Friday, September 19, 2008

Οι Τούρκοι θέλουν ολόδικό τους τον Καραγκιόζη

ΠΡΟΥΣΑ. Να καθιερώσουν τον Καραγκιόζη ως «τουρκικό πολιτιστικό μνημείο» επιχειρούν οι Αρχές της Τουρκίας. Εχουν μάλιστα εντείνει την προσπάθειά τους να εξαιρέσουν την Ελλάδα από την (παράλληλη) οικειοποίηση του πασίγνωστου θεάτρου σκιών, το οποίο ισχυρίζονται ότι τους ανήκει κατ΄ αποκλειστικότητα.

Στα σχέδια του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Αγκυρας συγκαταλέγεται η καταγραφή του «Καραγκιόζ»- δηλαδή της τουρκικής εκδοχής του εν λόγω παραδοσιακού θεάτρου, το οποίο έχει μακρά παράδοση αιώνων (και) στην τουρκική γλώσσα- στην υπό διαμόρφωση Διεθνή Συνθήκη για την Προστασία της Αϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, την οποία η UΝΕSCΟ αναμένεται να ολοκληρώσει το 2009.

Ηδη οι υπεύθυνοι έχουν προετοιμάσει ειδικό φάκελο ιστορικής έρευνας, όπου υποστηρίζεται ότι ο χαρακτήρας του Καραγκιόζη γεννήθηκε στην Τουρκία. Προβάλλουν ακόμη την ονομασία κυβερνητικών κτιρίων, πλατειών και πάρκων με το όνομα του ήρωα, καθώς και τη μετάδοση σχετικών τηλεοπτικών εκπομπών.

Οι παραστάσεις του Καραγκιόζ, «του μαυρομάτη», όπως μεταφράζεται από τα τουρκικά, ήταν κάποτε στενά συνδεδεμένες με τη θρησκευτική γιορτή του Ραμαζανίου που εορτάζεται αυτή την εποχή. Δημοφιλέστατο μέσο λαϊκής ψυχαγωγίας παλαιότερα, ο τουρκικός Καραγκιόζ έχει σήμερα περιοριστεί σε είδος διασκέδασης των παιδιών- ακριβώς όπως έχει συμβεί και στο αντίστοιχο ελληνικό θέατρο σκιών, με τον έλληνα Καραγκιόζη και τους πολυάριθμους ξεχωριστούς, δικούς του ήρωες. Οι προσπάθειες για την αναβίωσή του κατά την περίοδο του Ραμαζανίου έχουν σήμερα ενταθεί. Το Μουσείο Καραγκιόζ της Προύσας, για παράδειγμα, διοργανώνει κατά το Ραμαζάνι παραστάσεις κάθε βράδυ μετά το πρώτο νυχτερινό γεύμα (ιφτάρ), σε ειδικές σκηνές που έχουν στηθεί από τον δήμο σε κεντρικά σημεία της πόλης.

Η παράδοση παραμένει ζωντανή στην Τουρκία χάρη σε αρκετούς καραγκιοζοπαίκτες, οι οποίοι όμως ζητούν από το κράτος μεγαλύτερη στήριξη.

2 comments:

Stelios Frang said...

Δεν έχουν άδικο οι Τούρκοι, αφού και το όνομα Καραγκιόζ (=Μαυτομμάτης) είναι τούρκικο. Αλλά με τον ίδιο τρόπο θα μπορούσαν οι Ιταλοί να διεκδικήσουν την πρατρότητα της όπερας, οι Γερμανοί την πατρότητα του κλαρινέτου και οι Βέλγοι την πατρότητα του σαξοφώνου. Λοιπόν; Θα παίζουν μόνο οι Βέλγοι σαξόφωνο και οι άλλοι θα κοιτάνε από το παράθυρο;
Μάλλον για σαχλαμάρες πρόκειται!

Stelios Frang said...

Στο προηγούμενο, όπου "πατρότητα" βάλε "αποκλειστικότητα". Η πατρότητα είναι έτσι κι αλλιώς ιστορικά καυοχυρωμένη!