Η ΛΥΔΙΑ ΚΟΝΙΟΡΔΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ «ΜΗΔΕΙΑ»

«Ας απέχω από την τουριστική Επίδαυρο»

Της Βίκυς Χαρισοπούλου, ΤΑ ΝΕΑ: Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2008

«Ας μη συμμετέχω πια στην Επίδαυρο αν έχει τόσο τουριστική αντιμετώπιση» δηλώνει η Λυδία Κονιόρδου μετά τις αποδοκιμασίες για τη Μήδεια, που πάει Θεσσαλονίκη και Ηρώδειο
«Αν η Επίδαυρος έχει αυτή την τουριστική αντιμετώπιση του αρχαίου δράματος δεν θα με πείραζε καθόλου να τιμωρηθώ και να μη συμμετάσχω ξανά στις καλοκαιρινές ατραξιόν. Προτιμώ να κρατήσω την εμπειρία μου από το Θεσσαλικό Θέατρο, από τις παραστάσεις στα χωράφια, στα χωριά του κάμπου όπου ο διάλογος με τους θεατές είναι ορισμένες φορές ουσιαστικότερος».

Με αγανάκτηση αλλά και ψυχραιμία η Λυδία Κονιόρδου- η Μήδεια της πλέον συζητημένης παράστασης του καλοκαιριού- τώρα που κατακάθησε η σκόνη από τις αντιδράσεις, τις κριτικές και τις λοιδορίες που δέχθηκε η παραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας επιχείρησε χθες από τη Θεσσαλονίκη- συνεπικουρούμενη από όλο τον θίασο- να δώσει τις απαντήσεις που δεν έδωσε ο απών και χθες σκηνοθέτης Ανατόλι Βασίλιεφ.

Η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας (25 και πλέον χρόνια μετά τη ρηξικέλευθη και πλέον συζητημένη παράσταση της Ηλέκτρας με το ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας) επιμένει: «Ο θεσμός των ΔΗΠΕΘΕ περνά και αυτός- όπως και το θέατρο σε όλες τις μορφές του- τη δική του κρίση στους καιρούς μας. Η παράσταση του Βασίλιεφ ανοίγει έναν διάλογο με αντικείμενο το θέατρο. Τα ΔΗΠΕΘΕ μπορούν να αποτελέσουν ένα είδος φυτωρίου καλλιτεχνικής έκφρασης, έναρξης αυτού του πολυπόθητου διαλόγου».

Όχι, η παράσταση δεν άλλαξε μετά τις αντιδράσεις. «Ίσως να κούρασε η διάρκεια, ενδεχομένως και ο τρόπος έκφρασης. Ίσως όχι άδικα. Ο Βασίλιεφ μού έδωσε άλλους κώδικες, μουσικούς, για την έκφραση του λόγου. Ενδεχομένως να μην τον ερμήνευα έτσι αν δεν ήταν αυτή η ανάλυση του σκηνοθέτη...».

«Η τραγωδία όμως δεν είναι κτήμα κανενός. Είναι έργο τέχνης και ανήκει σε όλους. Δεν ήρθε ο Βασίλιεφ να δώσει λύση, δίνει όμως τη δική του πρόταση. Πάντα οι ρηξικέλευθες προτάσεις προκαλούσαν αντιδράσεις. Μην ξεχνάμε τους Όρνιθες του Κουν, τους Πέρσες, την Ηλέκτρα του Ροντήρη... Κι εκεί αντιδράσαμε. Κάποτε εξάλλου έκαιγαν και τις μάγισσες στην πυρά, είχαν τους σκλάβους στις γαλέρες... Δεν είναι δυνατόν να νοσταλγούμε ανάλογες καταστάσεις, ούτε να μετατρέπουμε σε ποδοσφαιρικό γήπεδο το θέατρο. Υπάρχει χρόνος για τις αντιδράσεις, στο τέλος, στο χειροκρότημα, στο μη χειροκρότημα, στον διάλογο που θα ανοίξει η όποια πρόταση.

Κάποτε εξάλλου πιστεύαμε στο αρχαίο πνεύμα, το αθάνατο, το άσπιλο. Πιστεύαμε πως οι αρχαίοι ναοί ήταν πάλλευκοι, άσπιλοι, μας είπαν όμως πως και εκεί και τότε υπήρχαν χρώματα, σχήματα, σχέδια. Μέσω της παιδείας και μόνο μπορούμε να τα ξεπεράσουμε όλα αυτά. Ζούμε σε μια εποχή ανυπομονησίας, έλλειψης αντοχής και ανοχής στο διαφορετικό...».

• Τελικά ο Βασίλιεφ είναι «μύθος», είναι «γκουρού» του θεάτρου και ήταν αυτοί οι χαρακτηρισμοί που ίσως έκαναν πιο έντονες τις αντιδράσεις στην πρότασή του; Ήρθε ο καιρός της επαναδιαπραγμάτευσης με τους μύθους γενικότερα;

Οι χαρακτηρισμοί δόθηκαν από τον Τύπο, όχι από μας. Ο Ανατόλι Βασίλιεφ κουβαλά αυτή την τεράστια παράδοση του ρωσικού θεάτρου και των μεγάλων σχολών του. Βέβαια, ο ίδιος δεν αποδέχεται πλέον τις έννοιες του ψυχολογικού θεάτρου αλλά «ιδρύει» τη δική του σχολή- αυτήν της φιλοσοφικής άποψης. Καλό είναι να το χρησιμοποιήσουμε ως παράδειγμα. Με τη βοήθεια του Βασίλιεφ- ή των όποιων άλλων- να διαμορφώσουμε τις δικές μας σχολές, στον δικό μας τόπο. Ο Βασίλιεφ είναι στην Πάτμο. Θα επιστρέψει ίσως- για τις παραστάσεις του Ηρωδείου. Δεν δίνει συνήθως συνεντεύξεις. Προτιμά τον διάλογο των κειμένων...

«Δεν θέλω να ανεβάσω Μήδεια»

«Το πρόβλημα στο ευρωπαϊκό θέατρο εντοπίζεται στην ανάγνωση (προσέγγιση) του αρχαίου δράματος. Το αντικείμενο δεν είναι ο άνθρωπος. Είναι ο μύθος. Ο μύθος δημιούργησε τον άνθρωπο. Όχι ο άνθρωπος τον μύθο.

• Νομίζετε ότι ο μύθος ασχολείται αποκλειστικά με τον άνθρωπο;

Λάθος. Ο μύθος ξεφεύγει από την προσέγγιση της ανθρώπινης τραγωδίας. Το ζητούμενο είναι η αναζήτηση των μεθόδων διαλόγου. Αυτό το αέναο παιχνίδι είναι το βασικό πρόβλημα του θεάτρου» είχε πει στα «ΝΕΑ» ο Ανατόλι Βασίλιεφ πριν από έξι χρόνια, όταν ανέβαζε στη Θεσσαλονίκη το «Υλικό Μήδειας» του Χάινερ Μίλερ, προσθέτοντας ότι δεν θέλει ποτέ να ανεβάσει τη «Μήδεια».

«Σπάνια ανεβάζω κείμενα-έργα συγγραφέων με την αρχική μορφή τους. Προτιμώ την επαναδιαπραγμάτευσή τους, το δικό μου ταξίδι, τον δικό μου διάλογο με το κείμενο».

ΙΝFΟ: «Μήδεια» του Ευριπίδη απόψε στο Θέατρο Δάσους της Θεσσαλονίκης. Στις 13 και 14 Σεπτεμβρίου στο Ηρώδειο (21.00, τηλ. 210-3272.000), στις 16/9 στην Ελευσίνα και στις 18/9 στο Θέατρο Πέτρας.