Tuesday, September 30, 2008

ΝΙΚΗΤΑΣ ΤΣΑΚΙΡΟΓΛΟΥ: «Το θέατρο δεν είναι φάμπρικα»

Της Βίκυς Χαρισοπούλου, ΤΑ ΝΕΑ: Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2008


«Υπάρχει  διάλυση των  πραγμάτων.  Αποσύνθεση.  Δεν ξέρω πότε  θα  προχωρήσουμε στη  σύνθεση» λέει ο  Νικήτας Τσακίρογλου

«Ο διευθυντής είναι κι αυτός ένας ρόλος. Τον ανέλαβα και πρέπει να τον ερμηνεύσω σωστά... Δυστυχώς οι παραστάσεις δεν είναι μόνο ερμηνεία. Είναι και τα σκηνικά, τα κοστούμια, η παραγωγή» λέει ο Νικήτας Τσακίρογλου
Διανύοντας ήδη τη δεύτερη τριετία της θητείας του (ανανεώθηκε πριν από έναν χρόνο και λήγει τυπικά τον Σεπτέμβριο του 2010), ο Νικήτας Τσακίρογλου- ο 14ος από ιδρύσεως του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (1961) καλλιτεχνικός διευθυντής του- επιχειρεί μάλλον ψύχραιμα μια αποτίμηση της τετραετίας του στη διεύθυνση του κτιριακά ογκώδους, οικονομικά δυσκίνητου και καλλιτεχνικά αμήχανου ΚΘΒΕ.

«Ήρθα γιατί με κάλεσε ο τόπος να προσφέρω με τη γνώση που είχα. Ήταν ύψιστη τιμή, δεν μπορούσα να αρνηθώ. Όλοι οι διευθυντές των Κρατικών Θεάτρων ήταν σκηνοθέτες. Οι μόνοι ηθοποιοί- διευθυντές ήταν ο Αλέξης Μινωτής, ο Νίκος Κούρκουλος κι εγώ. Είναι ύψιστη τιμή για έναν ηθοποιό, το κράτος, η πατρίδα του να τον χρίζει "σκηνοθέτη" και διαχειριστή των επίσημων κρατικών θεάτρων και της θεατρικής παιδείας της...».

Έναν μήνα αφ΄ ότου έληξαν, προς το παρόν τουλάχιστον- με την πρόσθετη επιχορήγηση ύψους 1.100.000 ευρώ για έκτακτες δαπάνες που έλαβε το ΚΘΒΕ από το ΥΠΠΟ (πέραν της πάγιας των 7,5 εκατ. ευρώ ετησίως η οποία η διοίκηση του θεάτρου ζητά να «παγιωθεί στα 13,5 εκατ. ευρώ)-, τα προβλήματα που ταλάνιζαν τις σχέσεις διεύθυνσης- εργαζομένων αλλά και τη λειτουργία του θεάτρου (απειλές για εξώσεις από τη νομαρχία- ιδιοκτήτρια του θεάτρου της Μονής Λαζαριστών κ.λπ.), ο διευθυντής του ΚΘΒΕ δηλώνει πως «η λειτουργία του θεάτρου είναι πλέον ομαλή», ετοιμάζει την υλοποίηση του προαναγγελθέντος ρεπερτορίου του χειμώνα και ο ίδιος να «ενδυθεί» τον ρόλο του σαιξπηρικού «Βασιλιά Ληρ» σε σκηνοθεσία του Στάθη Λιβαθινού.
  • Τα Κρατικά Θέατρα είναι πλέον αυτό που ήταν; Έχουν τον ίδιο προορισμό- στόχο δραστηριότητας που είχαν και την ίδια αναγκαιότητα ύπαρξης;
Δεν σκοπεύω να ανανεώσω τη θητεία μου. Δυστυχώς όμως με τα χρόνια αυξάνονται τα προβλήματα. Ακόμα και τα τελευταία χρόνια που διευθύνω το ΚΘΒΕ, η δεύτερη θητεία είναι προβληματικότερη από την πρώτη. Ο διευθυντής πρέπει να είναι πλέον μάνατζερ, γενικός διευθυντής- το «καλλιτεχνικός» έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Δυστυχώς ή ευτυχώς, όλα άλλαξαν και το θέατρο μαζί τους. Δεν γυρίζει τίποτα πίσω, εκεί που ήταν.

Το θέατρο όμως πρέπει να ξαναβρεί, να ξανα- βρούμε όλοι τη συνέχειά μας. Τα Κρατικά Θέατρα οφείλουν να δημιουργούν σχολές. Τώρα έχουν καταστεί ένα συμπίλημα απόψεων, όχι σχολών. Λίγο οι καθηγητές στις δραματικές σχολές- οι επηρεασμένοι από τις σπουδές τους και τις «σχολές» του εξωτερικού-, λίγο η μεταβατική αυτή περίοδος που φοβάμαι πως θα κρατήσει πολύ. Είναι τελικά θέμα πολιτικής βούλησης. Χρειάζονται συντονισμό δράσης και χρηματοδότηση.
  • Τι σας ενόχλησε περισσότερο αυτά τα τέσσερα χρόνια και τι θεωρείτε επίτευγμα της θητείας σας;
Οι αναταραχές, οι συνδικαλιστικές ισορροπίες, οι κλυδωνισμοί, οι απεργίες. Δεν είναι φάμπρικα το θέατρο. Η συνδικαλιστική λογική που επικρατεί στα Κρατικά Θέατρα είναι λάθος. Οι ηθοποιοί επέλεξαν ένα ανασφαλές επάγγελμα σ΄ έναν απόλυτα ανασφαλή χώρο. Η ασφάλεια δεν μπορεί να είναι το παγίως ζητούμενο. Στην τέχνη χρειάζεται ανησυχία. Από την άλλη θα ΄θελα να μην έχουμε τόσες σκηνές (σ.σ.: τρεις των 1.000 και πλέον θέσεων και η «μικρή» σκηνή της Μονής Λαζαριστών). Απαιτείται μεγαλύτερη δραστηριότητα, πλουσιότερο ρεπερτόριο. Νιώθω πως έχει βαρίδια αυτή η πόλη. Αλλά έτσι τα βρήκα, έτσι θα τ΄ αφήσω.

Δηλώνει περήφανος για την εξασφάλιση κονδυλίων και τα υπό ανέγερση εργαστήρια του ΚΘΒΕ στη Νέα Ραιδεστό (σε οικόπεδα ιδιοκτησίας του ΚΘΒΕ έξω από την πόλη), για τη διοργάνωση επί δύο συνεχή χρόνια του Ευρωπαϊκού Βραβείου Θεάτρου (η τρίτη διοργάνωση στη Θεσσαλονίκη δεν έχει εξασφαλισθεί ακόμη καθώς δεν έχουν διασφαλισθεί τα απαιτούμενα κονδύλια), αλλά και για το φεστιβάλ Νοτιοανατολικής Ευρώπης, τον Μήνα Θεάτρου, που διεξάγεται αυτές τις ημέρες στην πόλη.

«Είναι θεσμοί που ξυπνούν θεατρικά την πόλη. Στόχος των Κρατικών Θεάτρων πρέπει να είναι οι διακρατικές σχέσεις και ανταλλαγές, οι οποίες πρέπει σαφώς να καθοριστούν και να επιβληθούν» υποστηρίζει.

Ο Νικήτας Τσακίρογλου χαρακτηρίζει τον «Ληρ» ως ρόλο σταθμό και «στοίχημα», επιμένει όμως στην αρχαία τραγωδία, στη δυσκολία - ιδιαίτερα αυτή που προκύπτει τελευταία- ερμηνείας των έργων και επιμένει στο όραμά του για τη δημιουργία Ακαδημίας Αρχαίου Δράματος.

«Είμαστε εξυπνότεροι από τον Ευριπίδη;»

«Πρέπει να καταλάβουμε κάποτε πως δεν είμαστε εξυπνότεροι απ΄ τον Ευριπίδη ή τον Αισχύλο. Τα φετινά φαινόμενα άρνησης του κοινού να δεχθεί τις λεγόμενες "πρωτοπορίες" σφραγίζουν το μέλλον μας» λέει ο Νικήτας Τσακίρογλου. «Μετά τα "γιούχα", μπορεί να ΄ρθουν και οι ντομάτες ή και οι πέτρες. Οι περισσότεροι ηθοποιοί παίζουν συνήθως σε θέατρα μικρά. Καλούνται λοιπόν με την ευκαιρία της Επιδαύρου να καλύψουν με το αίσθημα και την ψυχική τους δύναμη θέατρα χωρητικότητας 10.000 ανθρώπων. Ο Μινωτής δεν φώναζε. Είχε τον τρόπο απλώς να στέλνει τον λόγο. Οι νέοι στο αρχαίο θέατρο παριστάνουν ένα φουσκωμένο ψωμί... Εγώ, νομίζω ότι το θέατρο είναι λαγάνα».

No comments: