Με όπλο το χιούμορ

• 
  

  Προ-βολες 
• Tου Ηλια Μαγκλινη, Η Καθημερινή, Tρίτη, 10 Mαϊου 2011

Το χιούμορ είναι παιδί της μελαγχολίας, διατεινόταν ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου, και η θεατρική παράσταση «Πόλη–κράτος» της ομάδας Κανιγκούντα, σε σκηνοθεσία του Γιάννη Λεοντάρη (παίζεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών έως αυτή την Παρασκευή) τον επιβεβαιώνει. Για την ακρίβεια, με το ιδιότυπο χιούμορ της, η εξαιρετική αυτή παράσταση αποπειράται ένα απευθείας χτύπημα σε αυτό που ζούμε τον τελευταίο χρόνο: στην εθνική μας κατάθλιψη. Στην ουσία, την αναβιώνει στη σκηνή για να την εξορκίσει στο τέλος.

Είχα παρακολουθήσει το δεύτερο μέρος σε πρόβα, για τις ανάγκες του ρεπορτάζ, και είχα βρει το πολυφωνικό, θραυσματικό και ασθματικό αυτό θεατρικό, άκρως ερεθιστικό. Τώρα όμως που είδα ολόκληρη την παράσταση, θα έλεγα χωρίς περιστροφές ότι πρόκειται για εκπληκτικό μωσαϊκό με άξονα μια άχρονη, ή μάλλον διαχρονική, Αθήνα, για το πώς η ιστορική Αθήνα «συνομιλεί» με την Αθήνα του εδώ και τώρα, διατρέχοντας την πολεοδομική και, βέβαια, την ανθρωπολογική της ρίζα, τη σχιζοφρένειά της και το φως της.

Η «Πόλη–κράτος» είναι μια σπαρακτική ιστορία χαμένων ευκαιριών, προδοσιών, τρέλας, αϋπνίας, δίψας, συντροφικότητας, ματωμένης μνήμης, λοιμών, εμφύλιων σπαραγμών, λησμονημένων κτιρίων, ακυρωμένων θεατρικών χώρων, πολιτικής ιλαρότητας, κι όλ’ αυτά δοσμένα μέσα από μια ριψοκίνδυνη ακροβασία ανάμεσα στο μελοδραματικό και την εύκολη σάτιρα. Σχεδόν ποτέ όμως ο ακροβάτης δεν παραπατάει απ’ το τεντωμένο σχοινί, κι ας χρησιμοποιεί σχήματα επιθεωρησιακά, στοιχείο που εύκολα θα μπορούσε να οδηγήσει στο φάλτσο και τη χοντροκοπιά. Αλλά τα σχήματα αυτά χρησιμοποιούνται για να υπονομευθούν μέσα στον κορμό της παράστασης.

Ολοι οι συντελεστές, τόσο ως προς τη φόρμα της παράστασης όσο και ως προς τις ερμηνείες (όλες άρτιες), απέφυγαν ευκολίες και στραβοπατήματα, δημιουργώντας μέσα από ένα χαοτικό, ετερόκλητο υλικό μια άκρως συνεκτική αφήγηση.

Δεν θα θέλαμε να αποκαλύψουμε περισσότερα για το περιεχόμενο καθώς είναι μια παράσταση με μικρές ή μεγάλες εκπλήξεις (η μεγαλύτερη είναι στο φινάλε). Δίχως καμία «κοιλιά», είτε στο πρώτο είτε στο δεύτερο μέρος, η «Πόλη–κράτος» ψυχαγωγεί (επί της ουσίας) και προσφέρει μια παρηγορητική παραμυθία.