- «Πέρσες» με το ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας
 |
Η Ιστορία διδάσκει το παρόν και το μέλλον κάθε λαού, αρκεί αυτός να «ακούσει» το δίδαγμά της. Ο,τι δημιουργεί η ειρήνη, το καταστρέφει ο πόλεμος. Το μεγαλείο μιας χώρας που «οικοδομήθηκε» επί πολλά χρόνια, σε μια στιγμή μονάχα μπορεί να συντρίψει η αφροσύνη, η αλαζονεία, ο παραλογισμός ενός εξουσιαστή. Ο πατριωτικός πόλεμος είναι ιερός. Ο επεκτατικός ανίερος. «Οπλο» του απελευθερωτικού πολέμου είναι η «ψυχή», η εκούσια, ηρωική άμυνα, ακόμα και η αυτοθυσία του λαού, ικανό να νικήσει τις αμέτρητες στρατιές «υπόδουλων» (ποικίλων μορφών, ανάλογα με κάθε εποχή), ακουσίως στρατευμένων και μισθοφόρων ενός κατακτητή. Τον τεράστιο και υπεροπλισμένο στρατό των Περσών και τον άφρονα βασιλιά τους Ξέρξη, που πόθησε την παντοκρατορία, συνέτριψε ο ολιγάριθμος απελευθερωτικός στρατός της μικρής Ελλάδας. Ο Αισχύλος (μαχητής στη Σαλαμίνα), ιστορώντας με τους «Πέρσες» του την τραγική ήττα των Περσών, ύμνησε τον πατριωτισμό των Ελλήνων αλλά και υπέδειξε το «δίδαγμα» της Ιστορίας. Το οικουμενικής, διαχρονικής εμβέλειας ιστορικό «δίδαγμα» αυτής της αριστουργηματικά δωρικής τραγωδίας ανέδειξε ουσιαστικά, η σεβαστική απέναντι στο έργο, με μέτρο ευρηματική, παράσταση του ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας («Θεσσαλικό Θέατρο»), σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη. Με οικεία γλωσσικά μετάφραση (Κώστας Λανταβός), με καλαίσθητα λιτή αλλά και συμβολιστική σκηνογραφία και ενδυματολογία (Ελένη Μανωλοπούλου), με υποβλητικούς φωτισμούς (Αλέκος Αναστασίου), με ενδιαφέρουσα στα ηχοχρώματά της μουσική (Νίκος Κυπουργός), με εκφραστική κίνηση, ιδιαίτερα στην επίκληση του Δαρείου (Αποστολία Παπαδαμάκη), η σκηνοθεσία υπογράμμισε τη διδαχή που προσφέρει η ιστορική γνώση, με ένα εξαιρετικό εύρημα. Με τοποθετημένους στη σκηνή πολλούς, διάσπαρτους τόμους, οι παλατιανοί επαίρονται για τα -ιστορημένα και στα βιβλία - μεγαλεία της περσικής αυτοκρατορίας. Μαθαίνοντας την ολέθρια ήττα της, μετά το κακό - κάνουν μια επίκληση - μετάνοια στην αγνοημένη διδαχή της Iστορίας. Την ενδιαφέρουσα παράσταση στήριξαν υποκριτικά όλοι οι ηθοποιοί. Ιδιαιτέρως οι: Εύα Κοταμανίδου, Γιάννης Τσορτέκης, Μάνος Ζαχαράκος, Τατιάνα Παπαμόσχου, Αλμπέρτο Φάις, Φανή Γέμτου, Νίκος Γιαλελής. Ευεργέτημα, μεγάλο «κόσμημα» της παράστασης ήταν η «σοφή» - συγκλονιστικής απλότητας, αλήθειας, στοχαστικότητας - ερμηνεία του Σοφοκλή Πέππα (Δαρείος).
- «Προμηθέας δεσμώτης» με το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης
 |
Με το κορυφαίο μεταξύ των αριστουργημάτων της αρχαίας τραγικής ποίησης, μέγιστο και διαχρονικό ποιητικό σύμβολο της αλύγιστης αντίστασης, απέναντι στην εκάστοτε σκοταδιστική, τυραννική, απάνθρωπη εξουσία, έκανε την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα στο αρχαίο δράμα, υποδυόμενος παράλληλα και τον επώνυμο ρόλο, ο μακρόχρονα πολύπειρος, αναμφίβολα σημαντικότατος, ηθοποιός και σημερινός καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης, Χρήστος Καλαβρούζος. Ομως, υποκριτικό τάλαντο και πείρα δε συνεπάγονται, οπωσδήποτε, και σκηνοθετική ικανότητα. Η αλήθεια είναι ότι ο Χρ. Καλαβρούζος, δεν κατελήφθη από το σύνηθες στις μέρες μας - ιδιαίτερα από τους ολότελα άπειρους και απαίδευτους περί το αρχαίο δράμα - φαινόμενο της εντυπωσιοθηρικής, τάχα «νεοτερικής» σκηνοθετίτιδας. Από φύση και θέση, επέλεξε μια σεβαστική «ανάγνωση» του αρχαίου έργου και την καλή και πιστή μετάφραση του Παναγιώτη Μουλλά. Για να έχει σίγουρα «στηρίγματα», ακολούθησε τη μακρόχρονα πεπατημένη ελληνική παράδοση ερμηνευτικής «αναβίωσης» του αρχαίου δράματος. Την ακολούθησε, όμως, στο έπακρο, οδηγώντας τις ερμηνείες - και τη δική του και των άλλων ηθοποιών - σε μια μονότονη, στομφώδη, νοηματικά συμβατική και συναισθηματικά σχηματική εκφορά του λόγου, με ανάλογη στάση, χειρονομία και κίνηση (Ερση Πίττα), στο σκηνικό χώρο (Λαλούλα Χρυσικοπούλου), με μουσική του Μιχάλη Χριστοδουλίδη, με κοστούμια της Ελένης Δουνδουλάκη και φωτισμούς (του σκηνοθέτη), που κεντράρανε στον Προμηθέα - όχι μόνο στους μονολόγους του αλλά και στους διαλόγους με τα άλλα πρόσωπα και το Χορό. Η σκηνοθεσία ευθύνεται που η αισχυλική ποίηση ακούστηκε απολύτως, αλλά άχρωμα, άνυδρα, μονοσήμαντα, ασυγκίνητα και από άξιους και έμπειρους ηθοποιούς, όπως οι Βασίλης Κολοβός και Περικλής Καρακωνσταντόγλου, αλλά και από τους νεότερους Θωμά Βούλγαρη, Γιούλη Τάσιου (στους ρόλους) και στο Χορό.
- «Νεφέλες» με το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης
 |
Το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης, σε συνεργασία (λόγω οικονομικής δυσπραγίας) με την «Αττική Σκηνή», περιόδευσε το καλοκαίρι με τις αριστοφανικές «Νεφέλες», στη χυμώδη (δοκιμασμένη σε παλιότερη παράσταση) μετάφραση του Κ. Χ. Μύρη. Με λιτά λειτουργικό σκηνικό και σύγχρονα κοστούμια (Αντώνης Χαλκιάς), κεφάτη, σύγχρονων - ηλεκτρικών ακόμα και ραπ ήχων, μουσική (Γιούρι Στούπελ), με νεολαιίστικα, ραποειδή κινησιολογία (Πέτρος Γάλλια), και με «ατού» το - έμπειρο και στην αριστοφανική κωμωδία - υποκριτικό ταλέντο του Τάσου Χαλκιά (η ερμηνεία του στο ρόλο του Στρεψιάδη ήταν όχι μόνο καλή αλλά και «αυτοκαθαρτήρια» από την υποκριτικά «φθοροποιό» τηλεόραση και τις φαρσοκωμωδίες που έπαιξε τα τελευταία χρόνια), η σκηνοθεσία του Θανάση Θεολόγη, επιχείρησε και το επέτυχε αρκετά να αναγάγει την αριστοφανική κωμωδία στη σημερινή ελληνική κοινωνία. Να υπονοήσει τα «νέφη» της αδικίας, της αρπαχτής, της απάτης, της κερδοσκοπίας, της αναλγησίας, της ψευδολογίας, της βλακείας, της ασυναρτησίας, του οχαδερφισμού που μεταδίδουν στην οικογένεια, στην κοινωνία, στους θεσμούς, στην παιδεία, στη νεολαία, λογής λογής αετονύχηδες, παλιότερων και νεότερων γενιών. Ο Τάσος Παλαντζίδης, με την ιδιότυπη κωμικότητά του έπλασε έναν τρελιάρη Σωκράτη. Καλοπερασάκιας, οχαδερφικός ήταν ο Φιδιππίδης του Γιώργου Σεϊτανίδη. Λεπτομερειακά προσεγμένη ήταν η ερμηνεία της Μαρίας Ζαχαρή. Ο Ηλίας Λογοθέτης αρκέστηκε στις ευκολίες του. Φιλότιμοι υποκριτικά οι Θωμάς Παλιούρας, Αναστάσης Κολοβός, Αντώνης Καλογήρου, Κατερίνα Μπάστα, Αναστασία Ζαφειροπούλου.
- «Οψόμεθα εις Φιλίππους» με τα ΔΗΠΕΘΕ Σερρών και Κοζάνης
 |
Εξαιρετικός ποιητής, φιλομαθέστατος, πνευματικός και αισθαντικός, θεματολογικά και μορφολογικά ανήσυχος σκηνοθέτης ο Θοδωρής Γκόνης, συμπτύσσοντας τις πενιχρές οικονομικές δυνατότητες δύο ΔΗΠΕΘΕ (Κοζάνης και Σερρών), και επιλέγοντας καλούς και δουλευτάδες ηθοποιούς, ανέβασε το καλοκαίρι μια ενδιαφέρουσα και καλοδουλεμένη αισθητικά, ευφάνταστη σκηνοθετικά και πολύ κοπιώδη υποκριτικά παράσταση, με τίτλο «Οψόμεθα εις Φιλίππους». Μια κειμενική σύνθεση αποσπασμάτων του σαιξπηρικού «Ιουλίου Καίσαρα» και αποσπασμάτων από το έργο του Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι», σχετικών με τη μάχη στους Φιλίππους. Το κειμενικό εγχείρημα, παρά τον μεγάλο μόχθο των ηθοποιών και της σκηνοθεσίας, δε λειτούργησε θεατρικά. Αντανακλούσε κυρίως τον ιστορικο-φιλολογικό χαρακτήρα του, αποδυναμώνοντας και τη θεατρικότητα και τη δραματικότητα των μικρών αυθεντικών αποσπασμάτων του σαιξπηρικού έργου. Προϋπόθεση για να καταλάβει ο θεατής αυτό που άκουγε και έβλεπε, ήταν να γνωρίζει το έργο και του Σαίξπηρ και του Πλουτάρχου. Οσοι δεν είχαν αυτή την προϋπόθεση θεματολογικά μπερδεύτηκαν, όσο κι αν εντυπωσιάστηκαν από τα καλαίσθητα σκηνικά και κοστούμια (Ελένη Στρούλια), τους ατμοσφαιρικούς νυχτερινούς φωτισμούς (Κατερίνα Μαραγκουδάκη), το εκφραστικότατο «νεύρο» της κινησιολογίας (Μαρία Κολιοπούλου), τη δυναμική μουσική (Γιώργος Ανδρέου), και την ομόψυχα πειθαρχική, με συγκινητικό πάθος ερμηνευτική κατάθεση των καλών ηθοποιών: Ρηνιώ Κυριαζή, Παντελή Δεντάκη, Κωνσταντίνας Τάκαλου, Κατερίνας Λυπηρίδου, Σύρμως Κεκέ, Αρη Τσαμπαλίκα, Θάνου Τοκάκη, Νίκου Τουρνάκη, Ειρήνης Βασιλάτου, Ηλία Κούτλα.
ΘΥΜΕΛΗ
No comments:
Post a Comment