Η έρευνα, η αποκατάσταση και η ανάδειξη του θεάτρου του Διονύσου είναι από τις βασικές προτεραιότητες της Επιτροπής Θεάτρου και Ιερού του Διονύσου - Ασκληπιείου Νοτίου Κλιτύος Ακροπόλεως. Μάλιστα μια νέα πρόταση της αρχαιολόγου της επιτροπής Χριστίνας Παπασταμάτη-φον Μόοκ, για την αποκατάσταση τιμητικών μνημείων της ανατολικής παρόδου, έρχεται να συμπληρώσει ένα μελετητικό κενό του θεάτρου. Και να αναδείξει τμήμα του μνημείου, της ανατολικής παρόδου, η οποία στα χίλια περίπου χρόνια λειτουργίας του θεάτρου αποτέλεσε την κύρια είσοδό του.
Εκεί, στην είσοδο του θεάτρου θα δούμε το χαμένο άγαλμα του Μενάνδρου (αντίγραφο βέβαια) που για 1.000 χρόνια έβλεπαν οι θεατές. Δίπλα σε εκείνα του Σοφοκλή, του Αισχύλου και του Ευριπίδη.
Η σημερινή εικόνα παντελούς έλλειψης βάθρων μπροστά από τον πρόσφατα αποκατεστημένο αναλημματικό τοίχο της παρόδου, προέκυψε από λανθασμένες ενέργειες των πρώτων ανασκαφέων. Θεώρησαν ότι κάποιες βαθμίδες βάθρων που βρέθηκαν εκεί το 1862 ανήκουν σε μεταγενέστερες κατασκευές. Γι’ αυτό αφαιρέθηκαν. Το αντίστοιχο πρόβλημα στη δυτική πάροδο αντιμετωπίστηκε με την ταύτιση και ανασύσταση των βάθρων της το 1981 από τον Μ. Κορρέ. Σε αυτά προστέθηκε και η εγκεκριμένη από το ΚΑΣ αποκατάσταση του επώνυμου βάθρου του ποιητή Αστυδάμαντα.
Η μελετήτρια έκανε εξαντλητική έρευνα στις αρχειακές πηγές του 19ου αι. Αξιοποίησε το τοπογραφικό σχέδιο του E. Ziller του 1863, σε συνδυασμό με τα ίχνη επαφής που άφησαν τα αποξηλωμένα βάθρα στην όψη των αρχαίων λίθων του αναλήμματος της ανατολικής παρόδου και των διάσπαρτων λίθων στην περιοχή του Θεάτρου. Ετσι ταύτισε τη θέση έξι βάθρων. Ανάμεσά τους και αυτό του Μενάνδρου, το οποίο είχε βρεθεί το 1862 στο Θέατρο εντοιχισμένο σε μεταγενέστερο τοίχο. Το πρωτότυπο άγαλμα που χάθηκε όμως και έφερε το βάθρο, ήταν έργο των υιών του Πραξιτέλη, Κηφισόδοτου και Τιμάρχου. Ο Γερμανός καθηγητής K. Fittschen ωστόσο ταύτισε δύο τμήματα του γλυπτού που βρίσκονται στη Βενετία και τη Νάπολη και αποτελούν αντίγραφα της ρωμαϊκής περιόδου.
Η έρευνα της Χριστίνας Παπασταμάτη φον Μόοκ έδειξε κάτι ακόμη. Οτι το κάθισμα του αγάλματος αποτελεί απομίμηση των θρόνων της προεδρίας του Διονυσιακού θεάτρου. «Με τον τρόπο αυτό υποδηλωνόταν συμβολικά η αναγνώριση ενός πολυγραφότατου νεωτεριστή ποιητή, που είχε νικήσει όμως μόνο 8 φορές στους δραματικούς αγώνες.
Η ταύτιση της μορφής και της θέσης αυτού του επώνυμου μνημείου ήρθε να συμπληρωθεί και από ένα δεύτερο τιμητικό βάθρο της ανατολικής παρόδου. Με συγκριτική έρευνα ταυτίστηκαν οι αποξηλωμένες κατά το 1878 βαθμίδες του και η θέση του στο δυτικό τμήμα της παρόδου.
Το αντίγραφο
Η προτεινόμενη αποκατάσταση προβλέπει την ανατοποθέτηση του αρχαίου διάσπαρτου υλικού στην αρχική του θέση με ανακατασκευή των χαμένων βαθμίδων από νέο φυσικό λίθο. Το αντίγραφο του αγάλματος του Μενάνδρου θα κατασκευαστεί από χυτό υλικό, όπως αυτό έχει γίνει σε αντίστοιχες περιπτώσεις (μνημεία Ακροπόλεως, Κεραμεικός, Δήλος, Σάμος, Δίον κ.λπ.) που αποσκοπούν στη μερική επανάκτηση έργων γλυπτικής σε αρχαιολογικούς χώρους, τονίζοντας τη χαμένη διαλεκτική σχέση αρχιτεκτονήματος και γλυπτικής.
Η αποκατάσταση που ενέκρινε το ΚΑΣ θα αναδείξει την κύρια είσοδο του θεάτρου και θα σηματοδοτήσει την έναρξη ενός προγράμματος ανάκτησης επιπλέον μορφολογικών και ιστορικών στοιχείων του. Αλλωστε, η μελετήτρια εκεί ταυτίζει και τη θέση του τιμητικού μνημείου των Τριών Τραγικών που ανέθεσε ο Λυκούργος το 330 π.Χ., στο πλαίσιο ανακαίνισης του Θεάτρου του Διονύσου. [Η Καθημερινή, 20/6/2008]
No comments:
Post a Comment