«Οχι άλλο πόλεμο. Ειρήνη πια»

Ο Πέτρος Φιλιππίδης ανοίγει την Παρασκευή το Φεστιβάλ Επιδαύρου με Αριστοφάνη 

• Της Δάφνης Κοντοδήμα 
• ΤΑ ΝΕΑ: Τετάρτη 29 Ιουνίου 2011 

Ο Τρυγαίος, ήρωας της αριστοφανικής «Ειρήνης», προσπαθεί έως και τους θεούς να πείσει για να ελευθερώσει την Ειρήνη, τη στιγμή που η Γη και οι άνθρωποι καταστρέφονται από τον πόλεμο.

Μιλάμε για την ίδια «Ειρήνη» που ήρθε στη ζωή του Πέτρου Φιλιππίδη φέτος το καλοκαίρι διά της ατόπου απαγωγής. Είχε ήδη ανεβάσει τις αριστοφανικές κωμωδίες «Αχαρνής», «Πλούτο», «Βατράχους», «Θεσμοφοριάζουσες». «Οπότε τι έμεινε;», λέει ο ηθοποιός και σκηνοθέτης, που βρίσκεται στην Επίδαυρο από την Κυριακή για τις τελευταίες πρόβες πριν από την πρεμιέρα την Παρασκευή 1 Ιουλίου, που θα ανοίξει και το φετινό Φεστιβάλ Επιδαύρου. Και σπεύδει να... διορθώσει: «Αστειεύομαι, βέβαια».

«Το έχω βάλει στόχο να ανεβάσω όλες τις κωμωδίες του Αριστοφάνη». Χαμογελά. Μήπως θα ανεβάσει και άλλες τρεις τον χειμώνα; «Δεν θα το αντέξω», λέει ο Πέτρος Φιλιππίδης, που έχει συνηθίσει το κοινό με περισσότερες από μία δουλειές στο θέατρο κάθε χρόνο, αλλά και με ρόλους στην τηλεόραση.

Για ποιον λόγο πρότεινε την «Ειρήνη» για το φετινό Φεστιβάλ Επιδαύρου; «Το έργο αυτό έχει πολλά να πει για την εποχή μας. Ο πιο επικίνδυνος πόλεμος είναι εκείνος στον οποίο δεν ξέρεις ότι βρίσκεσαι. Σήμερα βρισκόμαστε σε έναν διαρκή πόλεμο. Της καθημερινότητας, της επιβίωσης», λέει ο Πέτρος Φιλιππίδης, που αποτύπωσε τις σκέψεις του, εμπνεόμενος από την κωμωδία, σε στίχους των τραγουδιών της παράστασης.

«Ενας πόλεμος που προέρχεται από την άσχημη οικονομική κατάσταση κάθε πολίτη. Αλλά και από την ομηρεία μας σε εκείνους που μας λένε τι να κάνουμε και τι όχι». Εστρεψε λοιπόν το αντιπολεμικό κείμενο του Αριστοφάνη - που ανεβαίνει σε μετάφραση του Κ.Χ. Μύρη - προς έναν «κρυφό πόλεμο». Με τη δραματουργική επεξεργασία του ίδιου και των Γιώργου Γαλίτη, Γιώργου Λέφα.

Ο Πέτρος Φιλιππίδης ως Τρυγαίος θα ελευθερώσει την Ειρήνη και θα την παρακαλέσει να συγχωρέσει τους άμυαλους ανθρώπους. Εκείνους που κάποτε πλούτιζαν από τον Πόλεμο, καθώς ενδιαφέρονταν μόνο για τα κέρδη τους. Θα της ζητήσει λοιπόν να τους δώσει μια ακόμη ευκαιρία να συμμορφωθούν.

Είναι η πρώτη φορά που σκηνοθετεί στην Επίδαυρο. «Πρόκειται για έναν μαγικό χώρο. Διαφορετικό. Γι' αυτό και τεχνικά μάς δυσκολεύει», λέει. Εκεί θα ερμηνεύσει τον αμπελουργό Τρυγαίο. Εχει ήδη «καλλιεργήσει» ένα αμπέλι για σκηνικό χώρο. Εως και τον Ολυμπο ζωγραφισμένο θα δουν οι θεατές μπροστά στα μάτια τους. Εχει φροντίσει γι' αυτό ο εικαστικός Γιάννης Κόττης.

Κάθε φορά που τον ρωτούν για ποιο λόγο συχνά επιλέγει να σκηνοθετεί και να παίζει ταυτόχρονα, ο Πέτρος Φιλιππίδης απαντά: «Αφού γουστάρω να κάνω και τα δύο». «Σαφώς είναι δύσκολο να έχεις και την ευθύνη του εαυτού σου. Υπάρχουν όμως φορές που ξέρω ακριβώς αυτό που θέλω να κάνω», συμπληρώνει.

Ηθελε αυτή τη φορά να ανεβάσει μια παράσταση που θα κάνει τον κόσμο «να γελάσει, να πετάξει...». Αλλωστε, το «γέλιο είναι πολύτιμο και καταλαβαίνουμε την αξία του λίγο μετά το κλάμα».

Πρόσθεσε, λοιπόν, πινελιές από τη σύγχρονη Ελλάδα. Και από τη Γερμανία. «Κάπου στην παράσταση ακούγεται ως λεκτικό λάθος το όνομα "Μέρκελ". Πολλές φορές είναι καλύτερα να μιλάς γι' αυτά που θες με υπονοούμενα παρά με ευθύ τρόπο», λέει ο Πέτρος Φιλιππίδης. Ο οποίος συνεργάστηκε μεταξύ άλλων με τους ηθοποιούς Πάνο Σταθακόπουλο, Ορέστη Τζιόβα, Λευτέρη Ελευθερίου, Γιάννη Δεγαΐτη, Σταύρο Σβήγκο, Τάσο Ιορδανίδη, Ιριδα Παπαϊωάννου - Ντεκώ, Υακίνθη Μετζικώφ, Χριστίνα - Ιουστίνα Αρχοντή, Αρη Πλασκοβίτη.

Μπορεί η «Ειρήνη» να μην κινδυνεύει, προς το παρόν τουλάχιστον, από απεργίες. Οι εργαζόμενοι στο Εθνικό Θέατρο και στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος όμως έχουν προαναγγείλει κινητοποιήσεις που ίσως ακυρώσουν τις παραστάσεις τους στο Φεστιβάλ Επιδαύρου. «Απαράδεκτο», σχολιάζει στα «ΝΕΑ» ο Πέτρος Φιλιππίδης. «Κάποια πράγματα θα πρέπει να λειτουργούν. Εστω για την Επίδαυρο, θα πρέπει να κάνουν μια εξαίρεση. Οφείλουν να διεκδικήσουν τα αιτήματά τους, αλλά και όχι να ακυρώνουν παραστάσεις που ανεβαίνουν για μία

ή δύο φορές. Δεν θα χαλάσει η απεργία αν γίνει η Επίδαυρος», συνεχίζει ο ηθοποιός που δηλώνει προβληματισμένος για την οικονομική κατάσταση στο θέατρο και την τηλεόραση. «Κόβονται μισθοί, κόβονται επιχορηγήσεις, κόβονται και τηλεοπτικές σειρές...».

«Υπάρχει ένας χωρικός να μας σώσει;»

Το αμπέλι του Τρυγαίου - Πέτρου Φιλιππίδη έχει στηθεί στη σκηνή της Επιδαύρου. Ο... πόλεμος για την «Ειρήνη» έχει ξεκινήσει (με πρόβες) στο θεατρικό αλώνι της Αρχαίας Επιδαύρου, την ώρα που στις πλατείες μαίνονταν τα επεισόδια

^«Ποια Ειρήνη λες; Ποια Ειρήνη τώρα μου ζητάς; Ποια Ειρήνη ψάχνεις και ρωτάς; Εμείς κι αν είχαμε Ειρήνη, την διώξαμε...». Ο Χορός της «Ειρήνης» του Αριστοφάνη θα φανεί στο αργολικό θέατρο για να αρχίσει το Φεστιβάλ Επιδαύρου. «Πόλεμος για τη δουλειά μου, πόλεμος για το φαΐ. Μη με πνίξουνε τα χρέη και με βάλουν φυλακή».

Στη σκηνή, ένα τσούρμο γεωργοί. Πλάι στον αμπελουργό Πέτρο Φιλιππίδη, με το κουρελιασμένο του κοστούμι και τα πράσινα παπούτσια (κοστούμια τού Γιάννη Μετζικώφ). Και τι δεν κάνει για να πείσει τον θεό Ερμή (Τάκη Παπαματθαίου) με τα φτερά στο κεφάλι να απελευθερώσουν την πολυπόθητη Ειρήνη. Μαζί και οι κόρες του Τρυγαίου (Χρήστος Σιμαρδάνης, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Αγγελος Μπούρας, Σπύρος Παππάς) με τα ροζ φορέματα και τις κοτσίδες.

Κάπως έτσι θα είναι η εικόνα της «Ειρήνης» που θα δούμε στην Επίδαυρο. Οπου γίνονταν οι πρόβες, την ώρα που στο Σύνταγμα ξεσπούσαν επεισόδια. «Μου έκαναν εντύπωση οι διαφορετικοί ρυθμοί της επαρχίας. Σαν να μη συμβαίνουν όλα αυτά», σχολιάζει ο Πέτρος Φιλιππίδης.

«Δεν υπάρχει μόνο ένας τρόπος διαμαρτυρίας. Ακόμη και η παράσταση της Επιδαύρου ακουμπάει σε έναν τρόπο διαμαρτυρίας», σχολιάζει ο ηθοποιός και σκηνοθέτης που φέρνει στο φεστιβάλ ένα έργο που ανέβηκε το 421 π.Χ. αλλά είναι τόσο επίκαιρο. «Βεβαίως να κατεβαίνει κόσμος στον δρόμο. Καλό είναι όμως πριν πράξουν, να σκέφτονται πρώτα. Υπάρχουν πολλοί... δρόμοι αντίδρασης σε όσα συμβαίνουν».

Την Επίδαυρο μετέτρεψε σε... πλατεία και ο Μίνως Μάτσας μέσα από τη μουσική που συνέθεσε για την «Ειρήνη». Μουσική δυνατή, όπως και τα συναισθήματά του για όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα.

«Γιατί να πάω στο Σύνταγμα; Κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ στη δουλειά μου, μέσα από την οποία το κοινό θα ψυχαγωγηθεί αλλά και θα προβληματιστεί. Μέσα από τη μουσική εκφράζω και τον δικό μου θυμό και την αγωνία», σχολιάζει ο Μίνως Μάτσας, που για την παράσταση (αμέσως μετά τη μουσική δουλειά του για την επιτυχημένη τηλεοπτική σειρά του Mega «Το νησί»), πέρα από την πρωτότυπη μουσική και τα τραγούδια, διασκεύασε και δύο ελληνικά παραδοσιακά τραγούδια.

Γοητευμένος από τον ρόλο του, τον Τρυγαίο, ο Πέτρος Φιλιππίδης κάνει λόγο για έναν ήρωα «βαθιά ουτοπιστή αλλά και πραγματιστή και άνθρωπο πρακτικό. Εναν αμπελουργό που ονειρεύεται σαν φιλόσοφος, σαν καλλιτέχνης...».

Μήπως ένας... Τρυγαίος θα σώσει και τη σύγχρονη Ελλάδα; «Μακάρι να υπήρχε εκείνος που θα σηκώσει στις πλάτες του τους συντρόφους του και θα προχωρήσει. Να βρισκόταν από το πουθενά ένας χωρικός που θα μας έσωζε...», παρατηρεί ο συνθέτης Μίνως Μάτσας.

Κι αν τελικά δεν βρεθεί; «Τότε πρέπει να μαζευτούμε εμείς οι χορικοί και να βρούμε έναν... Τρυγαίο που θα μας φέρει την Ειρήνη», απαντά.

Δ.Κ.