Ο υπερρεαλισμός της ανθρωπιάς σε απόλυτη μορφή

• Του Γιαννη Bαρβερη, Η Καθημερινή, Kυριακή, 8 Mαϊου 2011

Υπό το φέγγος του Βέγγου έζησε ο νεοέλληνας του Μεταπολέμου. Πολλοί τον προσομοιάζουν με τον Καραγκιόζη: εξωτερικό φαινόμενο που απατά. Ο Βέγγος έχει απόσταγμα πικρό, είναι ανήρ καλός καγαθός, ο Καραγκιόζης είναι αλιτήριος, απατεωνίσκος, και νομίζω πως θα ’πρεπε να τον εξοβελίσουμε από σύμβολό μας. Ο Καραγκιόζης δρα με διεστραμμένη λογική ενώ ο Βέγγος με τον υπερρεαλισμό της απόλυτης ανθρωπιάς, υπερρεαλισμό που ιδίως πετυχαίνει όταν στα σενάριά του συμμετέχει ο Ναπολέων Ελευθερίου. Κινηματογραφικός τελειοθήρας, εμφανίζει το αποτέλεσμά του ως προϊόν ατόφιου αυθορμητισμού. Ο Βέγγος είναι αποτυχημένος εν ιλαρότητι, αποτυχημένος σαν όλους μας και δεν είναι ποτέ κιτς. Ισως κιτς είμαστε όλοι εμείς που προσπαθούμε να θεωρητικοποιήσουμε τα γλυκά και συνάμα πικρά που μας πρόσφερε με τόση γενναιοδωρία. Ο Βέγγος ήταν για την Ελλάδα ό,τι ο Μπάστερ Κίτον για την Αμερική, ο Ντε Φινές για τη Γαλλία, ο Νόρμαν Γουίσντομ για την Αγγλία, ο Τοτό για την Ιταλία. Το πανελλήνιο πένθος εδώ αποκτά την πιο ειλικρινή σημασία του.