Monday, July 4, 2011

Το «Γάλα» στο σινεμά

  •  Το γνωστό θεατρικό έργο του Β. Κατσικονούρη γυρίστηκε σε ταινία
«Το γάλα» του Βασίλη Κατσικονούρη είναι πλέον πασίγνωστο νεοελληνικό θεατρικό έργο. Η διάρκεια ζωής του δεν έχει ημερομηνία λήξης.

 Οι Ομηρος Πουλάκης και Προμηθέας Αλειφερόπουλος είναι ο Αντώνης και ο Λευτέρης, αντίστοιχα Οχι μόνο γιατί από τότε που πρωτοανέβηκε στο Εθνικό, το 2006 σε σκηνοθεσία του Νίκου Μαστοράκη, η θεατρική του πορεία συνεχίζεται, στα χέρια κι άλλων δημιουργών και θιάσων.
Ευτύχησε και στην κινηματογραφική εκδοχή του. Την υπογράφει ένας νέος και πολύ ταλαντούχος σκηνοθέτης, ο 37χρονος Γιώργος Σιούγας, που μπαίνει με φόρα στον χώρο του σινεμά με μία δυνατή μεγάλου μήκους ταινία, όπου η συγκίνηση έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο.

«Το γάλα» διηγείται την τραγική ιστορία τριών ηρώων. Της Ρήνας (Ιωάννα Τσιριγκούλη), μετανάστριας από την Τιλφίδα, και των δύο γιων της. Ο Λευτέρης (Προμηθέας Αλειφερόπουλος) είναι ο μικρός, ο «προβληματικός», ο ανένταχτος, αυτός που δεν βύζαξε το μητρικό γάλα και κουβαλάει μια σχιζοφρένεια. Ζει κολλημένος στα παιδικά του χρόνια, αναπολεί έναν ποδοσφαιρικό αγώνα που είχε πάει μικρός, ακούει φανατικά Μητσάρα (Μητροπάνο). Ο Αντώνης (Ομηρος Πουλάκης) πάλι, κοιτάει μπροστά, να αποκοπεί από τις ρίζες του και ετοιμάζεται να παντρευτεί τη Νατάσα (Ηρώ Μπέζου - κόρη του Γιάννη Μπέζου).

Ο πρώτος «Λευτέρης» που γνώρισε το κοινό ήταν αυτός του Κωνσταντίνου Παπαχρόνη. Η ερμηνεία του νεαρού ηθοποιού, που έφυγε από τη ζωή πριν από 3 χρόνια, σφραγίστηκε με το βραβείο Χορν. Ο Γιώργος Σιούγας, φίλος με τον Παπαχρόνη, είχε δει την παράσταση. Και απ' ό,τι φαίνεται, ο χαρακτήρας του Λευτέρη έμεινε μέσα του.

«Ταυτίστηκα μαζί του. Με την ανάγκη του να αγαπηθεί, να ενταχθεί, να γίνει αποδεκτός», λέει ο σκηνοθέτης. Δεν διστάζει να ομολογήσει ότι «και εγώ μικρός ήμουν αντικοινωνικός, κλεισμένος στον εαυτό μου, ντροπαλός, εκτός του χαβαλέ, λίγο μέσα στο μυαλό μου. Ακόμα και τώρα υπάρχω πολύ μέσα στο μυαλό μου».

Το επόμενο βήμα ήταν να πει ενθουσιασμένος στον φίλο του, Παπαχρόνη, ότι αυτό το έργο πρέπει να μεταφερθεί στο σινεμά. Δεν του το αρνήθηκε ούτε ο συγγραφέας Βασίλης Κατσικονούρης -ο οποίος υπογράφει το σενάριο- παρ' όλο που το όνομα του Σιούγα τού ήταν τότε άγνωστο. Η ταινία είναι αφιερωμένη στον Κωνσταντίνο Παπαχρόνη, που θα έπαιζε και τον κινηματογραφικό «Λευτέρη».
Η αγάπη του Σιούγα για «Το γάλα» πηγάζει από τον χαρακτήρα του Λευτέρη. «Τον βλέπω λίγο σαν προφήτη», λέει. Και εξηγεί: «Ναι μεν είναι σχιζοφρενής, αλλά περνάει αυτά που λέει από ένα φίλτρο αθωότητας. Ποτέ δεν λέει κάτι άλλο από αυτό που εννοεί. Είναι ένας ήρωας που εκφράζεται με δυνατά αρχέτυπα. Σε όλη την ταινία αυτό που αναζητεί είναι η αγάπη του αδερφού του».

Δεν ήταν εύκολο να ξεκινήσει η ταινία. Προηγήθηκαν πέντε μήνες κάστινγκ και άλλοι τόσοι για πρόβες, γιατί, όπως λέει ο Σιούγας, «είναι μια ταινία ηθοποιών». Η χρονοβόρα διαδικασία οδήγησε σκηνοθέτη και ηθοποιούς σε μια ενδιαφέρουσα βουτιά στην αποκρυπτογράφηση των νοημάτων του έργου. Για τον Σιούγα το κεντρικό θέμα της ταινίας συνοψίζεται σε μία λέξη: ειρήνη. «Αυτό είναι», εξηγεί, «το ζητούμενο των ηρώων. Η ειρήνη σε διάφορες μορφές: μεταξύ των αδερφών, του ίδιου του μυαλού κ.τ.λ.».

Το έργο βέβαια θίγει και το μεταναστευτικό ζήτημα. Από την υπαρξιακή πλευρά του. Το μυαλό του Λευτέρη, όσα χρόνια κι αν περάσει στην Ελλάδα, είναι πάντα κολλημένο στις παιδικές μνήμες στην Τιλφίδα: στο ποδόσφαιρο, στα ψηλά δέντρα, στο ξύλινο σπιτάκι που θα έφτιαχνε με τον αδερφό του. Εκεί θέλει να γυρίσει, σε αντίθεση με τον Αντώνη. Για τον σκηνοθέτη όμως, δεν είναι το θέμα της ταινίας. Είναι ο καμβάς πάνω στον οποίο ζωγραφίζεται η εικόνα.

Ο σκηνοθέτης είχε φυσικά αγωνία για το πώς θα αντιδράσει ο συγγραφέας Βασίλης Κατσικονούρης. Τα συναισθήματά του ήταν πολύ γενναιόδωρα. «Το έργο μου εκφράστηκε απόλυτα», είπε με δακρυσμένα μάτια, στον Σιούγα μόλις είδε την ταινία. Κι ας του λέει για να τον πειράξει ότι του έδωσε τα δικαιώματα για την κινηματογραφική μεταφορά επειδή ήταν σίγουρος ότι η ταινία δεν θα γίνει.

Κι όντως, δεν ήταν εύκολο να πραγματοποιηθεί. Χτύπησε πόρτες ο νεαρός Σιούγας, πριν τον εμπιστευτεί ο παραγωγός Κώστας Λαμπρόπουλος, που ήταν ο πρώτος που δεν τον αντιμετώπισε ως τον «σκηνοθέτη που κάνει τα "Μυστικά της Εδέμ"».

Μετά τις σπουδές του στη Σχολή Κινηματογράφου του Λονδίνου, μεσολάβησε η στρατιωτική θητεία και άλλα τρία χρόνια στο Λονδίνο, όπου προσπαθούσε να βρει την τύχη του στο σινεμά, κάνοντας μικρού μήκους ταινίες. Τελικά τη βρήκε εδώ, στον χώρο της τηλεόρασης, όπου δουλεύει τα τελευταία 9 χρόνια. «Κλείσε τα μάτια», «Big Bang», «Ετσι ξαφνικά», «Βέρα στο δεξί», μερικές τηλεοπτικές σειρές, στις οποίες έχει κάνει τη σκηνοθεσία.

Οπως λέει όμως και η ρήση, «ο επιμένων νικά». Ηδη του έγινε η πρόταση της επόμενης ταινίας από την Odeon, με θέμα τη ζωή του Μίκη Θεοδωράκη, σε σενάριο του Νίκου Παπανδρέου.
* «Το γάλα» θα βγει στις αίθουσες από την Odeon στις 6 Οκτωβρίου. Θα κάνει πρεμιέρα στις 24 Σεπτεμβρίου στο «17ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας, Νύχτες Πρεμιέρας-ConnX».

No comments: