Και ξαφνικά στο θέατρο Βασιλάκου συμβαίνει κάτι μαγικό. Η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου στη σκηνή. Καπνίζει, φωνάζει, βρίζει, γελάει, συγκινείται, παίζει πόκα, γράφει τραγούδια, συνομιλεί με τα πρόσωπα που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη ζωή της...
Γεννημένη στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας, ήρθε στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Εγινε ηθοποιός, δασκάλα, ποιήτρια, και στα 50 της στιχουργός. Εγραψε μερικά από τα πιο πολυτραγουδισμένα λαϊκά τραγούδια. Δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για την προβολή και την αναγνώριση του έργου της, παρά μόνο για την καθημερινή εξασφάλιση του πάθους της: τη χαρτοπαιξία.
Η μεγάλη στιχουργός του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού ζωντανεύει μέσα από τη σπουδαία ερμηνεία της Νένας Μεντή στην παράσταση «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου», που συνεχίζεται για δεύτερη σεζόν. Φορά το τσεμπέρι, τα μαύρα γυαλιά και με το τσιγάρο στο στόμα ερμηνεύει τη σχέση της με τη γυναίκα που έγινε η φωνή της ψυχής ενός ολόκληρου λαού.
- Η «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου» ήταν η πρώτη σας απόπειρα να παίξετε σε μονόλογο;
Ναι. Δεν το επιδίωξα ποτέ, αν και μου το είχαν προτείνει πολλάκις στο παρελθόν. Δεν μου αρέσει να είμαι μόνη μου στη σκηνή. Πέρυσι έλεγα: «Πώς θα είμαι, ρε παιδιά, μόνη μου στο θέατρο; Δεν το έχω ζήσει αυτό 42 χρόνια!». Θέλω ανθρώπους τριγύρω μου, συναδέλφους. Το θέατρο είναι ομαδική ιστορία. Ξέρεις τι γλύκα είναι το καμαρίνι; Μεγάλη!
- Ούτε στη ζωή μπορείτε τη μοναξιά;
Όχι. Απεναντίας, στο σπίτι μού αρέσει πολύ να είμαι μόνη μου. Το θέατρο όμως σημαίνει επικοινωνία με τους συναδέλφους. Αυτό μου λείπει. Βέβαια, η συγκεκριμένη παράσταση με έχει ανταμείψει διαφορετικά.
- Εννοείτε τη μεγάλη απήχηση που είχε και συνεχίζει να έχει στο κοινό.
Ακριβώς. Αν φανταστείς ότι ξεκινήσαμε με τον Πέτρο Ζούλια για να κάνουμε το κέφι μας για κάνα δυο μήνες, ήταν όντως κάτι αναπάντεχο και ανέλπιστο. Νιώθω ευτυχής και ευγνώμων. Άλλωστε, δεν ήμουν ποτέ του σουξέ και του ρεσιτάλ. Και ξαφνικά ήρθε αυτή η τεράστια ζήτηση από τον κόσμο, σαν το έργο να μιλάει βαθιά στην ψυχή του. Νέοι άνθρωποι που δεν ήξεραν καν ποια είναι έκλαιγαν από συγκίνηση. Ήταν μια ιδιαίτερη γυναίκα. Αντισυμβατική, αντιφατική, αθυρόστομη, κάπνιζε σαν φουγάρο, είχε πάθος με τα χαρτιά. Λογικά όλα αυτά θα έπρεπε να μας ενοχλούν, γιατί θεωρώ ότι είμαστε συντηρητικός λαός. Πώς γίνεται λοιπόν να βρίζω, να καπνίζω και να αρέσει στον κόσμο, δεν μπορώ να το εξηγήσω.
- Κατά τη γνώμη σας, πού οφείλεται αυτό;
Σε μια Ελλάδα που πολύς κόσμος νοσταλγεί. Ζωντανεύουν μια εικόνα και ένας τρόπος ζωής που έχει εκλείψει. Επιπλέον, στην παράσταση γίνονται αναφορές στον πόλεμο, στη Μικρά Ασία, στη χούντα. Μνήμες που σφράγισαν αρκετούς Ελληνες. Αλλά αυτό που συγκινεί περισσότερο είναι η ιστορία της Ευτυχίας όπως παρουσιάζεται μέσα από το έργο. Αναδύθηκε μια αλήθεια. Η δική μου αλήθεια για εκείνη.
- Διάβασα ότι όταν ήσαστε μικρή τη βλέπατε στη γειτονιά σας.
Ναι, μέναμε στα Πατήσια, εκεί κοντά έμενε και η Ευτυχία. Πήγαινα σχολείο και έβλεπα μια περίεργη γυναίκα. Κάπνιζε στο δρόμο, καθόταν μόνη της στο καφενείο και έπινε καφέ. Πολύ προχωρημένη για το 1960. Φορούσε το μαντίλι και μαύρα γυαλιά και κυκλοφορούσε έτσι ακόμα και τη νύχτα. Κάποια μέρα ρώτησα τον πατέρα μου. Ήθελα να μάθω ποια είναι. Μου είπε ότι είναι η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου. Από τότε διάβαζα για εκείνη σε εφημερίδες και περιοδικά. Τη γούσταρα. Μου άρεσε και το τραγούδι πολύ. Ήμουνα μουρλό. Άκουγα ρεμπέτικα και λαϊκά από μικρό παιδί. Αν και στο σπίτι μου δεν υπήρχαν αυτά τα ακούσματα. Ο πατέρας μου έγραφε τραγούδια, αλλά ήταν του ελαφρού.
- Ποια φράση της σας έχει εντυπωθεί στο μυαλό;
«Όταν πεθάνω μην τα βάλετε με αυτούς που πήραν τα τραγούδια μου και δεν γράψανε το όνομά μου, γιατί φταίω εγώ για αυτό». Το βρίσκω πολύ μάγκικο. Η Ευτυχία ήταν σκληρή γυναίκα, που δεν εξωτερίκευε την τρυφερότητά της. Τα βιώματά της την είχαν μετατρέψει σε σίδερο. Αυτό εγώ δεν το έχω. Γίνομαι λιώμα με τους ανθρώπους.
- Έχετε κοινά στοιχεία με την Παπαγιαννοπούλου;
Αρκετά. Άλλα είναι σε νάρκωση και άλλα λόγω της ζωής που κάνουμε σήμερα δεν θα μπορούσαν να ανθήσουν ποτέ. Έχουμε μεγάλη συγγένεια στο κάπνισμα -κάπνιζα παλιά, τώρα το έχω κόψει-, στα χαρτιά, και έχω γενικά την αλητεία μέσα μου. Όταν έμαθα ότι ήταν και ηθοποιός, εκεί τρελάθηκα. Θα γούσταρα πάρα πολύ να ήμουν μια τέτοια τύπισσα. Ήταν τόσο αλήτισσα, τόσο άναρχη. Ζούσε το «σήμερα». Το «μετά» την άφηνε αδιάφορη. Δεν είχε καθόλου «το καθωσπρέπει». Έτσι είμαι κι εγώ κατά βάθος.
- Δεν είναι περίεργο να ερμηνεύετε τη ζωή ενός υπαρκτού προσώπου;
Αυτό είναι λάθος. Δεν ερμηνεύω την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου κι όποιος ηθοποιός το λέει αυτό δεν λέει αλήθεια. Τη σχέση της Νένας με την Ευτυχία «παίζω». Τη συγγένειά μου με ορισμένες πτυχές του χαρακτήρα της και το θαυμασμό μου για εκείνη. Δεν μπορεί κανείς να ερμηνεύσει την Ευτυχία. Ουσιαστικά τη Νένα βγάζω προς τα έξω.
- Αυτή η έκθεση δεν είναι επικίνδυνη;
Πάρα πολύ. Αλλά αυτή είναι η δουλειά μας. Ο ηθοποιός περπατάει διαρκώς πάνω σε τεντωμένο σχοινί. Κι όταν είναι αληθινός και δεν παίζει με ωραιοπάθεια και ναρκισσισμό, είναι πάντα στην πένα.
- Τι σας δυσκόλεψε περισσότερο στην παράσταση;
Να μάθω τα λόγια. Ήταν πάρα πολύ δύσκολο. Θυμάμαι πέρυσι το καλοκαίρι πήγα στο εξοχικό μου. Έμεινα εκεί δύο μήνες. Κάθε μέρα μάθαινα κι από δύο σελίδες. Έμπαινα για μπάνιο στη θάλασσα, πήγαινα στα βαθιά και φώναζα τα λόγια. Είναι πολύ κουραστικό να μιλάς μιάμιση ώρα συνεχόμενα πάνω στη σκηνή. Ευτυχώς, όμως μου βγήκαν σαν νεράκι!
- Θεωρείτε ότι η «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου» είναι ο ρόλος της ζωής σας, όπως αναφερόταν πέρυσι στις περισσότερες κριτικές;
Για το κοινό ναι. Για μένα όχι. Δεν το πιστεύω και δεν μένω σε αυτό. Του χρόνου θα παίξω κάτι άλλο. Ήταν σίγουρα μια μεγάλη θεατρική στιγμή, που δεν θα ξεχάσω ποτέ.
- Κλείνοντας, αν συναντούσατε ποτέ την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου…
Δεν θα ξεκολλούσα από πάνω της. Θα την έβλεπα κάθε μέρα. Θα με είχε κάνει δουλάκι της!
No comments:
Post a Comment