Του ΣΑΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 19/09/2008
Τούρκοι ηθοποιοί τραγουδούν το «Της Αμύνης τα παιδιά» στη σκηνή του Κρατικού Θεάτρου της Άγκυρας. «Βάλανε φωτιά στη Σμύρνη», ακούγεται μια φωνή. Πίσω, προβάλλονται σε οθόνη ντοκουμέντα με τους Ελληνες στοιβαγμένους στην προκυμαία της Σμύρνης.
 «Θέλω με το "Ρεμπέτικο" να πάω στην Επίδαυρο», λέει ο Κώστας Φέρρης |
Είναι σκηνή από το θεατρικό έργο «Ρεμπέτικο» του Κώστα Φέρρη, βασισμένο στην ομώνυμη ταινία, το οποίο παρουσίασε το 2007 το Κρατικό Θέατρο της Αγκυρας, σε σκηνοθεσία του ίδιου. Συνεντεύξεις του Ελληνα σκηνοθέτη δημοσιεύτηκαν πρωτοσέλιδες σε τουρκικές εφημερίδες. «Η γνώση της Ιστορίας φέρνει κοντά τους λαούς», λέει. «Το είχα πει και σε μια συνέντευξή μου σε τουρκική εφημερίδα. Για να νιώσουν δυο λαοί φιλικά, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ξεχάσουν την Ιστορία τους. Αντίθετα, πρέπει να θυμηθούν και να ερευνήσουν για να θυμηθούν τη φιλία τους».
Η παράσταση, αφού γεφύρωσε ήδη Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους στη Λευκωσία στις 2 Σεπτεμβρίου, την παραμονή της συνάντησης Χριστόφια-Ταλάτ και με τη συνέντευξη Τύπου να δίνεται πάνω στην Πράσινη Γραμμή, τώρα έρχεται στην Ελλάδα. Από τις 16 ώς τις 19 Οκτωβρίου φιλοξενείται στη σκηνή του Βασιλικού Θεάτρου της Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο του «Μήνα Θεάτρου - Κρατικές Σκηνές της ΝΑ Ευρώπης», που διοργανώνει το ΚΘΒΕ.
- Η παράσταση είναι απλώς μια μεταφορά της ταινίας σας στο θέατρο;
«Είναι ένα αυτοτελές έργο, όχι διασκευή της ταινίας. Είναι μια λαϊκή όπερα, η μορφή της οποίας απομακρύνεται από την ταινία. Παίρνει, βέβαια, από αυτήν τον βασικό μύθο και τα πρόσωπα. Διαθέτει όμως και πολλά φαντασιακά στοιχεία. Μπορέσαμε να συμπεριλάβουμε και μία ενότητα, που στην ταινία δεν μπορέσαμε να τη γυρίσουμε, επειδή δεν είχαμε λεφτά. Τη Μαρίκα Νίνου στην Αμερική, τότε που πηγαίνει και ξαναβρίσκει τον άντρα της, τον Γιάννη Χουάν στο Σικάγο όπου ζει ως μικρομαφιόζος και έμπορος».
- Η μουσική, τα τραγούδια είναι τα ίδια, του Σταύρου Ξαρχάκου;
«Εχει νέα μουσική και τραγούδια, τους στίχους των οποίων έγραψα εγώ και τη μουσική η Θέσια Παναγιώτου. Δεν είναι ρεμπέτικα, έχουν το ύφος του ρεμπέτικου».
- Υπάρχει όμως και ορχήστρα επί σκηνής.
«Η μουσική είναι γραμμένη για μεγάλη συμφωνική ορχήστρα, μικρή ορχήστρα επί σκηνής, χορωδία και μπαλέτο».
- Πρόκειται, δηλαδή, για μιούζικαλ;
«Είναι ένα φανταχτερό μιούζικαλ με μουσικούς επί σκηνής, χορό και τραγούδια. Συμμετέχουν 60 ηθοποιοί. Η δομή του έργου έχει πολλά στοιχεία από τη θεατρική πρωτοπορία».
- Πώς σας έγινε η πρόταση να ανεβάσετε το έργο στην Αγκυρα;
«Το 1991-92 το παρουσιάσαμε στο θέατρο "Σμαρούλα Γιούλη". Ακολούθησε περιοδεία σε Ελλάδα και Κύπρο. Με την οριστική του μορφή ως λαϊκή όπερα παρουσιάστηκε στη Ρόδο το 2001. Μετά τη Ρόδο, δέχτηκα πρόσκληση για να παρουσιαστεί στη Χάιφα του Ισραήλ, σε σκηνοθεσία του γνωστού Ισραηλινού σκηνοθέτη Μίχα Λέουνσον. Είχε κυκλοφόρησει ως μυθιστόρημα στα τουρκικά και έγινε μπεστ σέλερ, όπως και στο Ισραήλ. Ετσι μου ζήτησαν την άδεια να το ανεβάσουν στην Αγκυρα και να το σκηνοθετήσω εγώ».
 Εκτός από φουστανέλα, στην παράσταση του Κρατικού Θεάτρου Αγκυρας ακούγεται το βενιζελικό τραγούδι «Της Αμύνης τα παιδιά» και προβάλλονται ντοκουμέντα από την καταστροφή της Σμύρνης |
Κλαίνε για τη Σμύρνη
- Πώς ήταν η συνεργασία σας με τους Τούρκους ηθοποιούς;
«Το έργο παίχτηκε από τις 10 Αυγούστου ώς τον Νοέμβριο του 2007. Προηγήθηκαν τρεις μήνες πρόβες με σκληρή δουλειά. Οι συνθήκες όμως ήταν πολύ καλές. Κατ' αρχήν το Κρατικό Θέατρο της Αγκυρας είναι τεράστιο, από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης, με πολλές τεχνικές δυνατότητες. Επίσης, πρέπει να ξέρετε ότι το επίπεδο των Τούρκων ηθοποιών είναι πολύ υψηλό. Οι δραματικές σχολές τους είναι δύσκολες. Οι Τούρκοι ηθοποιοί μπορούν να παίζουν, να τραγουδάνε και να παίζουν και κάποιο όργανο συγχρόνως. Και κατάλαβαν αμέσως το έργο. Ηταν συγκινημένοι γιατί είχαν την ευκαιρία να δουν την ιστορική αξία του. Δείχνει την άλλη πλευρά των ιστορικών γεγονότων. Είναι η καλύτερη παράσταση που έχω κάνει ποτέ. Τώρα πια το έργο είναι ολοκληρωμένο».
- Αρα το ρεμπέτικο και ως θέατρο και ως μουσική ενώνει τις δύο χώρες.
«Είναι πράγματι μια γέφυρα που ενώνει τους δύο λαούς. Μάλιστα, ξαφνικά στη διάρκεια των προβών έλαβα μια συγχαρητήρια επιστολή από τον Κώστα Καραμανλή. Μετά από λίγο, έλαβα και μια επιστολή από τον Ταγίπ Ερντογάν με παρόμοιο περιεχόμενο».
- Πώς δέχτηκε το κοινό την παράσταση;
«Ηταν μια επιτυχία άνευ προηγουμένου. Κάθε μέρα ο κόσμος χειροκροτούσε όρθιος. Κάναμε μάλιστα και ρεκόρ μια μέρα -το λέω επειδή τα μετράνε αυτά εκεί- με τον κόσμο να χειροκροτεί όρθιος επί 14 λεπτά. Δεν υπάρχει περίπτωση ένας λαός να βλέπει τη σκηνή που οι Ελληνες "συνωστίζονται", όπως έγραφε το βιβλίο της Ιστορίας, στην προκυμαία της Σμύρνης και να μη συγκινηθεί από το δράμα τους».
Το «Ρεμπέτικο» μοιάζει με τους «Πέρσες»
- Αντιμετωπίσατε προβλήματα «λογοκρισίας»;
«Κανένα απολύτως, παρά το ότι στη σκηνή κυματίζει μια ελληνική σημαία και εμφανίζεται και ένας τσολιάς. Το έργο δεν έχει στοιχεία σκληρού εθνικισμού. Οι Τούρκοι το αντιμετώπισαν ως μια "έθνικ όπερα". Η όλη κατάσταση θυμίζει τη χορηγία του Περικλή στον Αισχύλο για να ανεβάσει τους "Πέρσες", που πραγματεύεται τη δραματική κατάσταση των Περσών όταν νικήθηκαν από τους Ελληνες. Παρουσιάσαμε ένα έργο ουσιαστικά εθνικό, που όμως δεν αμφισβητεί τα εθνικά δικαιώματα των άλλων».
- Δεν υπήρξαν ούτε αρνητικά δημοσιεύματα;
«Μειονότητες φανατικών ενθικιστών υπάρχουν και στις δύο χώρες. Οταν όμως έγινε ο σεισμός στην Τουρκία, ο ελληνικός λαός έκλαψε κι έστειλε βοήθεια. Κι ο τουρκικός λαός έκλαψε με τον σεισμό στην Αθήνα. Οταν οι άνθρωποι είναι συνειδητοί και καλλιεργημένοι ξέρουν ότι δεν είναι οι λαοί αυτοί που κάνουν τον πόλεμο».
- Πώς φαντάζεστε ότι θα το δεχτεί το κοινό της Θεσσαλονίκης;
«Η Θεσσαλονίκη είναι ο μόνος χώρος που μου έχει αδυναμία. Θα είναι εντυπωσιακό να βλέπει κανείς στην Ελλάδα να παίζεται ελληνικό έργο στα τουρκικά με ελληνικούς υπέρτιτλους».
«Το άλλο καλοκαίρι οι Τούρκοι θα το παρουσιάσουν στο αρχαίο θέατρο της Αλικαρνασσού».
- Το φαντάζεστε και στην Επίδαυρο;
«Σαφώς η θέση του είναι στην Επίδαυρο ή στο Ηρώδειο. Δεν νομίζω να μου την έδιναν όμως. Προτιμούν να τη δίνουν σε ανθρώπους που προκαλούν σκάνδαλο, μόνο και μόνο για να το προκαλέσουν. Οι διάφοροι παράγοντες δεν έχουν δικαίωμα να δίνουν το θέατρο της Επιδαύρου σε απατεώνες του θεάματος ή για να παίξει μια γυναίκα θαμμένη στο χώμα. Λες και οι ξένοι είναι χαζοί που παίζουν Μπρεχτ σε μικρές αίθουσες με 10-15 θεατές». *
No comments:
Post a Comment