2.200 χρόνια μετά

• ΑΡΧΙΖΕΙ Η ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΔΗΛΟΥ

• Της Ν.ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ, Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 13 Μαΐου 2011

Αρχίζει η αναστήλωση ή καλύτερα η τακτοποίηση κάποιων σκόρπιων αρχιτεκτονικών μελών τού αρχαίου θεάτρου της Δήλου, ώστε αφενός να προστατευτεί και αφετέρου να καταστεί «αναγνώσιμο» στους εκατοντάδες καλοκαιρινούς επισκέπτες του νησιού.

Βρίσκεται στον πολεοδομικό ιστό που διαμορφώθηκε στη Δήλο πριν από 2.200 χρόνια, σε μια πυκνοδομημένη γειτονιά με πλουσιόσπιτα, διακοσμημένα με ωραία ψηφιδωτά δάπεδα, τη λεγόμενη συνοικία του θεάτρου, έξω από το Ιερό του Απόλλωνα, στα νότια του λιμανιού.

Κατασκευάστηκε στην πλαγιά ενός λόφου τον 3ο αι. π.Χ. και είναι στραμμένο προς τη δύση, ώστε οι θεατές να αντικρίζουν τη θάλασσα. Αρχικά ήταν ξύλινο. Το σωζόμενο σήμερα σχεδιάστηκε στο πρότυπο του θεάτρου Διονύσου της Αθήνας. Το κοίλο του είναι από λευκό μάρμαρο και το σκηνικό οικοδόμημα ήταν ορθογώνιο με κιονοστοιχία στις γύρω πλευρές του και διώροφο. Το κάτω τμήμα χωρίζεται από το επάνω (επιθέατρο) με ένα πλακόστρωτο μαρμάρινο διάζωμα. Το κατώτερο τμήμα έχει 7 κερκίδες και 26 σειρές εδωλίων και το επιθέατρο 10 κερκίδες και έχει 17 σειρές στο κέντρο (στα άκρα λιγοστεύουν). Η ορχήστρα είναι κυκλική και περιβάλλεται εξ ολοκλήρου από μαρμάρινους θρόνους για τα τιμώμενα πρόσωπα. Υπολογίζεται πως χωρούσε 5.500 θεατές.

Η ολική αναστήλωση ενός μνημείου σαν κι αυτό, που σήμερα παρουσιάζει εικόνα μεγάλης διασποράς του υλικού του, θεωρείται «πρώιμη» από τη διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων. Δεν υπάρχει, άλλωστε, και μια πλήρης μελέτη ταύτισης του διάσπαρτου υλικού, όπως είπε την Τρίτη στο ΚΑΣ ο διευθυντής Αναστήλωσης κ. Νακάσης εισηγούμενος μια «πρόταση» για τη συντήρηση κάποιων τμημάτων του θεάτρου, που υπέβαλε η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, η οποία διενεργεί ανασκαφές στη Δήλο από το 1873.

Με βάση τις προτάσεις των Γάλλων και τις παρατηρήσεις της αρμόδιας διεύθυνσης θα γίνουν κάποιες σημειακές επεμβάσεις, αρχίζοντας από τους δύο αναλημματικούς τοίχους του κοίλου. Θα αναταχθούν 2-3 στρώσεις λίθων με αρχαίο και νέο μάρμαρο. Προτάθηκε επίσης η αποκατάσταση ενός τμήματος της πρόσοψης του προσκηνίου, γιατί σώζονται τα θραύσματα ενός πεσσού που έστεκε όρθιος, τα ημικιόνια και τμήματα επιστηλίου με την επιγραφή «κατασκεύασε». Για να γίνει κατανοητή η εικόνα που έβλεπαν οι αρχαίοι θα προστεθούν άλλοι δύο πεσσοί από νέο μάρμαρο. Επίσης θα αποκατασταθεί ένα υπόγειο περάσμα, που χρησιμοποιούσαν οι ηθοποιοί για βγουν από το προσκήνιο στη σκηνή. Θα καλυφθεί από γυαλί προκειμένου να είναι ορατό και συγχρόνως να προστατεύεται από τη βροχή και τα φερτά υλικά. Θα αποκαταθεί και η βάση του αγάλματος του Φιλεταίρου, ηγεμόνα της Περγάμου κατά τον 3ο αι. π.Χ.

Οι Γάλλοι επιθυμούν να δείξουν και το διάζωμα που χώριζε το κοίλο, όπως επίσης την εκπληκτική τοξωτή δεξαμενή πίσω από το θέατρο, στην οποία συγκεντρώνονταν από τον περιμετρικό αγωγό της ορχήστρας τα νερά της βροχής. Και στα δύο αυτά σημεία δεν θα γίνουν παρά ελάχιστα πράγματα κι αυτά πιλοτικά μέχρι να εκπονηθεί η μελέτη αναστήλωσης όλου του μνημείου.

Κι επειδή σώζονται πολλά αρχιτεκτονικά μέλη του σκηνικού οικοδομήματος θα εκτεθούν πάνω σε βάθρα επιλεγμένα κομμάτια, μεταξύ των οποίων και τα ακρωτήρια της στέγης του λαμπρού οικοδομήματος. Ολα αναμένεται να υλοποιηθούν άμεσα με δαπάνες των Γάλλων.
info: Ωρες λειτουργίας του αρχαιολογικού χώρου της Δήλου: 8.30-15.00, εισιτήρια:5 ευρώ και μειωμένο 3 ευρώ. *