Η Τζεμίνα Ρούπερ και, καθιστή, η Λέσλι Μάνβιλ σε στιγμιότυπο από την παράσταση «Her naked skin» στο θέατρο Olivier. Οι αποχωρήσεις θεατών αποτελούν καθημερινό και συνηθισμένο φαινόμενο
Απίστευτο και όμως αληθινό: στα τέλη Ιουλίου του 2008 ανέβηκε πρώτη φορά στα χρονικά του Εθνικού Θεάτρου της Αγγλίας έργο γραμμένο από εν ζωή γυναίκα συγγραφέα. Η παράσταση «Her naked skin» («Η γυμνή της σάρκα») αποτελεί μεταφορά στη μεγαλειώδη σκηνή Ολίβιε του ομώνυμου μυθιστορήματος της Ρεμπέκα Λίνκεβιτς και θα φιλοξενείται εκεί ως τις 24 Σεπτεμβρίου. Η υπόθεση του έργου εξίσου προκλητική με το γεγονός ότι ο επί τόσα χρόνια καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου Νίκολας Χάιτνερ δεν είχε βρει ούτε ένα έργο γραμμένο από σύγχρονη γυναικεία πένα αντάξιο των προσδοκιών του: ο έρωτας ανάμεσα σε δύο σουφραζέτες στις ταραγμένες αρχές του εικοστού αιώνα. Μία μεσήλικη αριστοκράτισσα, καταπιεσμένη από τον άνδρα και τα πέντε παιδιά της, θα βρει αυτό που έψαχνε στο φεμινιστικό κίνημα και στο πρόσωπο μιας νεαρής ακτιβίστριας. Αν κρίνουμε όμως από τις κριτικές των μεγαλύτερων βρετανικών εφημερίδων, κάθε άλλο παρά αγκάλιασαν το έργο καθώς, όπως υποστηρίζουν, δεν αρκεί να μιλάς για την ισότητα των δύο φύλων. Το θέμα είναι το τι έχεις να πεις...
Με ένα στόμα μια φωνή οι κριτικοί θεάτρου επαινούν τις ερμηνείες όχι μόνο των δύο πρωταγωνιστριών (Τζεμίνα Ρούπερ και Λέσλι Μάνβιλ) αλλά και ολόκληρου του καστ. Οπως και το ευφυές σκηνικό του Ρομπ Χάουελ, ένα κελί οι μπάρες του οποίου κατεβαίνουν σταδιακά από την οροφή, θυμίζοντας ηλεκτρονικό παιχνίδι Τέτρις, παγιδεύοντας τις δύο ούτως ή άλλως φυλακισμένες σουφραζέτες. Το πρόβλημα εντοπίζεται από όλους στο ίδιο το έργο, το οποίο «αντιμετωπίζει εξοργιστικά επιδερμικά το θέμα του γυναικείου κινήματος που έγραψε ιστορία για να εστιάσει σε ένα λεσβιακό πάθος που φέρνει λεφτά στο ταμείο του θεάτρου, αλλά σε αφήνει με πολλά κενά στο τέλος».- Σκαμπανεβάσματα
Η παράσταση έχει καλή εκκίνηση, αλλά κακή έκβαση. Στην πρώτη σκηνή βλέπουμε μια εμβληματική γυναικεία φιγούρα, την περίφημη σουφραζέτα Εμιλι Ντέιβισον να φορά το καπέλο της, κοιτάζοντας στον καθρέφτη, λίγο προτού φύγει για το Ιππικό Ντέρμπι στο Επσομ, όπου και βρήκε τραγικό θάνατο καθώς ποδοπατήθηκε από το άλογο του βασιλιά της Αγγλίας Γεωργίου Ε'. Όσο εκείνη χάνεται στο πυκνό σκοτάδι, προβάλλονται στην οθόνη σκηνές από το μοιραίο ατύχημα, με τα άλογα να τρέχουν πάνω από το κορμί της Ντέιβισον που ψυχορραγούσε και με τις φωνές τόσο δυνατές ώστε να φαντάζεσαι όχι μόνο πως είσαι εκεί αλλά και πως βρίσκεσαι στη θέση της.
Ύστερα από αυτό όμως η μαγεία χάνεται. Επί τρεις ολόκληρες ώρες η πλοκή αναλώνεται στα σκαμπανεβάσματα του λεσβιακού έρωτα, με τις δύο ηρωίδες να παρουσιάζονται πως βρέθηκαν στη φυλακή κατά τύχη και όχι για τα πολιτικά πιστεύω τους. Ελάχιστες αναφορές στο πολιτικό καθεστώς που γέννησε το εν λόγω γυναικείο κίνημα, πολύ παράδοξο για ένα έργο που υποτίθεται ότι ασχολείται με αυτό, αν τουλάχιστον λάβει κανείς στα σοβαρά υπ' όψιν το 18σέλιδο αφιέρωμα στις σουφραζέτες που περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα της παράστασης.- Λιποθυμίες θεατών
Η λαίδη Σίλια Κέιν, η καταπιεσμένη σύζυγος και μητέρα που υποδύεται η Λέσλι Μάνβιλ, ουρλιάζει σε κάποια στιγμή του έργου ότι «οι γυναίκες γίνονται σουφραζέτες για έναν και μόνο λόγο: επειδή είναι όλες όπως και εγώ, χαμένες ψυχές». Η σκηνή κατά την οποία η νεότερη Ιβ Ντάγκλας (Τζεμίνα Ρούπερ), η παθιασμένη ερωμένη της λαίδης Κέιν, υποβάλλεται σε καταναγκαστική λήψη τροφής, «αναγκάζει» δέκα θεατές κατά μέσο όρο κάθε βράδυ να εγκαταλείψουν την αίθουσα και την παράσταση: ένας γιατρός περνά με τη βία ένα σωληνάκι από τη μύτη ως το στομάχι της ηρωίδας, την ίδια στιγμή που μία νοσοκόμα ρίχνει υγρό αβγό και μπράντι μέσα από ένα χωνί. Οι μπλόγκερ αναφέρουν ότι η σκηνή αυτή έχει συνοδευτεί από ουκ ολίγες λιποθυμίες θεατών. Πρόκληση για την πρόκληση, ενώ στην ουσία οι πεποιθήσεις που οδηγούσαν τις γυναίκες εκείνης της εποχής σε τέτοια μαρτύρια, αποσιωπώνται από τη συγγραφέα. Οι βρετανικές εφημερίδες αντιδιαστέλλουν το κενό νοήματος έργο με τους φλογερούς στίχους της Εϊμι Γουάινχαουζ, η οποία ξέρει πολύ καλά τον τρόπο να λέει τα πράγματα με το όνομά τους όταν πρόκειται για την ακόμη και σήμερα διαστρεβλωμένη ισότητα των δύο φύλων.
Το κοινό συμπέρασμα είναι ότι η πανηγυρική πρώτη ευκαιρία που δόθηκε σε μία εν ζωή γυναίκα συγγραφέα πήγε χαμένη, διότι πολύ απλά η ρετσινιά του «ασθενούς» φύλου δεν ξεπλένεται με ένα εξίσου ασθενές πόνημα. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του National Theatre παραπονείται ότι από τα χίλια και πλέον έργα που φτάνουν κάθε χρόνο στο γραφείο του, μόνο το 20% προέρχεται από γυναίκες. Ο εντυπωσιασμός ενός λεσβιακού έρωτα επί σκηνής είναι αρκετός για να γεμίσει τα καθίσματα. Οταν όμως ανάψουν τα φώτα, πόσοι αλήθεια θα συνεχίσουν να κάθονται σε αυτά 
Η βρετανίδα σουφραζέτα γεννήθηκε το 1872 στο Λονδίνο. Κατάφερε να συγκεντρώσει χρήματα ως δασκάλα για να σπουδάσει Αγγλική Λογοτεχνία στην Οξφόρδη, και αποφοίτησε με άριστα, παρ' όλο που εκείνη την εποχή δεν απονέμονταν πτυχία σε γυναίκες. Το 1906 έγινε μέλος της Κοινωνικής και Πολιτικής Ενωσης Γυναικών (Women's Social and Political Union) όπου ανέπτυξε έντονη δράση. Συνελήφθη και φυλακίστηκε για διάφορα αδικήματα. Οταν έκανε απεργία πείνας στη φυλακή Χόλογουεϊ, προσπάθησαν να την ταΐσουν με τη βία και εκείνη έπεσε επίτηδες από μια σιδερένια σκάλα. Σώθηκε ως εκ θαύματος. Βρήκε τελικά άγριο θάνατο όταν ποδοπατήθηκε από το άλογο του βασιλιά Γεωργίου Ε´ κατά τη διάρκεια του Ντέρμπι του Επσομ στις 4 Ιουνίου του 1913. Οι λόγοι για τους οποίους βρέθηκε εκεί παραμένουν αδιευκρίνιστοι. Το γεγονός ότι είχε αγοράσει εισιτήριο για έναν χορό που θα δινόταν αργότερα την ίδια ημέρα, αποκλείουν το ενδεχόμενο της αυτοκτονίας. Κάποιοι θεώρησαν ότι μπήκε στον αγωνιστικό χώρο με σκοπό να καρφιτσώσει μία σημαία του Κινήματος στο οποίο ανήκε πάνω στο άλογο του βασιλιά, ώστε όταν εκείνο περνούσε τη γραμμή του τερματισμού να ανέμιζε το σύμβολό τους μαζί του. Αντί όμως να σταματήσει το άλογο την πάτησε, με αποτέλεσμα η Ντέιβισον να πεθάνει τέσσερις ημέρες αργότερα από κακώσεις στο κρανίο. Στην κηδεία της παρέστησαν πολλοί και στον τάφο της γράφτηκε η φράση «Πράξεις, όχι λόγια».
[ΑΣΤΕΡΟΠΗ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ, Το ΒΗΜΑ, 07/09/2008]
No comments:
Post a Comment