Συνέντευξη στον ΧΡΗΣΤΟ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 2 - 04/10/2008
Ο Ευγένιος Ο' Νιλ, ο μέγας αυτός Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας, έγραψε το «Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα» το 1940. Δεν αξιώθηκε να το δει επί σκηνής. Παίχτηκε το 1956, περίπου 3 χρόνια μετά τον θάνατό του.
Ο Δημήτρης Καταλειφός και η Ράνια Οικονομίδου στην παράσταση του Αντώνη Αντύπα. «Στο έργο του Ο' Νιλ οι ήρωες είναι, υποτίθεται προστατευμένοι μέσα στο οικογενειακό κέλυφος που, βέβαια, υπάρχει και δεν υπάρχει. Ο άνθρωπος είναι μια τραγική μονάδα στον κόσμο έτσι κι αλλιώς», λένε |
Το έργο είναι γενναία αυτοβιογραφικό. Δεν φοβήθηκε να σκαλίσει βαθιά μέσα του και ν' αγγίξει ιδίως εκεί που πονούσε. Στο σημείωμα που γράφει, στην εισαγωγή του βιβλίου του, αφιερώνοντάς το στην αγαπημένη σύζυγό του Καρλότα με την ευκαιρία της συμπλήρωσης του 12ου χρόνου του γάμου τους, μιλάει για «ένα θεατρικό έργο παλαιάς θλίψης, γραμμένο με δάκρυα και αίμα».
Τι σημαίνει, αναρωτήθηκα πολλές φορές, αυτό το «παλαιά θλίψη»; Κι όταν είδα την παράσταση του έργου τον περασμένο χειμώνα, στο Απλό Θέατρο σε σκηνοθεσία Αντώνη Αντύπα, ήθελα να το συζητήσω. Ετσι προέκυψε και αυτή η συνέντευξη με τους πρωταγωνιστές του έργου, τη Ράνια Οικονομίδου και τον Δημήτρη Καταλειφό. Η παράσταση,πάντως, επαναλαμβάνεται. Μην τη χάσετε. Η πρεμιέρα της είναι στις 23 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει ώς 1 Φεβρουαρίου.
- Τι είναι, λοιπόν, αυτή η «παλαιά θλίψη»;
Δ. Καταλειφός: «Το λέει και στο έργο νομίζω. Είναι ότι οι άνθρωποι, ενώ έχουν πραγματικά τόσο ανάγκη να αγαπηθούν και να αγαπήσουν, όπως αγαπιούνται πολύ αυτοί οι τέσσερις άνθρωποι (σ.σ.: ο Τάιρον, η γυναίκα του, και τα δύο αγόρια τους), στο τέλος ξεμένουν».
Ρ. Οικονομίδου: «Ετσι δεν είναι, όμως, η οικογένεια; Εκεί, σ' αυτήν την "παλαιά θλίψη" δεν καταλήγει;».
Δ. Καταλειφός: «Ο άνθρωπος είναι μια τραγική μονάδα στον κόσμο έτσι κι αλλιώς. Στο έργο του ο Ο' Νιλ αυτήν ακριβώς την τραγικότητα δείχνει, παρ' όλο που οι ήρωες είναι, υποτίθεται, προστατευμένοι μέσα σε ένα οικογενειακό κέλυφος. Βέβαια, αυτό το κέλυφος στην ουσία ισχύει και δεν ισχύει, υπάρχει και δεν υπάρχει. Και αυτό, νομίζω, είναι που κάνει το έργο σκληρό. Η μορφίνη ή το αλκοόλ δεν είναι παρά η ανάγκη του ανθρώπου να ξεφύγει από την πραγματικότητα, μέσα στην οποία ασφυκτιά. Δηλαδή αυτοί οι δύο άνθρωποι ερωτεύτηκαν, παντρεύτηκαν, αλλά από εκείνη τη στιγμή ο γάμος άρχισε να γίνεται, όπως λέει και ο Στρίντμπεργκ, "ένα κλουβί φυλακής στο οποίο τα άτομα ασφυκτιούν". Η γυναίκα, λοιπόν, ζητάει αυτή τη φυγή στη μορφίνη, ο άντρας στο αλκοόλ, δηλαδή δεν καλύπτουν ο ένας τον άλλον. Η συμβίωση δεν είναι ικανή να τους κάνει ευτυχείς».
Ρ. Οικονομίδου: «Ετσι δεν είναι, όμως, η οικογένεια; Εκεί, σ' αυτήν την "παλαιά θλίψη" δεν καταλήγει;».
Δ. Καταλειφός: «Ο άνθρωπος είναι μια τραγική μονάδα στον κόσμο έτσι κι αλλιώς. Στο έργο του ο Ο' Νιλ αυτήν ακριβώς την τραγικότητα δείχνει, παρ' όλο που οι ήρωες είναι, υποτίθεται, προστατευμένοι μέσα σε ένα οικογενειακό κέλυφος. Βέβαια, αυτό το κέλυφος στην ουσία ισχύει και δεν ισχύει, υπάρχει και δεν υπάρχει. Και αυτό, νομίζω, είναι που κάνει το έργο σκληρό. Η μορφίνη ή το αλκοόλ δεν είναι παρά η ανάγκη του ανθρώπου να ξεφύγει από την πραγματικότητα, μέσα στην οποία ασφυκτιά. Δηλαδή αυτοί οι δύο άνθρωποι ερωτεύτηκαν, παντρεύτηκαν, αλλά από εκείνη τη στιγμή ο γάμος άρχισε να γίνεται, όπως λέει και ο Στρίντμπεργκ, "ένα κλουβί φυλακής στο οποίο τα άτομα ασφυκτιούν". Η γυναίκα, λοιπόν, ζητάει αυτή τη φυγή στη μορφίνη, ο άντρας στο αλκοόλ, δηλαδή δεν καλύπτουν ο ένας τον άλλον. Η συμβίωση δεν είναι ικανή να τους κάνει ευτυχείς».
Η οικογένεια, ένα κλουβί
- Ούτε καν, όμως, και η ύπαρξη των παιδιών...
Ρ. Οικονομίδου: «Η οικογένεια περιορίζει πάρα πολύ τον ζωτικό χώρο που ο καθένας μας έχει ανάγκη. Και πιστεύω ότι αυτό είναι που φέρνει τις συγκρούσεις. Είναι δύσκολο να πετύχεις τις λεπτές ισορροπίες -η οικογένεια να καλύπτει τη μοναξιά και ταυτόχρονα να σου αφήνει και ένα ελεύθερο πεδίο να είσαι ο εαυτός σου και να προάγεις την προσωπικότητά σου. Ο ένας κατακλύζει τον άλλον, με αποτέλεσμα να είναι όλοι και μπαρουτιασμένοι και εγκλωβισμένοι».
- Μιλάω με δύο ανθρώπους που επέλεξαν, ή ίσως «και να τα 'φερε η μοίρα έτσι τα πράγματα», να μείνουν μόνοι στη ζωή -να μην παντρευτούν, δηλαδή, και να μην κάνουν παιδιά.
Μεγάλο μέρος της επιτυχίας της παράστασης οφείλεται στις ερμηνείες του Αλκη Κούρκουλου και του Κώστα Βασαρδάνη. Εδώ με τον Δ. Καταλειφό |
- Εσείς, κύριε Καταλειφέ;
Δ. Καταλειφός: «Εγώ στεναχωριέμαι πολύ που δεν έχω παιδί. Συχνά με μελαγχολεί αυτή η σκέψη, μερικές φορές υπάρχει ένα υποκατάστατο, έτσι... εδώ και πολλά χρόνια πηγαίνω σε διάφορες δραματικές σχολές και διδάσκω, γι' αυτή τη σχέση που γεννιέται με τα παιδιά μέσα από το κοινό αντικείμενο που έχουμε. Και βγαίνει, που λέτε, αυτό το πατρικό υποκατάστατο, και νιώθω, τότε, ταυτόχρονα, μια χαρά και μια μελαγχολία. Και σκέφτομαι, "αχ, τι ωραία να το είχα αυτό δικό μου παιδί". Ναι, λυπάμαι, στενοχωριέμαι. Νομίζω ότι είναι μια έλλειψη στον άνθρωπο να μην...».
Και για τους δύο, το θέατρο ήταν πάντα «σαν τον εραστή που τα ζητάει όλα». Αλλά και η ίδια η ζωή εδώ στην Ελλάδα, ιδίως για τους ανθρώπους που υπηρετούν το θέατρο, και δεν «εξυπηρετούνται» από αυτό, δεν είναι καθόλου εύκολη.
Και για τους δύο, το θέατρο ήταν πάντα «σαν τον εραστή που τα ζητάει όλα». Αλλά και η ίδια η ζωή εδώ στην Ελλάδα, ιδίως για τους ανθρώπους που υπηρετούν το θέατρο, και δεν «εξυπηρετούνται» από αυτό, δεν είναι καθόλου εύκολη.
«Στο εξωτερικό», λέει ο Δημήτρης, «παίζουνε ένα έργο και μπορεί να ζήσουν δέκα χρόνια μετά από αυτό. Εμείς εδώ παίρνουμε κάτι μισθούς πείνας, που με πολύ ζόρι τα βγάζουμε οι ίδιοι πέρα. Πολλές φορές σκέφτομαι ότι αν είχα ένα παιδί, όπως σας είπα πριν, ίσως θα έπρεπε να είχα κάνει φοβερές παραχωρήσεις».
Δ. Καταλειφός: «Πιστεύω ότι όλοι οι ηθοποιοί -μου το έλεγε και ο Αλκης ο Κούρκουλος- κάπου είμαστε ανισόρροποι. Νομίζω ότι είμαστε άνθρωποι που κατά βάση δεν αντέχουμε πολύ την πραγματικότητα, δεν μας αρέσει. Και αναζητάς κάτι άλλο. Αλλού. Και το βρίσκεις εκεί, στο θέατρο. Νομίζω ότι αυτό ήταν που με έκανε ηθοποιό».
Εσείς είστε μαζί στο θέατρο εδώ και αρκετά χρόνια. Ξέρω, μιλώντας και με αρκετούς ανθρώπους που εκτιμώ, ότι η δουλειά σας βασίζεται και ίσως και εξαρτάται πολύ από αυτό που λέμε ομαδικότητα. Οταν ήσασταν με τον Βογιατζή, θυμάμαι πόσο έντονα έβγαινε αυτή η ομαδικότητα στις παραστάσεις σας.
Ρ. Οικονομίδου: «Μέχρι τότε, είναι αλήθεια πως δεν μέναμε ικανοποιημένοι από τον τρόπο που δουλεύαμε σε διάφορα θέατρα. Θέλαμε, φέρ' ειπείν, να δουλεύουμε με τον τρόπο που εμείς θέλαμε τα κείμενα».
Δ. Καταλειφός: «Δηλαδή αυτό που μας έφερε κοντά, όχι μόνο εμάς τους δύο και όλους όσους συνετέλεσαν σ' αυτές τις δύο ομάδες (Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας, Θέατρο Εμπρός), ήταν η ανάγκη για τη δημιουργία μιας κοινής γλώσσας η οποία είναι πολύ απαραίτητη στο θέατρο. Δηλαδή, επειδή το θέατρο είναι πραγματικά μια συλλογική τέχνη, είναι πολύ σημαντικό στη σκηνή να δημιουργούνται σχέσεις, να συνομιλούν πραγματικά οι ηθοποιοί, δηλαδή να υπάρχει κοινή γλώσσα και κοινό ζητούμενο. Αυτό, ειδικά όταν πρωτογίνανε αυτές οι ομάδες, ήταν πολύ καινούργιο. Τέλος πάντων, βέβαια, από όλη αυτή τη διαδικασία εμείς με τη Ράνια έχουμε ξεμείνει μετά από διάφορες περιπέτειες».
Ρ. Οικονομίδου: «Κατά την άποψή μου τα πράγματα δεν χαλάσανε, ούτε καλλιτεχνικά, ούτε διαχειριστικά, ούτε επιχειρηματικά, άσχετα αν όλοι μας είμαστε ανίκανοι κατά κάποιον τρόπο, τουλάχιστον στην αρχή, να το δούμε σαν επιχείρηση όλο αυτό το πράγμα. Εγώ αισθάνομαι ότι χάλασαν τα πράγματα εξαιτίας χαρακτήρων, εξαιτίας της μανίας να άρχει κάποιος!».
Αυτό δεν είναι ένα ιδίωμα και στην κοινωνία σήμερα που το βρίσκουμε σε κάθε μας βήμα;
Δ. Καταλειφός: «Ισως είναι πραγματικά δύσκολο μέσα στη διάρκεια του χρόνου οι άνθρωποι να συνυπάρχουν για πολύ καιρό. Αρχίζουν και βγαίνουν οι ανασφάλειες του καθενός, οι ματαιοδοξίες. Αυτό που λέει η Ράνια, κάποιος να ηγείται, κάποιος να μη θέλει να είναι υπό. Μπορεί τελικά οι άνθρωποι να μην είμαστε ικανοί για ομάδες παρ' όλο που τις επιθυμούμε».
Το έχετε δει πουθενά αυτό το πρότυπο, της ομάδας, να λειτουργεί σωστά και, κυρίως, σε βάθος χρόνου, είτε στο θέατρο είτε σε άλλο τομέα της ζωής μας;
Δ. Καταλειφός: «Νομίζω ιστορικά και διεθνώς καμιά ομάδα δεν έχει κρατήσει για πάντα». *
Η συζήτησή μας πήγε, βεβαίως, και στο «θέατρο της καθημερινότητας». Στα μικρά πράγματα, που εδώ στα μέρη μας μοιάζουν να μας απασχολούν περισσότερο από τα μεγάλα.
Ρ. Οικονομίδου: «Μου είναι αδιανόητα τα θέματα με τα οποία ασχολείται η ανθρωπότητα. Μου είναι αδιανόητο να είμαστε σε μια σφαίρα επάνω στο σύμπαν που κινείται, την οποία την καταστρέφουμε συνεχώς, και να ασχολούμαστε με το ασφαλιστικό· δηλαδή όλα αυτά τα πράγματα που απασχολούν τον άνθρωπο μου φαίνονται γελοία, γελοία. Εγώ αισθάνομαι πάρα πολύ άσχημα που είμαι άνθρωπος, ειλικρινά».
Ποια θέματα νομίζετε πως θα έπρεπε να μας απασχολούν περισσότερο;
Ρ. Οικονομίδου: «Πώς να ζούμε με ειρήνη σε αυτόν τον πλανήτη. Να τον προστατεύουμε, να τον προσέχουμε, να είμαστε όλοι αγαπημένοι. Και καθόμαστε τώρα και λέμε τα Σκόπια, και ένα εκτάριο γης από εδώ και ένα εκτάριο γης από εκεί και αυτοί είναι εχθροί μας και οι άλλοι είναι φίλοι μας. Δεν τα χωράει ο νους μου εμένα αυτά τα πράγματα. Μπορεί να ακούγομαι παράξενη και τρελή, δεν ξέρω, αλλά βρίσκω τρέλα όλοι αυτοί οι άνθρωποι, οι κουστουμαρισμένοι που κάθονται και κάνουν συσκέψεις επί συσκέψεων για να λύσουν, λέει, το θέμα του περιβάλλοντος. Αυτά είναι "άλφα, βήτα", τελειώσαμε, απλά πράγματα, ένα μωρό να βάλεις θα σ' τα λύσει, η γάτα μου θα σ' τα λύσει».
Δ. Καταλειφός: «Συμφωνώ σε όλα αυτά που λέει η Ράνια. Απλώς αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα της ανθρωπότητας εδώ και αιώνες, ότι δεν υπερισχύει το αυτονόητο. Οπως λέγαμε και πριν για τις ομάδες, ότι άμα ήταν ο κόσμος αγγελικά πλασμένος θα υπήρχαν ομάδες και θα λειτουργούσαν καλύτερα τα πράγματα. Τελικά, όπως λέει και ο Φρόιντ, ο άνθρωπος γεννιέται και είναι ένα διεστραμμένο μωρό».
Ρ. Οικονομίδου: «Και εγώ τώρα το διαπιστώνω αυτό, καθώς περνάνε τα χρόνια. Και βρίσκω κάποια παρηγοριά στα ζώα, που είναι πολύ καθαρό πράγμα, ας πούμε».
Δ. Καταλειφός: «Δεν είναι όμως εύκολο να επικρατήσει το καλό, ακόμα και στα ζώα δεν θα πάει το ένα σκυλί να αρπάξει το φαΐ από το άλλο;».
Ρ. Οικονομίδου: «Δεν έχει μυαλό, γι' αυτό το κάνει. Ο άνθρωπος που έχει, όμως, γιατί συμπεριφέρεται έτσι, αρπαχτικά;».
Δ. Καταλειφός: «Επειδή, προφανώς, το μυαλό του δεν είναι προσανατολισμένο μόνο προς το αυτονόητο και το καλό. Και δυστυχώς το χρήμα και η απληστία έχουν επικρατήσει σήμερα, κάνοντας τους φτωχούς κι ανήμπορους ανθρώπους πιο δυστυχισμένους, και ας ζουν σε μια κοινωνία φαινομενικής αφθονίας. Δείτε τα νοσοκομεία μας. Σε ποιο δημόσιο νοσοκομείο μπορεί να πάει ο απλός άνθρωπος και να τον κοιτάξουνε όπως πρέπει; Αμα δεν έχει λεφτά, έχει καμιά τύχη; Οχι ασφαλώς. Σαν ζώο θα τον αφήσουνε να πεθάνει».
Θα θέλατε να σχολιάσετε αυτό που τα μέσα ενημέρωσης τον τελευταίο καιρό ονομάζουν «φαινόμενο Τσίπρα»;
Δ. Καταλειφός: «Εμένα με ευχαριστεί ότι αυτή τη στιγμή έστω -δεν ξέρω πώς θα εξελιχθεί στη συνέχεια- για πρώτη φορά στην Ελλάδα δίνεται η δυνατότητα σε έναν νέο άνθρωπο να δοκιμάσει κάτι, και ας αρχίσανε οι διάφοροι τριγύρω τις κακίες, του τύπου ότι ο Τσίπρας είναι lifestyle κ.τ.λ. Μέσα στη γενική καταχνιά, εγώ βρίσκω αισιόδοξο αυτή τη στιγμή ότι υπάρχει ακόμα ας πούμε η Αριστερά, πιστεύω ότι είναι μια διέξοδος, όχι κάτι άγιο ούτε κάτι αγγελικά πλασμένο, αλλά μια ελπίδα ότι ίσως κάποια πράγματα μπορεί να διορθωθούν».
Ρ. Οικονομίδου: «Εγώ μισώ τα πολιτικά συστήματα όλα, τα βρίσκω γελοία. Αλλού πρέπει να εστιάσει ο άνθρωπος για να μπορέσει να ζήσει μια καλύτερη ζωή. Πρώτα να εστιάσει μέσα του. Να εξοικειωθεί με αυτό, να το πλουτίσει και να το αγαπήσει. Και έπειτα, να βγει έξω και να προσφέρει. Πρώτα πρώτα, και επειγόντως, στη διάσωση του πλανήτη».
Η εποχή μας θα μπορούσε να βγάλει έναν Σέξπιρ, έναν Μότσαρτ;
Ρ. Οικονομίδου: «Και τι να τον κάνει να τον βγάλει; Τι κέρδισε η Αναγέννηση που τον είχε; Το θέμα είναι πώς αξιοποιείς το καλό, όχι αν απλώς το είχες κάποτε. Είχαμε και τον Σέξπιρ. Τον διάβασαν κάποιοι - και λοιπόν; Το αποτέλεσμα είναι να είμαστε σήμερα σε αυτό το χάλι που είμαστε. Ο άνθρωπος να μην ξέρει τι να κάνει τα σκουπίδια του...».
Πιστεύετε στον Θεό;
Δ. Καταλειφός: «Εχω ανάγκη να πιστεύω. Επειδή με είχε απασχολήσει το ζήτημα, νιώθω ότι χρειάζομαι μια ανώτερη δύναμη που είναι ο Θεός. Δεν μπορώ τους παπάδες, τις εκκλησίες. Αλλα μου αρέσει πολύ να πάω σε μια άδεια εκκλησία και να ανάψω ένα κερί κατά καιρούς, γιατί αυτό μου δίνει μια δύναμη για να πάω πιο πέρα. Δεν ξέρω αν υπάρχει Θεός, έχω ανάγκη να υπάρχει. Θέλω κάπου να καταφύγω, είναι μια λύση».
Ποια θέματα νομίζετε πως θα έπρεπε να μας απασχολούν περισσότερο;
Ρ. Οικονομίδου: «Πώς να ζούμε με ειρήνη σε αυτόν τον πλανήτη. Να τον προστατεύουμε, να τον προσέχουμε, να είμαστε όλοι αγαπημένοι. Και καθόμαστε τώρα και λέμε τα Σκόπια, και ένα εκτάριο γης από εδώ και ένα εκτάριο γης από εκεί και αυτοί είναι εχθροί μας και οι άλλοι είναι φίλοι μας. Δεν τα χωράει ο νους μου εμένα αυτά τα πράγματα. Μπορεί να ακούγομαι παράξενη και τρελή, δεν ξέρω, αλλά βρίσκω τρέλα όλοι αυτοί οι άνθρωποι, οι κουστουμαρισμένοι που κάθονται και κάνουν συσκέψεις επί συσκέψεων για να λύσουν, λέει, το θέμα του περιβάλλοντος. Αυτά είναι "άλφα, βήτα", τελειώσαμε, απλά πράγματα, ένα μωρό να βάλεις θα σ' τα λύσει, η γάτα μου θα σ' τα λύσει».
Δ. Καταλειφός: «Συμφωνώ σε όλα αυτά που λέει η Ράνια. Απλώς αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα της ανθρωπότητας εδώ και αιώνες, ότι δεν υπερισχύει το αυτονόητο. Οπως λέγαμε και πριν για τις ομάδες, ότι άμα ήταν ο κόσμος αγγελικά πλασμένος θα υπήρχαν ομάδες και θα λειτουργούσαν καλύτερα τα πράγματα. Τελικά, όπως λέει και ο Φρόιντ, ο άνθρωπος γεννιέται και είναι ένα διεστραμμένο μωρό».
Ρ. Οικονομίδου: «Και εγώ τώρα το διαπιστώνω αυτό, καθώς περνάνε τα χρόνια. Και βρίσκω κάποια παρηγοριά στα ζώα, που είναι πολύ καθαρό πράγμα, ας πούμε».
Δ. Καταλειφός: «Δεν είναι όμως εύκολο να επικρατήσει το καλό, ακόμα και στα ζώα δεν θα πάει το ένα σκυλί να αρπάξει το φαΐ από το άλλο;».
Ρ. Οικονομίδου: «Δεν έχει μυαλό, γι' αυτό το κάνει. Ο άνθρωπος που έχει, όμως, γιατί συμπεριφέρεται έτσι, αρπαχτικά;».
Δ. Καταλειφός: «Επειδή, προφανώς, το μυαλό του δεν είναι προσανατολισμένο μόνο προς το αυτονόητο και το καλό. Και δυστυχώς το χρήμα και η απληστία έχουν επικρατήσει σήμερα, κάνοντας τους φτωχούς κι ανήμπορους ανθρώπους πιο δυστυχισμένους, και ας ζουν σε μια κοινωνία φαινομενικής αφθονίας. Δείτε τα νοσοκομεία μας. Σε ποιο δημόσιο νοσοκομείο μπορεί να πάει ο απλός άνθρωπος και να τον κοιτάξουνε όπως πρέπει; Αμα δεν έχει λεφτά, έχει καμιά τύχη; Οχι ασφαλώς. Σαν ζώο θα τον αφήσουνε να πεθάνει».
Θα θέλατε να σχολιάσετε αυτό που τα μέσα ενημέρωσης τον τελευταίο καιρό ονομάζουν «φαινόμενο Τσίπρα»;
Δ. Καταλειφός: «Εμένα με ευχαριστεί ότι αυτή τη στιγμή έστω -δεν ξέρω πώς θα εξελιχθεί στη συνέχεια- για πρώτη φορά στην Ελλάδα δίνεται η δυνατότητα σε έναν νέο άνθρωπο να δοκιμάσει κάτι, και ας αρχίσανε οι διάφοροι τριγύρω τις κακίες, του τύπου ότι ο Τσίπρας είναι lifestyle κ.τ.λ. Μέσα στη γενική καταχνιά, εγώ βρίσκω αισιόδοξο αυτή τη στιγμή ότι υπάρχει ακόμα ας πούμε η Αριστερά, πιστεύω ότι είναι μια διέξοδος, όχι κάτι άγιο ούτε κάτι αγγελικά πλασμένο, αλλά μια ελπίδα ότι ίσως κάποια πράγματα μπορεί να διορθωθούν».
Ρ. Οικονομίδου: «Εγώ μισώ τα πολιτικά συστήματα όλα, τα βρίσκω γελοία. Αλλού πρέπει να εστιάσει ο άνθρωπος για να μπορέσει να ζήσει μια καλύτερη ζωή. Πρώτα να εστιάσει μέσα του. Να εξοικειωθεί με αυτό, να το πλουτίσει και να το αγαπήσει. Και έπειτα, να βγει έξω και να προσφέρει. Πρώτα πρώτα, και επειγόντως, στη διάσωση του πλανήτη».
Η εποχή μας θα μπορούσε να βγάλει έναν Σέξπιρ, έναν Μότσαρτ;
Ρ. Οικονομίδου: «Και τι να τον κάνει να τον βγάλει; Τι κέρδισε η Αναγέννηση που τον είχε; Το θέμα είναι πώς αξιοποιείς το καλό, όχι αν απλώς το είχες κάποτε. Είχαμε και τον Σέξπιρ. Τον διάβασαν κάποιοι - και λοιπόν; Το αποτέλεσμα είναι να είμαστε σήμερα σε αυτό το χάλι που είμαστε. Ο άνθρωπος να μην ξέρει τι να κάνει τα σκουπίδια του...».
Πιστεύετε στον Θεό;
Δ. Καταλειφός: «Εχω ανάγκη να πιστεύω. Επειδή με είχε απασχολήσει το ζήτημα, νιώθω ότι χρειάζομαι μια ανώτερη δύναμη που είναι ο Θεός. Δεν μπορώ τους παπάδες, τις εκκλησίες. Αλλα μου αρέσει πολύ να πάω σε μια άδεια εκκλησία και να ανάψω ένα κερί κατά καιρούς, γιατί αυτό μου δίνει μια δύναμη για να πάω πιο πέρα. Δεν ξέρω αν υπάρχει Θεός, έχω ανάγκη να υπάρχει. Θέλω κάπου να καταφύγω, είναι μια λύση».
2 - 04/10/2008
No comments:
Post a Comment