Saturday, May 28, 2011

Περί της φύσεως του κακού

  •  «Ο καλός μαθητής» Επί Κολωνώ-Black box
Δεν χρειάζεται βέβαια ιδιαίτερες συστάσεις το μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ, που είδαμε για μια σειρά παραστάσεων στο «Επί Κολωνώ».
Νάθαν Τόμας, Μελέτης Γεωργιάδης, Δημήτρης Καρανίκας, Νίκος Παντελίδης  

Ο υπερεπιτυχημένος συγγραφέας, ευρηματικός στα θέματα και τους τρόπους με τους οποίους επιτυγχάνεται η ηδονική ανατριχίλα του ασφαλούς τρόμου, συνδύασε εδώ τη δεξιοσύνη του στο ψυχολογικό θρίλερ με το σκοτεινό πλαίσιο μιας ιστορίας ψευδο-κατασκοπίας.
Ενας άριστος μαθητής -κάποιοι θα έβλεπαν σε αυτόν την ώση του αμερικανικού πουριτανισμού-, ανακαλύπτει στο πρόσωπο του γείτονά του έναν πρώην ναζί αξιωματικό και εγκληματία πολέμου, κρυμμένο για χρόνια στην πλατιά ανωνυμία και λήθη του νέου κόσμου. Το αρχικό ενδιαφέρον του γίνεται σταδιακά ακατανίκητη έλξη, καθώς ανταλλάσσει τη σιωπή του με την εξιστόρηση -σε πρώτο πρόσωπο- των σαδιστικών πεπραγμένων του στρατοπέδου συγκέντρωσης.

Το ωραίο είναι πως ο Κινγκ αποφεύγει να μπει σε βάθος, να αναλύσει ή να ερμηνεύσει αυτή την έλξη (όπως και την αμφίδρομη συμπάθεια του γέρου προς το πρόσωπο του διώκτη, εκβιαστή και κρυπτο-θαυμαστή του). Γνωρίζει καλά πού βρίσκονται τα ταλέντα και πού τα όριά του. Ανακαλύπτει μια μεγάλη χώρα, αλλά την αφήνει ανεξερεύνητη. Ετσι, αυτό που ομοιάζει με θρίλερ αποτελεί στην πραγματικότητα ακαλλιέργητη, ανεπεξέργαστη, ανεκμετάλλευτη πηγή συζήτησης για γενικότερα ζητήματα, που άπτονται της ταυτότητας, της υπαρξιακής αναζήτησης, καθώς και του πλέον επικίνδυνου ερωτήματος περί της φύσεως του κακού, περί της εκκόλαψης και εξάπλωσής του.
Αυτό το μυθιστόρημα -η μεταφορά του στον κινηματογράφο είναι μάλλον μέτρια- γοήτευσε προφανώς τον Ζαφείρη Χαϊτίδη, που διασκεύασε και σκηνοθέτησε τη μεταφορά του για τη σκηνή του Κολωνού. Η διασκευή έχει διπλό ενδιαφέρον, εφόσον πλην όλων των άλλων όφειλε να αντιμετωπίσει και το ζήτημα της στενής, της πολύ περιοριστικής σκηνής του συγκεκριμένου θεάτρου. Ο Χαϊτίδης κατόρθωσε να προσαρμόσει το έργο στις αρχές της δραματικής οικονομίας, όχι όμως πάντοτε και της συνάφειας που απαιτούμε από ένα θεατρικό έργο. Αν εξαιρέσουμε πάντως ορισμένες αχρείαστες παρεμβολές, το αποτέλεσμα κρίνεται γενικά ικανοποιητικό.
Το κλίμα δεν είναι ακριβώς τρομακτικό, διατηρεί όμως την ανατριχίλα που φέρνει η κάθοδος στο κλειστό υπόγειο της πιο άγριας μαρτυρίας. Η διασκευή μπόρεσε να διατηρήσει ακόμα -μπορώ να πω, και να τονίσει- την κλιμάκωση προς την τελική λύση, όπως και τη δραματικότατη ανταλλαγή ρόλων θύτη και θύματος ανάμεσα σε μαθητή και δάσκαλο.
Στους βασικούς ρόλους, ο Τομ του Νάθαν Τόμας φορά πράγματι την πανοπλία του καλού μαθητή σαν αμυντικό και σαν επιθετικό όπλο. Χρειάζεται όμως κι άλλη άσκηση των υποκριτικών του μέσων. Ο Μελέτης Γεωργιάδης αποκαλύπτει στον ρόλο του Κερτ Ντουσάντερ την όψη ενός κακού που λαγοκοιμάται. Διέκρινα όμως πρόβλημα στην ορθοφωνία του, ιδιαίτερα στις χαμηλές εντάσεις. Σε βοηθητικούς διπλούς ρόλους οι Δημήτρης Καρανίκας και Νίκος Παντελίδης αποδεικνύονται επαρκείς, δεν προσδίνουν όμως στα πρόσωπα που υπερασπίζονται ταυτότητα και περιεχόμενο.*

No comments: