχοντας τοποθετήσει το οπτικό μας νεύρο σε τυφλό σημείο, στο πίσω μέρος του κρανίου μας. Γι’ αυτό κι ο Οιδίποδας βγάζει τα μάτια του. Γιατί είναι άχρηστα. Γιατί περισσότερο παραπλανούν παρά πληροφορούν. Πρέπει να αποδεχτούμε λοιπόν ότι ο άνθρωπος είναι μια πεπερασμένη οντότητα που δεν μπορεί να εξηγήσει και να κατανοήσει τα πάντα. Χρειάζεται κάποια πράγματα απλώς να τα πιστέψει, να τα σεβαστεί. Ενα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα της επιστήμης και της τεχνολογίας είναι η διάλυση της έννοιας της πίστης.
- Την περασμένη βδομάδα διακεκριμένοι επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο προσπάθησαν να δώσουν απάντηση στο πώς γεννήθηκε ο κόσμος με το πείραμα CERN.
Οταν ο άνθρωπος μπαίνει στη διαδικασία να γνωρίσει και να εξηγήσει το όλον, μου θυμίζει το σκύλο που κυνηγάει την ουρά του. Ο άνθρωπος μέσω του λόγου δεν μπορεί να ορίσει τίποτα γιατί είναι ειρωνικός με την έννοια του «είρω», δηλαδή μιλάω στο περίπου, γνωρίζω ότι αυτό που προσπαθώ να αρθρώσω δεν θα αρθρωθεί ολόκληρο. Αλίμονο στον άνθρωπο που αρθρώνει λόγο με την ανείπωτη σιγουριά της φύσης. Τίποτα δεν κινείται στο χώρο της σιγουριάς, ούτε ένα φυσικό γεγονός. Μόνη σιγουριά η επανάληψη, η διαρκής επιστροφή. Δεν υπάρχει τέλος ούτε στο τέλος. Είναι ανόητη η ανάγκη του ανθρώπου να μετρά τον κόσμο με αρχή και τέλος. Ο μικρόκοσμός μας είναι τελείως διαφορετικός από το μακρόκοσμο που μας περιέχει.
Βουκουρεστίου 10, τηλ. 210 3312343.
Πρεμιέρα: 1ο δεκαήμερο Οκτωβρίου.
Σκηνοθεσία: Γιώργος Κιμούλης.
Παίζουν: Γιώργος Κιμούλης, Ζέτα Δούκα,
Νίκος Ψαρράς, Δώρα Χρυσικού.
No comments:
Post a Comment