Το ελληνικό έργο στις αθηναϊκές σκηνές τη νέα θεατρική σεζόν

Από τον Ομηρο στον Αρκά

Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 2 - 20/09/2008

Τεράστια η «ψαριά» ελληνικών έργων. Η θεατρική σεζόν που ξεκινά επιφυλάσσει στο κοινό από την ομηρική «Οδύσσεια» μέχρι νεανικό ποίημα του Καρόλου Κουν. Συγχρόνως, το επίσημο θεατρικό ντεμπούτο του θα κάνει ο γνωστός κομίστας Αρκάς, ενώ στο σανίδι πρόκειται να μεταφερθεί κι ένας μονόλογος του Δημήτρη Μαρωνίτη. Από τις ειδήσεις της νέας περιόδου είναι και το ολοκαίνουριο έργο του Ευγένιου Τριβιζά, λόγω των δύο βερσιόν του: για παιδιά και, έκπληξη, για ενήλικες.

Ο Παύλος Ορκόπουλος, ο Μάνος Καρατζόγιαννης και η Γιουλίκα Σκαφιδά θα προσπαθήσουν να χαλιναγωγήσουν τα νεύρα της Ιοκάστης - Σοφίας Φιλιππίδου στο θέατρο «Χορν»

Συγχρόνως, η χρονιά που ξεκινά φέρνει και την -αναμενόμενη από πέρσι- επιθεώρηση του Λάκη Λαζόπουλου, μαζί με τα νέα θεατρικά του Κωνσταντίνου Ρήγου, της Λένας Κιτσοπούλου, των Ρέππα και Παπαθανασίου, του Αντώνη Νικολή, του Δημήτρη Γκενεράλη, του Ακύλλα Καραζήση, του Γιάννη Μαυριτσάκη. Πάμπολλες και οι επαναλήψεις ελληνικών έργων.

* Στο Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» της οδού Φρυνίχου, η Μάνια Παπαδημητρίου θα επιχειρήσει «μια ιδιαίτερη σκηνική ανάγνωση» της «Οδύσσειας». Αθλος.

* Τον «έφαγε» η τεράστια επιτυχία του «Αλ Τσαντίρι νιουζ». Φαίνεται όμως πως το πήρε απόφαση ο Λάκης Λαζόπουλος και στρώθηκε επιτέλους να γράψει την επιθεώρηση-εκκρεμότητα «Ο βιοπαλαιστής στη στέγη», με τον ίδιο στον ρόλο του βιοπαλαιστή. Δεν θα μπορούσε, φυσικά, να υπάρξει καλύτερο επίσημο ξεκίνημα για το «Θέατρον» του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού.

* Συνεχίζει ο Βασίλης Μαυρογεωργίου στη «βάση» του, το Θέατρο του Νέου Κόσμου, με το sequel τού «Μόνο την αλήθεια», που θα τιτλοφορείται «Μαθήματα βίας». Στο έργο, μια υπάλληλος σουπερμάρκετ ταυτίζεται με τον μεγαλύτερο μάγο όλων των εποχών.

* Στην πρωτεύουσα της Πορτογαλίας σκοπεύει να μας ταξιδέψει το νέο μεταφυσικό έργο του Αντώνη Νικολή (γνωστός μας από τα πετυχημένα «Ο κύριος Εμμανουήλ και ο... Ροΐδης» και «Το σπίτι φεύγει»). Στη «Λισαβόνα», που θα ανεβεί στη «Στοά», ένα νεκρό ζευγάρι (οι Λήδα Πρωτοψάλτη και Θανάσης Παπαγεωργίου) αποφασίζει να επιστρέψει στη Λισαβόνα, που αποτέλεσε τόπο των διακοπών του.

* Στην πτώση του βερολινέζικου Τείχους μάς επιστρέφει το «Βερολίνο 1989, ιστορίες μιας πόλης». Το βιβλίο του Δημήτρη Γκενεράλη, σε δραματουργική επεξεργασία του σκηνοθέτη Αρη Τρουπάκη και του συγγραφέα του, θα ανεβεί στο «Απλό Θέατρο» με ένα νεανικό θίασο.

* Τη θεατρολόγο Μαρία Παπαλέξη τη γνωρίζουμε ως το δεξί χέρι του Βαγγελη Θεοδωρόπουλου στο θέατρό του. Φέτος ντεμπουτάρει στη θεατρική γραφή με το έργο της «Ηθελα να σ' αντάμωνα», ένα μουσικοθεατρικό συμπίλημα της πλούσιας λαϊκής μας παράδοσης (σε συνεργασία με το «Θέατρο του Παπουτσιού πάνω στο Δέντρο»).

* «Το Σ' αγαπώ δεν είναι ντεμοντέ». Ηχεί σαν τίτλος έργου από άλλη εποχή. Κι ωστόσο, είναι το νέο έργο της Μιμής Ντενίση, για το οποίο άντλησε πρώτη ύλη από το έργο του Νόελ Κάουαρντ «Απόψε στις 8.30» αλλά και από τον Τολστόι (δεν διευκρινίζονται τα έργα). Θα ανεβεί στο «Ιλίσια Ντενίση» με την Ντενίση, τον Στράτο Τζώρτζογλου και τον Μιχάλη Μητρούση.

* «Συμπέθεροι απ'τα Τίρανα» θα κάνουν την εμφάνισή τους στο σανίδι με την υπογραφή των Θανάση Παπαθανασίου και Μιχάλη Ρέππα, στη σκηνή του «Λαμπέτη».

* Μια «Φουρκέτα», το νέο έργο της Ελένης Γκασούκα, με τη Μαρία Καβογιάννη, θα «καρφωθεί» στο «Μικρό Παλλάς».

* Το «Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης» του Ακη Δήμου, μεγάλη περσινή επιτυχία της Πειραματικής Σκηνής της «Τέχνης» στη Θεσσαλονίκη, θα ανεβεί στο «Χορν», σε μια φιλόδοξη παράσταση που θα σκηνοθετήσει ο Σταμάτης Φασουλής. Στον ρόλο της Ιοκάστης Παπαδάμου, που βρίσκεται στα πρόθυρα νευρικής κρίσης, η Σοφία Φιλιππίδου.

* Το έργο με το οποίο ανακαλύψαμε τον Βασίλη Κατσικονούρη, το εξαιρετικό «Καλιφόρνια Ντρίμινγκ» ανεβαίνει και πάλι από τον Νίκο Καραγεώργο στο «Χυτήριο».

* Τον «Κατάδικο» του Κωνσταντίνου Θεοτόκη θεατροποιούν ο Δημήτρης Γκενεράλης και ο Αρης Τρουπάκης -σε σκηνοθεσία του δεύτερου. Η ιστορία του Τουρκόγιαννου θα ανεβεί στην αυλή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου.*

Ο Χουβαρδάς ποντάρει στο νέο αίμα

Η Λένα Κιτσοπούλου, ο Γιάννης Μαυριτσάκης και ο Κωνσταντίνος Ρήγος «συστρατεύονται» για νεοελληνικά έργα από το Εθνικό Θέατρο

Ο Γιάννης Χουβαρδάς, στον δεύτερο χειμώνα του στο Εθνικό Θέατρο, έριξε πολύ βάρος στο ελληνικό ρεπερτόριο, εμπιστευόμενος νέες φωνές. Δύο από τις παραστάσεις («Τιτανικός» και «Φορτουνάτος») θα ανεβούν στο ανακαινισμένο κτίριο του Τσιλέρ, στην Αγ. Κωνσταντίνου, η πρώτη στην Κεντρική Σκηνή, η δεύτερη στη Νέα. Οι υπόλοιπες θα φιλοξενηθούν στο Σύγχρονο Θεάτρο Αθηνών (Ευμολπιδών 41, Γκάζι).

** «Ο χορός της μοναχικής καρδιάς - Cannabis indicae patria greca». Στο νέο έργο του Ακύλλα Καραζήση, που έχει τίτλο-σιδηρόδρομο, «η κάνναβη παίζει τον ίδιο ρόλο που παίζει η καρδιά. Εντούτοις, ούτε καρδιολογικό ούτε... κανναβολογικό είναι το έργο», ξεκαθαρίζει ο συγγραφέας και σκηνοθέτης του. Το θεατρικό του διεκδικεί τον τίτλο του «road movie», μια και ο ήρωάς του ταξιδεύει διαρκώς προς τον Βορρά. Με τους Καραζήση, Μαρία Σκουλά και Αλκηστη Πουλοπούλου.

** Μετά το «Πράσινό μου φουστανάκι», η Λένα Κιτσοπούλου ξαναγράφει έναν εσωτερικό γυναικείο μονόλογο, με τίτλο «Μαιρούλα». Θα τον συν-σκηνοθετήσει στο Εθνικό Θέατρο μαζί με την ερμηνεύτριά του, Μαρία Πρωτόπαππα.

** Νέο έργο, εμπνευσμένο από αληθινά γεγονότα (την απαγωγή ενός μικρού κοριτσιού) συνέγραψε ο Γιάννης Μαυριτσάκης, μετά το περσινό δραματουργικό του ντεμπούτο, έκπληξη με «Το τυφλό σημείο». Το «Βόλφγκανγκ» θα σκηνοθετήσει η Κατερίνα Ευαγγελάτου, με πρωταγωνιστές τους Βασίλη Ανδρέου και Μαρία Ζορμπά.

* Μετά το κεφάτο «Bossa Nova», θα μας ξανανεβάσει στη σκηνή για να χορέψουμε ένας «Τιτανικός». Στη νέα σύλληψή του -που θα σκηνοθετήσει και θα χορογραφήσει- ο Κωνσταντίνος Ρήγος θα έχει παρέα τη Μαρία Ναυπλιώτου, τον Αιμίλιο Χειλάκη, τη Δήμητρα Ματσούκα και την Ιωάννα Παππά.

* Με τον «Φορτουνάτο» του Μάρκου Αντώνιου Φώσκολου θα καταπιαστεί η Μάρθα Φριντζήλα. Πρωταγωνιστούν οι Βασίλης Ανδρέου, Αννα Καλαϊτζίδου, Θάνος Τοκάκης κ.ά.

** Μετά από χρόνια, η «Τέταρτη Διάσταση» του Γιάννη Ρίτσου θα ξαναγίνει υλικό για τη σκηνή. Τη «Σονάτα του σεληνόφωτος», με την Αλέκα Παΐζη, σκηνοθετεί ο προερχόμενος από τον κινηματογράφο Ηλίας Γιαννακάκης.

Εντερομαχία με υπογραφή Αρκά

Παντελής Δεντάκης, Λαέρτης Μαλκότσης και Ανδρέας Κωνσταντίνου τα έντερα και το νεφρό στο «Εχθροί εξ αίματος» του Αρκά

Αν κρατήσει το γνώριμο χιούμορ του και στη σκηνή, δεν θα μας μείνει άντερο... Ετσι κι αλλιώς ο Αρκάς για το πρώτο του θεατρικό έργο, το «Εχθροί εξ αίματος», διάλεξε για ήρωες δυο αντεράκια, το παχύ και το λεπτό, που στήνουν ομηρικούς καβγάδες με το νεφρό υπέρ του πάσχοντος οργανισμού. Ανεβαίνει στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, αλλά ο συγγραφέας του σε καμιά περίπτωση δεν το θεωρεί σαν ένα κανονικό θεατρικό ντεμπούτο.

Αλλωστε, από μια ιδέα για κόμικς ξεκίνησαν οι «Εχθροί εξ αίματος». Επειδή όμως δεν έβγαινε η εικονογράφηση, ο κομίστας αναζήτησε μια διαφορετική μορφή. Κι ενώ θα μπορούσε να το κάνει νουβέλα, με κάμποσα ανατομικά σκίτσα των οργάνων, τελικά η θητεία του Αρκά ως σκηνογράφου στο θέατρο αλλά και η εξοικείωσή του με τους διαλόγους, έδωσαν τη... χαριστική βολή: η ιδέα του έγινε τελικά θεατρικό έργο. Ενα σφιχτό κείμενο, με πληθώρα σκηνικών οδηγιών.

Και πάλι, όμως, ο Αρκάς, δεν είχε τη φιλοδοξία να δει το έργο του στη σκηνή. Εκδόθηκε ήσυχα ήσυχα, αλλά το μυρίστηκαν οι άνθρωποι του θεάτρου. Κι άρχισαν να τον πιέζουν να τους δώσει την άδεια να το ανεβάσουν. Τελικά ενέδωσε. Και οι «Εχθροί εξ αίματος» θα παραστούν με ανθρώπινα όργανα τους Περικλή Δεντάκη, Ανδρέα Κωνσταντίνου και Λαέρτη Μαλκότση.

Μαρωνίτης από το ΕΑΤ - ΕΣΑ

Εξοικειωμένος με τη θεατρική σκηνή ο Δ.Ν. Μαρωνίτης θα δει τη μαρτυρία του από τα ΕΑΤ-ΕΣΑ στο σανίδι

Ενα άγνωστο κείμενο του Δ. Ν. Μαρωνίτη, «σημαδιακό και σημαδεμένο από την εποχή του», θα ερμηνεύσει, αυτοσκηνοθετούμενος, ο Γιάννης Τσορτέκης στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Ποτέ δεν φανταζόταν ο καθηγητής ότι η «Η Μαύρη γαλήνη», που έγραφε «σε τσαλακωμένες χαρτοπετσέτες μέσα στην απομόνωση των κελιών του ΕΑΤ - ΕΣΑ το '73», θα γινόταν ύστερα από δεκαετίες ένας θεατρικός μονόλογος.

«Το κείμενο αυτό διασώθηκε ως εκ θαύματος», αναφέρει ο Δ. Μαρωνίτης. «Δεν είχα κατά νου ούτε να ακουστεί ούτε να διαβαστεί -μόλις πέρσι εκδόθηκε από το "Ροδακιό". Είναι βαθύτατα εμπειρικό, συνταγμένο με ένα αρκετά συνειρμικό τρόπο, μια οριακή εμπειρία, που θέλει να αποφύγει τον μελοδραματισμό. Αναφέρεται και σε παρελθούσες εμπειρίες, στη σχέση μου με τη μάνα μου, με τα παιδικά μου χρόνια, με τα νεκροταφεία. Υπάρχουν υπαινιγμοί και για φίλους,που έρχονται στα όνειρα και τους εφιάλτες μας. Ελπίζω να βγει με ένα λιτό τρόπο και ίσως και κάποιο χιούμορ».

Οταν οι τενόροι έγιναν τορναδόροι

«Και οι ενήλικες μπορούν να δουν την παιδική εκδοχή του έργου», λέει για το νέο πόνημά του, τον «Εβδομο σταθμό» ο Ευγ. Τριβιζάς. Η βερσιόν για ενήλικες απευθύνεται σε παιδιά Γυμνασίου και Λυκείου

Ο Ευγένιος Τριβιζάς το πήρε απόφαση και συγγράφει για το «Τρένο στο Ρουφ» ένα έργο... ντούμπλεξ. «Ο έβδομος σταθμός» έχει δυο βερσιόν: για μικρούς και για ενήλικες. Είναι εμπνευσμένος, όπως εξηγεί, από «τις παράλογες αποφάσεις και απαγορεύσεις αυταρχικών καθεστώτων», και συγκεκριμένα «το διάταγμα του δικτάτορα Σαπαρμουράτ Νιγιαζόφ το 2001, που απαγόρευε να παίζονται όπερες και μπαλέτα στο Τουρκμενιστάν».

Για τον λόγο αυτό, το θεατρικό του έργο, προσθέτει ο Τριβιζάς, «διαδραματίζεται σε μια χώρα όπου έχουν καταργηθεί όλα τα θεωρούμενα αντιπαραγωγικά επαγγέλματα. Ολα τα μπαλέτα, οι όπερες,τα θέατρα και τα τσίρκα έχουν κλείσει. Οι τενόροι μετεκπαιδεύονται σε τορναδόρους, οι σοπράνο σε σειρήνες περιπολικών, οι ζογκλέρ σε συντηρητές τρακτέρ, οι κλόουν σε εργολάβους κηδειών, οι πιανίστες σε εφοριακούς και οι μπαλαρίνες σε τεχνίτες αποφράξεως αποχετεύσεων. Μόνο ένας ντράμερ, μια μπαλαρίνα κι ένας κλόουν έχουν ξεφύγει. Επειδή καταζητούνται, επιβιβάζονται μεταμφιεσμένοι στο τελευταίο τρένο προτού κλείσουν τα σύνορα». Η αφήγηση-παράσταση των καταζητούμενων, ένα έργο δηλαδή μέσα στο έργο, είναι διαφορετική στις παραστάσεις για παιδιά από αυτήν για τους μεγάλους.

Ο Κουν και η συμφορά του έρωτα

Πάνω-κάτω στην ηλικία της φωτογραφίας ο Κάρολος Κουν έγραψε τον αισθαντικό «Καημό» του, που θα ανεβεί στο θέατρο Τέχνης ως θεατρικό

«Απ' όλες τις συμφορές που βρίσκουν τους ανθρώπους, η πιο μεγάλη είναι ο έρωτας. Την αρρώστια παραστέκει γιατριά. Τον θάνατο λησμονιά. Τέτοια στον έρωτα μην καρτεράς».

Είναι λίγοι στίχοι απ' το άγνωστο νεανικό ποίημα του Καρόλου Κουν «Καημός», που θα ανεβάσει στη σκηνή του «θεάτρου Τέχνης» η Μαριάννα Κάλμπαρη. «Το ποίημα, που μοιάζει με μονόλογο, και η γλώσσα του, που θυμίζει Κόντογλου, αποκαλύπτουν μια απρόσμενη πλευρά του Κουν», τονίζει η Κάλμπαρη για το έργο. Θα αποτελέσει τον κεντρικό άξονα μιας παράστασης για τον ερωτικό καημό, η οποία θα συμπεριλάβει και άλλους συγγραφείς. Σε κάθε παράσταση, ένας διαφορετικός πρωταγωνιστής απ' όλες τις εποχές του Θ. Τέχνης θα ερμηνεύει τους καημούς τού ιδρυτή του.

Επαναλήψεις

* Το «Γάλα» του Β.Κατσικονούρη με την Αννα Βαγενά («Βασιλάκου»).

* Ο «Μπακαλόγατος» των Χρήστου και Γιώργου Γιαννακόπουλου, με τον Πέτρο Φιλιππίδη («Μουσούρη»).

* Το «Παρακαλώ, ας μείνει μεταξύ μας» των Ρήγα-Αποστόλου, με την Κάτια Δανδουλάκη και τον Γιώργο Μαρίνο («Κάτια Δανδουλάκη»).

* Ο μονόλογος με τη Νένα Μεντή «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου» («Βασιλάκου»).

* Το «Σωτηρία με λένε» της Σ. Αδαμίδου, με Σωτηρία Μπέλλου τη Λήδα Πρωτοψάλτη («Στοά»).

* Η κωμωδία «Δεν μπορώ να μείνω μόνη μου» της Δήμητρας Παπαδοπούλου («Κιβωτός).

* Η «Ναπολεοντία» του Ανδρέα Στάικου, σε σκηνοθεσία του συγγραφέα της («Τόπος Αλλού»).

* Η «Φούστα-Μπλούζα» των Θανάση Παπαθανασίου και Μιχάλη Ρέππα, με τη Σόφη Ζανίνου («Πειραιώς 131»).

* Οι «Ηρωες» της Ελένης Γκασούκα («Μικρό Παλλάς»).

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 2 - 20/09/2008