Ο ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΡΑΓΟΥΔΑΕΙ ΓΚΟΣΠΕΛ

Μια ομάδα έγχρωμων, εκ γενετής τυφλών ερμηνευτών που θα τραγουδούν γκόσπελ, θα ενσαρκώσουν τον Οιδίποδα το Σάββατο (9 μ.μ.) στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.

Πρόκειται για το διάσημο γκρουπ «The Blind Boys of Alabama» που πρωταγωνιστούν στην παράσταση του αμερικανού θεατρικού πειραματιστή και συγγραφέα Λι Μπρούερ και του συνθέτη Μπομπ Τέλσον -μια παράσταση που μετεξελίσσεται χρόνο με το χρόνο, συνδυάζοντας υποκριτική, τραγούδι και χορό. Ο Μπρούερ τοποθετεί τη δράση του «Οιδίποδα επί Κολωνώ» σε μια γκόσπελ λειτουργία, σε μια αφροαμερικανική Εκκλησία της Πεντηκοστής. Εξ ου και ο τίτλος: «Γκόσπελ επί Κολωνώ». Ο πρωτοπόρος σκηνοθέτης συγχωνεύει έτσι το πάθος του έγχρωμου εκκλησιάσματος με την αυστηρότητα του ελληνικού δράματος.

Στις πρώτες παραστάσεις, το 1983, τον ρόλο του Αγγελιοφόρου ενσάρκωνε ο Μόργκαν Φρίμαν. Γιατί όμως όχι του Οιδίποδα; Διότι ο Μπρούερ ήθελε τον τυφλό Οιδίποδα να τον ερμηνεύει ένας πραγματικά τυφλός ερμηνευτής. Και επέλεξε το πολυβραβευμένο συγκρότημα γκόσπελ μουσικής «Blind Boys of Alabama» που ιδρύθηκε το 1939 από ένα ίδρυμα τυφλών. Από τότε, βέβαια, μέχρι σήμερα, κάποιοι έχουν αποσυρθεί, αλλά ο πυρήνας του συγκροτήματος αποτελείται πάντα από τυφλούς μουσικούς και τραγουδιστές.

Ο Μπρούερ ανέβαζε ανέκαθεν τα έργα του σε κάθε λογής χώρους εκτός θεάτρου, συχνά σε μουσεία, έβαζε τους ηθοποιούς να παίζουν ξαπλωμένοι στο πάτωμα, ή να εμφανίζονται στο κοινό μέσα από τεράστιους καθρέφτες και προσπαθούσε να εισαγάγει στοιχεία ποπ κουλτούρας.

Παραστάσεις παντού

Ο συνδυασμός του γκόσπελ με το αρχαίο δράμα το '80 αποτελούσε γι' αυτόν και μια προσπάθεια προσέγγισης μιας παράδοσης των λευκών με μια παράδοση των μαύρων. Οπως επισημαίνει ο σκηνοθέτης, «σήμερα, που πρώτη φορά ένας υποψήφιος με αφρο-αμερικανική καταγωγή διεκδικεί την προεδρία των ΗΠΑ, είναι ίσως δύσκολο να συνειδητοποιήσει κανείς πόσο οξυμένες ήταν οι σχέσεις των μαύρων με τους λευκούς στην Αμερική πριν από δυο-τρεις δεκαετίες. Η αποδοχή από τη μαύρη κοινότητα του ασυνήθιστου αυτού εγχειρήματος δύο λευκών δεν μπορούσε σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί δεδομένη».

Την ίδια αγωνία, αν το «Γκόσπελ επί Κολωνώ» θα γίνει αποδεκτό, εκφράζει ο εβδομηντάχρονος σκηνοθέτης και τώρα: Πώς θα αντιδράσει το ελληνικό κοινό στην ιδιόρρυθμη αυτή διασκευή μιας αρχαίας τραγωδίας;

* Ιδιόρρυθμη, άλλωστε, θα είναι και η δεύτερη παράστασή του στις 21 και 24/7 στην Πειραιώς 260, με τίτλο «Mabou Mines DollHouse»: μια διασκευή του «Κουκλόσπιτου» του Ιψεν με μια πανύψηλη Νόρα ανάμεσα σε άνδρες νάνους...

* Νωρίτερα θα δούμε μια ακόμα δουλειά του Μπρούερ, που μαζί με την συνεργάτριά του Ερση Πίττα θα πραγματοποιήσουν workshop με βάση το νέο θεατρικό έργο της Θάλειας Αργυρίου «Τράφοι», που είναι εμπνευσμένο από τον Αισχύλο. Το workshop αυτό θα πραγματοποιηθεί στους Δελφούς στις 11/7 και στη συνέχεια η παράσταση θα περιοδεύσει σε Ελλάδα και εξωτερικό.

[Της ΕΥΑΝΝΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΥ, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία / 7, 15/06/2008]