ΣΟΦΙΑ ΦΙΛΙΠΠΙΔΟΥ: «Είμαι διαρκώς τρομαγμένη»

ΠΡΟΣΩΠΟ

Η γνωστή ηθοποιός μιλάει για την κωμωδία του Ακη Δήμου «Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης» που σκηνοθετεί ο Σταμάτης Φασουλής στο θέατρο Χορν

ΜΥΡΤΩ ΛΟΒΕΡΔΟΥ, Το ΒΗΜΑ, 19/10/2008

«Βγες έξω να παίξεις θέατρο» της είπε στο τηλέφωνο ο σκηνοθέτης. Και η Σοφία Φιλιππίδου βγήκε από τη σιωπή των τελευταίων δύο-τριών χρόνων για χάρη του Σταμάτη Φασουλή και της Ιοκάστης, στη νεοελληνική κωμωδία του Ακη Δήμου «Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης», που την περασμένη Παρασκευή ξεκίνησε παραστάσεις στο θέατρο Δημήτρης Χορν. «Είναι σαν να μου είπε τη λέξη-"κλειδί" για να λυθούν τα μάγια» λέει. «Γιατί όταν κάθεσαι σπίτι πρέπει κάποιος να σε ταρακουνήσει. Από μικρή θυμάμαι τα παιδιά να μου φωνάζουν "βγες έξω να παίξεις", κι αν δεν έβγαινα δεν άρχιζε το παιχνίδι. Ετσι, εκείνη τη στιγμή ένιωσα ότι όλη η γειτονιά ήρθε έξω από το σπίτι και μου είπε "βγες"». Και βγήκε.

Με έναν γενναιόδωρο κωμικό ρόλο μιας γυναίκας «απελπισμένης, χαμένης μέσα στο χάος της ζωής και της ζωής της, που προσπαθεί να βάλει τάξη, γιατί βρίσκεται σε απελπιστικά μεγάλο αδιέξοδο. Εχοντας χάσει, επικοινωνιακά, τα παιδιά της και ουσιαστικά τον άνδρα της, πιάνεται από το πτώμα της ρωσίδας μανικιουρίστας και επιχειρεί να βάλει μια πινελιά στην ανούσια κοσμική ζωή της». Αν και οικεία, η Ιοκάστη έχει ιδιόρρυθμο χιούμορ, ανατρεπτική διάθεση, παιδική αφέλεια και διαρκή απορία. «Το ιδιαίτερα αγαπησιάρικο στοιχείο της είναι ότι ξεφεύγει σε υπερρεαλιστικές πραγματικότητες, στο όνειρο και στο υποσυνείδητο. Με έναν παράξενο, δικό της τρόπο, φεύγει. Βρίσκεται συνέχεια σε μια κωμική κατάσταση, ενώ ζει δραματικά γεγονότα». Γκροτέσκα; «Ισως επειδή διαρκώς ανατρέπει και ανατρέπεται. Πάντα γελάμε με κάποιον που πέφτει» εξηγεί.

Νεοελληνική κωμωδία που έκανε πέρυσι πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη (στην Πειραματική Σκηνή της Τέχνης, όπου και συνεχίζεται), η Ιοκάστη γρήγορα φάνηκε ότι ταιριάζει στη Σοφία Φιλιππίδου ­ η οποία είναι και Θεσσαλονικιά και ήταν, για χρόνια, συνεργάτις της Πειραματικής: «Κι όμως, δεν έχω τα στοιχεία της. Ούτε παιδιά έχω, ούτε τον άνδρα μου έχασα σε αεροπορικό δυστύχημα, ούτε ανήκω στην τάξη της Ιοκάστης, δεν είμαι αστικο-νεόπλουτη... Αναρωτιέμαι πού μοιάζουμε. Ισως γιατί οι περισσότεροι με ξέρουν από τους ρόλους μου και η Ιοκάστη, ναι, μοιάζει με τους ρόλους μου. Μόνο το υπερρεαλιστικό στοιχείο μάς ενώνει ­ κι εμένα με εκφράζει ο χώρος του ονείρου, της άλλης, της μεγάλης, πραγματικότητας, το ασυνείδητο...».

Ανθρωπος θετικός, ανοιχτός, παραδέχεται ότι διαθέτει κάτι το χαρούμενο άμα τη εμφανίσει της και ότι «για να είσαι κωμικός, πρέπει να έχεις το χάρισμα και μετά να δουλέψεις σκληρά. Κι εγώ εύχομαι να είμαι καλή κωμικός. Οι άνθρωποι μαζί μου γελάνε και χαίρονται ­ είτε εξαιτίας του φιζίκ μου είτε λόγω του τρόπου συμπεριφοράς και ομιλίας μου, που σπάω τη φόρμα. Είναι ένα παραξένισμα αυτό που προκαλώ....». Ισως να είναι αυτό ακριβώς το παραξένεμα που έκανε τους «ειδικούς» να τη στρέψουν στην κωμωδία. «Τότε έγινε κάτι εκρηκτικό, το οποίο από τότε παλεύω να συγκρατήσω, για να μη γίνω προϊόν προς κατανάλωση μέσα σε κωμωδίες που δεν υπάρχουν και σε ρόλους ασήμαντους. Μεγάλη προσπάθεια, με μεγάλο κόστος. Αλλά πόσο κάνει; Να πληρώσω» δηλώνει γελώντας δυνατά.

Αλλά δεν μπαίνει σε καλούπια. «Το να είσαι κωμικός ή τραγωδός ή σουμπρέτα, ας πούμε, είναι λίγο στενάχωρο. Μοιάζει με μονιμοποίηση στο Δημόσιο. Κι εγώ θέλω να έχω μέλλον». Γι' αυτό χάρηκε όταν προσφάτως κάποιος της είπε κάτι που άκουγε και στο ξεκίνημά της, ότι είναι «μεγάλο ταλέντο», γιατί σημαίνει ότι «έχω προοπτική ­ οπότε μπορεί να γίνω μια μικρή προσωπικότητα», εκτός από κωμικός που είναι: «Ναι, αλλά δεν είμαι απαιτητική, δεν περιμένω να γελάει πάντα ο κόσμος. Στο γέλιο όλα είναι σαν χορός, χρειάζονται δύο. Μπορεί η ανάσα να μην ταίριαξε, μπορεί να σου πάτησαν το πόδι, μπορεί ο καβαλιέρος να κοίταξε τη διπλανή ντάμα... Δεν διεκδικώ σε κάθε ατάκα του ρόλου το γέλιο. Πρέπει να είμαστε μέσα στην ουσία και να προκαλούμε τη συγκίνηση της ατάκας». Κι αυτό κρύβει κόπο και βάσανο, όπως παραδέχεται. «Από μικρή θυμάμαι ότι όλο και κάποιος μου θύμιζε "αυτά που ξέρεις να τα ξεχάσεις...", μόνο που εγώ συνέχεια μάθαινα. Και ίσως γι' αυτό να είμαι διαρκώς τρομαγμένη».

Κι αν δεν κάνει μεγάλα όνειρα για τον εαυτό της, κάνει μικρά, μαζί με τη φοιτητική θεατρική ομάδα Ιδαίοι Δάκτυλοι που διευθύνει και σκηνοθετεί από το 2000. «Και δεν με αγχώνει ο χρόνος, ούτε ονειρεύομαι ρόλους. Και όποιες συγκινήσεις δεν έχω ζήσει τις ζω τώρα με τα παιδιά... Αυτό που δεν έκανα ­ ή δεν τόλμησα να κάνω ­ είναι να δημιουργήσω συνθήκες για τις επιλογές μου. Κι αν αυτό συμβεί ποτέ, δεν θα είναι για να παίξω εγώ τον πρώτο ρόλο. Θα ήταν για να ψάξω να δω τα κλασικά κείμενα από άλλη σκοπιά. Θα έπαιρνα τις τραγωδίες μας και θα έκανα τον κόσμο να συγκινηθεί βαθιά».

Προς το παρόν βυθίζεται στην Ιοκάστη της κωμωδίας, έναν ρόλο που πιστεύει ότι θα τη συντροφεύει στο μέλλον. Και να σκεφθεί κανείς ότι πέρυσι που είδε την παράσταση στη Θεσσαλονίκη δεν διανοήθηκε ότι έναν χρόνο μετά θα ήταν εκείνη η πρωταγωνίστρια, γιατί «έχω άμυνες, βλέπεις, και αντισώματα».

• «Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης» του Ακη Δήμου στο θέατρο Δημήτρης Χορν.