Υστερόγραφο από τον Δημήτρη Μαρωνίτη

Οι πολυέλαιοι του Εθνικού Θεάτρου φώτιζαν την Αίθουσα Εκδηλώσεων, προχτές το απόγευμα. Λίγο μπροστά από τη σκηνούλα, ο Δημήτρης Μαρωνίτης πηγαινοερχόταν ανήσυχος. Σε λίγο θα ανέβαινε για να καταθέσει το «προσωπικό του υστερόγραφο σε κάτι απρόβλεπτο και ανεπανάληπτο», όπως χαρακτήρισε τη σκηνική παρουσίαση της Ιλιάδας από 24 μεγάλες Ελληνίδες ηθοποιούς για είκοσι τέσσερις συναπτές εβδομάδες.

Σαν στοργικός πατέρας τις καλοδεχόταν μία μία, λες και υποδεχόταν τις ραψωδίες που συνθέτουν το έπος, η μετάφραση του οποίου τον απασχόλησε για δέκα και πλέον χρόνια. Χάρη στον μοναδικό τρόπο, άλλωστε, που επιστράτευσε η κάθε ηθοποιός για να παρουσιάσει τη ραψωδία που της αντιστοιχούσε, ο Μαρωνίτης ανακάλυψε εκ νέου ορισμένες αρετές του έπους, όπως αποκάλυψε.

«Πρόκειται για κάτι μοναδικό, που δεν έχει ξανασυμβεί στο ελληνικό θέατρο και παραθέατρο, αλλά ούτε και σε άλλη χώρα. Μας επιτρέπει να σκεφτούμε πως τα πράγματα δεν είναι τόσο σκοτεινά, άχαρα και κρίσιμα όσο νομίζουμε», επεσήμανε ο 82χρονος δάσκαλος, που διέθεσε αφιλοκερδώς το έργο του στο Εθνικό.

Η μεγαλύτερη όλων των αποκαλύψεων, όμως, ήταν το κοινό, όπως εξομολογήθηκε. «Ενα κοινό αταξινόμητο, αυθόρμητο που έδινε το "παρών" με απερίγραπτη προσήλωση και απέναντι στο οποίο είμαι ευγνώμων». Περισσότερα από δυόμισι χιλιάδες άτομα όλων των ηλικιών έδωσαν το «παρών» σε διάστημα έξι μηνών, καθιστώντας την «Ιλιάδα» ένα από τα πιο επιτυχημένα πρότζεκτ του Εθνικού για φέτος. «Ηταν μια ιδέα της στιγμής», εξομολογήθηκε ο Γιάννης Χουβαρδάς, «που θα μπορούσε να καταλήξει ευκαιριακό πυροτέχνημα. Αποδείχτηκε όμως ένα μικρό θαύμα».

Το «υστερόγραφο», που ετοίμασε προχθές ο Δημήτρης Μαρωνίτης, διέθετε «τα δύο φανερά πάθη της ζωής μου», όπως είπε: «το δασκαλίκι και το θέατρο».

Στο πρώτο μέρος απολαύσαμε τον δάσκαλο, που γοητευμένος αέναα από τον πλούτο της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, θύμισε την εκφορά του μέτρου διαβάζοντας το προοίμιο της «Ιλιάδας» και απαρίθμησε τα «κέρδη και τα χρέη» του απέναντι στο έπος, που η εμπειρία στο Εθνικό του υπενθύμισε.

Στάθηκε στις αρχές της ακρόασης, «της λιγότερο εγωιστικής από όλες τις αισθήσεις», αλλά και στη διαθεσιμότητα του αρχαίου κειμένου. «Η Ιλιάδα δεν είναι ένα κλειστό, αύταρκες και αυτάρεσκο κείμενο, αλλά έργο διαθέσιμο που γυρεύει τη μετάφρασή του. Αυτό το κύκλωμα της διαθεσιμότητας λειτούργησε εδώ μέσα».

Στο δεύτερο μέρος διάβασε είκοσι τέσσερις από τις 265 παρομοιώσεις που κρύβονται στους 15.500 στίχους της Ιλιάδας, καθεμία αφιερωμένη σε μία από τις πρωταγωνίστριές του.

Στο τέλος η αίθουσα του επεφύλαξε το πιο θερμό χειροκρότημα. Αποχωρήσαμε προσπαθώντας να διαβάσουμε τι κρύβει στο μυαλό του για την επόμενη σεζόν ο Γιάννης Χουβαρδάς πίσω από το μειδίαμα ικανοποίησής του.

• ΕΛΕΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 7 Απριλίου 2011