Saturday, October 25, 2008

Ροκ εν ρολ και επανάσταση στο θέατρο


Tης Γιωτας Συκκα

Ποια η σχέση του ροκ εν ρολ με την επανάσταση; Tου Μικ Τζάγκερ με τον Λένιν; Η ποίηση της Σαπφoύς με τους Πινκ Φλόιντ; Θα μπορούσαν να είναι τα ερωτήματα «κράχτες» στο καινούργιο έργο του αμφισβητία και μαχητικού θεατρικού συγγραφέα, Τομ Στόπαρντ. Κι όμως όλα σχετίζονται στο «Rock n’ roll» που από τις 30 του μηνός θα δούμε στο θέατρο «Πόρτα», από τους «Σαλτιμπάγκους» του Γιώργου Κοτανίδη. Ενα έργο που μιλά για την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, τις συγκρούσεις της ιστορίας τα χρόνια του ’60 αλλά και της Αριστεράς, παλιάς και νέας. Παράλληλα με τη δύναμη του ροκ εν ρολ.

«Μια ιστορία έρωτα, επανάστασης και μουσικής», αποφάνθηκαν οι New York Times. Με αφετηρία το 1968, τη χρονιά του Μάη στη Γαλλία και της Ανοιξης της Πράγας, ο Στόπαρντ [στη φωτογραφία] στέκεται σ’ ένα φοιτητή που εγκαταλείπει τον ασφαλή χώρο του Κέμπριτζ και επιστρέφει στην Τσεχοσλαβακία, ένα φίλο του με τον οποίο διαφωνούν αλλά και τον Αγγλο καθηγητή του με τον οποίο συγκρούεται. Τον Μαξ, που είναι κομμουνιστής και υπερασπίζεται τους Σοβιετικούς, υποδύεται ο Γιώργος Κοτανίδης. Εναν ήρωα που θυμίζει κάπως τον ιστορικό Ερικ Χόμπσμπομ, αν και ο πρωταγωνιστής και σκηνοθέτης της παράστασης δεν πολυσυμφωνεί.

Ανθρωπος αυτής της εποχής «έζησα έντονα ό,τι συμβαίνει στο έργο, τόσο σε ό,τι αφορά την επανάσταση όσο και σε ό,τι αφορά το ροκ εν ρολ. Στην εισβολή της Πράγας ήμουν στο πρώτο έτος της σχολής του Εθνικού Θεάτρου -είχα περάσει από το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης- και ήμουν ήδη αριστερός».

Και τους The plastic people of the Universe, συγκρότημα που ζούσε στην Πράγα και έγινε σύμβολο αντίστασης -επίκεντρο της ιστορίας του Στόπαρντ- γνωρίζει πολύ καλά. Εκείνοι μπαινόβγαιναν στις φυλακές, όπως και οι νεαροί φοιτητές του έργου. Την ίδια εποχή στην Αθήνα, ο Γ. Κοτανίδης -από τους ιδρυτές του Ελευθέρου Θεάτρου- μπαινόβγαινε στην Ασφάλεια: «Ζώντας όμως μια δικτατορία, είχα την ευθυκρισία να είμαι εξ αρχής εναντίον της εισβολής στην Τσεχοσλαβακία».

Αυτά τον ενώνουν με τον Στόπαρντ: ο προβληματισμός για τη συνέχεια μετά την τύχη του σοσιαλισμού, η ερώτηση «υπάρχει η περίπτωση να συμβεί κάτι ξανά;». Τον συγκινεί «ότι ο συγγραφέας δεν καταδικάζει τίποτε πέρα απ’ ό,τι έχει καταδικάσει η ίδια η ιστορία». Πιστός στον χώρο της Αριστεράς επιστρατεύει τα λόγια του Μαγιακόφσκι: «Μα και χωρίς τον Μαρξ ξέραμε σε ποια πλευρά θα πάμε», όταν τον ρωτάμε. Βέβαια, η Αριστερά μέχρι στιγμής είναι εγκλωβισμένη. «Ψάχνεται. Κυκλοφορούν ιδέες που δεν διατυπώνονται μόνο από αριστερούς, οι οποίες είναι πολύ μπροστά, ωστόσο η Αριστερά δεν τις ενστερνίζεται».

Οι «Σαλτιμπάγκοι», το δημιούργημά του, έγιναν για να προτείνει καινούργια έργα. Κι αυτά τα πέντε χρόνια ρίσκαρε τα πάντα για την ομάδα αυτή: «Δεν ανήκω, βλέπετε, στην ελίτ των επιχορηγούμενων ούτε μου αρέσει να κάνω δημόσιες σχέσεις με ανθρώπους που ανήκουν σε επιτροπές».

Στον Στόπαρντ βρήκε κι έναν παλιό γνώριμο. Τον παραγωγό Μιχάλη Αδάμ. Τους ενώνουν «οι παλιές διαδηλώσεις και το ροκ». «Το 1967 που ήρθαν για πρώτη φορά οι Στόουνς στην Ελλάδα και τους υποδέχτηκαν σαν να ήταν αλήτες». Αλλά και η επεισοδιακή προβολή της ταινίας «Φράουλες και αίμα» που η αστυνομία τούς πλάκωσε στο ξύλο.

Ιnfo Στο Rock n’ roll παίζουν επίσης οι: Γιάννης Δρίτσας, Εύα Κοτανίδη, Σταύρος Μερμήγκης, Στέλλα Μπαλωμένου, Μαργαρίτα Πανουσοπούλου, Βασίλης Παπαδημητρίου, Βαγγέλης Ρόκκος, Αλέκος Συσσοβίτης, Ιρις Χατζηαντωνίου.

Η Καθημερινή, Παρασκευή, 24/10/2008

No comments: