«ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ» ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΡΙΝΑ ΜΠΡΟΥΚ

Ο κόσμος είναι μια σκηνή

*«Περιμένοντας το όνειρο» Φεστιβάλ Πέρα από τα Ορια

Του ΓΡΗΓΟΡΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ, Ελευθεροτυπία, 31/5/2008

«Περιμένοντας το όνειρο» από την Ιρίνα Μπρουκ

Ηταν μια εντυπωσιακή επίδειξη σκηνοθετικής ρώμης, φαντασίας και γνώσης από την κόρη του Μπρουκ, την οποία, όπως φαίνεται, θα πρέπει να τη μάθουμε κάποτε στην Ελλάδα και με το δικό της όνομα. Η Ιρίνα Μπρουκ διαθέτει ασφαλώς θάρρος για να τολμά να παρουσιαστεί ως σκηνοθέτης, κάτω από τη διπλή σκιά του πατέρα και της πατρικής παράδοσης στον Σέξπιρ. Μοιάζει όχι μόνο να αντεπεξέρχεται, αλλά και να προεκτείνει παραπέρα τους κώδικες του οίκου της. Κλείνει μάλιστα πονηρά το μάτι στο κοινό, καθώς παίζει και χαίρεται με τα πατρικά κληροδοτήματα σαν παιδί που ανοίγει τα μπαούλα του σπιτιού του και ανακαλύπτει μέσα θαύματα.

Στη διασκευή του σεξπιρικού Ονείρου από την Ιρίνα Μπρουκ, μια παρέα από τεχνικούς αναλαμβάνει την υποχρέωση να παρουσιάσει το έργο, καθώς οι πραγματικοί ηθοποιοί έχουν εγκλωβιστεί στο Παρίσι λόγω απεργίας. Αυτό είναι το νήμα το οποίο οδηγεί στη μεταφορά του ελισαβετιανού theatrum mundi στο σημερινό περιβάλλον και το οποίο στηρίζει ένα καθαρό και διασκεδαστικό θέαμα, χωρίς σκηνικά και κοστούμια, με έξι άντρες ηθοποιούς για όλους τους ρόλους και υλικά ετερόκλητα και αυτόκλητα φερμένα στη σκηνή. Ολα βέβαια ξεκινούν από τον μαγικό χώρο του πατέρα Μπρουκ και την ανοικτή σε σημασίες σκηνή που επέβαλε ο μοντερνισμός του. Ετσι και τώρα, τα πάντα αναπτύσσονται πάνω στην ίδια λεπτή στρώση πραγματικότητας, στο τυπικό χαλί που συμβολίζει τη σύμβαση του θεάτρου και την απογείωσή του.

Είναι βέβαια αλήθεια ότι ταιριάζει γάντι η ματιά αυτή στο Ονειρο. Το ίδιο το έργο ανοίγεται σαν ένα απόλυτο επιχείρημα θεάτρου και σαν κοσμολογική παγίδα: μεταφορά στη μεταφορά και ψέμα στο ψέμα γίνεται ένα κινέζικο κουτί, ένα δωμάτιο με καθρέφτες, όπου το ένα είδωλο του κόσμου αντανακλά και αποκαλύπτει το άλλο.

Γι' αυτό, με όλες τις αναλογίες και μεταφορές της, η διασκευή της Ιρίνα παραμένει πιστή στο πρωτότυπο. Το «Περιμένοντας το όνειρο» παραπέμπει τελικά σε μια διαδικασία συνεχούς εξέλιξης και άσκησης, η οποία στοχεύει να μεταφέρει στο κοινό, εκτός από το έργο, τη θεατρική ενέργεια, τη σαγήνη και τη φιλοσοφία του. Είναι μια διασκευή που δίνει χώρο σε μια ανοικτή και ελεύθερη διδασκαλία, στην οποία ο «ρομαντικός» χαρακτήρας ανατρέπεται από την παρέλαση τρελών και τσαρλατάνων, το ύφος ανεβοκατεβαίνει από τα ύψη της ελισαβετιανής ρητορείας στα βάραθρα της λαϊκής μπαλαφάρας και τα όνειρα των ερωτευμένων Ατθίδων διακόπτονται από γαϊδουρινά γκαρίσματα, χοροπηδητά ξωτικών και πειράγματα των ανθρώπων του μόχθου.

Διαθέτει βέβαια η παράσταση για την υλοποίηση του ανάλαφρου ονείρου της ένα εξαιρετικό θίασο ασκημένων, σωματικά και υποκριτικά, ηθοποιών, οι οποίοι μπαινοβγαίνουν μαζί με τη σκηνοθεσία σε ρόλους και κώδικες θεάτρου, ανεβοκατεβαίνουν τις κλίμακές του και δίνουν στην παρουσία τους βάρος ή ελαφράδα κατά βούληση. Αποδεικνύουν όλοι μαζί ότι ο κόσμος είναι πράγματι μια σκηνή. Και είναι, όπως πάντα, απλός.