Αναζητώντας την Τρισεύγενη

• Προ-βολες  
• Tης Ολγας Σελλα, Η Καθημερινή, Tετάρτη, 23 Mαρτίου 2011

Είναι πάντα ένα στοίχημα. Ενα δύσκολο στοίχημα. Πώς θα γίνουν εύληπτα, πώς θα επικοινωνήσουν με τον ψυχισμό, τα ήθη και τη νοοτροπία του σημερινού κοινού, θεατρικά κείμενα που κουβαλούν πάνω τους αιώνες ζωής ή απλώς μερικές δεκαετίες. Πώς θα διατηρηθεί η αυθεντικότητά τους, πώς θα φανεί η καινοτομία που είχαν στην εποχή τους, πώς θα αναδειχθούν οι σύνδεσμοι με το σήμερα.

Το Εθνικό Θέατρο παρουσιάζει στην Κεντρική του Σκηνή την «Τρισεύγενη», το μοναδικό θεατρικό έργο του Κωστή Παλαμά, σε σκηνοθεσία Λυδίας Κονιόρδου. Ενα έργο τολμηρό για την εποχή του, με ηρωίδα μια αδέσμευτη και ελεύθερη γυναίκα - «πρόδρομο της “Στέλλας”», όπως σχολίασε εύστοχα ένας καλός συνάδελφος στην επίσημη πρεμιέρα της παράστασης, την περασμένη Παρασκευή- που διεκδικεί τον σεβασμό των επιθυμιών της, που δεν μπαίνει σε καλούπια, δεν υποτάσσεται, δεν συμβιβάζεται.

Μόνο που είναι όσα θα θέλαμε να δούμε στην παράσταση του Εθνικού, και όχι όσα είδαμε. Η «Τρισεύγενη» και ο κόσμος της χάθηκαν πίσω από μια παράσταση που επέλεξε να αναβιώσει το κλίμα και το ύφος της εποχής που γράφτηκε. Οχι, τα εμπόδια δεν ήταν ούτε τα κοστούμια (Αγγελος Μέντης) που «συνομιλούσαν» με το φολκλόρ, ούτε η ζωντανή μουσική (Τάκης Φαραζής) που «πατούσε» σε δρόμους παραδοσιακούς, ούτε τα σκηνικά (Βασίλης Μαντζούκης) που θύμιζαν παραμύθι και Θεόφιλο μαζί.

Το πρόβλημα ήταν ότι τίποτα από τα πολλά και σημαντικά του κειμένου -συμπεριφορές, νοοτροπίες, αξίες και αρχές- δεν πέρασε από την Κεντρική Σκηνή προς την πλατεία. Στο δελτίο Τύπου του Εθνικού ως στόχος αυτής της παράστασης αναφέρεται «η ανάδειξη της δύναμης του πνεύματος και της ποιητικής διαχρονικότητας του κλασικού αυτού κειμένου». Στις δυόμισι ώρες που κράτησε η εξιστόρηση της ιστορίας αυτής της «νεράιδας, της ποιητικής ύπαρξης, της ρευστής και της απροσδιόριστης» ελάχιστες φορές νιώσαμε όχι μόνο την ποίηση, αλλά και τον ρηξικέλευθο λόγο του Παλαμά. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των πολλών καλών ηθοποιών. Που όμως έμοιαζαν να μην έχουν πειστεί ούτε οι ίδιοι από το εγχείρημα. Κι έτσι, πώς να πείσουν;