Tuesday, June 17, 2008

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΛΥΡΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ

Του Οδυσσέα Κυριακόπουλου* [Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 18/6/2008]

Πριν από ένα χρόνο, τον Ιούνιο του 2007, υπεγράφη το μνημόνιο συνεργασίας ανάμεσα στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και το ελληνικό δημόσιο, για τη δημιουργία του πολιτιστικού κέντρου που θα περιλαμβάνει την Εθνική Λυρική Σκηνή, την Εθνική Βιβλιοθήκη και ένα πρότυπο Πολιτιστικό πάρκο.

Με την προοπτική αυτή, η Λυρική Σκηνή βρίσκεται σε μία μεταβατική περίοδο αλλαγών, κατά την οποία καλείται να βελτιώσει και να αναπτύξει τις απαραίτητες δομές, ώστε να εξελιχθεί σε λυρικό θέατρο ευρωπαϊκών προδιαγραφών.
Κλήθηκα κι εγώ να συμβάλω στη συνολική προσπάθεια που συντελείται από τη θέση του προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου. Μετά από δύο χρόνια στην ΕΛΣ, με όλη την πείρα και τις γνώσεις που διαθέτω γύρω από τη διοίκηση οργανισμών και εταιρειών έχω καταλήξει σε ορισμένα συμπεράσματα σχετικά με τον τρόπο που ενδείκνυται να διοικηθεί η ΕΛΣ την παρούσα χρονική περίοδο. Καταρχάς, θεωρώ απαραίτητη τη διάκριση ανάμεσα στους ρόλους του Γενικού και του Καλλιτεχνικού Διευθυντή.
Αφενός η διαμόρφωση του καλλιτεχνικού στίγματος, η ανάπτυξη ολοκληρωμένου καλλιτεχνικού προγράμματος, η αναζήτηση συνεργασιών με άλλα θέατρα και καλλιτέχνες του εξωτερικού και της Ελλάδος, η πρόσληψη όλων των αναγκαίων για το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα συντελεστών, η οργάνωση ακροάσεων αποτελεί κύρια ευθύνη του Καλλιτεχνικού Διευθυντή. Το καλλιτεχνικό έργο της ΕΛΣ ήταν, είναι και θα είναι πάντα ευθύνη του Καλλιτεχνικού Διευθυντή. Εδώ και λίγους μήνες ο μαέστρος κ. Τζοβάννι Πάκορ, με σημαντική εμπειρία στη διοίκηση λυρικών θεάτρων, ανέλαβε τη θέση αυτή.
Αφετέρου ο Γενικός Διευθυντής (ή Διευθύνων Σύμβουλος) πρέπει να έχει την ευθύνη για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων και τη διασφάλιση της αποτελεσματικής λειτουργίας της ΕΛΣ. Εισηγείται στο διοικητικό συμβούλιο τον οικονομικό προϋπολογισμό, παρακολουθεί και ελέγχει το σύνολο των λειτουργιών του οργανισμού, διαπραγματεύεται και υπογράφει συμβάσεις για τη διασφάλιση της χρηματοδότησης, των χορηγιών αλλά και την ενοικίαση χώρων, έχει τη συνολική ευθύνη για τα ζητήματα υγιεινής και ασφάλειας, τις διαδικασίες προμηθειών, τη συντήρηση του εξοπλισμού και των παγίων, την αξιολόγηση των επικεφαλής των μονάδων της ΕΛΣ και εγκρίνει τις πολιτικές αμοιβών.
Μία στοιχειώδης έρευνα σχετικά με τη διάρθρωση και τα οργανογράμματα άλλων, σημαντικότατων θεάτρων της Ευρώπης αποδεικνύει ότι η παρουσία ενός Γενικού Διευθυντή στον οποίο αναφέρεται και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής δεν αποτελεί πρωτοτυπία. Ενδεικτικά αναφέρω την Deutsche Oper Berlin, την English National Opera, την Finnish National Opera, το Royal Opera House, την Opéra National de Paris και την Fenice της Βενετίας.
Η Λυρική Σκηνή το 1994 μετατράπηκε από Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου σε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου. Η αλλαγή αυτή ήταν πολύ σημαντική και σίγουρα βοήθησε στην εύρυθμη λειτουργία της για τουλάχιστον μία δεκαετία. Τότε, δεν έλειψαν οι αντιδράσεις που μάλιστα οδήγησαν σε καταλήψεις του θεάτρου από μέρος των εργαζομένων.
Στην αρχή του 21ου αιώνα και εν όψει των δυνατοτήτων που θα μας δώσει το νέο κτίριο σε λίγα χρόνια και μας προσφέρει η τεχνολογία σήμερα, την ανάγκη να περιορίσουμε την οικονομική εξάρτηση από τον κρατικό προϋπολογισμό και να αυξήσουμε τη συμμετοχή ιδιωτών στη χρηματοδότηση των υποδομών και των παραγωγών μας η απλοποίηση του νομικού πλαισίου γίνεται αναγκαία. Πιστεύω πως ένα καλό Διοικητικό Συμβούλιο που διορίζει ο υπουργός Πολιτισμού πρέπει να αναλάβει την ευθύνη προσδιορισμού της αναγκαίας οργανωτικής δομής και της επιλογής όλων των στελεχών που θα διοικήσουν την ΕΛΣ.
Προτείνω λοιπόν να καταργηθούν κάποια άρθρα του ισχύοντος νόμου που περιορίζουν τις επιλογές μας. Συγχρόνως ζητώ να διευρυνθεί το Διοικητικό Συμβούλιο για να ακουστούν περισσότερες απόψεις εξασφαλίζοντας και καλύτερο έλεγχο. Η θητεία του Δ.Σ. παραμένει τριετής και το Συμβούλιο προτείνεται να είναι επταμελές, ενώ τρία μέλη του προέρχονται από την ορχήστρα, την Ενωση Ελλήνων Μουσουργών και τους εργαζομένους της ίδιας της Λυρικής. Το Δ.Σ. θα φέρει την συνολική ευθύνη για την εντός του εγκεκριμένου από το υπουργείο προϋπολογισμού λειτουργίας του θεάτρου και θα κάνει τον ετήσιο απολογισμό του έργου και των πόρων που διαχειρίζεται.
Μόνο μια άρτια οργανωμένη διοικητικά μηχανή, με συστήματα διοίκησης και ελέγχου μπορεί να διασφαλίσει τη χρηστή διαχείριση των πόρων και την ποιότητα του καλλιτεχνικού έργου. Αρκεί να μην ξεχνάμε τις αξίες που θέλουμε να διέπουν την Εθνική Λυρική Σκηνή, που είναι ο Σεβασμός, η Ποιότητα, η Αξιοκρατία και ο Επαγγελματισμός.
Χρέος όλων μας στην ΕΛΣ είναι να σεβόμαστε κάθε επισκέπτη που αγοράζει εισιτήριο για να απολαύσει τις παραστάσεις της Λυρικής Σκηνής, κάθε χορηγό αλλά και κάθε φορολογούμενο πολίτη που επιδοτεί τη λειτουργία μας.
* Ο κ. Οδυσσέας Κυριακόπουλος είναι πρόεδρος Δ.Σ. Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

No comments: